Số oxi hóa của một nguyên tố trong hợp chất là điện tích của nguyên tử nguyên tố đó trong phân tử nếu giả định liên kết giữa các nguyên tử trong phân tử là liên kết ion.
Số ion hóa được xác định theo quy tắc sau:
- Số ion hóa của ion đơn nguyên tử bằng điện tích của ion đó.
Thí dụ: ion Ca2+ có điện tích là dương 2, số oxi hóa là +2.
Ion Cl– có điện tích là âm 1, số oxi hóa là -1.
- Số ion hóa của hiđro trong hợp chất bằng +1, trừ H trong hiđrua kim loại.
- Số oxi hóa của oxi trong hợp chất bằng -2, trừ một số trường hợp như trong phân tử H2O2 , K2O2 … nguyên tố O có số oxi hóa bằng -1.
- Số oxi hóa của nguyên tố trong đơn chất bằng 0.
Thí dụ: Fe, Cl2 ,
- Tất cả các hợp chất đều trung hòa về điện, vì vậy tổng số oxi hóa trong hợp chất bằng không.
- Tổng số oxi hóa của tất cả các nguyên tử trong ion đa nguyên tử bằng đúng điện tích của ion đó.
Hướng dẫn trả lời câu hỏi và giải bài tập SGK bài 15 Hóa 10 trang 74.
Bài 1. Số oxi hóa của nitơ trong NH4+ , NO–2 , và HNO3 lần lượt là:
- +5, -3, +3.
- -3, +3, +5
Advertisements [Quảng cáo]
- +3, -3, +5
- +3, +5, -3.
Đáp án: B
Bài 2. Số oxi hóa của Mn, Fe trong Fe3+ , S trong SO3 , P trong PO43-lần lượt là:
- 0, +3, +6, +5
- 0, +3, +5, +6
- +3, +5, 0, +6
- +5, +6, +3, 0.
Chọn đáp ứng đúng.
Đáp án : A
Advertisements [Quảng cáo]
Bài 3. Hãy cho biết điện hóa trị của các nguyên tử trong các hợp chất sau đây: CsCl, Na2O, BaO, BaCl2 , Al2O3.
Hướng dẫn:
Cs = 1+ ; Cl = 1– ; Na = 1+ ; O = 2– ;
Ba = 2+ ; O = 2– ; Al = 3+ ; O = 2–
Bài 4. Hãy xác định cộng hóa trị của các nguyên tố trong các hợp chất sau đây: H2O, CH4, HCl, NH3.
Giải bài 4:
Xác định cộng hóa trị của các nguyên tố trong các hợp chất sau đây:
H2O
CH4
HCl
NH3
Cộng hóa trị H có cộng hóa trị là 1
O có cộng hóa trị là 2
C có cộng hóa trị là 4
H có cộng hóa trị là 1
H và Cl đều có cộng hóa trị là 1 N có cộng hóa trị là 3
H có cộng hóa trị là 1
Bài 5 trang 74: Xác định số oxi hóa của các nguyên tố trong các phân tử và ion sau: CO2, H2O, SO3, NO, NO2, Na+, Cu2+, Fe2+, Fe3+, Al3+ , NH4+
Giải bài 5:
Số oxi hóa của các nguyên tố trong các phân tử và ion sau:
Cu2+ có số oxi hóa là +2 , Na+ có số oxi hóa là +1, Fe2+ có số oxi hóa là +2, Fe3+ có số oxi hóa là +3, Al3+ có số oxi hóa là +3.
Xác định số oxi hóa của các nguyên tố trong các phân tử và ion sau: CO2, H2O, SO3, NO, NO2, Na+, Cu2+, Fe2+, Fe3+, Al3+ , NH4+
Hướng dẫn giảiGhi nhớ 4 nguyên tắc để xác định số oxi hóa:
Quy tắc 1: trong các đơn chất, số oxi hóa của nguyên tố bằng không
Quy tắc 2: Trong một phân tử, tổng số oxi hóa của các nguyên tố nhân với số nguyên tử của từng nguyên tố bằng không.
Quy tắc 3: Trong ion đơn nguyên tử, số oxi hóa của nguyên tố bằng điện tích ion của ion đó
Quy tắc 4: Trong hầu hết các hợp chất số oxi hóa của hidro bằng +1, số oxi hóa của oxi bằng -2
Lời giải chi tiết
Số oxi hóa của các nguyên tố trong các phân tử và ion sau:
\[\mathop C\limits^{ + 4} {\mathop O\limits^{ - 2} _2},{\mathop {\,\,H}\limits^{ + 1} _2}\mathop O\limits^{ - 2} ,\,\,\mathop {\,S}\limits^{ + 6} {\mathop O\limits^{ - 2} _3},\,\,\mathop {\,N}\limits^{ - 3} {\mathop H\limits^{ + 1} _3},\,\,\mathop {\,N}\limits^{ + 2} \mathop O\limits^{ - 2} ,\,\,\,\,\mathop N\limits^{ + 4} {\mathop O\limits^{ - 2} _2}\]
Xác định số oxi hóa của các nguyên tố trong các phân tử và ion sau: CO2, H2O, SO3, NO, NO2, Na+, Cu2+, Fe2+, Fe3+, Al3+ , NH4+
Xem thêm: Bài 4 trang 74 SGK Hóa 10
Lời giải bài 5 trang 74 SGK Hóa 10:
Trước khi bắt tay vào làm bài, các em cần ghi nhớ 4 nguyên tắc để xác định số oxi hóa:
Quy tắc 1: trong các đơn chất, số oxi hóa của nguyên tố bằng không
Quy tắc 2: Trong một phân tử, tổng số oxi hóa của các nguyên tố nhân với số nguyên tử của từng nguyên tố bằng không.
5. Xác định số oxi hóa của các nguyên tố trong các phân tử và ion sau: CO2, H2O, SO3, NO, NO2, Na+, Cu2+, Fe2+, Fe3+, Al3+ , NH4+
Hướng dẫn giải:
Số oxi hóa của các nguyên tố trong các phân tử và ion sau:
Cu2+ có số oxi hóa là +2 , Na+ có số oxi hóa là +1, Fe2+ có số oxi hóa là +2, Fe3+ có số oxi hóa là +3, Al3+ có số oxi hóa là +3.