Vùng gan ở đâu

Gan là cơ quan nội tạng lớn nhất, chiếm khoảng 2% trọng lượng với cân nặng khoảng từ 1,2 – 1,5kg. Trong cơ thể, gan có hơn 500 chức năng quan trọng đóng vai trò sống còn đối với cơ thể, trong đó có thể kể đến: chuyển hóa bột đường, chất béo và protein thành các chất mà cơ thể có thể sử dụng, lưu trữ và cung cấp chúng cho tế bào khi cần; xử lý độc tố; sản xuất mật… Một khi gan bị tổn thương sẽ dẫn đến nhiều hệ lụy nguy hiểm.

Đau gan là đau chỗ nào?

Gan có hình dạng như quả bóng với bề ngang dài khoảng 28cm, cao khoảng 8cm. Vị trí của gan nằm bên phải ổ bụng, đằng sau các xương sườn, bên dưới cơ hoành, dưới vòm hoành phải nhưng có một phần lấn sang trái, bên dưới vòm hoành trái và vùng thượng vị.

Gan tiếp giáp với nhiều cơ quan bên trong cơ thể, phía bên phải giáp với dạ dày, phía sau giáp với thận phải và phía dưới giáp với ruột non và ruột già. Chính vì lẽ đó nên nếu có cơn đau từ vị trí của gan thì sẽ rất khó xác định là do gan hay do những bộ phận tiếp giáp xung quanh.

Nhìn chung, dựa vào vị trí của gan, nếu bạn bị đau ở vùng hạ sườn phải hoặc vùng bụng trên bên phải thì có thể nghi ngờ mình bị đau gan. Một số trường hợp, cơn đau có thể lan ra sau lưng hoặc lan đến vùng bả vai bên phải do sự to ra của gan gây kích thích cơ hoành.

Cũng giống như nhiều cơn đau khác, đau gan cũng có nhiều sắc thái, bạn có thể cảm thấy đau nhói hoặc âm ỉ những cũng có trường hợp đau dữ dội, đau buốt đến mức khó thở.

Ngoài ra, để xác định có phải đau gan hay không, bạn cũng có thể căn cứ vào một số dấu hiệu bệnh gan có thể đi kèm như:

• Vàng da hoặc vàng mắt
• Nước tiểu có màu nâu sẫm
• Phân nhạt màu
• Sưng ở mắt cá chân hoặc chân
• Da hay bị ngứa
• Mệt mỏi, ăn không ngon
• Bụng to
• Dễ bị bầm tím hơn bình thường.

1. Viêm gan

Tình trạng gan bị viêm, chủ yếu do virus gây ra. Hiện có 3 loại viêm gan là viêm gan A, viêm gan B và viêm gan C. Vị trí đau gan do viêm gan thường là phía trên bên phải của bụng, ngoài ra còn các dấu hiệu như nước tiểu sẫm màu, vàng da, vàng mắt, buồn nôn, nôn và mệt mỏi.

2. Viêm gan do rượu

Tình trạng gan bị tổn thương do uống quá nhiều rượu. Cơn đau do nguyên nhân này thường có thể khiến bụng cảm thấy khó chịu, bạn cũng có thể chán ăn, buồn nôn, sốt nhẹ và mệt mỏi.

3. Gan nhiễm mỡ

Gan nhiễm mỡ là thuật ngữ mô tả tình trạng mỡ bị tích tụ quá nhiều bên trong gan. Nguyên nhân có thể là do thừa cân, béo phì, bệnh tiểu đường hoặc chế độ ăn nhiều cholesterol.

Gan nhiễm mỡ thường không có nhiều triệu chứng rõ nét. Nhưng tình trạng này có thể khiến bạn mệt mỏi và cảm thấy đau âm ỉ liên tục ở phần trên bên phải bụng.

4. Hội chứng Fitz-Hugh-Curtis

Hội chứng Fitz-Hugh-Curtis là biến chứng hiếm gặp của bệnh lý viêm nhiễm vùng tiểu khung. Hội chứng này có thể gây viêm các mô xung quanh gan, có thể ảnh hưởng đến niêm mạc dạ dày và chủ yếu gặp ở phụ nữ.

