Sốc tâm lý là khi bạn vừa trải qua một phản ứng vật lý để đối phó với áp lực, sự việc đau buồn trong cuộc sống. Chẳng hạn như khi bạn vừa gặp tai nạn, trải qua một mối tình, chứng kiến điều gì đó đáng sợ hoặc bất kỳ trải nghiệm nào đem đến cho bạn cảm giác sợ hãi.
Bằng cách nhận biết khi nào mình đang rơi vào trạng thái sốc tâm lý, bạn sẽ có thể đưa ra quyết định và nhìn nhận vấn đề một cách khách quan hơn để tìm giải pháp. Hãy cùng Hello Bacsi tìm hiểu 9 cách vượt qua cú sốc tâm lý, giúp bạn cải thiện tâm trạng ổn định như lúc ban đầu.
Sốc tâm lý là gì?
Sốc là hội chứng tâm lý khi bạn trải qua 1 biến cố liên quan đến tính mạng, sức khỏe, công việc, gia đình,… hay những sự việc mà bạn không thể lường trước được. Khi đối mặt với 1 tác nhân gây căng thẳng dữ dội, bạn có thể phải trải qua cảm xúc dâng trào mà bạn chưa thực sự sẵn sàng hoặc biết cách phản ứng lại như thế nào. Đây là phản ứng tự vệ của não bộ để đối đầu với các mối đe dọa đến sức khỏe tinh thần của bạn.
Các tình huống có thể khiến bạn bị sốc tâm lý
Bạn có thể gặp phải cú sốc tinh thần khi có 1 sự việc đột ngột mang đến sự thay đổi lớn cho cuộc đời bạn.
- Có người thân bị tai nạn hoặc qua đời đột ngột
- Phát hiện bản thân đang mắc bệnh hiểm nghèo
- Thất bại trong việc làm ăn
- Thất tình, đổ vỡ trong hôn nhân, chồng/vợ không chung tình…
Triệu chứng sốc tâm lý
Phản ứng sốc tâm lý có thể đi kèm với hàng loạt triệu chứng về thể chất và cảm xúc sau đây:
- Triệu chứng sốc tâm lý có thể xảy ra khi hoormone adrenaline dâng trào trong cơ thể. Cụ thể, bạn sẽ cảm thấy luôn mệt mỏi và khó suy nghĩ thấu đáo vấn đề.
- Lồng ngực căng tức đi kèm theo tình trạng dần mất đi sự kết nối với những gì đang xảy ra ở hiện tại.
- Cảm thấy muốn hét lên khi bạn đang trải qua 1 sự kiện đau thương hoặc muốn bỏ chạy
- Tê liệt về mặt cảm xúc, hoặc bạn muốn khóc, cảm thấy tức giận khi không thể chấp nhận sự thật
- Đau đầu, buồn nôn, chóng mặt, cảm thấy lâng lâng
- Tim đập nhanh
- Căng cứng cổ họng, không có khả năng nói hoặc di chuyển.
Những triệu chứng này phản ánh một phần khả năng đối đầu của bạn với những
sự việc tiêu cực theo một cách bản năng. Điều quan trọng cần lưu ý là mỗi người đều trải qua những cú sốc cảm xúc khác nhau. Cụ thể, 2 người có thể phải đối mặt với cùng 1 loại trải nghiệm và có những phản ứng cảm xúc hoàn toàn khác nhau. Do đó, mỗi người có thể gặp những triệu chứng không giống nhau về mặt cảm xúc khi phải đối diện với các cú sốc lớn trong cuộc đời họ.
Chẩn đoán sốc tâm lý
Hầu hết mọi người đều trải qua cú sốc tâm lý trong những khoảng thời gian khác nhau. Tùy thuộc vào mức độ nghiêm trọng và dựa theo từng trường hợp, sốc tâm lý có thể tự biến mất trong vòng vài phút, hoặc tồn tại lâu hơn. Thậm chí, sốc tâm lý còn có thể dẫn đến chứng rối loạn căng thẳng cấp tính [ASD] hoặc rối loạn căng thẳng sau chấn thương [PTSD].
Nếu cú sốc tâm lý kéo dài hoặc gây khó chịu, bạn nên gặp chuyên gia sức khỏe tâm thần hoặc chuyên gia y tế. Bác sĩ có thể đánh giá các triệu chứng và tiến hành bất kỳ xét nghiệm thể chất hoặc tâm lý nào được yêu cầu. Điều này nhằm giúp chẩn đoán tình trạng, đánh giá mức độ nghiêm trọng và giới thiệu bạn đến bác sĩ chuyên khoa nếu cần thiết để lập kế hoạch điều trị cho bạn.
9 cách vượt qua cú sốc tâm lý để cân bằng cảm xúc
Có thể phải mất đến vài giờ để cơ thể bạn trở lại bình thường như trước. Kiểm soát được tình trạng sốc tâm lý sẽ cho phép bạn đưa ra những quyết định sáng suốt và điều chỉnh cảm xúc một cách tốt hơn.
