Cờ vua quốc tế là một bộ môn thể thao giúp tăng khả năng tư duy, tăng tính kiên trì và rèn luyện khả năng tập trung cao. Chính vì vô cùng thú vị, hấp dẫn và mang tính linh hoạt nên nó phù hợp với mọi lứa tuổi nên được rất nhiều mọi người lựa chọn. Vậy khi tham gia vào bộ môn thể thao này, người chơi cần nắm vững những quy định về Luật Cờ vua quốc tế như thế nào để cuộc chơi được diễn ra hiệu quả?
1- Luật chơi Cờ vua
Trò chơi được diễn ra trên một bảng hình vuông, gọi là bàn cờ, gồm 8 hàng đánh số từ 1 - 8 và 8 cột đánh chữ cái từ a - h, tạo ra 64 ô nhỏ trên bàn cờ có hình vuông với các màu đậm nhạt xen kẽ nhau. Mỗi người chơi sẽ có ô tương ứng màu nhạt ở hàng cuối cùng bên tay phải của mình khi ngồi vào bàn chơi cờ, bàn cờ được đặt ở giữa hai kỳ thủ sao cho ô góc bên phải của đấu thủ phải là ô màu trắng.
Trước khi bắt đầu ván cờ, theo luật Cờ vua quốc tế, một đấu thủ sẽ có 16 quân cờ trắng và người còn lại có 16 quân cờ đen. Mỗi bên đen – trắng bao gồm: 01 Quân Vua, 01 Quân Hậu, 02 Quân Xe, 02 Quân Tượng, 02 Quân Mã, 08 Quân Tốt.
Hãy tham khảo xem Cờ vua là gì và khác như thế nào so với Luật Cờ vua quốc tế không nhé.
2- Nguyên tắc nước đi của các quân cờ
[i] Nước đi đặc của Quân Tốt:
- Thể hiện ở những nước đi đầu tiên, Quân Tốt có thể tiến 1 hoặc 2 ô về phía trước;
- Nước ăn Tốt qua đường khi Quân Tốt đối phương từ vị trí ban đầu tiến hai ô vượt qua ô cờ đang bị Quân Tốt bên có lượt đi kiểm soát;
- Phong cấp khi một Quân Tốt tiến tới hàng ngang cuối cùng nó phải được đổi thành Quân Xe, Quân Hậu hoặc Quân Tượng hay Quân Mã cùng màu, ngay trong nước đi này.
[ii] Nước đi của Quân Vua, có thể đi bằng 02 cách:
- Đi từ ô cờ nó đang đứng tới một ô liền bên bất kỳ nếu như ô cờ đó không bị quân nào của đối phương tấn công. Ngay cả khi không di chuyển thì các quân của đối phương vẫn có thể được coi là đang tấn công một ô.
- Đi nhập thành của Vua và một trong Quân Xe cùng màu. Trên cùng hàng ngang, một nước đi của Vua được tính khi Vua di chuyển hai ô từ ô ban đầu tới phía Xe nhập thành. Quân Xe sẽ nhảy qua tới ô của Quân Vua đi qua.
[iii] Quân Tượng - đi tới bất cứ ô cờ nào trên cùng đường chéo mà nó đang đứng; Quân Xe - đi tới bất cứ ô cờ nào trên cùng cột dọc/hàng ngang từ vị trí nó đang đứng; Quân Hậu - đi tới bất cứ ô cờ nào trên cùng cột dọc/hàng ngang/đường chéo từ vị trí của nó; Quân Mã - đi từ ô vị trí hiện tại đến một trong các ô gần nhất không nằm trên cùng hàng ngang/cột dọc/đường chéo với ô nó đang đứng. Chỉ Quân Mã được phép nhảy qua ô có quân đang đứng.
Có thể bạn quan tâm: Dịch vụ pháp lý về đăng ký nhãn hiệu của Công ty Luật TNHH Everest.
