Thường biến là những biến đổi kiểu hình và không biến đổi trong vật chất di truyền [ADN và NST]. Đột biến là những biến đổi ADN, NST từ đó dẫn đến biến đổi kiểu hình. – Các biến đổi: Thường biến diễn ra đồng loạt, có định hướng, tương ứng với các điều kiện ngoại cảnh.
5. Có thể gây ra những bệnh như: Đao [Thêm 1 chiếc ở NST thứ 21], siêu nữ [Thêm 1 chiếc ở NST giới tính ở nữ XXX], klinefelter [Thêm 1 chiếc ở NST giới tính ở nam XXY].
Đây là dạng đột biến số lượng NST [thể 3 nhiễm]. Cơ chế:
-Trong quá trình giảm phân hình thành giao tử, có 1 cặp NST nào đó không phân li. Kết quả tạo thành 2 loại giao tử: 1 loại mang cả 2 NST [n+1], 1 loại không mang NST nào [n-1].
Thường biến chính được hiểu theo cách đơn giản nhất là những biến đổi dưới ảnh hưởng trực tiếp của môi trường ở dưới dạng kiểu hình phát sinh trong đời cá thể. Sự biến đổi của thường biến phụ thuộc vào yếu tố môi trường lẫn kiểu gen. Tuy nhiên trên thực tế thì yếu tế về kiểu gen không ảnh hưởng quá nhiều đến sự biến đổi và được xem như là không biến đổi. Chính vì vậy, chúng ta có thể khẳng định thường biến là những biến đổi theo kiểu hình phát sinh trong đời cá thể dưới có ảnh hưởng trực tiếp của môi trường.
Thường biến chỉ biến đổi về kiểu hình và không được biến đổi kiểu gen, thường biến không di truyền từ thế hệ bố mẹ sang đến các đời sau. Có thể dễ dàng nhận ra thường biến thông qua các biểu hiện đồng loạt tiêu biểu theo một hướng xác định của các loại thực vật hoặc động vật. Các biến đổi này tương ứng với điều kiện môi trường tác động trực tiếp lên kiểu hình của cá thể.
Thường biến là kiểu biến đổi không gây ra ảnh hưởng đến chất lượng của cá thể mà nó chỉ tác động đến kiểu hình bên ngoài. Nhờ vậy mà thường biến có thể giúp các loại sinh vật thích nghi và dễ dàng thay đổi phù hợp với từng dạng môi trường. Đây là kiểu biến đổi có lợi đối với cả thực vật lẫn những loài động vật. Biến đổi thường biến mang đến những ưu điểm và lợi ích hơn hẳn so với đột biến gây thay đổi gen
- Đột biến
Đột biến là quá trình biến đổi xảy ra đột ngột, riêng rẽ, ngẫu nhiên và không định hướng ở cơ thể sống trong những điều kiện tự nhiên. Đa số là đột biến gen là kiểu đột biến lặn và có hại, một số ít có lợi ích và có ý nghĩa rất lớn đối với quá trình tiến hóa và lựa chọn giống. Những cá thể mang đột biến đều đã biểu hiện trên kiểu hình của cơ thể gọi là thể đột biến. Ví dụ như: lan đột biến, cừu đột biến,…
Trong tự nhiên, hầu hết các gen đều có thể bị đột biến nhưng với tần số thấp trong khoảng 10-6 – 10-4. Nhân tố môi trường gây ra đột biến được gọi là tác nhân gây đột biến. Các cá thể mang đột biến đã biểu hiện thành các kiểu hình là thể đột biến.
Thường biến là gì? Phân biệt thường biến và đột biến như thế nào? Là câu hỏi được rất nhiều bạn học sinh lớp 9 quan tâm. Chính vì vậy trong bài viết dưới đây PUD xin trân trọng giới thiệu toàn bộ kiến thức về thường biến và đột biến để bạn đọc cùng tham khảo.
Phân biệt thường biến và đột biến mang đến 2 gợi ý trả lời chi tiết đầy đủ nhất. Qua đó giúp các bạn nhanh chóng nắm vững kiến thức để học tốt môn Sinh 9. Đồng thời biết cách trả lời câu hỏi 1 Bài 25 SGK Sinh học 9 trang 73. Ngoài ra các bạn xem thêm Phân biệt phản xạ có điều kiện và phản xạ không điều kiện.
