Ho về đêm không chỉ ảnh hưởng đến giấc ngủ mà còn gây ra nhiều hệ lụy cho sức khỏe. Để khắc phục tình trạng, bạn có thể tham khảo và áp dụng cách làm giảm, phòng tránh ho về đêm mà chúng tôi chia sẻ trong bài viết dưới đây.
1. Tìm hiểu tình trạng ho về đêm
Trước khi tìm hiểu nguyên nhân, cách làm giảm và phòng tránh ho về đêm, chúng ta cần biết ho là gì? Theo đó, ho là một phản xạ có điều kiện mà thông qua đó, cơ thể có thể loại bỏ các tác nhân có hại như chất bài tiết, chất gây kích thích, vi khuẩn, bụi bẩn,… ra khỏi cơ thể. Mặc dù là phản xạ tốt, thế nhưng, việc ho dai dẳng, đặc biệt là ho về đêm sẽ gây ra nhiều hệ lụy cho sức khỏe và tinh thần.
Theo đó, tình trạng ho thường kéo dài và trầm trọng hơn vào ban đêm. Điều này không chỉ khiến người bệnh khó ngủ, mất ngủ, mà còn có thể gây khàn tiếng, mất tiếng, xuống tinh thần,… Đặc biệt, ho về đêm còn là biểu hiện của nhiều bệnh lý.
Ho về đêm gây mất ngủ và là biểu hiện của nhiều bệnh lý
2. Nguyên nhân gây ho về đêm
Xuất hiện dị vật, chất nhầy ở cổ họng
Sự thay đổi thất thường của thời tiết, đặc biệt là nhiệt độ, là nguyên nhân hàng đầu gây ra các phản ứng ở các cơ quan hô hấp. Lúc này, mũi tiết dịch nhầy, gây ra tình trạng sổ mũi. Đồng thời, dịch nhầy chảy xuống họng gây viêm họng, ngứa họng, và xuất hiện các cơn ho như một phản xạ để tống dịch nhầy ra khỏi cổ họng. Về đêm, nhiệt độ xuống thấp hơn ban ngày nên người bệnh sẽ ho nhiều hơn.
Các cơn hen suyễn, hen phế quản
Triệu chứng chung của những người bị ho về đêm là ho khan, khó thở, thở rít, đau tức ngực,… Ban đêm, khi nhiệt độ xuống thấp thì tình trạng này càng nghiêm trọng, người bệnh sẽ ho và khạc ra nhiều đờm. Đây cũng chính là dấu hiệu của bệnh hen suyễn, hen phế quản. Hay nói cách khác, những người bị hen suyễn thường bị ho khan về đêm.
Viêm xoang, nghẹt mũi
Viêm xoang khiến các xoang bị tắc, gây ra tình trạng nghẹt mũi mãn tính. Lúc này, chất dịch không được thải ra ngoài qua đường mũi mà chảy ngược xuống cuống họng, ứ đọng ở đó và gây ra ho, đặc biệt là ho nhiều về đêm.
Viêm xoang, nghẹt mũi là một trong những nguyên nhân gây ho về đêm
Trào ngược dạ dày - thực quản
Trào ngược dạ dày - thực quản không chỉ gây khó chịu cho người bệnh vì cảm giác nóng và hơi chua khi ợ, mà còn là nguyên nhân gây ra ho về đêm, nhất là khi người bệnh ăn nhiều và ăn gần giờ đi ngủ.
Cơ thể thiếu sắt
Thiếu sắt không phải là nguyên nhân chính, nhưng cũng là lý do gây ra các cơn ho về đêm. Bởi khi cơ thể thiếu sắt thì sẽ gây kích thích cổ họng và dẫn đến ho. Vì thế, trong thực đơn ăn uống hàng ngày, nên bổ sung nhiều thực phẩm giàu sắt để làm giảm và phòng tránh ho về đêm.