3- Thực hiện các nước đi trên bàn cờ
[i] Các nước đi phải được thực hiện chỉ bằng một tay.
[ii] Đấu thủ có lượt đi chỉ có quyền sửa một hay nhiều quân cho đúng ô của chúng nhưng phải thông báo trước ý định bằng cách nói cho đối thủ biết. Ví dụ: có thể sử dụng bằng cách nói “Sửa hoặc Tôi sửa rồi mới tiến hành sửa quân”.
[iii] Ngoài trường hợp được quy định ở trên, nếu đấu thủ có lượt đi cố ý chạm vào thì: Một hay nhiều quân của mình đấu thủ phải di chuyển quân bị chạm đầu tiên nếu quân đó có thể di chuyển được; Một hay nhiều quân của đối phương thì đối thủ phải bắt quân bị chạm đầu tiên nếu có thể; Đấu thủ chạm quân đối với phân khác màu thì phải bắt quân của đối phương bằng quân của mình, hoặc nếu điều đó không đúng luật thì phải đi hoặc bắt quân bị chạm đầu tiên nếu quân đó có thể đi được hoặc bắt được.
[iv] Nếu một kỳ thủ cố ý chạm vào Vua và Xe của mình, thì phải nhập thành về phía Xe đó nếu nước nhập thành hợp lệ. Nếu một đấu thủ cố ý chạm vào Xe trước và sau đó là Vua của mình, đấu thủ đó không được phép nhập thành tại nước đi này và tình huống sẽ được giải quyết theo quy định.
[v] Nếu không một quân nào trong số các quân đã chạm có thể di chuyển được, hoặc bắt quân được, thì đấu thủ có thể thực hiện một nước đi bất kỳ khác hợp lệ [bị tính 01 lỗi kỹ thuật].
[vi] Đấu thủ mất quyền khiếu nại các vi phạm luật này của đối phương nếu đã cố tình chạm tay vào quân cờ.
Có thể bạn quan tâm: Dịch vụ pháp lý trong lĩnh vực thương mại.
4- Kết thúc ván cờ
Trong Luật Cờ vua quốc tế thì sẽ chia ra 02 trường hợp để kết thúc ván cờ.
5- Kết thúc thắng
Khi ván cờ được hoàn thành khi đấu thủ chiếu hết Vua đối phương bằng một nước đi hợp lệ - thắng ván cờ và ngay lập tức kết thúc hoặc đấu thủ thắng ván cờ khi đối phương tuyên bố xin thua - ván cờ kết thúc ngay lúc đó.
Cờ vua là một trò chơi trí tuệ dành cho 2 người rất nổi tiếng trên thế giới hiện nay. Trò chơi bắt buộc phải vận dụng rất nhiều các bước tính toán, kỹ năng và chiến thuật, nếu bạn là người mới chơi và chịu khó tìm hiểu thì sẽ thấy trò chơi này không hề khó và rất dễ bị thu hút. Bây giờ, hãy cùng mình tìm hiểu cách chơi cờ vua ở trong bài viết này ngay nhé! >>> Có thể bạn sẽ quan tâm đến các sản phẩm laptop, máy tính xách tay và PC giá rẻ tại đây!
Tìm hiểu về các quân cờ trong bàn cờ vua
Trước khi tìm hiểu cách đánh cờ vua, các bạn hãy tìm hiểu hết một lượt về tên của các quân cờ và chức năng của các quân cờ trên bàn cờ nhé!
Những điều cần biết về các quân cờ
Quân tốt: Đứng ở hàng thứ 2 trong bàn cờ, chỉ di chuyển 1 bước [lượt đầu được 2 bước] và ăn chéo. Không được phép ăn chéo về phía sau mà chỉ chéo về phía trước, khi đến cuối bàn cờ sẽ tiến hóa thành Xe, Mã, Tượng hoặc Hậu trên bàn cờ.