1. Thường biến là gì?
Thường biến là những biến đổi ở kiểu hình phát sinh trong đời cá thể dưới ảnh hưởng trực tiếp của môi trường.
Phân biệt thường biến và đột biến là một trong những kiến thức trọng tâm nằm trong chương trình Sinh học lớp 9.
So sánh thường biến và đột biến mang đến cho các bạn câu trả lời hay chính xác nhất về đột biến, thường biến và điểm giống và khác nhau của 2 hình thức này. Qua bài so sánh đột biến và thường biến giúp các bạn nắm vững kiến thức, biết cách vận dụng vào giải bài để đạt được kết quả cao trong các bài kiểm tra, bài thi sắp tới. Đồng thời biết cách trả lời câu hỏi 1 Bài 25 SGK Sinh học 9 trang 73. Ngoài ra các bạn xem thêm Phân biệt phản xạ có điều kiện và phản xạ không điều kiện.
1. Thường biến là gì?
Thường biến là những biến đổi ở kiểu hình của cùng một kiểu gen. Sự biến đổi này thường phát sinh trong đời cá thể dưới sự ảnh hưởng của các yếu tố như môi trường mà không do sự biến đổi trong kiểu gen. Vì vậy, thường biến là những biến đổi hoàn toàn không liên quan đến cơ sở di truyền. Đây cũng là một trong những yếu tố bạn có thể nhận thấy khi so sánh thường biến và đột biến.
2. Đột biến là gì?
Đột biến chính là những biến đổi bất thường trong vật chất di truyền và thường xảy ra ở cấp độ phân tử [ADN, gen] hoặc cũng có thể là cấp độ tế bào [nhiễm sắc thể]. Những yếu tố này tất yếu sẽ dẫn đến sự biến đổi đột ngột của một hoặc một số tính trạng nhưng có tính bền vững và có thể có sự di truyền cho các thế hệ sau.
Đột biến là quá trình xảy ra đột ngột, riêng rẽ, ngẫu nhiên, không định hướng ở cơ thể sống trong điều kiện tự nhiên. Đa số là đột biến gen là đột biến lặn và có hại, một số ít có lợi và có ý nghĩa rất lớn đối với quá trình tiến hóa và chọn giống, còn có những đột biến không có hại cũng không có lợi cho cơ thể mang đột biến.
Nguyên nhân dẫn đến đột biến: Trong điều kiện tự nhiên, đột biến gen phát sinh do những rối loạn trong quá trình tự sao chép của phân tử ADN dưới ảnh hường phức tạp của môi trường trong và ngoài cơ thể.Bên cạnh đó nguyên nhân gây ra đột biến còn do tác nhân tạo bằng tác nhân vật lí hoặc hoá học.
3. Các tiêu chí so sánh thường biến và đột biến
Thường biến và đột biến là những kiểu biến đổi cơ bản và phổ biến trong nghiên cứu sinh học. Vì thế, những so sánh thường biến với đột biến sẽ giúp các bạn phân biệt được hai biến đổi này trong thực tế. Cụ thể, sự so sánh này được biểu hiện như sau:
- Về biến đổi: Thường biến thuộc biến đổi kiểu hình còn đột biến thuộc biến đổi kiểu gen.
- Về cách thức xuất hiện: Thường biến xuất hiện đồng loạt và theo hướng xác định. Ngược lại, đột biến thường có sự xuất hiện riêng lẻ và không theo hướng xác định.
- Về di truyền: Thường biến không có yếu tố di truyền còn đột biến có yếu tố di truyền
- Về tính ứng dụng: Thường biến không phải là nguyên liệu quan trọng trong chọn giống và tiến hóa. Ngược lại, đột biến trong thực tế lại là nguyên liệu quan trọng trong chọn giống và tiến hóa.
4. So sánh thường biến với đột biến
Thường biến là những biến đổi ở kiểu hình phát sinh trong đời cá thể dưới ảnh hưởng trực tiếp của môi trường.