Thuốc
Một số loại thuốc trị bệnh có thể gây ra tác dụng phụ không mong muốn, có thể kể đến như thuốc điều trị cao huyết áp, nếu uống không đúng cách có thể gây ra ho. Nếu nghi ngờ điều này, người bệnh nên được thăm khám và chẩn đoán để có cách điều trị phù hợp.
3. Cách làm giảm và phòng tránh ho về đêm hiệu quả
Gối cao đầu và nằm nghiêng khi ngủ
Một trong những cách làm giảm và phòng tránh ho về đêm đơn giản mà hiệu quả là gối cao đầu đi ngủ, khoảng 15 - 20cm là được. Bởi gối cao đầu sẽ hạn chế dịch nhầy từ mũi chảy xuống cuống họng, đồng thời, axit trong dạ dày cũng không bị trào ngược lên vùng phổi, ngực. Song song với gối cao đầu, bạn có thể ngủ ở tư thế nằm nghiêng để dễ chịu hơn.
Gối cao đầu và nằm nghiêng khi ngủ là cách làm giảm và phòng tránh ho về đêm hiệu quả
Giữ phòng ngủ sạch sẽ, thông thoáng
Với những người bị dị ứng hay hen suyễn thì giữ phòng ngủ sạch sẽ và thông thoáng là rất quan trọng. Bởi bụi bẩn, lông thú cưng, tóc,… là nguyên nhân gây ra dị ứng, khiến mũi khó chịu, gây ra nghẹt mũi, ho. Do đó, luôn vệ sinh phòng ốc và giường ngủ, giặt ga giường và rèm cửa thường xuyên cũng là cách làm giảm và phòng tránh ho về đêm hiệu quả.
Trang bị máy tạo ẩm
Nếu phòng ngủ sử dụng điều hòa, máy sưởi thì bạn cần trang bị thêm máy tạo ẩm. Bởi điều hòa hay máy sưởi thường gây cảm giác khô da, khó chịu, kích thích các cơn ho. Lắp máy tạo ẩm sẽ giúp cân bằng độ ẩm, ngăn chặn tình trạng này. Nếu không có điều kiện trang bị máy tạo ẩm, bạn có thể thay thế bằng cách đặt chậu nước nhỏ trong phòng ngủ khi bật điều hòa, máy sưởi.
Giữ cơ thể ấm
Nhiệt độ thấp, cơ thể nhiễm lạnh là nguyên nhân khiến bạn ho dai dẳng và trầm trọng. Vì thế, hãy luôn giữ cơ thể ấm để phòng tránh nhiễm lạnh và phòng ngừa ho về đêm. Nếu đang bị cảm lạnh, hãy uống nhiều nước ấm, ăn cháo hay súp gà nóng để mau khỏe hơn. Bên cạnh đó, nên xịt mũi hoặc nhỏ nước mũi sinh lý hàng ngày để mũi luôn sạch sẽ, ngăn chặn tình trạng sổ mũi, nghẹt mũi, hắt hơi, ho.
Luôn giữ ấm cơ thể, tránh bị nhiễm lạnh để phòng và giảm tình trạng ho về đêm
Lối sống lành mạnh
Để phòng và trị ho về đêm, bạn cần chủ động xây dựng lối sống lành mạnh, tích cực. Theo đó, tuyệt đối không hút thuốc, uống rượu bia hay sử dụng bất kỳ chất kích thích nào nếu bạn đang bị ho mãn tính. Nếu từ bỏ các thói quen hút thuốc, uống rượu bia, bạn không chỉ cải thiện tình trạng ho về đêm mà còn có một cơ thể khỏe mạnh, tinh thần sảng khoái, tràn đầy năng lượng.
Trên đây là cách làm giảm và phòng tránh ho về đêm, bạn có thể tham khảo và áp dụng để có một sức khỏe tốt. Bất kỳ tình trạng nào về ho như ho dai dẳng, ho khan, ho khò khè về đêm, cần được thăm khám và điều trị tích cực để tránh gây ra những biến chứng nặng hơn.