Quân xe: Quân xe di chuyển được hàng ngang và dọc, bao nhiêu ô không quan trọng miễn sao là không có chướng ngại vật là quận mình. Nếu là địch sẽ ăn được luôn.
Quân mã: Quân mã di chuyển theo hình chữ L [đi ngang 1 ô và dọc 2 ô hoặc dọc 2 ô ngang 1 ô] hoặc đơn giản hơn nó di chuyển theo đường chéo trong vòng 6 ô tính từ vị trí nó đứng nhưng không bị cản bởi quân nào. Quân mã ăn quân tại vị trí nó di chuyển được.
Quân tượng: Quân tượng chỉ có thể di chuyển và ăn kẻ địch ở các ô chéo trên bản đồ mà thôi, quân tượng trong cờ vua rất giống với tượng trong cờ tướng.
Quân hậu: Di chuyển như quân xe và tượng, có thể di chuyển bao nhiêu ô tùy ý và đây là quân cờ cơ động nhất trên bàn cờ vua.
Quân vua: Di chuyển như quân hậu nhưng chỉ có thể đi 1 ô duy nhất mà thôi, đây là quân quan trọng nhất vì nếu bị ăn mất bạn chắc chắn sẽ thua.
Ngoài các quân cờ trong một bộ cờ vua, chúng ta còn có một bàn cờ đi kèm để có thể diễn ra các trận đấu gay cấn. Bàn cờ vua có hình vuông, có thể làm bằng giấy, bằng gỗ , bằng nhựa. Bàn cờ vua được chia làm 8 hàng và 8 cột, tạo thành 64 ô đen trắng xen kẽ nhau như hình.
Các hàng và các cột của bàn cờ vua được đánh thứ tự chiều ngang từ a đến h, và chiều dọc từ 1-8. Việc đánh dấu này phục vụ cho việc ghi chép biên bản cờ vua và các nước cờ vua.
Hướng dẫn cách sắp xếp bàn cờ vua
Để bắt đầu thực hiện cách chơi cờ vua, nhiệm vụ đầu tiên của các người chơi đó là cần đặt các quân cờ vua của bên mình vào vị trí bắt đầu.
Các quân ban đầu được đặt ở hai hàng dưới cùng theo chiều A-H của mỗi bên cạnh Bàn. Khác với bàn cờ tướng có các vị trí được đánh giá tương đối dễ nhận biết [ví dụ thành, sông, vị trí của pháo], việc cầm 1 quân cờ và đặt đúng vào vị trí của chúng tương đối đơn giản. Nhưng với môn cờ vua, tất cả các ô trống tương đối giống nhau nên người chơi mới thường khó có thể sắp xếp ngẫu nhiên bàn cờ vua.
Vì vậy, mình có đề xuất với bạn thứ tự sắp xếp các quân cờ vua như sau:
Bước 1: Đặt bàn cờ
Đặt bàn cờ sao cho ô vuông tại góc dưới cùng bên phải là ô màu trắng ở mỗi bên người chơi hay chính là dọc các cạnh được đánh dấu từ a-h.
Bước 2: Đặt quân Xe
Xe là quân cờ cờ đầu là một đĩa tròn. Đặt hai quân xe vào hai ô ngoài cùng mỗi bên cạnh. Chẳng hạn với quân trắng, đó là vị trí A1 [ giao giữa cột A và hàng 1] và H1.
Bước 3: Đặt quân Mã
Quân Mã là quân cờ có hình chú ngựa. Đặt hai quân Mã vào hai ô bên cạnh hai ô Xe. Chẳng hạn với quân trắng, đó là vị trí ô B1 và ô G1.
