Tình trạng hạ đường huyết thường xảy ra ở một số đối tượng như người mắc bệnh tiểu đường sử dụng thuốc hạ đường huyết quá liều, người ăn kiêng, người vận động quá mức,… Rất nhiều trường hợp phải nhập viện trong tình trạng hôn mê, vô cùng nguy kịch. Bài viết dưới đây là hướng dẫn về cách cấp cứu khi bị hạ đường huyết đột ngột.
1. Hạ đường huyết: Nguyên nhân và triệu chứng thường gặp
1.1. Nguyên ngây gây hạ đường huyết
Hạ đường huyết là tình trạng lượng đường trong máu hạ thấp dưới mức bình thường và ảnh hưởng đến các chức năng cơ thể. Những nguyên nhân chủ yếu dẫn đến tình trạng hạ đường huyết là:
Do sử dụng thuốc chưa đúng cách: Những bệnh nhân tiểu đường đang trong thời gian điều trị bệnh thường phải sử dụng một số loại thuốc, trong đó có những loại có tác dụng giúp bệnh nhân hạ đường huyết khi cần thiết. Nhưng nếu bệnh nhân lạm dụng hoặc không sử dụng đúng cách loại thuốc này có thể gây chứng hạ đường huyết.
Hạ đường huyết khiến bệnh nhân bị choáng váng, bủn rủn chân tay
Do tiêm insulin: Người bệnh tiểu đường đã xuất hiện biến chứng và không thể kiểm soát lượng đường trong máu. Một số trường hợp tiêm insulin quá mức chính là nguyên nhân khiến hạ đường huyết đột ngột.
Bên cạnh đó, hạ đường huyết cũng có thể do một số loại bệnh gây ra, đặc biệt là những bệnh liên quan đến chuyển hóa đường trong cơ thể, ví dụ như bệnh gan, thận, những vấn đề về rối loạn nội tiết,…
Những bệnh nhân uống nhiều bia rượu, không duy trì chế độ kiêng khem hợp lý.
Sau khoảng 1 đến 2 giờ sau ăn, một số trường hợp bị hạ đường huyết. Nguyên nhân là do cơ thể sản xuất quá nhiều insulin.
1.2. Các triệu chứng hạ đường huyết:
Khi hạ đường huyết, bệnh nhân có thể gặp phải một số triệu chứng như sau:
Bệnh nhân có hiện tượng tim đập nhanh, ra nhiều mồ hôi, có cảm giác đói lả, chân tay bủn rủn, hoa mắt chóng mặt, người mệt mỏi,…
Khi nghi ngờ bị hạ đường huyết, bạn nên đo chỉ số đường huyết cho bệnh nhân
Nếu không được khắc phục kịp thời, những triệu chứng này sẽ trở nên nghiêm trọng hơn, thậm chí, bệnh nhân có thể dẫn tới hôn mê và để lại nhiều di chứng.
Chính vì thế, khi có dấu hiệu bị hạ đường huyết, người bệnh cần được khắc phục càng sớm càng tốt.
2. Cách cấp cứu khi bị hạ đường huyết đột ngột
Khi thấy người bệnh có hiện tượng đổ mồ hôi nhiều, chân tay bủn rủn, mất thăng bằng,… cần nhanh chóng xử trí theo cách sau:
-
Bước 1: Kiểm tra chỉ số đường huyết của bệnh nhân ngay lập tức
Nếu bệnh nhân có chỉ số đường huyết thấp hơn 3.9 mmol/l tức là họ đã bị hạ đường huyết quá mức.
-
Bước 2: Bổ sung đường cho bệnh nhân
Bệnh nhân cần được nghỉ ngơi tại chỗ, sau đó bổ sung đường khẩn cấp. Có thể áp dụng những cách đơn giản như sau: Cho 3 thìa cà phê đường hoặc sữa vào 100 ml nước ấm và cho bệnh nhân uống. Sau đó có thể cho bệnh nhân ăn thêm vài chiếc bánh quy hoặc một vài viên kẹo ngọt.
Cho bệnh nhân uống sữa để bổ sung đường
Khoảng 15 phút xong, bạn lại tiếp tục đo đường huyết cho bệnh nhân. Trong trường hợp chỉ số đường huyết của người bệnh vẫn thấp thì cần bổ sung thêm đường cho người bệnh và đưa bệnh nhân đi khám tại các cơ sở y tế.
