Dấu hiệu bệnh tay chân miệng ở trẻ nhỏ

31/05/2022

Tay chân miệng là một bệnh truyền nhiễm có thể do nhiều loại virus gây nên, bệnh lây lan từ người sang người và có nguy cơ tạo thành ổ dịch lớn. Bệnh có nhiều biến chứng nguy hiểm và đặc biệt là diễn biến rất nhanh chỉ trong vòng vài giờ. Do đó, nhận biết sớm và chăm sóc trẻ mắc bệnh là yếu tố rất quan trọng giúp giảm tỷ lệ mắc và biến chứng nặng ở trẻ.

Cảnh giác trước mùa dịch Tay chân miệng

Theo thống kê, số lượng trẻ mắc bệnh Tay chân miệng đến khám tại Bệnh viện Nhi Trung ương đang có chiều hướng gia tăng. Trong tháng 4 và tháng 5, Bệnh viện ghi nhận có 776 bệnh nhi mắc bệnh Tay chân miệng đến khám, tăng 759 ca so với 2 tháng trước đó. Trong số đó có 114 trẻ phải nhập viện điều trị.

Đang điều trị bênh Tay chân miệng tại Trung tâm Bệnh nhiệt đới, Bệnh viện Nhi Trung ương, bé Thuỳ Anh [31 tháng tuổi] nhập viện vào ngày thứ 5 của bệnh, trong tình trạng sốt cao, đau rát miệng. Khi thăm khám toàn thân, các bác sĩ nhận thấy da vùng đùi 2 bên của bé rải rác mụn nước đã khô. Bé được tiến hành làm các xét nghiệm cần thiết, kết quả cho thấy bé Thuỳ Anh mắc bệnh Tay chân miệng. Hiện sau 3 ngày điều trị, trẻ hết sốt và đã có thể ăn được.

TS.BS Đỗ Thiện Hải – Phó Giám đốc Trung tâm Bệnh nhiệt đới, Bệnh viện Nhi Trung ương cho biết, bệnh Tay chân miệng xuất hiện quanh năm, đặc biệt giai đoạn giao mùa là thời điểm thuận lợi nhất cho virus gây bệnh phát triển. Trẻ mắc Tay chân miệng thường có các biểu hiện như: Sốt [sốt nhẹ hoặc sốt cao] và tổn thương ở da [dát đỏ, mụn nước ở các vị trí đặc biệt như họng, quanh miệng, lòng bàn tay, lòng bàn chân, mông, đầu gối…]. Tuy nhiên, có một số trẻ chỉ có biểu hiện loét miệng hoặc nổi nốt nhỏ ở mông hay bẹn, nếu gia đình không chú ý thì rất khó phát hiện. 

Hình ảnh trẻ mắc Tay chân miệng [Ảnh minh họa]

Điển hình như bé Hoàng Nam [15 tháng tuổi] nhập viện do sốt cao 39-40 độ không hạ, quấy khóc, đau miệng, không ăn được. “Tôi chỉ nghĩ con bị sốt, nhiệt miệng nên không ăn được, chứ không biết con mắc bệnh Tay chân miệng, vì lúc ở nhà tay chân con chưa nổi nốt gì cả” – mẹ bé Nam cho hay.

Theo TS.BS Đỗ Thiện Hải, đa phần trẻ mắc bệnh có diễn biến nhẹ, tuy nhiên nếu không được phát hiện và điều trị kịp thời, bệnh cũng có thể có nhiều biến chứng nguy hiểm như sốc, viêm não, viêm màng não, viêm cơ tim, phù phổi cấp, thậm chí dẫn đến tử vong. “Khi phát hiện trẻ mắc bệnh, gia đình nên đưa con đến khám tại các cơ sở y tế, để được tư vấn về cách chăm sóc, cách phát hiện triệu chứng nặng để có thể đưa trẻ đến điều trị kịp thời, không nên tìm hiểu trên mạng rồi tự ý dùng thuốc, có thể khiến bệnh của trẻ nặng thêm” – Bác sĩ Hải lưu ý.

Ba dấu hiệu sớm cảnh báo bệnh diễn biến nặng

  • Sốt cao không đáp ứng với điều trị: Trẻ sốt trên 38,5 độ kéo dài hơn 48 giờ và không đáp ứng với thuốc hạ nhiệt.
  • Giật mình: Đây là dấu hiệu của tình trạng nhiễm độc thần kinh. Chú ý phát hiện triệu chứng này ngay cả khi trẻ đang chơi, quan sát xem tần suất giật mình có tăng theo thời gian hay không.
  • Quấy khóc dai dẳng kéo dài: Trẻ có thể quấy khóc nhiều, thậm chí là quấy khóc cả đêm không ngủ. Trẻ cứ ngủ khoảng 15-20 phút lại dậy quấy khóc khoảng 15-20 phút rồi lại ngủ tiếp. Nhiều cha mẹ thường giải thích là do bé có các nốt đau miệng nhưng thực tế không phải vậy. Đó là do tình trạng nhiễm độc thần kinh ở giai đoạn rất sớm.

