MỘT SỐ PHƯƠNG PHÁP BIỂU HIỆN CÁC ĐỐI TƯỢNG ĐỊA LÝ TRÊN BẢN ĐỒ
Có 4 phương pháp chính biểu hiện các đối tượng địa lí trên bản đồ
- Phương pháp kí hiệu. - Phương pháp kí hiệu đường chuyển động. - Phương pháp chấm điểm.
- Phương pháp bản đồ- biểu đồ.
Ngoài ra còn có các phương pháp: kí hiệu theo đường, phương pháp đường đẳng trị, phương pháp khoanh vùng, phương pháp nền chất lượng
1.Phương pháp kí hiệu
- Đối tượng biểu hiện:
Biểu hiện các đối tượng phân bố theo những điểm cụ thể.
Những kí hiệu được đặt chính xác vào vị trí phân bố của đối tượng trên bản đồ.
- Các dạng kí hiệu: Kí hiệu hình học; Kí hiệu chữ; Kí hiệu Tượng hình
- Khả năng biểu hiện: Vị trí phân bố của đối tượng. Số lượng của đối tượng.
Chất lượng của đối tượng.
- Ví dụ:
Để thể hiện các nhà máy điện có công suất khác nhau, người ta dùng ngôi sao có kích thước khác nhau
Để thể hiện nhà máy điện là thủy điện hay nhiệt điện, dùng màu sắc xanh hoặc đỏ cho ngôi sao
2. Phương pháp kí hiệu đường chuyển động
- Đối tượng biểu hiện: Biểu hiện sự di chuyển của các hiện tượng tự nhiên và kinh tế xã hội.
- Khả năng biểu hiện:
Hướng di chuyển của đối tượng.
Số lượng, tốc độ của đối tượng di chuyển.
- Ví dụ:
Trên bản đồ tự nhiên: các mũi tên chỉ hướng gió, hướng dòng biển
Trên bản đồ kinh tế - xã hội: các mũi tên chỉ luồng di dân, hướng vận chuyển hàng hóa, đường hành quân...
3. Phương pháp chấm điểm
- Đối tượng biểu hiện: Biểu hiện các đối tượng phân bố không đồng đều bằng những điểm chấm.
- Khả năng biểu hiện:
Sự phân bố của đối tượng.
Số lượng của đối tượng.
- Ví dụ: Trên bản đồ dân cư, một chấm có thể tương ứng 5000 người
4. Phương pháp bản đồ - biểu đồ:
- Đối tượng biểu hiện: Biểu hiện giá trị tổng cộng của một đối tượng trên một đơn vị lãnh thổ bằng cách dùng các biểu đồ đặt vào phạm vi của đơn vị lãnh thổ đó.
- Khả năng biểu hiện:
Số lượng của đối tượng. Chất lượng của đối tượng.
Cơ cấu của đối tượng
- Ví dụ: Trên biểu đồ cây công nghiệp có thể có các biểu đồ cột ghép thể hiện diện tích trồng cây công nghiệp của từng tỉnh
Tổng kết bài học:
Câu hỏi: Phương pháp chấm điểm biểu hiện được các đối tượng địa lí có sự phân bố như thế nào?
Câu trả lời chính xác nhất: Phương pháp chấm điểm biểu hiện được các đối tượng địa lí có sự phân bố phân tán trong không gian.
- Khả năng biểu hiện:
+ Sự phân bố của đối tượng.
+ Số lượng của đối tượng.
Ví dụ : để biểu hiện sự phân bố dân cư, một chấm có thể tương ứng với 5000 người; hoặc để biểu hiện diện tích cây trồng, một chấm có thể tương ứng với 1000 ha...
Để giúp các bạn hiểu hơn về phương pháp chấm điểm cũng như một số phương pháp biểu hiện các đối tượng địa lí khác Top lời giải đã mang tới phần mở rộng kiến thức sau, mời các bạn cùng tham khảo.
1. Các phương pháp biểu hiện các đối tượng địa lí
1.1. Phương pháp kí hiệu
* Đối tượng biểu hiện
- Biểu hiện các đối tượng phân bố theo những điểm cụ thể. Những kí hiệu được đặt chính xác vào vị trí phân bố của đối tượng trên bản đồ. [ví dụ: Thuỷ điện Hòa Bình được đặt trên sông Đà…]
* Các dạng kí hiệu
- Kí hiệu hình học:Sắt, than, crôm, kim cương, vàng, nước khoáng, đá quý.
- Kí hiệu chữ:Apatít, Uranni, Bôxít, Niken, Thuỷ ngân, Antimon, Môlípđen.
- Kí hiệu tượng hình:Rừng nhiệt đới, cây lúa, hoa quả, trâu, hươu, bãi cá, nhà máy.
* Khả năng biểu hiện
– Tên và vị trí phân bố của đối tượng.
– Số lượng của đối tượng.
– Cấu trúc, chất lượng và động lực phát triển.
1.2. Phương pháp ký hiệu đường chuyển động
* Đối tượng biểu hiện
Biểu hiện sự di chuyển của các đối tượng, hiện tượng tự nhiên và kinh tế – xã hội.
* Khả năng biểu hiện
-Hướng di chuyển của đối tượng.
-Khối lượng của đối tượng di chuyển.
