Soạn ngữ văn 8 bài bàn luận về phép học

Học tập là vô cùng quan trọng trong cuộc đời mỗi con người, Nguyễn Thiếp cũng đã khẳng định điều này trong tác phẩm Bàn về phép học của mình. Vậy chúng ta hãy cùng soạn bài Bàn về phép học ngắn nhất để tìm hiểu kĩ hơn về ý nghĩa và vai trò của việc học. Hi vọng sau bài viết này, nhiều bạn sẽ tìm đượcphương pháp học tập hiệu quả nhất

Soạn bài: Bàn luận về phép học [ngắn nhất]

I. TÓM TẮT:

Bàn luận về phép học của tác giả Nguyễn Tuân chỉ ra cho người đọc học tập là một vấn đề rất quan trọng đối với sự phát triển của đất nước như thế nào. Học không phải chỉ để mưu cầu danh vọng mà còn là cách ứng xử với mọi người. Cần biết học đúng cách.

II. BỐ CỤC:

Chia làm 4 phần

- Phần 1: từ đầu đến tệ hại ấy [Việc học và mục đích của việc học]

- Phàn 2: tiếp theo đến xin chớ bỏ qua [Bàn luận về cách học]

- Phần 3: tiếp theo đến thịnh trị [Kết quả dự kiến.]

- Phần 4: còn lại [ Kết luận về việc học]

III. ĐỌC- HIỂU BÀI BÀN VỀ VIỆC HỌC

1. Phần đầu tác giả nêu khái quát mục đích chân chính của việc học nhằm mục đích cho mọi người hiểu rõ phải học những gì chứ không phải chì học đề cầu danh lợi.

2. Tác giả đã phê phán những lối học lệch lạc, sai trái:

+ Học vì danh lợi. [ Tác hại:khiến cho đất nước thụt lùi, toàn những kẻ nịnh bợ, tầm thường,...]

+ Lối học hình thức "không biết tới tam cương ngũ thường" [Tác hại: không hiểu rõ được ý nghĩa của việc học chân chính, không biết điều hay lẽ phải…]

+ Tác giả thẳng thắn trung thực trong lời nói về thực trạng của việc học hình thức,học cầu danh lợi. [Tác hại: những người học theo học giả dối nếu làm quan sẽ tạo ra những tên quan lại chỉ biết nịnh nọt, cơ hội, sâu mọt cả đất nước]

3. Để khuyến khích việc học Nguyễn Thiếp khuyên vua Quang Trung thực hiện những chính sách:

+ Mở trường, cho phép mọi tầng lớp đều cs thể đi học và đáp ứng các điều kiện thuận lợi cho việc học.

+ Việc học phải được sắp xếp hợp lí theo trình tự "bồi lấy gôc-tứ thư ngũ kinh- chư sử".

+ Học rộng rồi tóm lược.

+ Phải kết hợp giữa học và hành

4. Bài tấu có đoạn bàn về "phép học", đó là những "phép học": học lấy gốc-học theo tuần tự-học rộng rồi tóm gọn-học đi đôi với làm

- Tác dụng và ý nghĩa của "phép học" đó là người thực hiện "phép học" có cơ hội tiến công lập nghiệp, vừa giúp ích cho đất nước.

- Từ thực tế của bản thân,phương pháp học tập tốt nhất đó là học từ những thứ cơ bản rồi đến phức tạp,và học phải đi đôi với hành.

5. Trình tự lập luận của đoạn văn bằng sơ đồ:

IV. LUYỆN TẬP

Sự cần thiết và tác dụng của việc học đi đôi với hành:

- Học là tiếp thu kiến thức lí thuyết trên sách vở, hành là quá trình thực tập áp dụng vào thực tế.

- Học đi đối với hành giúp củng cố trí nhớ bằng nhận biết hình ảnh, thông số nhanh hơn so với số liệu đơn giản, tìm ra những sai lầm và tự sửa chữa.

- Học không có hành sẽ không có dấu ấn trong trí não, mau quên.

- Học không có hành chỉ là những lí thuyết sáo rỗng, không kích thích khả năng tìm hiểu của mỗi người

Các bài viết liên quan Bàn về phép học:

  • Tác giả, tác phẩm Bàn về phép học

  • Dàn ý phân tích bài Bàn về phép học

Sáng tác tháng 8 năm 1791, Nguyễn Thiếp

Bàn luận về phép học giúp người đọc hiểu được mục đích của việc học là để làm người có đạo đức, có tri thức, góp phần xây dựng đất nước chứ không phải học để cầu danh lợi. Nếu muốn học tốt cần phải có phương pháp học đặc biệt học phải đi đôi với hành. Tác phẩm được học trong chương trình Ngữ văn lớp 8.