Trẻ mắc bệnh Tay chân miệng đang được điều trị tại Trung tâm Bệnh nhiệt đới, Bệnh viện Nhi Trung ương

Chia sẻ về 1 số trường hợp bệnh nhi mắc Tay chân miệng được đưa vào viện muộn, TS.BS Đỗ Thiện Hải nhấn mạnh “Trước đây, đã có nhiều trường hợp trẻ biến chứng nặng do gia đình không biết nên đã bỏ qua các dấu hiệu cảnh báo 1 cách đáng tiếc. Nếu trẻ có 1 trong 3 triệu chứng nêu trên, cha mẹ cần đưa trẻ đến ngay cơ sở y tế để khám và điều trị kịp thời, không nên chủ quan tự theo dõi ở nhà, tránh hậu quả đáng tiếc có thể xảy ra”.

Các biện pháp phòng ngừa bệnh Tay chân miệng

Hiện chưa có vắcxin và thuốc điều trị đặc hiệu bệnh Tay chân miệng. Mỗi lần trẻ nhiễm bệnh chỉ tạo ra kháng thể với một loại virus nhất định, trẻ có thể mắc bệnh trở lại nếu bị nhiễm virus khác thuộc nhóm Enterovirus. Do đó, chú trọng phòng bệnh trong cộng đồng là biện pháp tốt nhất để bảo vệ trẻ và gia đình.

  • Rửa tay thường xuyên bằng xà phòng dưới vòi nước chảy nhiều lần trong ngày [cả người lớn và trẻ em], đặc biệt trước khi chế biến thức ăn, trước khi ăn/cho trẻ ăn, trước khi bế ẵm trẻ, sau khi đi vệ sinh, sau khi thay tã và làm vệ sinh cho trẻ.

Rửa tay thường xuyên giúp phòng ngừa bệnh Tay chân miệng [Ảnh minh hoạ]

  • Thực hiện tốt vệ sinh ăn uống: ăn chín, uống chín; vật dụng ăn uống được rửa sạch sẽ trước khi sử dụng; dùng nước sạch trong sinh hoạt hàng ngày; không mớm thức ăn cho trẻ; không cho trẻ ăn bốc, mút tay, ngậm mút đồ chơi, dùng chung khăn ăn, khăn tay, vật dụng ăn uống như cốc, bát, đĩa, thìa, đồ chơi chưa được khử trùng.
  • Thường xuyên lau sạch các bề mặt, dụng cụ tiếp xúc hàng ngày như đồ chơi, dụng cụ học tập, tay nắm cửa, tay vịn cầu thang, mặt bàn/ghế, sàn nhà bằng xà phòng hoặc các chất tẩy rửa thông thường.
  • Không cho trẻ tiếp xúc với người bệnh hoặc nghi ngờ mắc bệnh.
  • Sử dụng nhà tiêu hợp vệ sinh, phân và các chất thải của bệnh nhân phải được thu gom và đổ vào nhà tiêu hợp vệ sinh.

Đặc biệt, các gia đình khi có con mắc Tay chân miệng cần báo ngay cho trường học, nhà trẻ hoặc cơ quan y tế gần nhất để có phương án vệ sinh các bề mặt, dụng cụ mà trẻ đã từng tiếp xúc, đồng thời theo dõi sức khoẻ của các bé đã tiếp xúc với trẻ mắc bệnh. Đây cũng là 1 biện pháp cần thiết để phòng bệnh, tránh lây lan ra cộng đồng” – Bác sĩ Hải khuyến cáo.

*Tên bệnh nhi và người nhà đã được thay đổi

Thu Hương – Phòng Thông tin điện tử
Ảnh: Trần Việt

Bệnh tay chân miệng thường bùng phát vào thời điểm từ tháng 3-5 và tháng 9-12 hằng năm. Chính vì vậy, cha mẹ cần chủ động nhận biết những dấu hiệu tay chân miệng ở trẻ để điều trị kịp thời, phòng ngừa, tránh lây lan trên diện rộng.

Virus gây bệnh tay chân miệng dễ dàng lây lan nhanh chóng, trực tiếp từ người sang người thông qua dịch tiết từ mũi, miệng, hay tiếp xúc trực tiếp qua đường miệng hay tiếp xúc với phân, nước bọt của người bệnh.