Theo một nghiên cứu trên toàn thế giới từ 16 quốc gia, được đăng trên Thư viện Y khoa Quốc gia Hoa Kỳ, có đến 30% người được khảo sát cho biết họ bị ho về đêm. Trong đó, 10% người bị ho khan về đêm, còn 10% thì gặp tình trạng ho có đờm.
Vậy đâu là thủ phạm gây nên những cơn ho về đêm khi ngủ? Biết được chúng, bạn sẽ có hướng điều trị hiệu quả hơn.
Hen suyễn
Nguyên nhân đầu tiên gây nên những cơn ho về đêm phải kể đến hen suyễn. Đây là một bệnh viêm mãn tính đường thở, phổ biến nhất ở trẻ em. Bệnh hen suyễn thường xuất hiện với một số dấu hiệu như:
- Ho có đờm trong, đặc quánh và dính, đặc biệt là vào ban đêm lúc gần sáng
- Khó thở, thở hổn hển, thở rít, nhịp thở nhanh
- Ngực bị đau hoặc nặng như bị bóp nghẹt
Các triệu chứng này có xu hướng nặng hơn vào những thời điểm như giao mùa, hoặc khi tiếp xúc với những thứ có thể gây dị ứng như khói bụi, khói thuốc lá, lông động vật…
Đôi lúc, bệnh hen suyễn thường dễ nhầm lẫn nó với các bệnh khác như cảm lạnh hoặc viêm phế quản đơn thuần. Tuy nhiên, nếu gặp trường hợp ho với tiếng cò cử rõ, kèm cơn khó thở kéo dài từ 5 – 15 phút và kết thúc với ho khạc đờm thì phải nghĩ ngay đến hen phế quản.
Ho gà – Thủ phạm của những cơn ho về đêm
Ho gà là một bệnh hô hấp nghiêm trọng ở cả trẻ em, trẻ vị thành niên và người lớn. Bệnh lây rất nhanh qua đường hô hấp và thời gian ủ bệnh từ 6 – 20 ngày. Sau đó, ho gà được chia thành 2 giai đoạn.
Giai đoạn đầu kéo dài từ 1-2 tuần với một số triệu chứng như:
- Sổ mũi, hắt hơi
- Sốt nhẹ
- Thỉnh thoảng ho nhẹ, cuối giai đoạn sẽ chuyển sang ho thành từng cơn
- Thở ngắt quãng, chủ yếu ở trẻ sơ sinh
Trong thời kỳ này, triệu chứng bệnh rất giống với cảm lạnh thông thường. Do đó, bệnh thường chỉ được chẩn đoán cho đến khi các dấu hiệu nghiệm trọng hơn xuất hiện, gồm:
- Ho dữ dội thành từng cơn [một cơn khoảng 15 – 20 nhịp], ho ở mọi thời điểm trong ngày nhưng có xu hướng nghiêm trọng hơn và ho nhiều về đêm. Ở trẻ nhỏ, cơn ho đôi khi khiến bé bị tím tái, đỏ mắt, chảy nước mũi nước mắt, nổi tĩnh mạch cổ do bị ngưng thở. Kết thúc cơn ho bằng khạc đờm trong, đặc dính.
- Sau mỗi tiếng ho có kèm theo thở rít giống như tiếng gà rít. Tuy nhiên, trẻ dưới 6 tháng có thể không gặp triệu chứng này.
- Nôn mửa, mệt mỏi, vã mồ hôi, thở nhanh, mạch đập nhanh sau khi ho.
- Có thể kèm sốt nhẹ, mặt mày nặng, loét lưỡi và hàm
Các cơn ho có thể kéo dài lên đến 10 tuần hoặc hơn, thường là 2 – 3 tuần. Sau đó, ho giảm dần và trẻ bớt sốt. Tuy nhiên, vài tháng sau bệnh có thể tái phát và gây ra viêm phổi. Thanh thiếu niên và người lớn bị ho gà sẽ gặp triệu chứng như trên nhưng rất nhẹ và không điển hình, thậm chí không có bất kỳ dấu hiệu gì.
