20:18:5003/08/2020
Trong các môn thể thao như điền kinh [hay bơi lội,...] thì huy chương vàng được trao cho người về đích sớm nhất, tức là người chạm đích có thời gian nhỏ nhất, và chúng ta gọi vận động đó là người chạy nhanh nhất [hay bơi nhanh nhất].
Vậy đại lượng để nhận biết sự nhanh hay chậm của chuyển động là gì? đó chính là vận tốc. Bài viết này chúng ta cùng tìm hiểu chi tiết vận tốc là gì? công thức tính vận tốc và đơn vị của vận tốc được viết như thế nào?
I. Vận tốc là gì?
- Vận tốc là quãng đường đi trong một đơn vị thời gian
- Độ lớn vận tốc cho biết sự nhanh, chậm của chuyển động và được tính bằng độ dài quãng đường đi được trong một đơn vị thời gian.
II. Công thức tính vận tốc
- Vận tốc được tính theo công thức:
- Trong đó:
v: Vận tốc của vật.
s: Quãng đường vật đi được
t: Thời gian đi hết quãng đường
III. Đơn vị của vận tốc
- Đơn vị của vận tốc phụ thuộc vào đơn vị của độ dài và đơn vị thời gian
- Đơn vị hợp pháp m/s; km/h
1m/s = 3,6km/h; 1km/h = 0,28m/s.
- Độ lớn của vận tốc được đo bằng tốc kế
* Câu C5 trang 9 SGK Vật Lý 8: a] Vận tốc của một ô tô là 36 km/h, của một người đi xe đạp là 10,8 km/h của một tàu hỏa là 10 m/s. Điều đó cho biết gì?
b] Trong 3 chuyển động trên, chuyến động nào nhanh nhất, chậm nhất?
° Lời giải:
a] - Vận tốc của một ô tô là 36 km/h cho biết trong một giờ, ô tô đi được 36km.
- Vận tốc của một người đi xe đạp là 10,8 km/h cho biết trong một giờ, người đi xe đạp đi được 10,8km.
- Vận tốc cùa một xe lửa là 10m/s: trong một giây, xe lửa đi được 10m.
b] Để so sánh các chuyển động với nhau thì phải đối vận tốc của các chuyển động về cùng một đơn vị.
- Vận tốc ô tô là: v1 = 36 km/h = 36000m/3600s = 10 m/s
- Vận tốc của xe đạp là: v2 = 10,8 km/h = 10800m/3600s = 3 m/s
- Vận tốc của xe lửa là 10m/s.
→ Vậy chuyến động của xe lửa là nhanh nhất, người đi xe đạp là chậm nhất.
* Câu C6 trang 10 SGK Vật Lý 8: Một đoàn tàu trong thời gian 1,5 giờ đi được quãng đường dài 81 km. Tính vận tốc của tàu ra km/h, m/s.
° Lời giải:
- Vận tốc của tàu tính ra km/h là:
- Đổi s = 81[km] = 81000[m], t = 1,5 giờ = 1,5.3600 = 5400[s]
⇒ Vận tốc của tàu tính ra m/s là:
* Câu C7 trang 10 SGK Vật Lý 8: Một người đi xe đạp trong 40 phút với vận tốc là 12 km/h. Hỏi quãng đường đi được là bao nhiêu km?
° Lời giải:
- Ta có: 40 phút = 2/3 giờ
- Từ công thức tính vật tốc:
⇒ Quãng đường người đó đi được là:
- Đáp số: s = 8[km].
* Câu C8 trang 10 SGK Vật Lý 8: Một người đi bộ với vận tốc 4 km/h. Tìm khoảng cách từ nhà đến nơi làm việc biết thời gian cần để người đó đi từ nhà đến nơi làm việc là 30 phút.
° Lời giải:
- Ta có: 30 phút = 0,5 giờ.
- Khoảng cách từ nhà đến nơi làm việc bằng đúng quãng đường mà người đó đã đi trong 30 phút.
⇒ Quãng đường người đó phải đi là: s = v.t = 4.0,5 = 2 [km].
Như vậy, với bài này các em cần nhớ được công thức tính vận tốc là v = s/t từ đó có thể suy ra công thức tính quãng đường s = v.t và công thức tính thời gian t = s/v. Đồng thời các em cũng cần lưu ý đơn vị của vận tốc hợp pháp được tính là m/s hoặc km/h.
>> Có thể em quan tâm:
Ngoài ra, trong hàng hải, người ta còn dùng "nút" làm đơn vị đo vận tốc. Nút là vận tốc của một chuyển động mỗi giờ đi được 1 hải lý. Biết độ dài của 1 hải lý là 1,852km ta dễ dàng tính được nút ra km/h: 1 nút = 1,852 km/h = 0,514m/s.