-
Bước 3: Gọi cấp cứu nếu bệnh nhân bị hạ đường huyết mức độ nặng
Một số bệnh nhân có biểu hiện hạ huyết áp nghiêm trọng, chẳng hạn như người bệnh mê man, có thể mất ý thức, lú lẫn,… bạn cần xử trí như sau:
Để bệnh nhân nằm nghiêng
Có thể lấy một chiếc thìa, sau đó quấn khăn dày quanh thìa và cho vào miệng của bệnh nhân. Đây là cách giúp người bệnh phòng ngừa tình trạng cắn vào lưỡi khi lên cơn co giật. Tiếp đó, nhanh chóng gọi đưa người bệnh đến bệnh viện gần nhất. Lưu ý, thời điểm này bạn không nên cho bệnh nhân ăn uống bất cứ thứ gì để tránh gây tắc nghẽn đường thở, khiến người bệnh gặp nguy hiểm.
3. Làm sao để phòng ngừa tình trạng hạ đường huyết
Tình trạng hạ đường huyết rất dễ diễn ra đột ngột, chính vì thế, người bệnh nên có ý thức chủ động phòng ngừa và kiểm soát tốt chỉ số đường huyết trong cơ thể. Chuyên gia hướng dẫn bạn những cách đơn giản để phòng ngừa hạ đường huyết như sau:
Bệnh nhân nên để bánh kẹo trong người để khắc phục nhanh chóng, tình trạng hạ đường huyết
Về chế độ ăn uống và luyện tập:
- Các chuyên gia khuyên bạn nên có một kế hoạch ăn uống khoa học, điều độ, không nên ăn kiêng khem quá mức và nên ăn đúng giờ.
- Nên chia nhỏ các bữa ăn trong ngày, tuyệt đối không được bỏ bữa sáng.
- Không uống rượu bia khi đang đói.
- Có thể để sẵn vài chiếc bánh, kẹo ngọt trong túi, phòng khi hạ đường huyết đột ngột, bạn có thể khắc phục sớm.
- Trong trường hợp thấy cơ thể đói, mệt, có dấu hiệu đường xuống thấp thì cần ăn thêm bữa phụ.
- Nên ăn đủ lượng carbohydrate trước khi tập thể dục.
- Trong khi tập luyện bạn có thể uống nước hoặc ăn nhẹ nếu thấy cần thiết.
Chủ động kiểm tra đường huyết
Đối với những bệnh nhân bị hạ đường huyết, thì việc kiểm tra chỉ số đường huyết thường xuyên là vô cùng cần thiết. Đây là cách giúp bạn chủ động về những vấn đề sức khỏe của mình.
Người bệnh cũng cần tuân thủ theo những chỉ dẫn của bác sĩ. Nên dùng thuốc theo đúng liều lượng của bác sĩ kê đơn, nếu thấy cơ thể đã giảm bớt triệu chứng cũng không tự ý dừng thuốc, đặc biệt không tự ý mua thuốc để phòng ngừa những rủi ro không đáng có.
Hi vọng với những thông tin trên đây, bạn đã hiểu hơn về tình trạng hạ đường huyết và biết được cách cấp cứu khi bị hạ đường huyết đột ngột. Tình trạng hạ đường huyết cần được cấp cứu nhanh chóng để phòng tránh nguy hiểm cho sức khỏe, tính mạng của người bệnh.
Mỗi bệnh nhân cần chủ động để kiểm soát tốt bệnh của mình, chủ động có những biện pháp kịp thời nếu có dấu hiệu bất thường xảy ra. Khám sức khỏe định kỳ là một trong những phương pháp tốt nhất giúp bạn bảo vệ sức khỏe.
Hiện nay, Bệnh viện Đa khoa MEDLATEC đã triển khai rất nhiều gói khám phù hợp với nhiều đối tượng khách hàng. Với mức chi phí hợp lý, bạn sẽ được trải nghiệm dịch vụ y tế chất lượng tốt nhất. Hãy gọi đến 1900 56 56 56 để được tư vấn miễn phí.
