Trong “Mười người da đen nhỏ”, có mười người cùng gặp gỡ trên một hòn đảo tên là Davon. Không mất nhiều thời gian để họ nhận ra rằng họ cùng bị lừa lên đảo, và họ sẽ bị giam cầm ở đây cho đến khi kẻ thù giấu mặt đạt được mục đích. Trong khoảng thời gian giam cầm ấy, từng người trong số họ lần lượt qua đời, đúng như lý do trong bài vè trẻ thơ được đề cập ở câu truyện. Mỗi lần một người chết, một bức tượng nhỏ trong phòng khách lại biến mất, hoặc bị đập vỡ, để rồi đến khi người cuối cùng qua đời, cả mười bức tượng đều biến mất khỏi giá. Với một cốt truyện được xây dựng kì bí và lôi cuốn đến như vậy, “Mười người da đen nhỏ” là một trong những truyện trinh thám đặc sắc nhất mà mình từng đọc, chỉ tiếc là kết cục đã bị spoil từ trước đó.
Tác phẩm của Agathar Christine kể câu truyện về sự công bằng, công bằng tuyệt đối trong xã hội. Sự công bằng ấy vượt lên trên tất cả phán xét của pháp luật, của công chúng. Đó là sự phán xét tuyệt đối của Chúa, của luật nhân quả [như kẻ chủ mưu đã thừa nhận ở phần cuối của tác phẩm]. Mình không muốn đi quá sâu vào việc phân tích cái chết, sự bất hợp lý trong các xây dựng vụ án, như vậy là thổi bay đi vẻ đẹp kì bí trên từng con chữ. Điều mình muốn đề cập ở đây là khái niệm công lý mà tác giả đưa ra. Kẻ chủ mưu đã thay mặt pháp luật phán xét tội lỗi của mọi người, nhưng sự phán xét ấy chỉ là tấm bình phong che đi những ham muốn giết người thầm kín của hắn, cũng là điều được hắn thú nhận trong câu truyện. Tác giả xây dựng hình tượng một kẻ tâm thần thực sự, với niềm ham thích vô cùng khi được chính tay thực hiện một chuỗi tội ác liên hoàn hoàn hảo, vượt qua khả năng tưởng tượng của bất cứ độc giả nào cùng thời với Agathar Christine. Suy cho cùng, phần nào đó người đọc sẽ thấy thỏa mãn, vì tất cả những kẻ có tội đã bị trừng phạt, nhưng hình phạt ấy có đích đáng hay không ? Liệu nó có thực sự là một hình phạt hay chỉ là hành động thỏa mãn bản thân của một kẻ tâm thần, có suy nghĩ lệch lạc nhưng thông minh hơn hết thảy ?
Agatha Mary Clarissa, Lady Mallowan, [15 tháng 9 năm 1890 – 12 tháng 1 năm 1976], thường được biết đến với tên Agatha Christie, là một nữ nhà văn trinh thám người Anh. Bà còn viết tiểu thuyết lãng mạn với bút danh Mary Westmacott, nhưng vẫn được nhớ đến hơn cả với bút danh Agatha Christie và 66 tiểu thuyết trinh thám. Với hai nhân vật thám tử nổi tiếng, Hercule Poirot và Bà Marple [Miss Marple], Christie được coi là “Nữ hoàng trinh thám” [Queen of Crime] và là một trong những nhà văn quan trọng và sáng tạo nhất của thể loại này.
2. Giới thiệu tác phẩm
Mười người da đen nhỏ là một trong những kiệt tác của Agatha. Bộ này không theo lối mòn thông thường là cuộc chiến giữa thám tử và tội phạm mà phơi bày toàn bộ kế hoạch giết người tinh vi và cách những nạn nhân quằn quại tìm lối thoát trong vô vọng. Toàn bộ vụ án được làm dựa theo một bài đồng dao Mười người da đen nhỏ ứng với mười nạn nhân. Họ sẽ dần chết gần như giống hệt theo cách bài đồng dao miêu tả. Quả thực, “Mười người da đen nhỏ” xứng đáng là một trong các tác phẩm trinh thám xuất sắc của Agatha Christie cũng là một tác phẩm trinh thám bạn tuyệt đối nên đọc. Với phần cốt truyện quá hấp dẫn, lôi cuốn, cái kết bất ngờ cùng cách kể chuyện không thể nào xuất sắc hơn, bạn sẽ phải ngả mũ thán phục tài năng của bà.
Agatha Christie là một trong những tác giả có số lượng tác phẩm bán chạy nhất mọi thời đại, chỉ xếp sau Kinh thánh và William Shakespeare. Vì thế không ngạc nhiên khi các nhà làm phim luôn ưu ái “remake” các tác phẩm của bà từ năm này sang năm khác, từ bộ này tới bộ khác.
1. Án mạng trên tàu tốc hành phương Đông [1934]
Là một trong những tác phẩm nổi tiếng nhất của Agatha, Án mạng trên tàu tốc hành phương Đông lôi cuốn người đọc bởi lối dẫn dắt câu chuyện đầy thông minh, hấp dẫn. Đây cũng là một trong những tác phẩm có số lượng nghi phạm đông đảo bậc nhất. Thế nhưng, nữ nhà văn vẫn dành cho họ những đất diễn riêng vô cùng đặc sắc.