Tác phẩm Bàn luận về phép học

Download.vn sẽ cung cấp tài liệu giới thiệu về tác giả Nguyễn Thiếp, nội dung của tác phẩm Bàn về phép học. Mời bạn đọc tham khảo!

Nghe đọc Bàn về phép học:

“Ngọc không mài, không thành đồ vật; người không học, không biết rõ đạo”. Đạo là lẽ đối xử hằng ngày giữa mọi người. Kẻ đi học là học điều ấy. Nước Việt ta, từ khi lập quốc đến giờ, nền chính học đã bị thất truyền. Người ta đua nhau lối học hình thức hòng cầu danh lợi, không còn biết đến tam cương, ngũ thường. Chúa tầm thường, thần nịnh hót. Nước mất, nhà tan đều do những điều tệ hại ấy.

Cúi xin từ nay ban chiếu thư cho thầy trò trường học của phủ, huyện, các trường tư, con cháu các nhà văn võ, thuộc lại ở các trấn cựu triều, đều tuỳ đâu tiện đấy mà đi học.

Phép dạy, nhất định theo Chu Tử. Lúc đầu học tiểu học để bồi lấy gốc. Tuần tự tiến lên học đến tứ thư, ngũ kinh, chư sử. Học rộng rồi tóm lược cho gọn, theo điều học mà làm. Hoạ may kẻ nhân tài mới lập được công, nhà nước nhờ thế mà vững yên. Đó mới thực là cái đạo ngày nay có quan hệ tới lòng người. Xin chớ bỏ qua.

Đạo học thành thì người tốt nhiều; người tốt nhiều thì triều đình ngay ngắn mà thiên hạ thịnh trị.

Đó là mấy điều, thành thật xin dâng. Chẳng quản lời nói vu vơ, cúi mong Hoàng thượng soi xét.

Kẻ hèn thần cung kính tấu trình.

I. Đôi nét về tác giả Nguyễn Thiếp

- Nguyễn Thiếp [1723 - 1804] tự là Khải Xuyên, hiệu là Lạp Phong Cư Sĩ.

- Người đương thời gọi ông là La Sơn Phu Tử Nguyễn Thiếp.

- Quê quán: làng Mật Thôn, xã Nguyệt Ao, huyện La Sơn [nay thuộc huyện Đức Thọ] tỉnh Hà Tĩnh.

- Ông là một người “học rộng hiểu sâu, thiên tư sáng suốt”.

- Ông từng làm quan dưới triều Lê nhưng sau đó từ quan về dạy học.

- Ông từng được vua Quang Trung viết thư mời giúp triều Tây Sơn, góp phần xây dựng đất nước về mặt chính trị.

- Những tác phẩm tiêu biểu: La Sơn tiên sinh thi tập, Hạnh Am di văn…

II. Giới thiệu về Bàn luận về phép học

1. Hoàn cảnh sáng tác

Bàn về phép học là phần trích từ bài tấu của Nguyễn Thiếp gửi vua Quang Trung vào tháng 8 năm 1791.

2. Thể loại

  • Tấu là một loại văn thư của bề tôi, thần dân gửi lên vua chúa để trình bày sự việc, ý kiến, đề nghị thời xưa.
  • Tấu có thể được viết bằng văn xuôi hay văn vần, văn biền ngẫu.

3. Bố cục

Gồm 3 phần:

  • Phần 1: Từ đầu đến “Nước mất nhà tan đều do những điều tệ hại ấy”: Mục đích của việc học.
  • Phần 2: Tiếp đến “Xin chớ bỏ qua”: Bàn luận về cách học.
  • Phần 3: Còn lại: Tác dụng của việc học.

4. Tóm tắt

Bàn về phép học đã nêu lên mục đích chân chính của việc học học để trưởng thành, là người có đạo đức. Phương pháp học đúng đắn là phải bắt đầu từ những kiến thức cơ bản, có tính chất nền tảng, tuần tự tiến từ thấp lên cao, học rộng hiểu sâu, biết tóm lược những điều cơ bản, cốt yếu nhất. Bên cạnh đó học phải kết hợp với hành. Học không chỉ để biết mà còn để làm. Điều đó sẽ thúc đẩy đất nước nhiều nhân tài, chế độ vững mạnh, quốc gia hưng thịnh.

5. Nội dung

Bàn luận về phép học giúp người đọc hiểu được mục đích của việc học là để làm người có đạo đức, có tri thức, góp phần xây dựng đất nước chứ không phải học để cầu danh lợi. Nếu muốn học tốt cần phải có phương pháp học đặc biệt học phải đi đôi với hành.