Tụt đường huyết hay hạ đường huyết là tình trạng thường xảy ra ở bệnh nhân tiểu đường. Ngoài ra, một số bệnh lý về gan, tình trạng suy dinh dưỡng, nhịn ăn để giảm cân, bỏ bữa do bị bệnh,… cũng có thể gây ra tụt đường huyết. Vậy tụt đường huyết là gì, bệnh có nguy hiểm không và cần phải xử trí như thế nào?
1. Tụt đường huyết là gì?
Đường được tích trữ trong gan, mô và được phân ly thành glucose giúp cơ thể tạo ra năng lượng. Chỉ số đường huyết của chúng ta thường ổn định ở mức 3,9 mmol/l đến 6.4mmol/l. Tụt đường huyết là tình trạng lượng đường trong máu thấp hơn mức 3.9mmol/l.
- Khi tụt đường huyết, người bệnh sẽ gặp phải một số biểu hiện như sau:
+ Người run rẩy, bồn chồn.
+ Chóng mặt và đau nhức đầu.
+ Đổ mồ hôi.
+ Cảm thấy đói.
+ Mắt nhìn mờ.
+ Tim đập nhanh hơn.
+ Da tím tái.
+ Ngứa hoặc tê ở môi, má, lưỡi.
+ Với những trường hợp nặng, lượng đường giảm quá thấp, người bệnh có thể bị hôn mê, mất ý thức, lên cơn co giật hay bị ngất,… Nếu không được điều trị kịp thời, bệnh nhân có thể gặp nguy hiểm.
2. Nguyên nhân gây tụt đường huyết
Nguyên nhân chính gây ra tình trạng tụt đường huyết là bệnh tiểu đường. Tuy nhiên, nhiều trường hợp cũng gặp phải tình trạng này dù không mắc bệnh tiểu đường. Do đó, nếu có biểu hiện tụt đường huyết, bạn nên đi khám để bác sĩ xác định nguyên nhân gây tụt đường huyết, từ đó lên phác đồ điều trị phù hợp.
-
Tụt đường huyết do bệnh tiểu đường
Trong quá trình điều trị bệnh tiểu đường, nếu bệnh nhân không tuân thủ theo đúng những chỉ dẫn của bác sĩ chẳng hạn như dùng quá liều insulin, sử dụng các loại thuốc điều trị tiểu đường khi chưa có chỉ định của bác sĩ,… thì rất dễ xảy ra tình trạng tụt đường huyết.
Một số trường hợp sử dụng thuốc điều trị bệnh tiểu đường cũng có thể bị giảm đường huyết do những tác dụng phụ của thuốc. Chính vì thế, cần đọc kỹ hướng dẫn trước khi dùng thuốc. Trong quá trình sử dụng thuốc, nếu có dấu hiệu bất thường, bạn nên báo sớm với bác sĩ điều trị để được xử trí sớm, điều chỉnh liều lượng và loại thuốc phù hợp với tình trạng sức khỏe.
Bên cạnh đó, nếu không chú trọng đến thói quen sinh hoạt và chế độ ăn uống, người bệnh tiểu đường sẽ rất khó kiểm soát bệnh và có thể phải đối mặt với tình trạng tụt đường huyết cũng như nhiều biến chứng nghiêm trọng khác. Một số thói quen sống không lành mạnh của người tiểu đường cần phải loại bỏ chẳng hạn như thói quen bỏ bữa, ăn kiêng thiếu khoa học dẫn đến cơ thể không được đảm bảo dinh dưỡng, không tuân thủ chế độ ăn kiêng theo hướng dẫn của bác sĩ, sử dụng rượu, bia,…
-
Tụt đường huyết không do bệnh tiểu đường
Tụt đường huyết không chỉ do bệnh tiểu đường gây ra mà còn có thể xảy ra từ những nguyên nhân khác. Một số bệnh lý gây tụt đường huyết có thể kể đến như bệnh suy thân, rối loạn tuyến thượng thận, các bệnh lý về gan, nhiễm trùng, suy dinh dưỡng,…
Thường xuyên uống bia rượu hoặc các loại đồ uống có còn khác cũng là nguyên nhân khá thường gặp khiến chỉ số đường huyết của bạn bị giảm sâu. Lý do là vì những chất gây hại trong bia rượu chính là nguyên nhân gây hạn chế quá trình giải phóng đường huyết và gây tụt đường huyết.
Ngoài ra một số trường hợp giảm cân bằng phương pháp nhịn ăn không khoa học hoặc các trường hợp bỏ bữa, chán ăn do bệnh lý cũng có thể dẫn đến tình trạng tụt đường huyết.
