Những nhóm máu nào có thể truyền cho nhau năm 2024
|
Nhóm máu của chúng ta không giống nhau, được phân thành 8 nhóm theo hệ thống nhóm máu ABO và Rh. Nhóm máu giữ vai trò rất quan trọng trong y học để đảm bảo việc truyền máu diễn ra an toàn và hiệu quả. Show Máu được tạo thành từ các tế bào hồng cầu, bạch cầu và tiểu cầu trong một chất lỏng gọi là huyết tương. Tính đến năm 2019, Hội Truyền máu Quốc tế đã công nhận 39 hệ nhóm máu. Trong đó ABO và Rh là hai hệ nhóm máu quan trọng nhất trong lĩnh vực truyền máu, cùng với nhau tạo thành 8 nhóm máu cơ bản: A+, A-, B+, B-, O+, O-, AB+, AB-. Nhóm máu được xác định bởi các kháng nguyên và kháng thể trong máu. - Kháng nguyên được hiểu đơn giản là bất kỳ loại phân tử nào mà hệ thống miễn dịch có thể đáp ứng, được tìm thấy trên bề mặt của các tế bào hồng cầu. - Kháng thể là các protein được tìm thấy trong huyết tương. Chúng là một phần quan trọng của hệ thống miễn dịch giúp cơ thể chống lại các tác nhân xâm nhập như vi khuẩn và virus . 2. Hệ thống nhóm máu ABOKể từ năm 1900, nhà khoa học người Áo Karl Landsteiner khám phá ra nhóm máu ABO đã có tác động lớn đến khoa học pháp y và phẫu thuật. Năm 1902, học trò của ông đã phát hiện ra nhóm máu chính thứ 4 – AB. Cụ thể: - Nhóm máu A: Có kháng nguyên A trên hồng cầu (và kháng thể kháng B trong huyết tương). - Nhóm máu B: Có kháng nguyên B trên hồng cầu (và kháng thể kháng A trong huyết tương). - Nhóm máu AB: Có cả kháng nguyên A và B trên hồng cầu (nhưng không có kháng thể kháng A và B trong huyết tương). - Nhóm máu O: Không có kháng nguyên A và B trên hồng cầu (nhưng có cả kháng thể kháng A và B trong huyết tương). Theo Viện Huyết học – Truyền máu Trung ương, tỷ lệ nhóm máu tại Việt Nam khoảng: 45% nhóm máu O, 30% nhóm máu B, 20% nhóm máu A và 5% nhóm máu AB. 3. Hệ thống nhóm máu RhesusCuối những năm 1930 và đầu những năm 1940, Karl Landsteiner và cộng sự đã tìm ra yếu tố Rh khi nghiên cứu khỉ Macacus Rhesus. Từ đó, hệ Rh trở thành hệ thống nhóm máu quan trọng thứ hai bên cạnh ABO. Hệ Rh được xác định bằng sự hiện diện của kháng nguyên D trong tế bào hồng cầu gọi là Rh+ (Rhesus D dương), hoặc không có sự hiện diện của kháng nguyên D gọi là Rh- (Rhesus D âm). Tùy theo mỗi nước sẽ có tỷ lệ số người mang nhóm máu Rh+ và Rh- khác nhau. Ở Việt Nam, hầu hết mọi người mang nhóm máu Rh+, ít hơn 0,1% người mang nhóm Rh- (A-,B-,AB-,O-). Sự ra đời của yếu tố Rh đã giúp các nhà nghiên cứu giải thích được bệnh tan máu ở trẻ sơ sinh (thalassemia) – một tình trạng kháng thể của người mẹ tấn công tế bào máu của em bé. 4. Nguyên tắc truyền máuNgười có nhóm máu O: - Chỉ nhận được nhóm máu O. - Có thể truyền cho người có nhóm máu A, B, AB, O. Người có nhóm máu A: - Có thể nhận được nhóm máu A, O. - Có thể truyền cho người có nhóm máu A, AB. Người có nhóm máu B: - Có thể nhận được nhóm máu B, O. - Có thể truyền cho người có nhóm máu B, AB. Người có nhóm máu AB: - Có thể nhận được nhóm máu A, B, AB, O. - Chỉ truyền được cho người có nhóm máu AB. Ngoài ra, người có yếu tố Rh- chỉ có thể nhận máu Rh-, người có yếu tố Rh+ có thể nhận được cả máu Rh+ và Rh-. 5. Điều gì xảy ra nếu truyền nhầm nhóm máuTruyền nhầm nhóm máu sẽ gây ra kết quả rất tồi tệ, có thể dẫn một loạt các phản ứng bao gồm sốc nặng và tử vong nhanh chóng. Việc xác định nhóm máu rất quan trọng ở phụ nữ mang thai. Nếu phụ nữ mang nhóm máu Rh- lấy chồng có nhóm máu Rh+ thì cần được theo dõi chặt chẽ khi có thai. Trong trường hợp em bé mang nhóm máu Rh+ trái ngược với người mẹ thì cần dùng thuốc dự phòng sớm để đảm bảo tính mạng cho con. Người có nhóm máu Rh- sẽ gặp nguy hiểm khi truyền máu Rh+ vào cơ thể. Do đó, những người mang yếu tố Rh- nên lưu ý nhóm máu của mình. 6. Lưu ý cho người có nhóm máu hiếm Rh-- Bạn và người thân nên xét nghiệm để biết chính xác nhóm máu của mình. - Hãy thông báo nhóm máu Rh- của mình cho cơ sở y tế, nhất là khi cần truyền máu. - Phụ nữ mang nhóm máu Rh- khi mang thai cần theo dõi chặt chẽ. - Nhóm máu Rh- là nhóm máu hiếm không phải lúc nào cũng có sẵn tại cơ sở y tế. Bạn nên tham gia câu lạc bộ nhóm máu hiếm để được tư vấn và hỗ trợ nhau khi cần truyền máu. Chắc hẳn ai cũng đã biết máu là một vật chất có vai trò vô cùng quan trọng đến sức khỏe của con người, việc thiếu máu cấp tính có thể dẫn đến nguy cơ tử vong rất cao. Trong bài viết này các bạn hãy cùng Nhà thuốc Long Châu tìm hiểu về các nhóm máu phổ biến và những quy tắc truyền máu cơ bản nhé. Tìm hiểu về các nhóm máu phổ biến nhấtKhi cơ thể bị những tổn thương ngoài da sẽ khiến xuất hiện tình trạng chảy máu, khi chảy máu chúng ta sẽ dễ dàng nhận ra tất cả các loại máu đều có màu đỏ. Tuy nhiên khi đi sâu phân tích thì chúng ta sẽ biết được rằng có rất nhiều nhóm máu khác nhau, nhóm máu sẽ được xác định dựa vào số lượng các loại kháng nguyên có trong tế bào hồng cầu. Về cơ bản thì máu trong cơ thể con người được cấu tạo nên bởi hồng cầu, bạch cầu và tiểu cầu, đồng thời được chia thành các nhóm máu phổ biến sau theo hệ ABO:
Đến cuối những năm 30 của thế kỷ 20, các nhà khoa học đã đưa ra lý thuyết về một hệ nhóm máu khác so với hệ ABO, được gọi là hệ nhóm máu Rh (Viết tắt của Rhesus – tên một loài khỉ đã được lấy máu để tiến hành nghiên cứu). Hệ nhóm máu Rh sẽ có Rh+ và Rh- dựa vào sự có mặt của kháng nguyên D trong tế bào hồng cầu. Máu có kháng nguyên D sẽ là Rh+, nếu không sẽ là Rh-. Hầu hết máu của chúng ta nếu chia theo hệ Rh sẽ thuộc nhóm Rh+, chỉ có khoảng dưới 0,1% người mang hệ máu Rh-, chính vì vậy nhóm máu Rh- còn được gọi là máu hiếm. /https://cms-prod.s3-sgn09.fptcloud.com/nhommaunoigivebanthegioivanhoa1_1457594990_7e2e196718.jpeg) Có khá nhiều cách để phân loại các nhóm máu trong cơ thể Các quy tắc truyền máu cơ bản cần phải biếtTruyền máu là một thao tác rất phổ biến trong y học nhằm cứu sống những bệnh nhân đang bị mất mấu cấp tính và có khả năng bị nguy hiểm đến tính mạng. Việc truyền máu được thực hiện để giúp bệnh nhân có được sự bù đắp cho lượng máu đã mất và điều chỉnh những bất thường trong máu mà không thể sử dụng cách thức nào khác để thay thế được. Truyền máu là một thao tác y khoa phức tạp và đòi hỏi phải tuân theo các quy tắc truyền máu sau đây:
Cụ thể đối với từng nhóm máu thì quy tắc truyền máu như sau: Nhóm máu O: Có thể truyền cho tất cả các nhóm máu A, B, AB và O nhưng chỉ nhận được nhóm máu O. Nhóm máu A: Có thể truyền cho người có nhóm máu A, AB và có thể nhận được nhóm máu A, O. Nhóm máu B: Có thể truyền cho người có nhóm máu B, AB và có thể nhận được nhóm máu B, O. Nhóm máu AB: Chỉ truyền được cho người có nhóm máu AB nhưng có thể nhận được nhóm máu A, B, AB và O. /https://cms-prod.s3-sgn09.fptcloud.com/quy_tac_truyen_mau_2_db7d9b25e8.jpg) Trước khi truyền máu cần phải làm xét nghiệm kỹ lưỡng để tránh lây lan các bệnh truyền nhiễm Khi thực hiện thao tác truyền máu khác nhóm máu thì cần điều chỉnh tốc độ truyền máu chậm và trong lần đầu không truyền quá 250ml để theo dõi phản ứng của cơ thể. Lưu ý quan trọng: Quy tắc truyền máu nói trên là yếu tố chẩn đoán một cách tổng quát trước khi có yêu cầu truyền máu, còn muốn thực hiện thao tác truyền máu thì cần phải dựa trên hệ phân loại Rh. Cụ thể những người có nhóm máu Rh- (máu hiếm) thì chỉ có thể nhận được máu Rh-, trong khi Rh+ thì có thể nhận được máu Rh+ lẫn Rh-. Như đã nói ở trên, truyền máu là một thao tác y khoa phức tạp và có thể gây ra nhiều biến chứng nguy hiểm cho cơ thể như tắc mạch, đông máu rải rác nội mạch,… Chính vì vậy bắt buộc phải được thực hiện tại các cơ sở y tế để đảm bảo an toàn. /https://cms-prod.s3-sgn09.fptcloud.com/quy_tac_truyen_mau_3_fc279c56fc.jpg) Việc truyền máu bắt buộc phải được thực hiện bởi những người có kiến thức chuyên môn Như vậy các bạn vừa cùng Nhà thuốc Long Châu tìm hiểu qua về các nhóm máu phổ biến nhất và những quy tắc truyền máu cần lưu ý. Việc xác định chính xác nhóm máu có vai trò vô cùng quan trọng để có thể giúp tiết kiệm thời gian xét nghiệm mỗi khi cần cấp cứu khi mất máu cấp tính, chính vì vậy các bạn nên tìm đến cơ sở y tế để xét nghiệm và xác định chính xác nhóm máu của mình nhé. |