Vị trí đau gan là vùng hạ sườn phải với triệu chứng đặc trưng là đau dữ dội, đột ngột ở gan, đau nhiều hơn khi hít sâu, ho, cười, hắt hơi hoặc khi thay đổi tư thế. Cơn đau có thể lan đến cánh tay phải, vai phải và có thể gây ra các triệu chứng như sốt, rét run, ra mồ hôi trộm, buồn nôn, nôn, đau đầu…

5. Áp xe gan hoặc nang gan

Áp xe gan là hiện tượng hình thành ổ mủ trong gan do nhiễm khuẩn hoặc nhiễm ký sinh trùng. Nếu bị áp xe gan, bạn có thể thấy khó chịu ở phần trên bên phải bụng đi cùng với đó là sốt hoặc ớn lạnh. Khi thăm khám, bác sĩ có thể thấy gan đang phình to ra.

Trong khi đó, nang gan là hiện tượng hình thành ổ chứa dịch trong gan. Đây có thể được xem là khối u lành tính nhưng nếu các u nang quá lớn, bạn có thể cảm thấy “đầy” trong bụng. Nếu u nang chảy máu, bạn có thể bị đau dữ dội, đột ngột ở vùng bụng trên bên phải và vùng vai.

6. Gan bị tổn thương

Gan có thể bị tổn thương sau tai nạn, ngã hoặc do các chấn thương khác. Nếu nghiêm trọng, bạn có thể bị đau và cảm thấy căng tức ở vùng bụng và vai phải.

7. Vị trí đau gan trong ung thư gan

Ở giai đoạn đầu, ung thư gan có thể không có nhiều triệu chứng và bạn chỉ cảm thấy đau gan khi ung thư đã ở giai đoạn nghiêm trọng.

Vị trí đau gan do ung thư có thể bắt đầu ở bất cứ đâu từ vùng bụng đến vai. Bác sĩ có thể sờ thấy khối u bằng cách ấn vào bên phải bụng. Ngoài ra, bạn cũng có thể bị buồn nôn, nôn, chán ăn, nhanh no, sút cân không rõ nguyên nhân, da hay bị ngứa, vàng da, vàng mắt, sưng bụng…

Phương pháp điều trị đau gan sẽ phụ thuộc nhiều vào nguyên nhân. Khi đi khám, bác sĩ sẽ kiểm tra vùng bụng và hỏi bạn một số vấn đề liên quan đến chế độ ăn và thói quen sinh hoạt. Ngoài ra, bạn cũng có thể được yêu cầu xét nghiệm máu, siêu âm, chụp MRI, chụp CT, sinh thiết gan để kiểm tra chức năng gan và xem có khối u hoặc áp xe ở gan hay không. Tùy thuộc vào kết quả mà bác sĩ sẽ chỉ định cách điều trị phù hợp nhất.

Bệnh viện Nguyễn Tri Phương - Đa khoa Hạng I Thành phố Hồ Chí Minh

Cảm giác đau ở vùng gan có thể là triệu chứng nhận biết của nhiều bệnh lý đáng lo ngại. Thế nhưng ít ai xác định được vị trí bị đau gan chính xác là ở đâu bởi chúng rất khó nhận ra và dễ bị nhầm lẫn với cơn đau của những bộ phận lân cận. Vì vậy, bài viết sau đây sẽ giúp bạn tìm hiểu tất cả các vị trí đau gan thường gặp cùng với đó là dấu hiệu bệnh lý và cách giải quyết phù hợp.

1. Tổng quan về gan

Gan nặng khoảng từ 1,2 đến 1,5kg, chiếm khoảng 2% trọng lượng cơ thể và là cơ quan nội tạng lớn nhất. Bộ phận này đảm nhận việc thực hiện hơn 500 chức năng khác nhau, điển hình như: đào thải độc tố ra khỏi cơ thể, chuyển hóa các chất béo, bột đường, protein thành chất cơ thể sử dụng được sau đó cung cấp khi tế bào cần đến, sản xuất mật,… Có thể thấy gan giữ vai trò rất quan trọng trong cơ thể.

Khi gan tổn thương đồng nghĩa với việc cơ thể của bạn sẽ phải chịu nhiều ảnh hưởng tiêu cực. Việc đau gan có thể là dấu hiệu của các bệnh lý liên quan đến bộ phận này. Tuy nhiên, những cơn đau khởi phát rất khó xác định được vị trí đau gan và nguyên nhân cụ thể.