Giai đoạn ủ bệnh là thời gian lý tưởng nhất để phát tán virus gây bệnh. Các con đường lây nhiễm bệnh tay chân miệng ở trẻ có thể kể đến như:

– Trẻ tiếp xúc trực tiếp với người nhiễm bệnh

– Trẻ cầm nắm đồ chơi, các vật dụng của trẻ bị bệnh

– Trẻ tiếp xúc với dịch mũi, dịch bọng nước hoặc phân của người nhiễm bệnh

– Trẻ bị nhiễm virus qua bàn tay của người chăm sóc trẻ

Bệnh tay chân miệng có thể lây nhiễm qua các giọt bắn của dịch mũi, nước bọt…

Bệnh tay chân miệng dễ dàng lây lan từ người sang người nên dễ bùng phát thành đại dịch nếu không được kiểm soát tốt. Vì vậy, nắm bắt được các dấu hiệu tay chân miệng để phòng ngừa, phát hiện và điều trị sớm là việc làm quan trọng của ba mẹ để bảo vệ sức khỏe con yêu.

Dấu hiệu tay chân miệng sẽ khác nhau, tùy thuộc vào từng giai đoạn của bệnh.

Giai đoạn ủ bệnh: Lúc này bệnh chưa có biểu hiện, giai đoạn này kéo dài 3 – 6 ngày.

Giai đoạn khởi phát: Gồm các dấu hiệu tay chân miệng bao gồm:

– Trẻ bị sốt, mệt mỏi, có thể sốt nhẹ từ 37,5 – 38 độ C, có thể sốt cao từ 38 – 39 độ C

– Đau rát ở răng và miệng

– Đau họng

– Chảy nhiều nước bọt

– Tiêu chảy

– Biếng ăn

Giai đoạn toàn phát: Với những biểu hiện:

– Trẻ bị phát ban dạng phỏng nước ở lòng bàn chân, bà tay, mông… Các phỏng nước có đường kính khoảng 2 – 10mm, hình bầu dục, có thể mọc lồi hoặc ẩn dưới da, không đau, không ngứa.

– Loét miệng: niêm mạc má, lợi, lưỡi của bé có các bóng nước đường kính 2 – 3 mm. Chúng rất dễ vỡ và khiến bé bị đau khi ăn.

– Toàn thân: Trẻ bị rối loạn tri giác, co giật, mê sảng.

Không phải bé nào bị chân tay miệng cũng đều có những triệu chứng trên. Có những trẻ bị bệnh nhưng chỉ xuất hiện loét miệng, rất dễ nhầm lẫn với tình trạng loét miệng thông thường. Có  những trường hợp có rất ít bóng nước, xen kẽ với các nốt hồng ban thậm chí chỉ có hồng ban mà không có bóng nước.

Nếu tình trạng bệnh nhẹ, bé chỉ cần chăm sóc tại nhà và khoảng sau 7 – 10 ngày bệnh sẽ hết. Những trường hợp sốt cao trên 39 độ C kéo dài kèm theo một vài biểu hiện như co giật, khó thở… thì cần đưa bé đến bệnh viện ngay.

Nổi các bóng nước ở lòng bàn tay, bàn chân là dấu hiệu tay chân miệng điển hình ở trẻ

Khi bé có những biểu hiện ban đầu của bệnh, phụ huynh nên đưa trẻ đến cơ sở y tế uy tín khám và điều trị sớm, tránh gây ra những biến chứng tay chân miệng nguy hiểm.

Đăng kí tư vấn và đặt lịch khám ngay TẠI ĐÂY:

Hiện nay vẫn chưa có thuốc điều trị đặc hiệu bệnh tay- chân – miệng do đó cha mẹ cần phải biết cách chăm sóc trẻ, cách phát hiện sớm các dấu hiệu tay chân miệng chuyển nặng để đưa trẻ đến cơ sở y tế kịp thời khi cần. các triệu chứng nặng bao gồm:

– Sốt cao liên tục không thể hạ.

– Giật mình

– Mệt mỏi không chơi, ngủ nhiều, lơ mơ, ngủ gà.

– Vã mồ hôi, lạnh toàn thân hoặc khu trú ở tay, chân.

– Thở nhanh, thở bất thường: ngưng thở, thở nông, rút lõm ngực, khò khè

– Run chi, run người, ngồi không vững, đi loạng choạng

Bệnh tay chân miệng hết sức nguy hiểm, có thể lây lan và bùng phát thành đại dịch nếu không được kiểm soát tốt. Nếu không chữa trị kịp thời, bệnh có thể gây nhiều biến chứng cho sức khỏe của trẻ nên việc phòng ngừa bệnh đóng vai trò vô cùng quan trọng để bảo vệ bé yêu.