Vận tốc của anh sáng là 300 000km/s [3.108m/s]. Trong vũ trụ, khoảng cách giữa các thiên thể rất lớn, vì vậy trong thiên văn người ta hay biểu thị những khoảng cách đó bằng "năm ánh sáng. Năm ánh sáng là quãng đường ánh sáng truyền đi trong thời gian một năm.
Một năm ánh sáng ứng với khoảng cách bằng: 3.105.365.24.3600 = 9,4608.1012km.
[trong đó v = 3.105km/s; t = 365[ngày].24[giờ].3600[giây]]
Trong thiên văn người ta lấy tròn một năm ánh sáng bằng 1016m [10 triệu tỉ mét]. Thế mà khoảng cách từ Trái đất tới ngôi sao gần [cận tinh - Proxima Centauri] nhất cũng lên tới gần 4,3 năm ánh sáng.
Như vậy, với nội dung bài này, các em đã hiểu được vận tốc là gì? ghi nhớ công thức và đơn vị của vận tốc và vận dụng trong việc giải các bài tập. Các khái niệm này sẽ đi cùng chúng ta xuyên suốt nội dung về vật lý, vì vậy các em cần nhớ thật kỹ, chúc các em học tốt.
Lorem ipsum dolor sit amet, consectetur adipiscing elit.Morbi adipiscing gravdio, sit amet suscipit risus ultrices eu.Fusce viverra neque at purus laoreet consequa.Vivamus vulputate posuere nisl quis consequat.
Create an account
[1,5 điểm]
- Độ lớn của vân tốc cho biết mức độ nhanh hay chậm của chuyển động và được xác định bằng độ dài quãng đường đi đượctrong một đơn vị thời gian. [0,5 điểm]
- Công thức tính vận tốc v = S/t. [0,5 điểm]
Trong đó: v: Vận tốc của vật. [0,5 điểm]
S: quãng đường vật đi được, đơn vị : km hoặc m
t: Thời gian vật đi hết quãng đường đó , đơn vị : giờ hoặc giây
- Đợn vị vận tốc là: [m/s] hoặc [km/h]
Câu hỏi trên thuộc đề trắc nghiệm dưới đây !
Số câu hỏi: 123
Vận tốc là một khái niệm rất quen thuộc và được sử dụng rất nhiều trong thực tế. Tuy nhiên, không phải ai cũng hiểu tốc độ là gì? Vì vậy, trong bài viết dưới đây, chúng tôi sẽ chia sẻ đến bạn đọc những thông tin liên quan đến tốc độ.
Vận tốc là đại lượng vật lý cho biết độ nhanh hay chậm của chuyển động và nó được xác định bằng độ dài quãng đường đi được trong một đơn vị thời gian.
Trong vật lý, vận tốc của một vật được biểu diễn bằng một véc tơ có thể hiểu là một đoạn thẳng có hướng. Độ dài của vectơ vận tốc cho biết độ nhanh hay chậm của chuyển động, và hướng của vectơ cho biết hướng của chuyển động.
Khái niệm vận tốc được học trong chương trình Vật lí lớp 8 là gì?
Velocity có nghĩa là “vận tốc” trong tiếng Anh
Trên thực tế, vận tốc được dùng để đo tốc độ chuyển động của xe cộ, tốc độ chạy xe hay tốc độ chuyển động của các vật trong cuộc sống.
Tốc độ cũng đóng một vai trò trong việc phản ánh hoạt động của phương tiện, thiết bị hoặc con người.
Ví dụ, vận tốc được sử dụng để đo tốc độ của một chiếc máy bay để giúp tính toán thời gian sẽ đi được một quãng đường nhất định.
Tốc độ của Boeing 777 là 945 km / h, Boeing 787-9 là 903 km / h.
Trong kiến thức toán lớp 5, tốc độ, quãng đường và thời gian được tính như sau:
v = s / t
Trong đó chúng tôi có:
- v: là ký hiệu cho tốc độ [m / s, km / h]
- s: là quãng đường đi được [m, km]
- t: là thời gian cần thiết để đi hết quãng đường đó [s, h]
Chúng ta đọc công thức trên như sau: vận tốc bằng quãng đường chia cho thời gian
Từ công thức tính tốc độ, ta có thể suy ra công thức tính thời gian và quãng đường như sau:
Công thức tính thời gian: t = s / v [khoảng cách và tốc độ đã được biết trước]
Công thức tính quãng đường: s = v * t [tốc độ và khoảng cách được biết trước]
Cách tính vận tốc trong toán lớp 5 cũng là cách tính tổng quát vận tốc trong chuyển động thẳng đều.
Nhiều người thường nhầm lẫn giữa khái niệm vận tốc và vận tốc tuy nhiên hai khái niệm này hoàn toàn khác nhau.
Trong vật lý, tốc độ được hiểu là tốc độ nhanh hay chậm của chuyển động trong một thời gian nhất định. Nó là độ lớn vô hướng của vận tốc.
