Khi chuyển dạ, những cơn gò của tử cung khiến các bà mẹ vô cùng khó chịu và đau đớn. Nếu biết cách hít thở theo từng cơn gò, mẹ không những bớt đau mà bé ra đời cũng dễ dàng hơn.
Ảnh: Youtube
Trong buổi sinh hoạt tháng 4 của CLB Mẹ và Bé thuộc Trung tâm Truyền thông và Giáo dục Sức khỏe TP HCM, nữ hộ sinh Trần Thị Mỹ Linh [Bệnh viện Hùng Vương] đã giúp các bà mẹ kỹ thuật hít thở trong chuyển dạ để quên đi cơn đau, cổ tử cung mềm và mở tốt, mẹ có thể sinh dễ dàng.
Thực tế, trong lúc vượt cạn, các mẹ cảm thấy rất đau nên dễ rơi vào tình trạng căng thẳng. Việc chống lại cơn đau bằng cách khóc lóc hay chửi bới chỉ khiến mẹ thêm stress, cổ tử cung không giãn nở tốt và càng khó sinh. Bà Mỹ Linh khuyên, để điều chỉnh hệ thần kinh tự động đáp ứng với căng thẳng về tâm lý và thể chất xảy ra trong khi sinh, các mẹ nên hít thở theo từng cơn co của tử cung. Bên cạnh đó, hít thở đúng cách còn giúp tăng tối đa hiệu quả hô hấp, giúp duy trì lượng oxy thỏa đáng cho mẹ và con.
1. Thở chậm, sâu
Kiểu thở này được dùng trong giai đoạn cổ tử cung mở dưới 3 cm. Khi có cơn co tử cung, mẹ hãy bắt đầu bằng hơi thở sâu, rồi thở ngực chậm sâu [hít bằng mũi rồi thở ra bằng miệng, thở chậm rãi, đều đặn] và chấm dứt với một hơi thở sạch khi đã hết cơn co. Thở đúng là khi hít vào thì bụng phình lên, khi thở ra thì bụng xẹp xuống. Thở 6-9 nhịp cho một cơn co tử cung khoảng 50 giây.
Cách thở này cũng là một động tác trong yoga. Sau sinh, mẹ cũng có thể thực hiện cách thở này để giúp oxy vào cơ thể nhiều hơn. Khi hít thở chậm sâu, các mẹ có thể thực hiện bất cứ tư thế nào cũng được. Các mẹ càng thư giãn thì việc hít thở càng hiệu quả. Mẹ nên nằm nghiêng hoặc ngồi sẽ tốt hơn. Nằm ngửa thở không tốt vì nó sẽ làm chậm chuyển dạ và hạn chế tuần hoàn nhau thai.
Hít thở sâu sẽ làm giảm bớt sự trở ngại do đáy tử cung cao đè lên cơ hoành và cách thở này được sử dụng trong suốt thời gian chuyển dạ. Mẹ nên tập trung vào một điểm gì đó mà quên đi cơn đau của co tử cung. Điểm trọng tâm này có thể là một vật hay một tranh ảnh đẹp, vui, dễ nhìn thấy.
2. Thở nhanh, nông
Kiểu thở này được sử dụng trong giai đoạn cổ tử cung mở từ 3 đến 6 cm, cơn co đã mạnh hơn, dài hơn và dày hơn, với tần suất khoảng 3 phút một cơn. Khi có cơn co tử cung, bắt đầu với một hơi thở sâu, tiếp đó là thở ngực nông. Khi cường độ cơn co càng lên cao thì càng thở nhanh hơn. Thở chậm lại khi cơn co giảm dần rồi thực hiện một hơi thở sạch khi cơn co chấm dứt.
Kiểu thở này thường khiến miệng nhanh khô, vì thế các mẹ nên mang sẵn một chai nước lọc bên mình. Các sản phụ không nên tập cách thở ở nhà vì sẽ rất nhanh mệt.
3. Thở thổi nến
Khi thở cách này, bạn hãy hình dung như mình đang chuẩn bị thổi nến, một số người còn gọi đây là thở phù phù.
Kiểu thở này được dùng trong giai đoạn chuyển tiếp, khi cổ tử cung mở từ 7 đến 9 cm, cơn co tử cung mạnh, khoảng cách giữa hai cơn co ngắn. Lúc này, sản phụ thường chỉ muốn rặn vì ngôi thai xuống và đè vào trực tràng. Tuy nhiên, nếu rặn sẽ rất nguy hiểm vì cổ tử cung chưa mở ra hoàn toàn. Kiểu thở này giúp làm giảm áp lực từ tử cung đồng thời giúp mẹ tránh rặn sớm.
Khi cơn co bắt đầu, hít một hơi thở sạch, kế đó thở nhanh nông 4 lần rồi thổi mạnh một lần qua miệng, lại tiếp tục thở nhanh nông 4 lần rồi thổi ra. Cứ thế cho đến hết cơn co và chấm dứt với một hơi thở sạch.