3. Tụt đường huyết nguy hiểm như thế nào và cách xử trí ra sao?
3.1. Tụt đường huyết nguy hiểm như thế nào?
Đối với những trường hợp tụt đường huyết ở mức độ nhẹ, bệnh nhân sẽ cảm thấy mệt mỏi và ảnh hưởng nhiều đến công việc, sinh hoạt. Với những bệnh nhân cao tuổi, tình trạng tụt đường huyết có thể dẫn đến suy giảm trí nhớ. Về lâu dài, bệnh sẽ gây tác động rất nghiêm trọng đến sức khỏe người bệnh.
Nếu lượng đường huyết đột ngột giảm mạnh, bệnh nhân có thể bị run rẩy, thậm chí là ngất hoặc ngã khi đang tham gia giao thông, dẫn đến chấn thương nghiêm trọng. Rất nhiều trường hợp tụt đường huyết mạnh và đột ngột có thể dẫn tới hiện tượng lên cơn co giật, tình trạng mất ý thức, thậm chí có thể đe dọa đến tính mạng nếu không được xử trí kịp thời.
3.2. Hướng dẫn cách xử trí khi bị tụt đường huyết
Người bị tụt đường huyết cần được xử trí kịp thời và đúng cách, dưới đây là hướng dẫn cụ thể:
- Khi thấy bệnh nhân bị bủn rủn chân tay, đổ mồ hôi nhiều và có dấu hiệu mất thăng bằng, bạn nên nhanh chóng kiểm tra chỉ số đường huyết của người bệnh, có thể kiểm tra bằng máy thử tiểu đường cầm tay hoặc bằng cách lấy máu tĩnh mạch.
- Để bệnh nhân nghỉ ngơi tại chỗ và bổ sung đường cho bệnh nhân bằng cách cho bệnh nhân uống sữa với đường, ăn kẹo ngọt hoặc bánh quy.
- Sau 15 phút, bạn tiến hành đo lại đường huyết cho bệnh nhân. Nếu kết quả vẫn thấp, nên bổ sung thêm đường cho người bệnh và đưa bệnh nhân đến các cơ sở y tế để được các bác sĩ theo dõi, xử trí.
- Đối với những trường hợp tụt đường huyết mức độ nặng, bệnh nhân có một số dấu hiệu như mất ý thức, mê man,… cần để bệnh nhân nằm nghiêng và lấy một chiếc thìa, rồi quấn khăn quanh thìa và đặt vào miệng bệnh nhân. Sau đó gọi cấp cứu, nhanh chóng đưa bệnh nhân đến bệnh viện.
3.3. Cách phòng ngừa tụt đường huyết
Để phòng ngừa tình trạng tụt đường huyết, bạn nên chủ động kiểm soát đường huyết trong cơ thể, bệnh nhân tiểu đường nên để bánh kẹo trong người để khắc phục nhanh nếu bị hạ đường huyết, nên áp dụng chế độ ăn khoa học và theo sự chỉ dẫn của bác sĩ, không được bỏ bữa sáng và nên chia thành nhiều bữa ăn nhỏ trong ngày, không tự ý sử dụng thuốc khi chưa có chỉ định của bác sĩ,…
Hi vọng những thông tin trên đã giúp bạn giải đáp được thắc mắc “tụt đường huyết là gì”. Các chuyên gia khuyên người bệnh nên chủ động kiểm soát tốt tình trạng bệnh của mình bằng cách thường xuyên kiểm tra các chỉ số, đặc biệt là chỉ số đường huyết.
Bệnh viện Đa khoa MEDLATEC là một trong những địa chỉ y tế tin cậy để thực hiện các xét nghiệm từ cơ bản đến chuyên sâu, trong đó bao gồm xét nghiệm chỉ số đường huyết.
Ngoài các gói khám trực tiếp tại bệnh viện, chúng tôi còn triển khai dịch vụ lấy mẫu xét nghiệm tại nhà giúp quá trình khám bệnh và theo dõi điều trị của bệnh nhân thuận tiện và tiết kiệm thời gian. Quý khách vui lòng gọi đến tổng đài 1900 56 56 56 để được chuyên gia của MEDLATEC tư vấn miễn phí và đặt lịch khám sớm.