Bước 4: Đặt quân Tượng
Tượng là quân cờ cao có đầu tròn, và một rãnh nhỏ. Đặt quân Tượng vào hai ô bên cạnh ô Mã. Chẳng hạn với quân trắng, đó là vị trí ô C1 và F1
Bước 5: Đặt quân Hậu
Quân Hậu là quân cao thứ hai, sau quân Vua, có đầu đội vương miện. Đặt quân Hậu vào ô có màu trùng với màu của mà bạn đang cầm. Ví dụ bạn cầm quân trắng thì bạn đặt ở ô màu trắng, nếu bạn cầm quân đen bạn đặt quân Hậu vào ô màu đen. Hai quân Hậu của hai bên sẽ nằm trên cùng một hàng dọc đó là hàng D.
Bước 6: Đặt quân Vua
Quân vua là quân cờ cao nhất, phía trên có vương miện và hình chữ thập. Quân vua. Đặt quân Vua vào ô cuối cùng của hàng, bên cạnh quân Hậu.
Bước 7: Đặt các quân Tốt
Sau khi hoàn thành hàng đầu tiên, chúng ta còn lại 8 quân Tốt. Đặt các quân Tốt vào hàng thứ hai, liền kề với hàng đầu tiên. Đối với quân Trắng, thì đó là hàng đánh số 2, quân Đen là hàng đánh số 7. Các quân Tốt có nhiệm vụ và chức năng như nhau, vì vậy chúng ta có thể đặt chúng bất kì trên hàng này.
Như vậy, qua 7 bước sắp xếp, chúng ta đã hoàn thành việc sắp xếp bàn cờ vua ban đầu. Sau khi sắp xếp bàn cờ, để được chơi được cờ vua, bạn cũng cần nắm thêm cách di chuyển, luật chơi cờ vua cơ bản. Vì vậy hãy đọc tiếp nội dung dưới đây nhé!
Luật chơi cờ vua và hướng dẫn cách chơi cờ vua
Một số luật chơi cờ vua cơ bản khi chơi:
- Ngay khi bắt đầu chơi bên trắng được đi trước và quân tốt phải là quân di chuyển đầu tiên.
- Xuất một nước Mã và Tượng tới vị trí tránh cản trở quân khác.
- Nhập thành ngắn để bảo vệ Vua ngay khi có thể.
- Di chuyển xe ra vị trí các cột mở, không có quân Tốt.
- Không nên di chuyển các quân Tốt trước mặt Vua khi Vua đã được nhập thành để bảo vệ Vua.
- Không nên sử dụng quân Hậu quá sớm tránh bị tiêu diệt làm hao hụt sức mạnh.
- Không được di chuyển Mã ra khỏi bản cờ.
- Trong cờ vua, cờ bí đừng dí tốt.
- Sau mỗi nước cờ của đối phương, các bạn cần kiểm tra xem quân mình có bị tấn công không.
Hướng dẫn chơi cờ vua cho người mới
Hai bên người chơi, mỗi bên nhận một bên quân. Một người nhận cờ Đen, một người nhận cờ Trắng. Mục đích của hai bên là quân Vua của đối thủ - hai bên tìm các cách di chuyển các quân của mình theo đúng luật để ăn quân cờ của đối phương nhằm “chiếu” và ăn quân Vua của đối thủ để giành chiến thắng.
Bước 1. Thiết lập bàn cờ
Khi ván cờ bắt đầu, bàn cờ được sắp xếp để mỗi đấu thủ đều có ô trắng [hoặc ô màu nhạt] ở góc dưới tay phải. Các quân cờ được bố trí như tại mục 2.
Bước 2: Di chuyển các quân cờ theo luật đã định.
Khi chơi cờ vua, người chơi với quân trắng luôn luôn đi trước. Vì vậy, các đấu thủ thường quyết định ai sẽ chọn quân trắng bằng cách tung đồng hoặc để một người đoán màu quân tốt được giấu trong tay người kia. Quân trắng đi trước, sau đó đến quân đen, rồi tiếp tục là quân trắng, rồi lại đến quân đen và tiếp tục cho đến khi hết ván đấu. Để thực hiện cách chơi cờ vua thắng nhanh thì việc di chuyển trước mang lại một lợi thế nhỏ giúp cho người chơi quân trắng có cơ hội tấn công ngay lập tức.