6. Nghệ thuật

Lập luận chặt chẽ, lí lẽ rõ ràng, ngôn ngữ giản dị, rõ ràng, ý tứ bộc lộ trực tiếp giàu sức thuyết phục.

Cập nhật: 09/03/2022

Soạn văn 8 tập 2 bài 25 [trang 76]

Download.vn sẽ cung cấp tài liệu Soạn văn 8: Bàn luận về phép học, vô cùng hữu ích dưới đây. 

Hy vọng với tài liệu dưới đây, có thể giúp ích cho các bạn học sinh lớp 8, mời tham khảo nội dung chi tiết.

Soạn văn 8: Bàn luận về phép học

- Nguyễn Thiếp [1723 - 1804] tự là Khải Xuyên, hiệu là Lạp Phong Cư Sĩ.

- Người đương thời gọi ông là La Sơn Phu Tử Nguyễn Thiếp.

- Quê quán: làng Mật Thôn, xã Nguyệt Ao, huyện La Sơn [nay thuộc huyện Đức Thọ] tỉnh Hà Tĩnh.

- Ông là một người “học rộng hiểu sâu, thiên tư sáng suốt”.

- Ông từng làm quan dưới triều Lê nhưng sau đó từ quan về dạy học.

- Ông từng được vua Quang Trung viết thư mời giúp triều Tây Sơn, góp phần xây dựng đất nước về mặt chính trị.

- Những tác phẩm tiêu biểu: La Sơn tiên sinh thi tập, Hạnh Am di văn…

II. Tác phẩm

1. Hoàn cảnh sáng tác

- Bàn về phép học là phần trích từ bài tấu của Nguyễn Thiếp gửi vua Quang Trung vào tháng 8 năm 1791.

2. Thể loại

- Tấu là một loại văn thư của bề tôi, thần dân gửi lên vua chúa để trình bày sự việc, ý kiến, đề nghị thời xưa.

- Tấu có thể được viết bằng văn xuôi hay văn vần, văn biền ngẫu.

3. Bố cục

Gồm 3 phần:

  • Phần 1: Từ đầu đến “Nước mất nhà tan đều do những điều tệ hại ấy”: Mục đích của việc học.
  • Phần 2: Tiếp đến “Xin chớ bỏ qua”: Bàn luận về cách học.
  • Phần 3: Còn lại: Tác dụng của việc học

4. Tóm tắt

Bàn về phép học đã nêu lên mục đích chân chính của việc học học để trưởng thành, là người có đạo đức. Phương pháp học đúng đắn là phải bắt đầu từ những kiến thức cơ bản, có tính chất nền tảng, tuần tự tiến từ thấp lên cao, học rộng hiểu sâu, biết tóm lược những điều cơ bản, cốt yếu nhất. Bên cạnh đó học phải kết hợp với hành. Học không chỉ để biết mà còn để làm. Điều đó sẽ thúc đẩy đất nước nhiều nhân tài, chế độ vững mạnh, quốc gia hưng thịnh.

III. Đọc - hiểu văn bản

1. Mục đích của việc học

- Khái quát mục đích của việc học “Ngọc không mài, không thành đồ vật; người không học, không biết rõ đạo”: đây là chân lý học tập đúng đắn từ lâu đời, nhờ có con đường đường học tập thì con người mới trưởng thành, là người có đạo đức.

- Phê phán lối học hình thức: “Người ta đua nhau lối học hình thức nhằm cầu danh lợi, không còn biết tam cương ngũ thường”

- Tác hại của lối học lệch lạc, sai trái đó là làm cho “chúa trọng nịnh thần” người trên, kẻ dưới đều thích sự chạy chọt, luồn cúi, không có thực chất, dẫn đến cảnh “nước mất, nhà tan”.

=> Những lời bàn luận sâu sắc, nghiêm túc và xác đáng với tầm nhìn cao rộng, đầy tâm huyết với nước nhà.

2. Bàn luận về cách học

Tác giả cũng đã trình bày quan điểm tích cực của mình về chủ trương phát triển sự học cho thật hiệu quả:

  • Lúc đầu học tiểu học để bồi lấy gốc.
  • Tuần tự học đến tứ thư, ngũ kinh, chư sử.
  • Học rộng rồi tóm lược cho gọn, theo điều học mà làm.

=> Về nội dung học, tác giả vẫn đi theo truyền thống cũ, không đưa ra điều gì mới mẻ mà chủ yếu là cải cách về phương pháp học.

3. Tác dụng của phép học

- Mục đích học chân chính, cách học tích cực sẽ là cơ sở vững chắc cho đạo học, bồi dưỡng được nhân tài cho quốc gia.

=> Tin tưởng rằng, học chân chính nhất đinh trường tồn và cũng gửi gắm niềm hi vọng về tương lai tốt đẹp của đất nước.

