Tùy vào điều kiện ban đầu của bài toán, ta có những cách khác nhau để tìm ra CTPT của một hợp chất vô cơ. Sau đây là 4 cách thường gặp.
1. Lập CTHH của hợp chất khi biết % nguyên tố và khối lượng mol chất [PTK]:
- Đưa công thức về dạng chung AxBy hoặc AxByCz [x, y, z nguyên dương]
- Tìm MA, MB, MC…
- Ta có tỷ lệ:
\=> x, y, z => CTHH của hợp chất cần tìm.
Ví dụ : Xác định CTPT của hợp chất A biết thành phần % về khối lượng các nguyên tố là: %Ca = 40%; % C = 12%; %O = 48% và MA = 100 g.
Giải:
Đặt CTPT là CaxCyOz
Ta có tỷ lệ sau:
Thay số vào ta có:
\=> x = 1; y = 1; z = 3
Vậy CTPT là CaCO3.
2. Lập CTHH dựa vào khối lượng mol chất [PTK] và tỉ lệ về khối lượng nguyên tố.
- Đưa công thức về dạng chung AxByCz tỷ lệ khối lượng nguyên tố: a, b, c [x, y, z nguyên dương].
- Tìm MA, MB, MC, Mchất.
- Đặt đẳng thức:
- Tìm x, y, z …=> CTHH của hợp chất.
Ví dụ: Xác định CTPT của hợp chất biết thành phần % các nguyên tố lần lượt là: % H= 2,04%; % S = 32,65%; % O =65,31%.
Trong quá trình bồi dưỡng học sinh giỏi, cũng như qua các buổi sinh hoạt chuyên môn mà cụm, phòng giáo dục tổ chức tôi nhận thấy được một số vấn đề sau:
- Một số giáo viên bồi dưỡng học sinh giỏi chưa nhóm được các bài tập xác định công thức hóa học của hợp chất vô cơ theo từng dạng, nêu đặc điểm và xây dựng hướng giải cho từng dạng. Đây là khâu có ý nghĩa quyết định trong công tác bồi dưỡng vì nó là cẩm nang giúp học sinh tìm ra được hướng giải một cách dễ dàng, hạn chế tối đa những sai lầm trong quá trình giải bài tập, đồng thời phát triển được tiềm lực trí tuệ cho học sinh.
- Một số giáo viên dành thời gian bồi dưỡng cho dạng bài tập này còn ít nên học sinh không hiểu sâu được bản chất vấn đề.
2.1.2. Về phía học sinh
- Rất ít học sinh có sách tham khảo về loại bài tập này. Nếu có cũng chỉ là một quyển sách “học tốt” hoặc một quyển sách “nâng cao” mà nội dung viết về vấn đề này quá ít ỏi. Lý do chủ yếu là do điều kiện kinh tế gia đình còn khó khăn hoặc không biết tìm mua một sách hay.
- Khi chuẩn bị thực hiện đề tài, năng lực giải các bài tập xác định công thức hóa học các chất nói chung, xác định công thức hóa học của hợp chất vô cơ nói riêng của học sinh là rất yếu. Đa số học sinh cho rằng loại này quá khó, các em tỏ ra rất mệt mỏi khi phải làm bài tập loại này. Vì thế các em rất thụ động trong các buổi học bồi dưỡng và không có hứng thú học tập nên khi gặp dạng bài tập này trong kì thi học sinh giỏi các cấp các em không làm được bài.
Các bài tập dạng này thường có trong đề thi học sinh giỏi các cấp và chiếm biểu điểm tương đối cao, do các em không làm được những bài tập dạng này nên những năm trước kết quả thi học sinh giỏi các cấp rất thấp và không đạt giải.
Đó chính là lí do thúc đẩy tôi tìm ra biện pháp khắc phục vấn đề này.
Bạn đang xem tài liệu "SKKN Phương pháp giải dạng bài tập xác định công thức hóa học của hợp chất vô cơ trong bồi dưỡng học sinh giỏi Hóa Trung học Cơ sở", để tải tài liệu gốc về máy bạn click vào nút DOWNLOAD ở trên