1. Giữ bình tĩnh, trấn tĩnh cảm xúc
Đầu tiên bạn hãy cố gắng hít thở thật sâu để giúp cho bản thân bình tĩnh trở lại và tránh đưa ra những quyết định sai lầm sau này. Trong khi tâm trạng đang rối bời, bạn hãy tìm kiếm 1 không gian riêng [trong nhà thờ, sân chùa, ghế đá công viên, phòng ngủ,…] để dành thời gian suy nghĩ về việc đã xảy ra và để củng cố lại tinh thần.
2. Chia sẻ những suy nghĩ với người thân, bạn bè
Bạn đừng tự chịu đựng nỗi đau đớn, thất vọng 1 mình. Thay vào đó, hãy chia sẻ những biến cố này với người thân, bạn bè mà bạn tin tưởng. Điều này sẽ giúp bạn nguôi ngoai nỗi buồn vì bạn sẽ nhận được những lời khuyên hữu ích và trợ giúp cần thiết từ họ.
3. Trút bỏ các suy nghĩ ám ảnh
Bạn cần luôn phải tự dặn lòng mỗi khi nhớ đến những cú sốc tâm lý: không được khóc, buồn bực, đau khổ vì những gì đã qua. Tập dần mỗi ngày sẽ giúp ăn sâu vào tiềm thức của bạn để bạn có thể tự cải thiện những mặt tâm lý bất ổn sâu bên trong.
4. Giữ cho bản thân luôn bận rộn
Không để cho bản thân mình có cơ hội nhàn rỗi hay có thời gian để thấm sâu nỗi buồn bên trong lòng cũng là cách để vượt qua những cú sốc tâm lý. Tốt nhất, bạn hãy thực hiện nhiều công việc khác nhau để khiến cho bản thân thật bận rộn: nấu nướng, dọn dẹp nhà cửa, tham gia các khóa học, tập thể dục, chăm sóc con,.. Điều này nhằm thu hút sự chú ý và tập trung cho tinh thần, từ đó giúp bạn học cách kiểm soát lo lắng, cảm giác buồn đau một cách tốt hơn. Hãy tìm những niềm vui nho nhỏ từ các công việc đơn giản và bình dị nhất.
5. Đối diện trực tiếp với vấn đề
Bạn hãy xác định rằng những gì đã mất đi, xảy ra rồi thì không thể nào lấy lại được. Việc cần làm ngay lúc này là bạn nên đề ra hướng giải quyết và quyết tâm thực hiện điều đó, để làm chủ cuộc sống và hướng đến mục tiêu trong tương lai của mình.
6. Luyện ý chí kiên cường
Nếu phải đối mặt với những tình huống “ngàn cân treo sợi tóc”, bạn vẫn nên phải giữ vững tinh thần kiên cường, lạc quan để tìm cách giải quyết và vượt qua vấn đề.
>>> Bạn có thể quan tâm: 7 cách giúp bạn vượt qua trầm cảm vì vỡ nợ
7. Giữ vững tinh thần lạc quan và vui vẻ
Từ những biến cố, cú sốc tâm lý lớn, bạn cần xem xét đến bài học kinh nghiệm mà bạn đã rút ra được. Sống lạc quan, vui vẻ, tinh thần thoải mái sẽ giúp bạn cảm thấy thư thái, quên đi nỗi buồn, biến những suy nghĩ tiêu cực thành tích cực và sống 1 cuộc đời khỏe mạnh hơn.
8. Giữ gìn sức khỏe và thường xuyên chăm sóc bản thân
Quan tâm và chăm chút cho sức khỏe của bản thân là điều bạn nên làm để vượt qua cú sốc tâm lý. Ngoài ra việc kết hợp ăn uống đầy đủ chất dinh dưỡng và rèn luyện sức khỏe đều đặn sẽ giúp bạn phục hồi sức khỏe tinh thần và tạo nghị lực vươn lên.
Tất nhiên chẳng ai mong muốn mình lại trở thành “nạn nhân” của những biến cố đau thương xảy ra trong cuộc sống. Tuy nhiên, nếu bạn chẳng may nằm trong hoàn cảnh này thì bạn cần rèn luyện 1 ý chí kiên cường, tình yêu thương và sự ủng hộ từ gia đình, bạn bè và giữ vững tinh thần lạc quan để vượt qua.
9. Thay đổi không khí, giải tỏa tâm trí bằng cách đi du lịch
Nếu được, bạn hãy dành ít ngày để cùng đi du lịch với gia đình hoặc bạn bè thân thiết để xua tan đi cảm giác tiêu cực, mệt mỏi bên trong. Ngoài ra, đi du lịch cũng là 1 cách để cân bằng cảm xúc và suy nghĩ.
Bất kỳ ai cũng có thể gặp những cú sốc tâm lý. Mỗi người sẽ có những cách phản ứng trước cú sốc tâm lý khác nhau tùy theo từng trường hợp. Có người sẽ cảm thấy hoàn toàn tê liệt, hoặc hoảng sợ, tức giận, rã rời cơ thể hoặc cảm thấy tim đập nhanh, khó thở, thắt cổ họng… Điều quan trọng sau đó là bạn cần tập trung vào các hoạt động đem lại cho bạn sự thoải mái và cảm giác an toàn để khôi phục lại trạng
thái cân bằng cảm xúc.