4. Rặn
Kiểu thở này nên được dùng trong giai đoạn hai của chuyển dạ, khi cổ tử cung mở trọn vẹn và người mẹ đã muốn rặn. Mẹ nằm ngửa, người cong hình chữ C. Nữ hộ sinh lưu ý, mẹ không nên ngửa đầu ra la hay chống cơn đau bằng cách cắn môi đến chảy máu, vì như thế sẽ không đủ lực để tống bé ra ngoài.
Khi có cơn co, lấy 2 hơi thở sâu, kế đó hít một hơi dài, giữ hơi và bắt đầu rặn. Cách rặn giống như khi rặn đi vệ sinh. Khi rặn, mẹ nên tựa cằm vào ngực, mắt nhìn xuống rốn. Hết hơi, mẹ nên rặn tiếp và hít một hơi thở sâu khác. Giữ hơi và tiếp tục rặn, đến khi hết cơn co tử cung.
Bà Mỹ Linh cho biết, nếu mẹ không mắc bệnh lý gì và có khung chậu bình thường thì chỉ sau khoảng 3 lần rặn là em bé đã ra ngoài.
Sinh nở là một quá trình thiêng liêng, cao cả nhưng cũng không kém phần ám ảnh đối với chị em phụ nữ. Bởi người ta nói rằng mức độ đau đẻ của phụ nữ bằng với mức độ đau của việc gãy 18 chiếc xương sườn cùng lúc. Tuy nhiên, nếu bạn biết cách thở và rặn đẻ thì quá trình vượt cạn sẽ bình yên, nhanh chóng và giảm bớt cảm giác đau đớn hơn rất nhiều. Vậy cách rặn đẻ và thở như thế nào là đúng?
1. Vì sao mẹ bầu nên biết cách rặn đẻ và thở trong quá trình vượt cạn
Đau đẻ là dấu hiệu thông báo cho thời gian thai nghén đã kết thúc. Thai phụ bắt đầu bước qua giai đoạn mới là chuyển dạ sinh con. Thông thường, thời gian chuyển dạ của mỗi thai phụ sẽ khác nhau. Quãng thời gian này có thể dao động từ 6 giờ đến 12 giờ đối với thai phụ sinh con rạ và từ 12 giờ đến 24 giờ đối với thai phụ sinh con đầu lòng.
Rặn đẻ đúng cách vừa đảm bảo an toàn cho bé vừa tiết kiệm sức lực cho mẹ
Quá trình đau đẻ sẽ diễn ra theo chu kỳ của cơn gò tử cung. Chu kỳ của cơn gò tử cung sẽ được thể hiện qua 3 thì, cụ thể là thì co, thì kéo dài và thì nghỉ. Thì co là hiện tượng bụng của mẹ bầu có dấu hiệu căng cứng, cơn đau bắt đầu xuất hiện và tăng dần lên. Thì kéo dài là thì mà cơn đau trong lúc này đạt mức cao nhất. Tiếp đến là cảm giác đau đớn giảm dần và hoàn toàn biết mất. Giai đoạn này được gọi là thì nghỉ trong chu kỳ của cơn gò tử cung.
Càng đến thời điểm gần sinh thì các thì lại diễn ra dồn dập và khiến cảm giác đau trở nên mãnh liệt hơn. Thở và rặn đẻ đúng với chu kỳ cơ gò tử cung sẽ giúp thai phụ giảm được mức độ đau, thai nhi chui ra nhanh hơn cũng như tiết kiệm được sức lực trong quá trình sinh. Chính vì vậy, tìm hiểu về cách rặn đẻ đối với thai phụ là điều vô cùng cần thiết và quan trọng.
Rặn đẻ đúng cách giúp mẹ bầu tiết kiệm sức lực
2. Phương pháp thở và rặn đẻ đúng cách giúp mẹ bầu vượt cạn thành công
Nhằm giúp cho các sản phụ có thể giảm bớt được cơn đau trong quá trình sinh nở, đã có khá nhiều phương pháp được áp dụng. Tuy nhiên, một trong những điều không thể thiếu được chính là cách thở và rặn trong quá trình sinh của mẹ bầu. Thở và cách rặn đẻ sao cho đúng cách, tránh gây mất sức trong quá trình sinh con là điều rất được chị em đặc biệt quan tâm.
2.1. Cách hít thở đúng trong quá trình sinh
Trước hết là cách hít thở đúng trong quá trình sinh. Việc điều hòa nhịp thở và biết cách hít thở khi sinh sẽ là một sự hỗ trợ rất lớn dành cho mẹ bầu. Hít thở đúng cách sẽ tạo cảm giác thoải mái và gia tăng thêm sức rặn cho mẹ bầu.
Khi đã lên bàn sinh, mẹ bầu cần giữ được sự bình tĩnh, không cần quá căng thẳng và làm theo hướng dẫn của bác sĩ đỡ đẻ cho mình. Trong lúc này, thai phụ phải dựa theo nhịp đau của từng chu kỳ cơn gò tử cung. Khi cơn đau bắt đầu cũng là lúc mẹ bầu nên hít thở sâu bằng mũi và thở ra từ từ bằng miệng. Khi cơn đau bắt đầu chuyển qua thì kéo dài, lúc này mẹ bầu sẽ hít thở nhanh và nông để đảm bảo cung cấp đủ không khí cũng như gia tăng sức lực để có thể rặn tốt hơn.