Tổng kết: 

- Nội dung: Bàn luận về phép học giúp người đọc hiểu được mục đích của việc học là để làm người có đạo đức, có tri thức, góp phần xây dựng đất nước chứ không phải học để cầu danh lợi. Nếu muốn học tốt cần phải có phương pháp học đặc biệt học phải đi đôi với hành.

- Nghệ thuật:lập luận chặt chẽ, lí lẽ rõ ràng, ngôn ngữ giản dị, rõ ràng, ý tứ bộc lộ trực tiếp giàu sức thuyết phục.

Soạn văn Bàn về phép học ngắn gọn

I. Trả lời câu hỏi

Câu 1. Phần đầu tác giả nêu khái quát mục đích chân chính của việc học. Mục đích đó là gì?

Khái quát mục đích của việc học “Ngọc không mài, không thành đồ vật; người không học, không biết rõ đạo”: đây là chân lý học tập đúng đắn từ lâu đời, nhờ có con đường đường học tập thì con người mới trưởng thành, là người có đạo đức.

Câu 2. Tác giả đã phê phán những lối học lệch lạc, sai trái nào? Tác hại của lối học ấy là gì?

- Phê phán lối học hình thức: “Người ta đua nhau lối học hình thức nhằm cầu danh lợi, không còn biết tam cương ngũ thường”

- Tác hại của lối học lệch lạc, sai trái đó là làm cho “chúa trọng nịnh thần” người trên, kẻ dưới đều thích sự chạy chọt, luồn cúi, không có thực chất, dẫn đến cảnh “nước mất, nhà tan”.

Câu 3. Để khuyến khích việc học, Nguyễn Thiếp khuyên vua Quang Trung thực hiện những chính sách gì?

Để khuyến khích việc học, Nguyễn Thiếp khuyên vua Quang Trung thực hiện những chính sách sau:

- Tuần tự tiến lên, từ thấp đến cao.

- Học rộng, nghĩ sâu, biết tóm lược những điều cơ bản, cốt yếu nhất.

- Học phải biết kết hợp với hành. Học không phải chỉ để biết mà còn để làm.

Câu 4. Bài tấu có đoạn bàn về “phép học”, đó là những “phép học” nào? Tác dụng và ý nghĩa của những phép học ấy? Từ thực tế việc học của bản thân, em thấy phương pháp học tập nào là tốt nhất? Vì sao?

“Những phép học” đó là:

  • Từ đơn giản đến phức tạp: học bồi lấy gốc.
  • Từ thấp đến cao: tuần tự tiến lên Tứ thư Ngũ kinh, Chư sử.
  • Từ lý thuyết đến thực hành: học kết hợp với thực hành.

- Tác dụng và ý nghĩa: khi thực hiện theo phép học này người học mới có thể “lập công trạng”, lấy những điều học được mang lại cho đất nước sự “vững yên”, “thịnh trị” cho đất nước.

- Từ việc học của bản thân, em thấy phương pháp học tốt nhất là học từ những thứ cơ bản, rồi tới những điều phức tạp. Học phải kết hợp với thực hành để việc học trở nên nhuần nhuyễn, có ích.

Câu 5. Xác định trình tự lập luận của đoạn văn bằng một sơ đồ.

Mục đích học tập - Phương pháp học tập - Lợi ích học tập

II. Luyện tập

Phân tích sự cần thiết và tác dụng của phương pháp “học đi đôi với hành”.

Gợi ý:

Đầu tiên, cần hiểu được “học” là quá trình tiếp thu kiến thức và lý thuyết, lý luận. Còn “hành” muốn chỉ quá trình áp dụng lý thuyết học được vào thực tiễn đời sống và lao động. Như vậy phương pháp “học đi đôi với hành” chính là sự kết hợp hoàn hảo giữa nhận thức và hành động của con người, tạo ra tính thực tiễn, bổ sung lẫn nhau làm cho những điều chúng ta học trở nên có ý nghĩa và kết quả. Nếu như chỉ học lý thuyết mà không thực hành sẽ sa vào lý thuyết suông, không thể nắm bắt được ý nghĩa sâu sắc với thực tiễn. Hay chỉ thực hành mà không học lý thuyết sẽ rất dễ gây ra sai lầm. Học đi đôi với hành thực sự cần thiết và hữu dụng với tất cả mọi người. Song trên thực tế nước ta, phương pháp này chưa được xem trọng, đó là nguyên nhân làm cho chất lượng giáo dục không được cải thiện. Vì thế cần xác định đúng đắn mục tiêu học tập, và thường xuyên áp dụng phương pháp “học đi đôi với hành” để việc học trở nên ý nghĩa.

Cập nhật: 09/02/2022

Video liên quan

Chủ Đề