Trong quá trình thực hiện cách chơi cờ vua, sẽ xuất hiện một số thuật ngữ và quy tắc mà bạn cần biết:
- Luật nhập thành: Nước đi này cho phép bạn thực hiện 2 việc rất quan trọng trong cùng một lượt: đưa quân Vua của bạn tới vị trí an toàn hơn [tùy trường hợp], và cho phép quân Xe rời khỏi góc bàn cờ và tham gia cuộc chơi. Lượt đi nhập thành của một người chơi bao gồm: di chuyển Vua hai ô về một phía của bàn cờ [chỉ được phép đi ngang] và quân Xe [trong góc, hướng Vua di chuyển] ra phía ngoài, đứng cạnh Vua nhưng ở phía ngược lại. Tuy nhiên, phải đảm bảo các yêu cầu sau thì mới đi được nước nhập thành:
+ Lượt này phải là lượt đi đầu tiên của vua
+ Lượt này phải là lượt đi đầu tiên của quân xe
+ Không được có bất kỳ quân nào khác giữa con vua và con xe
+ Quân vua không thể bị chiếu hoặc đi cắt qua đường chiếu
- Luật phong cấp: Như đã nói tại phần 3 về cách di chuyển của quân Tốt. Quân tốt có một khả năng đặc biệt là nếu nó di chuyển đến hàng cuối cùng phía bên kia bàn cờ, nó sẽ được thay thế bằng một quân cờ khác [đây gọi là Phong cấp]. Trong trường hợp nó thăng hạng, con tốt có thể thăng hạng thành bất kỳ quân gì trừ quân Vua. Thông thường tốt sẽ thăng làm quân Hậu, nhưng không bao giờ nó dùng để trao đổi quân đã bị bắt.
- Luật Bắt tốt qua đường: Một quy tắc khác của quân Tốt khi di chuyển là nếu quân tốt đi 2 ô trong nước đi đầu của nó, nó sẽ đụng phải quân tốt của đối thủ. Gặp Tốt của đối thủ đến lượt đi có thể bắt Tốt vừa đi hai ô như khi Tốt đó thực hiện nước đi một ô. Nước bắt này chỉ có thể thực hiện ngay sau nước tiến Tốt hai ô.
Bước 3: Kết thúc ván cờ vua
Có nhiều cách để kết thúc ván đấu trong cờ vua: chiếu hết. cờ hòa. chịu thua, hoặc hết giờ…
- Chiếu tướng và chiếu bí
Nước đi khiến Quân Vua đối phương bị bắt được gọi là “chiếu”. Mục đích cuối cùng của ván đấu là chiếu hết đối phương hay còn gọi là “chiếu bí”. Điều này sẽ xảy ra khi quân vua bị chiếu và không có cách nào để thoát khỏi thế chiếu. Chỉ có ba cách giúp quân vua thoát khỏi thế chiếu:
+ Di chuyển để tránh chiếu [nhưng không thể nhập thành]
+ Dùng một quân cờ khác để chắn đường chiếu
+ Hoặc bắt quân cờ đang tấn công quân vua.
Nếu một quân vua không thể thoát khỏi thế chiếu hết, đồng nghĩa với việc ván cờ sẽ kết thúc. Thường quân vua không cần phải bị bắt hoặc rời khỏi bàn cờ, ván đấu chỉ đơn thuần được tuyên bố kết thúc.
- Cờ hòa
Đôi khi các ván đấu cờ vua không có người thắng cuộc, mà có kết thúc hòa. Có 5 lý do một ván cờ vua kết thúc hòa:
Vị trí dẫn đến thế cờ hòa khi đến lượt một người chơi, Vua của họ KHÔNG bị chiếu và cũng không có một nước di chuyển hợp lệ nào nữa.