-Chất lượng của đối tượng di chuyển.
1.3.Phương pháp chấm điểm
a. Phương pháp chấm điểm biểu hiện được các đối tượng địa lí có sự phân bố như thế nào?
- Phương pháp chấm điểm biểu hiện được các đối tượng địa lí có sự phân bố phân tán trong không gian.
Ví dụ : để biểu hiện sự phân bố dân cư, một chấm có thể tương ứng với 5000 người; hoặc để biểu hiện diện tích cây trồng, một chấm có thể tương ứng với 1000 ha...
b. Khả năng biểu hiện
+ Sự phân bố của đối tượng.
+ Số lượng của đối tượng.
1.4.Phương pháp bản đồ – biểu đồ
- Phương pháp này thể hiện sự phân bổ của một đối tượng nào đó bằng các biểu đồ được bố trí trên bàn đồ trong các đơn vị lành thổ [thường có tính chất hành chính] và biểu thị một giá trị tổng cộng của một hiện tượng địa lí trong phạm vi lành thổ tương ứng.
- Ví dụ: Giá trị sản lượng công nghiệp theo từng tỉnh, diện tích rừng các tinh…
=> Như vậy, phương pháp này không chỉ rõ sự phân bố cụ thể của đối tượng trong đơn vị lãnh thổ mà biểu đồ đặt vào, để nó thể hiện giá trị tông cộng của đối tượng trong lãnh thổ đó. Phương pháp này thể hiện dược đặc tính số lượng [bằng kích thước của biểu đồ], chất lượng [bàng màu sắc hoặc hình dáng biểu đồ], cấu trúc [bằng việc chia biểu đồ thành các phần nhỏ] và động lực của hiện tượng [bằng cách dựng các biểu đồ cỏ độ lớn khác nhau].
1.5. Phương pháp khoanh vùng
- Phương pháp này biểu thị những hiện tượng không phân bố đều khắp trên lãnh thổ mà chỉ có ở từng vùng đất nhất định.
- Ví dụ các bản đồ chính trị với diện tích riêng của từng nước.
- Một đặc điểm quan trọng của phương pháp khoanh vùng là các vùng thuộc các hiện tượng khác nhau có thể không kề nhau, hoặc xen kẽ nhau và cũng có thể che nhau hoàn toàn do phụ thuộc vào vị trí tương quan thực tế của các hiện tượng đó.
- Khi thể hiện các vùng phân bố trên bản đồ, trước hết xác định chính xác vùng ranh giới hoặc chỉ cần biết khu vực đó có hiện tượng, sau đó dùng nét gạch hoặc ký hiệu hay viết tên hiện tượng vào vùng đó.
2. So sánh 5 phương pháp biểu hiện các đối tượng địa lí
| Phương pháp kí hiệu | Phương pháp kí hiệu đường chuyển động | Phương pháp bản đồ - biểu đồ | Phương pháp chấm điểm | Phương pháp khoanh vùng |
| Phương pháp kí hiệudùng để thể hiện các đối tượng địa li phân bố theo những điểm cụ thể [đỉnh núi, các mỏ khoáng sản,...] hay những đối tượng tập trung trên những diện tich nhỏ mà không thẻ biểu hiện trên bản đồ theo tỉ lệ [nhà máy, điểm dân cư, trường học... ]. | Phương pháp kí hiệu đường chuyên động dùng đề thê hiện sự di chuyên của các đổitượng, hiện tượng tự nhiên, kinh tế — xã hội trên bản đồ | Phương pháp bản đồ — biểu đồ thẻ hiện giá trị tổng cộng của đối tượng địa li theo từnglãnh thổ [đơn vị hành chính] bằng cách đặt các biểu đồ vào phạm vi của các đơn vị lãnh thổ đó. | Phương pháp chấm điểm biểu hiện các đối tượng phân tán nhỏ lẻ trên lãnh thổ bằngsự phân bố của các điểm chấm trên bản đồ. | Phương pháp khoanh vùng thể hiện những đối tượng phân bồ theo vùng nhưng khôngđều khắp trên lãnh thỏ mà chỉ có ở từng vùng nhất định. |
| Trên bản đồ, người tadùng các dạng kí hiệu bản đổ khác nhau để thể hiện cho từng đối tượng, được đặt chính xác vào vị trí mà đối tượng đó phân bố trên bản đồ. | Trên bản đồ, sự di chuyển của các đối tượng được thể hiện bằng các mũi tên. | Trên bản đồ, người ta có thể sử dụng các loại biểu đồ khác nhau: biểu đồ cột, biểu đồ tròn... | Mỗi một điểm chấm tương ứng với một số lượng của đối tượng nhất định. | Có nhiều cách khác nhau để khoanh vùng trên bản đồ như dùng các đường nét liên,đường nét đứt, màu sắc, kí hiệu hoặc viết tên đối tượng vào vùng đó. |
----------------------------------
Trên đây Top lời giải đã mang tới cho bạn những kiến thức bổ ích qua phần trả lời câu hỏi Phương pháp chấm điểm biểu hiện được các đối tượng địa lí có sự phân bố như thế nào? và các kiến thức mở rộng về các phương pháp biểu hiện đối tượng địa lí. Chúc các bạn có được kết quả học tập cao.