Tập Chạy Xe Côn Tay
Làm quen với tay côn có lẽ là cái khó nhất trong việc sử dụng xe côn tay. Tay côn nhìn giống như tay phanh, nằm ở bên trái của ghi đông. Bạn sẽ phải dùng tay côn khi:
- Bắt đầu đi
- Dừng xe
- Sang số
- Thả trôi xe khi vẫn nổ máy
Để bắt đầu tập chạy xe tay côn, bạn cần tìm một đoạn đường vắng khoảng 20m, không cần phải quá dài vì ở bước này, bạn chỉ cần di chuyển rất chậm. Cần thêm một người bạn để trông coi hai đầu đường, đảm bảo an toàn cho bạn.
Để bắt đầu, tập chạy, bạn cần khởi động xe theo các bước sau:
- Bóp và giữ tay côn vào sát bên trong
- Vào số 1
- Đề máy khởi động xe.
Lưu ý: Để đảm bảo vào đúng số 1 của xe, bạn tham khảo lý thuyết hộp số của xe côn tay. Tuy nhiên, căn bản là bạn chỉ cần bóp côn, và đạp cần số xuống nhiều lần, cho đến khi không đạp xuống được nữa, thì có nghĩa là bạn đang ở số 1.
Vẫn bóp chặt tay côn, để bắt đầu chạy xe tay côn, bạn giữ nguyên tư thế ngồi trên xe chống hai chân xuống đất, hai tay giữ ghi đông và thực hiện các bước sau với tay côn:
- Nhả tay côn thật chậm đến khi cảm thấy xe hơi nhích tới trước thì ngưng không nhả nữa [Điểm bắt côn].
- Giữ nguyên tay côn ở điểm bắt côn, bước chậm theo xe để xe đi tới trước. Nếu xe không đủ mạnh để đi tới, nhả tay côn thêm tí nữa rồi giữ yên.
- Để dừng lại, bóp chặt côn vào.
- Thực hiện nhiều lần bước 1 - 3 để làm quen với tay côn
- Khi đã quen thao tác từ 1 - 3, đệm nhẹ ga để xe di chuyển nhanh hơn.
Khi bị tắt máy giữa chừng: Thực hiện lại thao tác khởi động xe và tập lại từ bước 1 - 3.
Lưu ý:
- Nếu bạn thường xuyên bị tắt máy, bạn cần tập nhả côn chậm hơn một tí
- không nhả hết tay côn ở số 1, vì lý do an toàn. Số 1 rất giật.
- Khi đệm ga nên giữ tay ga đều, không nên nhấp nhả tay ga.
Hộp số của xe côn tay
Trước khi vào tập chạy xe côn tay, bạn hãy bỏ chút thời gian để tìm hiểu sự khác nhau giữa hộp số xe côn tay và xe số nhé.
Nếu bạn đã quen với xe số, thì hộp số và cách sắp xếp số của xe côn tay sẽ hơi khác một chút.
- Số 1 nằm ở dưới cùng, ở phía trên là số 2, lên trên nữa là số 3, 4, 5
- Có một số xe sẽ lên đến 6
- Số 0 [N] nằm giữa 1 và 2
- Từ số 0 [N], móc lên để vào 2, đạp xuống để vào 1
- Từ số 1, móc nhẹ để vào số 0, móc mạnh dứt khoát để vào số 2
- Bạn phải bắt đầu di chuyển từ số nhỏ lên số cao.
- Mỗi lần dừng lại phải trả số về 1 để chạy lại.
Kỹ thuật sang số xe côn tay
Để học sang số, đầu tiên bạn sẽ cần một khoảng không gian rộng hơn một chút xíu, có thể là một đoạn đường tầm 100-200m. Vì học cách sang số bạn sẽ cần phải chạy nhanh một chút, nên cần đoạn đường dài hơn. Tốt nhất là vắng và ít xe, đỡ phải chú ý giao thông.
Thao tác sang số xe côn tay cũng tương tự như xe số, nhưng sẽ có thêm một bước đệm. Khi đã di chuyển được ở số 1 như đã tập ở trên, bạn cần thực hiện các bước sau để sang số 2:
- Bóp côn [ngắt côn]
- Hạ ga
- Móc số lên
- Nhả côn và thêm ga để chạy ở số 2.
- Thực hiện tương tự từ số 2 trở lên.
Lưu ý:
- Khi sang từ số 1 sang số 2, bạn móc số dứt khoát để tránh bị kẹt lại ở số 0
- Thao tác bóp côn, hạ ga và móc số theo thứ tự 1,2,3 như ở trên, nhưng cố gắng thực hiện cùng một lúc nếu có thể.