2. Vị trí đau gan là tại đâu?

Thường thì những cơn đau nào xuất phát từ vùng bụng phải hoặc hạ sườn phải thì rất có thể là đau gan. Trong số ít trường hợp, vị trí bị đau có thể lan đến tới vùng bả vai hoặc cả sau lưng bên phải.

Vị trí đau gan thường là ở hạ sườn phải hoặc bụng phải

Bạn có thể gặp nhiều sắc thái khác nhau của cơn đau gan từ âm ỉ đến đau nhói. Nhưng đôi khi, nếu nghiêm trọng, cơn đau có thể sẽ rất dữ dội đến mức khó thở. Ngoài ra, bạn nên tham khảo những dấu hiệu sau đây để nhận biết xem bản thân có mắc phải bệnh gan hay không:

• Phân màu nhạt.

• Vàng mắt hoặc vàng da.

• Nước tiểu có màu vàng đậm hoặc rối loạn đại tiện [phân lỏng].

• Sưng chân hoặc mắt cá chân.

• Thường xuyên bị có cảm giác ngứa da.

• Luôn trong tình trạng mệt mỏi.

• Ăn không có cảm giác ngon.

• Bị to bụng.

• Dễ để lại vết bầm hơn bình thường.

2. Vị trí đau gan cảnh báo 7 loại bệnh lý nguy hiểm

Chế độ sinh hoạt thường ngày không khoa học kết hợp với việc thường xuyên sử dụng rượu bia sẽ làm tăng nguy cơ khởi phát cơn đau gan của bạn. Tuy nhiên, đau tại vị trí này cũng là triệu chứng giúp bạn nhận biết sớm một số loại bệnh lý như sau.

Đau gan cảnh báo nhiều bệnh lý nguy hiểm

2.1. Viêm gan do virus

Vị trí đau gan bắt nguồn từ phần phía trên bên phải bụng có thể là do virus tấn công khiến gan bị viêm. Tính đến hiện tại thì có 3 loại viêm gan do virus thường gặp: viêm gan A, viêm gan B và cuối cùng là viêm gan C. Ngoài ra, bạn cũng có thể dựa vào những dấu hiệu như: vàng mắt, vàng da, buồn nôn, mệt mỏi, nước tiểu sẫm màu,… để phát hiện kịp thời chứng bệnh này.

2.2. Viêm gan do dùng quá nhiều rượu

Tình trạng trên xảy ra khi bạn thường xuyên uống nhiều rượu. Cơn đau từ gan do nguyên nhân này sẽ gây cho bạn cảm giác khó chịu kéo dài. Mặt khác, bạn có thể bị sốt nhẹ, chán ăn, mệt mỏi, buồn nôn,…

2.3. Gan nhiễm mỡ

Khi lượng mỡ tích tụ trong gan nhiều hơn bình thường sẽ gây ra tình trạng gan nhiễm mỡ. Bệnh này sẽ có nguy cơ xảy ra cao hơn với những người béo phì, thừa cân, thường xuyên ăn nhiều cholesterol hoặc mắc bệnh tiểu đường,…

Đau gan - nguy cơ mắc bệnh gan nhiễm mỡ

Những bệnh nhân mắc phải gan nhiễm mỡ thường sẽ không nhận biết được vì chúng không có nhiều triệu chứng, đa phần phát hiện qua siêu âm ổ bụng. Tuy nhiên, vị trí đau gan do căn bệnh này sẽ bắt nguồn từ phần trên bên phải của bụng và kéo dài âm ỉ liên lục khiến bệnh nhân cảm thấy khó chịu.

2.4. Hội chứng Fitz - Hugh - Curtis

Hội chứng này được biết đến như một biến chứng của bệnh viêm vùng tiểu khung thường gặp ở phụ nữ. Tuy nhiên chúng rất hiếm khi xảy ra. Fitz - Hugh - Curtis làm các mô xung quanh gan bị viêm nhiễm, kể cả bao gan gây ảnh hưởng xấu đến lớp niêm mạc dạ dày.