Thường biếnĐột biến
- Là những biến đổi kiểu hình và không biến đổi trong vật chất di truyền [ADN và NST].
- Do tác động trực tiếp của môi trường sống.
- Diễn ra đồng loạt, có định hướng, tương ứng với các điều kiện ngoại cảnh.
- Không di truyền được.
- Có lợi.
- Không là nguồn nguyên liệu cho quá trình chọn lọc tự nhiên và chọn giống.
- Biến đổi ADN, NST từ đó dẫn đến biến đổi kiểu hình.
- Do tác động của môi trường ngoài hay rối loạn trao đổi chất ở tế bào và cơ thể.
- Biến đổi riêng rẽ, từng cá thể, gián đoạn, vô hướng.
- Di truyền cho thế hệ sau.
- Đa số có hại, có khi có lợi.
- Là nguồn nguyên liệu cho quá trình chọn lọc tự nhiên và chọn giống.
5. Điểm khác nhau giữa thường biến và đột biến
Thường biếnĐột biếnKhái niệmLà những biến đổi về kiểu hình của cùng một kiểu gen, phát sinh trong quá trình phát triển cá thể tương ứng với điều kiện môi trường.Là những biến đổi trong vật chất di truyền, ở cấp độ phân tử là đột biến gen, ở cấp độ tế bào là đột biến NST.Tác nhân gây biến đổiẢnh hưởng của môi trường ngoài.Tác nhân gây đột biến từ môi trường ngoài hoặc môi trường trong cơ thể.Tính chất
- Là những biến đổi đồng loạt theo một hướng xác định tương ứng với điều kiện môi trường.
- Thường biến không di truyền.
- Là những biến đổi riêng lẻ, không định hướng.
- Đột biến di truyền cho thế hệ sau.
Ý nghĩaĐa số là có lợi cho sinh vật, giúp cơ thể phản ứng linh hoạt trước sự thay đổi nhất thời hoặc theo chu kì của môi trường.Đa số có hại, một số ít có lợi hoặc trung tính.Vai tròThường biến ít có vai trò quan trọng trong tiến hóa và chọn giống.Đột biến cung cấp nguyên liệu cho quá trình tiến hóa và chọn giống, nhất là đột biến gen.
- Để nhận biết một biến dị nào đó là thường biến hay đột biến ta có thể cho các cá thể đó sống trong các điều kiện môi trường khác nhau, nếu xuất hiện nhiều kiểu hình khác nhau thì đó là thường biến, nếu không xuất hiện kiểu hình khác thì đó là đột biến.
Đột biến là gì số sánh thường biến và đột biến?
Thường biến là những biến đổi kiểu hình và không biến đổi trong vật chất di truyền [ADN và NST]. Đột biến là những biến đổi ADN, NST từ đó dẫn đến biến đổi kiểu hình. – Các biến đổi: Thường biến diễn ra đồng loạt, có định hướng, tương ứng với các điều kiện ngoại cảnh.
Thường biến khác biến dị di truyền như thế nào?
Biến dị không di truyền [gọi Thường biến]: là những biến đổi liên quan đến kiểu hình, không liên quan gì tới vật chất di truyền. Biến dị di truyền: là những biến đổi có liên quan tới vật chất di truyền, gồm: Biến dị đột biến: những biến đổi có tính chất hoá học vật liệu di truyền.
Tại sao thường biến không di chuyển được?
Thường biến là loại biến dị đồng loạt theo cùng một hướng xác định đối với một nhóm cá thể có cùng kiểu gen và sống trong điều kiện giống nhau. Các biến đổi này tương ứng với điều kiện môi trường. Thường biến không do những biến đổi trong kiểu gen gây ra nên không di truyền.
Sinh 12 Thường biến là gì?
Thường biến là kiểu biến đổi không gây ảnh hưởng đến chất lượng của cá thể, nó chỉ tác động đến kiểu hình bên ngoài. Nhờ vậy mà thường biến giúp các loại sinh vật thích nghi và thay đổi phù hợp với từng dạng môi trường. Đây là kiểu biến đổi có lợi đối với cả thực vật lẫn các loài động vật.