- Ở số 2, và các số cao hơn, bạn có thể nhả tay côn nhanh và dứt khoát, không cần nhả chậm như số 1.
Sang số phải phù hợp với tốc độ, nghĩa là ở số 3 bạn phải chạy nhanh hơn số 2 một chút. Quãng tốc độ và tua máy của từng số sẽ khác nhau theo từng loại xe. So với các loại xe phổ thông, xe dưới 250cc bạn có thể tham khảo như sau:
- Số 1: 0 - 10km/h
- Số 2: 10 - 30km/h
- Số 3 : 20 - 40km/h
- Số 4: 30 - 50km/h
- Số 5: Trên 50km/h
Kỹ thuật về số xe tay côn
Về số xe tay côn thực ra cũng tương tự như lên số, các bước thao tác vẫn như nhau, nhưng có khác biệt một chút xíu:
- Bóp côn [ngắt côn]
- Hạ ga giảm tốc độ, thắng nếu cần
- Đạp số
- Nhả côn từ từ và thêm ga để chạy
Lưu ý:
- Có thể về nhiều số cùng một lần bóp côn. Tức là từ số 4 có thể bóp côn và đạp 3 lần để về số 1.
- Về số phải phù hợp với tốc độ.
- Nếu về số và nhả côn sai tốc độ, xe sẽ bị giật ngược lại, khá nguy hiểm.
Xe côn tay là gì?
Côn tay, hay còn có tên khác là ambrayage [âm ba da], là loại xe có hệ thống đóng ngắt ly hợp bằng tay, cụ thể là ở bên trái tay lái xe có cần côn, bóp vào để ngắt và thả ra để đóng ly hợp. Xe côn tay cho phép người dùng điều khiển lực xe tốt hơn xe ga và xe số bình thường, nên xe côn tay thường là những dòng xe có thiết kế thể thao, công suất, phân khối lớn. Tất cả các xe tham gia giải đua chuyên ngiệp đều là xe côn tay.
Những xe nào là xe côn tay?
Exciter có lẽ là mẫu xe côn tay phổ biến nhất thị trường hiện nay. Các dòng xe côn tay phổ biến ở Việt Nam có thể nhắc đến như Yamaha Excite, Honda Winner, Suzuki Axelo. Ngoài ra ra còn có rất nhiều mẫu xe côn tay khác. Xe cào cào thực chất cũng là xe côn tay. Các mẫu xe mô tô pkl cũng là xe côn tay.
Chạy xe côn tay có khó không?
Chạy xe côn tay thực sự rất đơn giản, cũng gần giống như chạy xe số bình thường. Khi đã quen với việc chạy xe côn tay, thì cảm giác chạy cũng không khác gì chạy xe tay ga hoặc xe số. Lúc đó thói quen của bạn sẽ tự động điều khiển tay côn, chứ không cần phải suy nghĩ như khi đang tập nữa.
Xe côn tay có cùng nguyên lý hoạt động với bộ côn của xe hơi. Do đó người đã quen chạy xe côn tay học lái xe hơi cũng sẽ nhanh nắm bắt hơn người chưa bao giờ chạy xe côn tay.
Việc đi xe côn tay sẽ phức tạp hơn so với đi xe máy số hoặc xe tay ga. Nó thường gây nhiều khó khăn cho những người mới tập đi về dòng xe này. Sau đây Trung Hiếu Motor sẽ hướng dẫn cách đi xe côn tay thành thạo, nhanh chóng cho những người đam mê xe phân khối lớn.
1. Tìm hiểu về xe côn tay
Xe côn tay hoạt động trên nguyên tắc đóng ngắt ly hợp bằng tay. Nếu như ở xe số hoạt động dựa vào hộp số thì với xe côn tay bên trái có thêm cần côn nắm giữ chức năng thả ra để đóng khi bắt đầu khởi động. Bóp vào để ngắt ly hợp khi dừng xe hay trả số.
Sử dụng xe côn tay mang đến nhiều ưu điểm cho người dùng như:
- Tiết kiệm xăng: Khi chạy xe côn tay những đoạn đường xuống dốc, trượt dốc. Bạn có thể âm côn để xe chạy theo đà mà không cần hao tốn nhiên liệu. Nếu bạn thành thạo cách đi xe côn kết hợp số phù hợp vận tốc. Thì việc đốt cháy nhiên liệu vô cùng thấp, xe sẽ hao xăng không đáng kể.
- Vào số linh hoạt: Khi đã điều khiển xe thành thạo, các thao tác sang số, về số sẽ trở nên thuần thục. Sẽ không xảy ra tình trạng giật hay bốc đầu như ở xe số.