Tốc độ quyết định tốc độ nhanh hay chậm của đối tượng.
Không giống như tốc độ, vận tốc là một đại lượng vectơ cung cấp thông tin không chỉ về độ lớn mà còn về hướng của đại lượng đó.
Độ lớn của vận tốc cho ta biết độ nhanh hay chậm của chuyển động và được xác định bởi quãng đường đi được trên một đơn vị thời gian.
Độ lớn của vận tốc có ý nghĩa gì là câu hỏi được nhiều người quan tâm.
Cần lưu ý rằng, khi chuyển động trên cùng một quãng đường thì chuyển động càng ngắn càng nhanh. Hoặc khi chuyển động trong cùng một khoảng thời gian, chuyển động nào đi được quãng đường lớn hơn thì nhanh hơn.
Ở phần trước chúng ta đã tìm hiểu vận tốc là gì. Trong phần này chúng ta sẽ đi tìm hiểu một khái niệm được sử dụng rất nhiều trong thực tế đó là vận tốc trung bình.
Vận tốc trung bình được hiểu đơn giản là tốc độ của một vật thay đổi theo thời gian. Vận tốc trung bình trong một khoảng thời gian nhất định là tỷ số giữa sự thay đổi vị trí trong khoảng thời gian được đề cập và khoảng thời gian đó.
Công thức cho tốc độ trung bình:
Tốc độ trung bình được tính theo công thức: VẼ TRANHtb = S / t
Phía trong:
- vtb là vận tốc trung bình
- S là tổng quãng đường đã đi
- t là tổng thời gian để đi quãng đường đó
Bài tập ví dụ tính tốc độ trung bình
Có một ô tô chuyển động từ A đến B. Trong 3/4 quãng đường đầu ô tô chuyển động với vận tốc 36km / h. Trong 10 phút ô tô đi hết quãng đường còn lại với vận tốc 24 km / h. Tốc độ trung bình của ô tô trên cả quãng đường AB là?
Câu trả lời:
Ta có độ dài quãng đường như sau S2 = t2.v2 = 24. 1/6 = 4km.
Độ dài của 3/4 quãng đường đầu tiên là S1 = 3S2 = 12km.
Tổng độ dài quãng đường AB là S = S1 + S2 = 12 + 4 = 16km.
Thời gian đi hết quãng đường đầu tiên là t1¬ = 12/36 = 1/3 [h]
Tổng thời gian đi hết quãng đường AB là t = t1 + t2 = 1/3 + 1/6 = 1/2 [h]
Tốc độ trung bình là v = S / t = 16 / [1/2] = 32km / h
Việc tìm ra tốc độ ánh sáng đóng vai trò rất quan trọng làm nền tảng cho các khái niệm hiện đại về không gian cũng như thời gian, dựa trên tiền đề là tốc độ ánh sáng trong chân không là không đổi.
Tốc độ ánh sáng là 299.792.458 m / s và được ký hiệu bằng chữ “c”. Tuy nhiên, chúng ta có tốc độ ánh sáng khi nó truyền trong không khí bằng 300 000 000 m / s.
Tốc độ ánh sáng là tốc độ truyền bức xạ điện từ trong chân không
Theo nhà vật lý Neil DeGrasse Tyson, bóng tối không có sự tồn tại của ánh sáng, vì vậy nó không có vận tốc tối trong bất kỳ khía cạnh nào của khoa học.
Tốc độ âm thanh là tốc độ truyền sóng âm theo phương dọc trong môi trường. Vận tốc này thay đổi tùy thuộc vào môi trường truyền âm.
Ví dụ, tốc độ của âm thanh trong không khí chậm hơn tốc độ của âm thanh trong nước. Trong chân không, âm thanh không thể truyền đi.
Như chúng ta đã biết, Trái đất quay quanh Mặt trời. Tuy nhiên, tốc độ quay của Trái đất còn phụ thuộc vào từng vị trí trên Trái đất. Đặc biệt, khi ở xích đạo, tốc độ quay của Trái đất vào khoảng 1.657km / h. Tốc độ này được so sánh với tốc độ di chuyển của máy bay chiến đấu.
Trong vật lý không có khái niệm này mà chỉ có tốc độ lan truyền của dòng điện.
Sóng điện từ được biết đến nhiều trong lĩnh vực thông tin liên lạc, kết nối wifi, truyền tín hiệu,… Số đo chính xác nhất về tốc độ truyền sóng điện từ trong chân không là c = 299.792.458 m / s. Nó tương đương với tốc độ ánh sáng.
Vừa rồi là bài chia sẻ kiến thức Vận tốc là gì? cũng như các khái niệm khác liên quan đến vận tốc. Qua bài viết, hi vọng các bạn đã biết công thức tính vận tốc và áp dụng vào thực tế.