Viêm mũi dị ứng
Viêm mũi dị ứng là tình trạng viêm bên trong mũi do một số tác nhân gây dị ứng như phấn hoa, bụi, nấm mốc, hoặc vảy da của một số loài động vật.
Một số người chỉ bị viêm mũi dị ứng khoảng vài tháng/lần vì họ nhạy cảm với các chất kích ứng theo mùa, chẳng hạn như phấn hoa hoặc cỏ. Song, cũng có một số người lại bị tình trạng này quanh năm.
Người bị viêm xoang khi nằm xuống thì chất nhầy trong xoang bị tắc hay viêm sẽ chảy xuống mặt sau cổ họng gây ngứa cổ họng ho về đêm. Lúc này, bạn cần phải tìm ra biện pháp điều trị viêm xoang để hạn chế ho về đêm. Bạn có thể áp dụng một số cách giảm bệnh như:
– Vệ sinh tai – mũi – họng thường xuyên bằng nước muối sinh lý, như vậy sẽ giúp loại bỏ một phần đờm dãi, dịch nhầy ra ngoài.
– Uống nhiều nước ấm sẽ giúp làm loãng đờm, tống đờm ra ngoài dễ hơn.
– Uống thuốc điều trị bệnh theo chỉ dẫn của bác sĩ.
Nếu ho vào ban đêm là do một tình trạng y tế như viêm xoang, thì bạn cần phải điều trị. Bạn có thể cần một đơn thuốc từ bác sĩ để thoát khỏi tình trạng ho dai dẳng.
8. Điều trị triệu chứng cảm lạnh
Tình trạng ho của bạn có thể bị gây ra bởi bệnh cảm lạnh thông thường. Điều này có thể trở nên tồi tệ hơn vào ban đêm hoặc khi bạn nằm xuống. Khi ấy bạn cần dành thời gian nghỉ ngơi, ăn những món tốt cho bệnh cảm như súp gà, uống nhiều nước ấm.
Đối với người lớn, khi bị cảm lạnh với những triệu chứng đầu tiên xuất hiện gây khó chịu trên đường hô hấp. Một trong những lựa chọn tối ưu nhất là sử dụng thuốc nhỏ mũi và thuốc kháng histamine với thời gian sử dụng tối đa không quá 7 ngày. Trong phần lớn trường hợp đau họng, ho và đờm có thể tự thuyên giảm mà không cần sử dụng loại thuốc nào.
Nếu bị ho nặng vì cảm lạnh thì bạn có thể sử dụng thuốc ho cũng như thuốc xịt thông mũi đối với người lớn và trẻ em trên 6 tuổi.
9. Cách làm giảm ho ban đêm bằng cách không hút thuốc lá
Ho về đêm khi nằm là một tác dụng phụ thường gặp của việc hút thuốc lá lâu dài. Đây không phải là cách trị ho nhanh chóng, nhưng nếu bạn là người hút thuốc lá, thì cần áp dụng cách bỏ thuốc lá càng sớm càng tốt. Điều này không chỉ giúp tình trạng ho được cải thiện mà sức khỏe tổng thể của bạn cũng tốt hẳn lên.
Tình trạng ngửi khói thuốc, tức hút thuốc lá thụ động cũng nguy hiểm tương tự. Do đó, bạn cần chủ động tránh xa những nơi có khói thuốc để trị ho hiệu quả hơn.
Bạn hãy chủ động điều chỉnh thói quen khi ngủ, không hút thuốc lá cũng như tập trung điều trị những chứng bệnh có thể gây ho dai dẳng về đêm như trào ngược dạ dày thực quản, viêm xoang, hen suyễn… Để luôn ngủ ngon giấc và tràn đầy năng lượng làm việc vào sáng hôm sau, thói quen sống lành mạnh chính là một cách trị ho tự nhiên mà bạn có thể áp dụng ngay đấy!