Sau khi cơn đau của thì kéo dài qua đi, cơ thể dần thả lỏng thì lúc này mẹ bầu có thể thở chậm và sâu hơn. Điều này sẽ giúp cho mẹ bầu lấy lại sức để chuẩn bị cho cơn đau tiếp theo của quá trình sinh đẻ.
Hít thở sâu khi cơn đau bắt đầu xuất hiện
2.2. Hướng dẫn rặn đẻ đúng cách khi vượt cạn dành cho mẹ bầu
Nắm vững được cách rặn đẻ đúng sẽ giúp cho quá trình vượt cạn của mẹ bầu trở nên dễ dàng và thuận hơn. Bên cạnh đó, rặn đẻ đúng cách còn giúp em bé sinh ra nhanh chóng. Hạn chế tối đa tình trạng quá trình sinh kéo dài, mẹ bầu bị mất sức cũng như em bé dễ bị ngạt khí.
Khi cơn gò tử cung bắt đầu cũng là lúc cơn đau xuất hiện, lúc này mẹ bầu cần hít một hơi thở sâu và dồn lực để rặn. Khi rặn mẹ bầu cần dốc hết khí xuống phần bụng dưới để đẩy em bé ra nhanh hơn. Khi cơn đau kéo dài, mẹ bầu cần tiếp tục lấy hơi để rặn. Khi rặn không nên phát ra âm thanh bởi như thế lực dồn xuống phần bụng dưới sẽ bị giảm đi.
Lưu ý rằng khi cơn đau xuất hiện thì mẹ bầu mới dồn sức để rặn. Bởi lực của cơn đau kết hợp cùng sức rặn người mẹ và sự hỗ trợ của bác sĩ sẽ là điều kiện thuận lợi để giúp bé ra ngoài nhanh hơn. Khi rặn, lưng của mẹ bầu phải thẳng và tiếp giáp với bề mặt bàn sinh. Mông hơi cong lên về phía trước để tăng thêm sức cho việc rặn.
Sau khi cơn đau qua đi, mẹ bầu cần thả lỏng cơ thể để lấy lại sức và tiếp tục cho lần rặn tiếp theo. Tránh việc rặn quá nhiều vừa gây mất sức vừa đem lại hiệu quả không cao khi sinh.
Khi cơn gò tử cung xuất hiện mẹ bầu cần tập trung để rặn
3. Những lưu ý dành cho mẹ bầu trong quá trình sinh
Để đảm bảo cho quá trình sinh bé được diễn ra tự nhiên, an toàn thì việc tìm hiểu và nắm vững các thông tin về việc hít thở và cách rặn đẻ là điều vô cùng quan trọng. Mẹ bầu cần chuẩn bị cho mình một tâm lý thoải mái, tự tin. Tránh việc nóng vội và lo lắng quá mức. Sau khi vào phòng sinh, mẹ bầu chỉ cần nhớ kỹ và thực hành theo những thông tin mình đã biết cùng với sự hướng dẫn của các bác sĩ.
3.1. Xác định đúng chu kỳ của cơn gò tử cung
Thời gian sinh sẽ kéo dài tùy thuộc vào từng người. Tuy nhiên, thông thường quá trình sinh sẽ diễn ra trong khoảng 6 giờ đến 24 giờ. Chính vì vậy, việc xác định đúng các cơn gò tử cung sẽ giúp mẹ bầu có thể điều hòa nhịp thở cùng dồn sức rặn để em bé ra nhanh và thuận lợi hơn.
Xác định đúng các chu kỳ của cơn gò tử cung
3.2. Luôn giữ tư thế đúng khi rặn đẻ
Tư thế khi sinh cũng đóng vai trò quan trọng không kém trong việc giúp cho em bé ra đời suôn sẻ hơn. Khi nằm trên bàn sinh, mẹ bầu cần chú ý để đầu cao tương ứng với một góc 45 độ. Hai tay nắm chặt với hai thanh càng trên bàn sinh. Hai bàn chân đạp mạnh và đúng vào vị trí của bàn để chân ở hai bên phía dưới. Đây chính là tư thế chuẩn, giúp cho quá trình vượt cạn của mẹ bầu thành công hơn.
Luôn nằm trong tư thế thẳng lưng
Như vậy, việc hít thở và rặn đẻ đúng cách có vai trò rất lớn trong quá trình vượt cạn của các mẹ bầu. Cách rặn đẻ đúng sẽ giúp cho các thai phụ có được quá trình vượt cạn dễ dàng, thuận lợi và nhanh chóng hơn. Hy vọng rằng qua bài viết này, bạn đã hiểu hơn về cách hít thở và rặn đẻ khi sinh.