Vị trí đau gan cảnh báo căn bệnh này là ở vùng hạ sườn phải với những cơn đau đột ngột, dữ dội. Bạn sẽ cảm thấy đau nhiều hơn trong lúc ho, hắt hơi, cười, hít sâu hoặc thay đổi tư thế,… Một số trường hợp, cơn đau lan đến bả vai phải, cánh tay phải kèm theo những triệu chứng như: rét run, sốt, đổ mồ hôi trộm, đau đầu, buồn nôn,…

2.5. Áp xe gan hoặc nang gan

Hiện tượng này thường do tình trạng nhiễm ký sinh trùng hoặc nhiễm khuẩn gây nên, từ đó hình thành các ổ mủ trong gan. Bệnh áp xe gan làm cho người bệnh cảm thấy khó chịu ở vùng bụng trên bên phải kèm theo các cơn ớn lạnh, sốt,… Khi đã phát hiện kịp thời và đi khám, bác sĩ sẽ cho bạn biết tình trạng gan đang bị phình to bất thường.

Áp xe gan là bệnh có triệu chứng đau gan rất đáng lo ngại

Mặt khác, nang gan là tên gọi cho hiện tượng các ổ chứa dịch xuất hiện trong gan của bạn. Những khối u này gần như được xem là lành tính, nhưng nếu chúng quá lớn sẽ làm cho bạn luôn trong cảm giác đầy bụng. Trường hợp nguy hiểm hơn là những u nang bị chảy máu. Điều này gây ra những cơn đau đột ngột và dữ dội ở vùng vai và bụng trên bên phải.

2.6. Tổn thương gan do chấn thương

Những lần bị ngã, tai nạn hoặc chấn thương khác sẽ có thể gây tổn thương đến gan của bạn. Nếu trường hợp nặng, bạn có thể cảm thấy căng tức và đau ở vùng bụng cũng như phần vai phải.

2.7. Vị trí đau gan cảnh báo ung thư gan

Bệnh ung thư gan nếu ở giai đoạn đầu sẽ khó nhận biết được vì các triệu chứng xuất hiện là rất ít. Bệnh nhân chỉ cảm nhận được cơn đau gan khi đã chuyển đến giai đoạn nghiêm trọng. Cơn đau có thể bắt đầu ở bất kì vị trí nào ở vùng bụng lan đến phần vai.

Khi thực hiện thăm khám, bác sĩ sẽ sờ và ấn vào vùng bụng để cảm nhận khối u. Ngoài ra, ung thư gan cũng đi kèm với các triệu chứng như: chán ăn, buồn nôn, sút cân không rõ nguyên nhân, nhanh no, vàng da, hay bị ngứa, sưng bụng,…

3. Bị đau gan phải làm thế nào?

Nếu bạn có cảm giác bị đau nhói sau khi sử dụng rượu bia hoặc chỉ đau thoáng qua và không đi kèm với những triệu chứng khác. Hãy chú ý theo dõi tình trạng cơn đau, nếu cơn đau xuất hiện nhiều hơn hoặc kèm theo các triệu chứng bất thường đi kèm, cần phải đi khám bác sĩ chuyên khoa ngay, cùng với đó là thay đổi một số thói quen sinh hoạt như sau:

• Uống nhiều nước.

• Tránh xa thức ăn chứa nhiều chất béo, dầu mỡ.

• Hạn chế dùng các loại thực phẩm có chất làm ngọt, fructozo,…

• Luôn ngồi thẳng lưng.

• Luyện tập thể dục thể thao thường xuyên, mỗi ngày từ 30-60 phút để kiểm soát cân nặng.

• Không uống bia rượu.

Kiêng rượu bia để tránh làm cơn đau gan dữ dội hơn

Khi đã biết chắc vị trí đau gan rồi thì bạn không nên tự ý mua thuốc về uống mà chưa có sự chỉ định của bác sĩ. Biện pháp tốt nhất là bạn nên đi khám để được chuyên gia tư vấn và đưa ra cách điều trị hợp lý. Bạn sẽ có thể phải làm các xét nghiệm máu, chụp CT, siêu âm, chụp MRI và sinh thiết gan,…

Tóm lại, gan là một bộ phận quan trọng nên bạn cần phải đặc biệt quan tâm đến nó. Hãy luôn theo dõi tình trạng của gan để phát hiện kịp thời vị trí đau gan và từ đó biết được phương pháp điều trị phù hợp.