Trong đêm mưa tuyết bão bùng khiến con tàu tốc hành phương Đông hào hoa phải chịu cảnh dừng lại, một vị khách đã bị giết ngay tại chính khoang của mình với 12 nhát dao. Thách thức đặt ra cho Poitrot – người tình cờ có mặt trên chuyến tàu ấy phải truy tìm hung thủ giữa một “rừng” những nghi phạm đều có chứng cứ ngoại phạm hoàn hảo. Lôi cuốn, nhân bản và bất ngờ, đó là những tính từ thốt lên sau khi người đọc gấp trang sách cuối cùng của tác phẩm.
Tác phẩm từng được lên màn ảnh nhỏ hai lần, vào các năm 1974, 2001. Hơn nửa thế kỉ trôi, và như sợ khán giả sẽ quên mất vị thám tử tài ba Poitrot, Án mạng trên tàu tốc hành phương Đông sẽ trở lại vào tháng 11 năm nay với sự tham gia của hàng loạt ngôi sao danh giá như Johny Deep, Michelle Pfeiffer hay Daisy Ridley.
Trailer bản 2017 do 20th Century FOX thực hiện
2. Mười người da đen nhỏ [1939]
Những bài đồng dao trẻ con hồn nhiên những lại có thể ẩn chứa phương thức gây án khủng khiếp thường xuyên xuất hiện trong các tác phẩm của Agatha, mà tiêu biểu nhất có lẽ là Mười người da đen nhỏ.
Mười con người xa lạ được mời tới hòn đảo Chiến Binh đầy tăm tiếng để nghỉ mát, mười cái chết bí ẩn được tiên đoán lần lượt diễn ra như trong bài hát của con trẻ, mười cái xác được tìm thấy mà không có dấu vết nào chỉ ra ai là hung thủ. Những suy nghĩ logic và phán đoán tinh tường sẽ không có chỗ trong cuốn sách này, bởi chăng động cơ của hung thủ thực sự toả sáng ấn tượng hơn tất thảy. Ở cuốn sách này, Agatha đã đưa ra định nghĩa mới về công lý, tội ác và trừng phạt ảnh hưởng rất lớn đến các tác phẩm trinh thám thế hệ sau.
Mười người da đen nhỏ là tác phẩm được chuyển thể nhiều lần nhất của bà, với các phiên bản 1945, 1965, 1974. Không những thế, tác phẩm còn có nhiều phiên bản khác nhau tại các nước như Nga [1987] hay Nhật [2017].
Trailer phim chuyển thể do BBC One thực hiện
3. Án mạng trên sông Nile [1937]
Vẫn là một vụ án tuyệt vời khác của thám tử Poitrot, lần này địa điểm diễn ra trên con tàu du lịch xuôi dòng sông Nile xinh đẹp, một cô gái xinh đẹp, sắc sảo và giàu có đã bị giết: Linnet Rideway. Nghi can số một là Jackie, bạn thân của Linnet kiêm tình cũ vị hôn phu điển trai của cô, Simon. Không dừng lại ở đó, hung thủ còn ra tay với hai hành khách nữa trong đoàn. 18 con người xa lạ không có quan hệ với nhau, không một manh mối, không một nhân chứng, tưởng như là một bài toán hóc búa không thể tìm ra lời giải. Thế nhưng, không có điều gì có thể qua mắt của ngài Hercule Poitrot thông minh.
Tác phẩm từng có ba lần xuất hiện trên màn ảnh nhỏ với lần đầu tiên vào năm 1950, nhưng tiếc rằng không mấy tiếng tăm. Tiếp theo, vào các năm 1978 và 2001, bộ phim lần lượt công chiếu với diện mạo mới, đánh dấu sự thành công của diễn viên David Suchet vai thám tử Poitrot.
Trailer phim Death on the Nile bản năm 1978
4. Ngôi nhà quái dị [1949]
Agatha miêu tả Ngôi nhà quái dị là một trong những tác phẩm tâm đắc nhất mà bà đã từng viết, tác phẩm đưa người đọc đi hết từ bất ngờ này đến bất ngờ khác với cách phát triển tình huống bất ngờ. Một lần nữa, bài đồng dao của trẻ con lại được bà sử dụng. Tuy nhiên không giống như Mười người da đen nhỏ, đồng dao trong Ngôi nhà quái dị không đóng vai trò dẫn dắt tác phẩm mà chỉ là yếu tố nền.
Mở đầu câu chuyện là những dòng tự thuật bồi hồi của chàng trai trẻ Charles Hayward khi trót rơi vào lưới tình với cô gái xinh đẹp, sắc sảo Sophia. Thế nhưng, để cưới được nàng, anh ta phải giải đáp được bí mật trong cái chết tức tưởi bí ẩn của ông nội Sophia. Lần lượt những bí mật về căn nhà quái dị và những con người sinh sống trong đó được bóc trần. Tuy nhiên ngay cả khi hung thủ tưởng như được phơi bày trước ánh sáng, đó cũng là một đáp án chưa thoả mãn, kéo theo nhiều bi thương và bất ngờ về sau.
Mặc dù là tác phẩm được Agatha đặt rất nhiều tâm huyết, thế nhưng có vẻ như các nhà làm phim không dành nhiều ưu ái cho tác phẩm này lắm. Tác phẩm từng được BBC phát sóng vào đầu năm 2008. Dự đoán đến cuối năm 2017 hoặc năm 2018, bản mới của Ngôi nhà quái dị dự kiến sẽ được công chiếu.