- Khi chạy xe tay côn dùng phanh kết hợp côn làm giảm hiệu ứng thắng gấp. Đảm bảo an toàn cho người lái trên các cung đường khác nhau.
- Xe tay côn đa số là dòng có phân khối lớn, chạy nhanh, mạnh, bốc. Thích hợp cho những chuyến đi xa hay di chuyển tại những cung đường đèo dốc, ít bằng phẳng.
2. Cách đi xe côn tay cho người mới bắt đầu
Để có thể thành thạo cách đi xe tay côn bạn cần phải nắm vững các nguyên tắc sau:
Luôn làm chủ tay côn
Chạy côn tay đủ để hình dung sự quan trọng và cần thiết của chiếc côn. Nó không đơn thuần như chiếc xe số. Nếu bạn không nắm rõ nguyên lý hoạt động của nó thì chắc chắn bạn không thể làm chủ được tay lái.
Việc không làm chủ được tay côn có thể khiến xe bị giật, không đều ga dẫn đến tình trạng bốc đầu hoặc bị tắt máy giữa chừng. Do đó, cần hết sức tập trung vào điều chỉnh tay côn để tránh nguy hiểm cho bản thân cũng như các phương tiện khác.
Luôn hành động dứt khoát, nhanh nhạy khi bóp côn vào số. Khi xe chạy cần nhả côn từ từ và đều tay. Kết hợp tăng ga để điều chỉnh độ cân bằng xe.
Điều chỉnh số phù hợp với vận tốc
Hãy điều chỉnh số 1 2 3 4 xe máy côn tay phù hợp với vận tốc di chuyển nhằm giúp xe chạy bền. Động cơ hoạt động đúng công suất theo hướng dẫn từ phía nhà sản xuất.
Hầu hết các loại xe tay côn đều khởi đầu bằng số 1 nhấp tới trước. Những số còn lại đều là móc hoặc dặm cần số sau và làm ngược lại khi trả số về. Những vận tốc kết hợp với những số sau đây bạn cần nắm vững trước khi tập lái xe côn tay nhé:
Số 1: 0 – 10 km/h.
Số 2: 10 – 30 km/h.
Số 3: 30 – 50 km/h.
Số 4: 50 – 80 km/h.
Số 5 hoặc số 6 [nếu có]: trên 80km/h.
Video hướng dẫn cách đi xe côn cho người mới bắt đầu
Tùy vào từng dòng xe sẽ có cấu trúc hộp số 5 hoặc 6 số. Các số không cấu tạo xoay vòng mà có thể sắp được nhiều số.
Cách trả về số 0 xe côn tay bạn cần phải trả lần lượt thứ tự về từng số không giống như xe máy số. Chỉ cần “nhấp” một lần đã có thể dễ dàng chuyển về vị trí xuất phát nhanh chóng.
Nếu xe đang ở cấp số 1: để trả số xe côn tay về “N” bạn chỉ cần móc nhẹ một nửa lực cần số về phía sau. Vặn nhẹ tay ga thì xe dễ dàng chuyển về số 0.
Xe đang ở cấp số 2: cách về số N xe côn tay là bạn cần dậm nhẹ một nửa lực về phía trước.
3. Cách đi xe côn tay không bị chết máy
Rất nhiều người sẽ gặp phải trường hợp đi xe côn tay bị chết máy. Có thể khiến bạn gặp nguy hiểm khi đang di chuyển trên đường. Nguyên nhân chính của hiện tượng này là chưa nắm rõ nguyên lý hoạt động của xe. Đồng thời không cảm được giữa côn và ga một cách hợp lý.
Cách đi xe côn tay không bị chết máy bạn nên nhả côn chậm đồng thời khi nhã côn phải vào ga dần cho xe bắt sức kéo.
Với trường hợp giảm tốc độ đột ngột, người điều khiển cần ngắt côn bằng cách bóp côn chặt, dứt khoát. Bắt đầu nhã côn lên ga như bình thường.
Hạn chế tình trạng đi xe số cao nhưng vận tốc thấp. Đối với những người mới chạy xe côn tay nên làm theo hướng dẫn cơ bản “số nào tốc đó”. Vì nếu để xe bị tắt máy hoặc bị giật quá nhiều lần rất dễ gây ra tình trạng hư hổng động cơ về sau.
4. Cách đi xe côn tay khi lên dốc
- Leo dốc chủ động: Tuỳ vào độ cao của dốc mà bạn trả về số 1 hay số 2 sao cho phù hợp nhất. Đối với những con dốc không quá cao thì không cần phải trả số. Chỉ giữ vận tốc lớn như đang đi đường trường và vượt qua. Trong trường hợp muốn leo dốc nhanh thì người điều khiển xe nên áp dụng kỹ thuật dồn số để để theo tác diễn ra trơn tru hơn.