+ Thỏa thuận hòa: Các kỳ thủ có thể đơn giản đồng ý hòa cờ và ngừng chơi
+ Khi không đủ lực lượng: Không có đủ quân cờ để thực hiện chiếu bí [Ví dụ: vua và mã vs vua hoặc Nếu tất cả các quân khác trừ quân Vua đã bị bắt và bị loại khỏi ván cờ. Đây là một ví dụ của trường hợp không đủ lực lượng, vì một quân Vua không thể tự mình chiếu hết hoặc thậm chí chiếu tướng quân Vua kia. Ván cờ sẽ có kết quả hòa ]
+ Thế cờ lặp lại: Người chơi có quyền thủ hoà nếu một thế cờ được lặp lại chính xác ba lần [không nhất thiết phải lặp lại ba lần liên tiếp]
+ Hòa bằng luật 50 nước đi: Nếu cả hai người chơi không di chuyển một quân Tốt nào hoặc không ăn quân nào trong 50 lượt liên tục, ván cờ được tuyên là hòa. Luật này khiến các bên không kéo dài ván cờ và cũng ngăn các bên cố ý làm cho bên kia kiệt sức.
Bạn hãy ghi nhớ tác dụng các quân bài cũng như các nguyên tắc cơ bản để có thể chơi cờ vua hiệu quả và thực hiện các cách chơi cờ vua giỏi khác nữa nhé!
Một số mẫu laptop văn phòng có cấu hình cao giá rẻ mà bạn không nên bỏ qua
- MSI Bravo 15 B7ED - Mẫu laptop gaming chiến game khỏe nhất tầm giá 16 triệu có bộ tản nhiệt cực khủng cực mát với 2 quạt, 3 khe tản, 6 ống đồng. Cấu hình cực mạnh mẽ với chip AMD Ryzen R5-7535HS + RX 6550M, ram 16GB hỗ trợ nâng cấp cực tốt.
- HP Victus 16: Cấu hình cực khủng trong tầm giá từ 19 triệu với chip AMD đời mới R5 6600H + RTX 3050 chiến game, làm đồ họa mượt; Màn lớn nhất phân khúc: 16inch, 144Hz siêu mượt mà; Ổ cứng 512GB, RAM 8GB DDR5 dễ dàng nâng cấp; pin trâu 70Wh,...
- Dell G15 5530: Cấu hình max ping với chip Core i5 13450HX, RTX 3050 không ngán bất kỳ tựa game nặng nào ở max setting và làm mượt mọi tác vụ đồ họa 3D phức tạp. Màn 15inch FHD và 120Hz cho trải nghiệm đỉnh. Tản mát. Giá chỉ từ 20 triệu.
- Acer Nitro 5 RTX 3050Ti - Sản phẩm Acer Nitro 5 có cấu hình RẺ NHẤT và DUY NHẤT trong tầm giá sở hữu chip Intel Core i5 gen 12 cùng card đồ họa rời RTX 3050Ti, trang bị công nghệ Ray Tracing hỗ trợ khử bóng, khử răng cưa tốt, giúp bạn chơi game, làm đồ họa 2D, 3D ngon lành. Chỉ từ 17 triệu có ngay tản nhiệt mạnh nhất tầm giá.
- Acer Predator Triton 300 SE - Laptop gaming ngon nhất tầm giá 23 triệu. Cấu hình khủng i7 12700H + RTX 3060 cực khỏe chiến game nặng, làm đồ họa, render video cực mượt. Màn 165Hz siêu mượt cho bạn đắm chìm trong các tựa game tốc độ đỉnh cao, chuẩn màu 100% sRGB cực sống động, chân thật, tản cực mát,...
Trên đây là cách chơi cờ vua cho người mới dành cho ai mới bắt đầu chi tiết và đầy đủ nhất. Hãy đóng góp thêm ý kiến nếu như các bạn có thêm các mẹo chơi hay khác nhé!