Ba mẹ hãy áp dụng những biện pháp dưới đây để phòng ngừa bệnh tay chân miệng cho trẻ:

– Cho trẻ ăn uống đảm bảo vệ sinh, ăn chín, uống sôi

– Đảm bảo nguồn thực phẩm rõ nguồn gốc xuất xứ, không nhiễm độc hay hóa chất

– Các vật dụng ăn uống của trẻ phải được rửa sạch sẽ, tốt nhất nên tráng nước sôi trước khi sử dụng

– Nguồn nước cho trẻ uống hay dùng để đun nấu cần đảm bảo sạch sẽ

– Không nhai cơm, mớm cơm cho trẻ để tránh lây lan virus qua đường tiêu hóa

– Không cho trẻ dùng chung khăn mặt, chậu rửa, các vật dụng ăn uống như thìa, bát… với trẻ khác

Không cho trẻ ngậm mút đồ chơi để tranh nguy cơ nhiễm bệnh

– Tránh cho trẻ mút tay, ngậm đồ chơi

– Vệ sinh cá nhân sạch sẽ cho mỗi bé

– Nên lau chùi, rửa sạch bề mặt các vật dụng mà trẻ thường xuyên tiếp xúc như đồ chơi, tay nắm cửa, sàn nhà…

– Khi trẻ bị bệnh hoặc nghi ngờ mắc chân tay miệng thì nên cho trẻ nghỉ học để tránh lây lan cho những bạn khác

Hiện nay, bệnh chân tay miệng đang bùng phát rất nhanh. Ba mẹ cần đặc biệt lưu ý và hãy áp dụng những biện pháp trên để phòng ngừa bệnh cho bé.

Khi bé có những biểu hiện ban đầu của bệnh, phụ huynh nên đưa trẻ đến cơ sở y tế uy tín khám và điều trị sớm, tránh gây ra những biến chứng tay chân miệng nguy hiểm. Là chuyên khoa mũi nhọn của Bệnh viện Hồng Ngọc, khoa Nhi luôn mang lại sự hài lòng khách hàng với những ưu điểm vượt trội về chất lượng dịch vụ:

– Quy tụ đội ngũ y bác sĩ giỏi chuyên môn, giàu kinh nghiệm và tận tâm.

– Dịch vụ toàn diện: Bệnh viện Hồng Ngọc cung cấp các dịch vụ toàn diện và chuyên sâu dành cho nhi gồm Sơ sinh – Nhi – tiêm chủng vaccine…  để đồng hành cùng các bậc cha mẹ chăm sóc sức khỏe con yêu từ lọt lòng đến tuổi trưởng thành.

– Chăm sóc chuyên nghiệp: Ngoài thấu hiểu tâm lý trẻ, Hồng Ngọc còn đặc biệt quan tâm đến không gian vui chơi của các bé, giúp các con thoải mái trong môi trường bệnh viện, hợp tác điều trị, nâng cao hiệu quả khám chữa bệnh.

Khoa Nhi Bệnh viện Hồng Ngọc luôn nhận được sự tin tưởng của các bậc phụ huynh

Khoa Nhi Hồng Ngọc luôn mang lại sự hài lòng khách hàng với những ưu điểm vượt trội về chất lượng dịch vụ

Thông tin liên hệ và đặt lịch khám:

KHOA NHI – BỆNH VIỆN ĐA KHOA HỒNG NGỌC

– Cơ sở Yên Ninh: Số 55 Yên Ninh, Ba Đình, Hà Nội

Điện thoại: 024 3927 5568

– Cơ sở Mỹ Đình: Số 8, đường Châu Văn Liêm, phường Phú Đô, quận Nam Từ Liêm, Hà Nội

Điện thoại: 024 7300 8866

**Lưu ý: Những thông tin cung cấp trong bài viết của Bệnh viện Đa khoa Hồng Ngọc mang tính chất tham khảo, không thay thế cho việc chẩn đoán hoặc điều trị y khoa. Để biết chính xác tình trạng bệnh lý, bệnh nhân cần tới các bệnh viện để được bác sĩ thăm khám trực tiếp, chẩn đoán và tư vấn phác đồ điều trị hợp lý.

Theo dõi fanpage của Bệnh viện Hồng Ngọc TẠI ĐÂYđể có thêm những thông tin hữu ích về sức khỏe và các chương trình ưu đãi hấp dẫn từ bệnh viện.

Video liên quan

Chủ Đề