- Leo dốc bị động: Trường hợp xử lý cách chạy xe tay côn lên dốc bị động. Côn ga không đều, xe bị khựng, nghe tiếng hực của máy như sắp tắt. Lúc này phải nhanh chóng bóp côn dứt khoát không để cho máy tắt, đồng thời lên ga và thả côn từ từ vượt dốc tiếp tục.
Đối với những người mới đi xe côn việc leo dốc luôn là một trở ngại lớn. Điều quan trọng là bạn phải luôn bình tĩnh, vận dụng các hướng dẫn cơ bản khi vận hành xe. Tuyệt đối không vì sợ tắt máy mà kéo ga thật mạnh. Nếu không xử lý tốt xe sẽ bị đổ, văng ra đường, để lại những hậu quả rất khó lường.
5. Cách đi xe côn tay khi xuống dốc
Bạn cần áp dụng nguyên tắc “lên số nào xuống số đó” khi đi khiển xe côn xuống dốc.
Trong trường hợp tốc độ trôi cao, cảm giác máy hơi gằn thì bóp nhẹ phanh để hạ vòng tua máy.
Trường hợp phía trước gặp vật cản thì mới rà côn, lên ga về số 1 hoặc 2 ngay nhằm giảm tốc để đảm bảo an toàn. Khi qua được vật cản thì tiếp tục với cách trên.
Khi đã đi quen xe côn tay, chỉ cần nhìn thấy độ dài của dốc, bạn đã có thể chọn để số xe thích hợp để đi qua đoạn dốc.
6. Cách đi xe côn tay khi tắc đường
Khi di chuyển xe côn tay tại những đường phố, vào những khung giờ cao điểm thì nhiều lúc sẽ rơi vào trường hợp tắc đường. Lúc này bạn cần lưu ý trong cách di chuyển như sau:
- Khi rơi vào trường hợp tắc đường, phải di chuyển với tốc độ chậm, bạn chỉ nên chạy xe ở các mức số: 1, 2 và 3. Khi xe chạy ở ba mốc số này mới bảo vệ được máy. Nếu cho chạy ở số 4, 5, 6 thì xảy ra tình trạng ì máy, mất đà gây nên tắt máy nửa chừng. Dễ làm vỡ hộp số ảnh hưởng đến hệ thống xe, giảm tuổi thọ và độ bền của xe.
- Ngoài ra, bạn cần sử dụng tay trái bóp côn liên tục, nhả côn trong những đoạn kẹt xe để tránh bị ghì máy bởi tốc độ di chuyển cực chậm.
Video hướng dẫn đi xe côn lúc tắc đường
Khi có cảm giác xe muốn tắt máy, lập tức bóp tay côn và trở về số 1 ngay. Khi đỡ ùn tắc hơn, bạn có thể nhả côn tay hoàn toàn cho giảm mỏi tay. Áp dụng cách lái xe tay côn này giúp bạn nhanh chóng vượt qua đoạn đường kẹt xe ùn tắc.
7. Cách chạy xe côn tay khi dừng đèn đỏ
Khi di chuyển tại đường phố thì cứ cách một đoạn đường, bạn sẽ phải dừng xe đợi qua đèn đỏ. Chạy xe côn tay đúng cách khi dừng đèn đỏ bạn cần trả số về N. Đồng thời thả tay côn, thả tay ga cho hai tay tự do vận động. Giảm bớt cảm giác mỏi vì mãi nắm giữ tay ga, tay côn trong một quãng đường dài.
Bạn không cần tắt máy để mất thời gian khởi động lại khi có dấu hiệu đèn xanh bật lên. Với cách chạy xe côn tay này bạn chỉ cần thao tác bóp côn, vặn ga thì xe chạy tiến về phía trước ngay tránh để xe sau chờ đợi hay đụng phải.
Như vậy Trung Hiếu Motor đã chia sẻ chi tiết đến bạn đọc cách đi xe côn tay thành thạo, xử lý các tình huống khác nhau trên đường. Để được chăm sóc, cứu hộ, sửa chữa các dòng xe tay côn xin vui lòng liên hệ đến Trung Hiếu qua địa chỉ sau:
TRUNG HIẾU MOTOR
Cơ sở 1: 36 Bùi Viện – Phường Phạm Ngũ Lão – Quận 1 – TP. Hồ Chí Minh
Cơ sở 2: Số 52 đường Lạc Long Quân – Tây Hồ – Hà Nội