Cổ phiếu và trái phiếu là 2 loại hình đầu tư chứng khoán rất phổ biến trên thị trường hiện nay. Tuy nhiên, việc lựa chọn nên đầu tư cổ phiếu hay trái phiếu trước là điều khiến các nhà đầu tư luôn băn khoăn. Việc so sánh cổ phiếu và trái phiếu sẽ giúp các nhà đầu tư lựa chọn được loại hình tham gia phù hợp và hiệu quả. Vậy dựa vào tiêu chí nào để có thể so sánh 2 loại hình này? Theo dõi bài viết sau đây để có thể nắm rõ những thông tin liên quan đến cổ phiếu và trái phiếu.
Cổ phiếu là gì?
Để đưa ra được sự so sánh cổ phiếu và trái phiếu thì trước hết cần hiểu rõ cổ phiếu, trái phiếu là gì. Cổ phiếu là một loại hình chứng khoán ở dạng văn bản hoặc bút toán ghi sổ. Hay hiểu một cách đơn giản thì đây là chứng chỉ do công ty cổ phần phát hành. Chứng chỉ này có tác dụng xác nhận quyền sở hữu một hoặc một số cổ phần thuộc công ty/tổ chức đó.
Trái phiếu là gì?
Trái phiếu cũng là một loại hình chứng khoán. Nó được phát hành dưới dạng chứng chỉ hoặc bút toán ghi sổ với mục đích xác nhận nghĩa vụ trả nợ [bao gồm vốn gốc và lãi] của công ty phát hành trái phiếu đối với người nắm giữ trái phiếu đó.
So sánh cổ phiếu và trái phiếu
Việc so sánh trái phiếu và cổ phiếu sẽ giúp các nhà đầu tư biết được ưu – nhược điểm của từng loại hình chứng khoán. Từ đó, họ có thể đưa ra quyết định đầu tư phù hợp và thu về lợi nhuận cao. Vậy khi so sánh cổ phiếu trái phiếu, điểm giống và khác nhau cơ bản giữa 2 loại hình chứng khoán này là gì?
Giống nhau
Từ sự phân tích, so sánh cổ phiếu và trái phiếu dựa trên các đặc điểm cơ bản có thể đưa ra một số điểm giống nhau giữa 2 loại hình này như sau:
- Trái phiếu và cổ phiếu đều là bằng chứng xác nhận quyền cũng như lợi ích hợp pháp của người nắm giữ đối với tài sản hoặc phần vốn của công ty/tổ chức phát hành.
- Chúng đều là loại hình chứng khoán được thể hiện thông qua hình thức chứng chỉ, bút toán ghi sổ hay dữ liệu điện tử.
- Đều có thể thực hiện các hình thức: trao đổi mua bán, thế chấp, thừa kế, chuyển nhượng cầm cố.
- Đều thu về lãi suất [cổ tức với cổ phiếu và trái tức với trái phiếu].
- Phương tiện thu hút vốn của các đơn vị phát hành.
Khác nhau
Điểm khác nhau khi so sánh cổ phiếu và trái phiếu là gì? Dựa vào những tiêu chí nào để có thể phân biệt cổ phiếu và trái phiếu?
| Tiêu chí so sánh | Cổ phiếu | Trái phiếu |
| Tính chất | Là loại chứng khoán vốn [người nắm giữ cổ phiếu là chủ sở hữu của công ty], mục đích đầu từ là làm tăng vốn của chủ sở hữu công ty. | Là loại chứng khoán nợ [người nắm giữ trái phiếu là chủ nợ của công ty], không góp phần làm tăng vốn của chủ sở hữu công ty. |
| Tư cách người sở hữu | Người nắm giữ cổ phiếu là cổ đông, thành viên của công ty. Họ được sở hữu một phần lợi nhuận của công ty thông qua hình thức lãi cổ phiếu. | Người nắm giữ trái phiếu chính là chủ nợ của công ty. Vì trái phiếu được xem là một loại giấy ghi nhận nợ. |
| Vấn đề hưởng lợi nhuận |
|
|
| Trách nhiệm của người sở hữu |
|
|
| Quyền và nghĩa vụ của bên sở hữu | Người nắm giữ cổ phiếu được quyền tham gia vào Đại hội đồng cổ đông của công ty, các hoạt động trong công ty. | Người nắm giữ trái phiếu không được quyền tham gia vào các cơ quan quản lý của công ty, không được phép bỏ phiếu quyết định các vấn đề liên quan đến mọi hoạt động trong công ty. |
| Thời gian đáo hạo |
|
|
| Hậu quả pháp lý của việc phát hành đối với công ty | Kết quả của việc phát hành cổ phiếu góp phần làm tăng vốn điều lệ của công ty cổ phần và có thể làm thay đổi quyền quản trị của các cổ đông trong công ty. | Kết quả của việc phát hành trái phiếu góp phần làm tăng vốn vay của công ty cổ phần, đồng thời không ảnh hưởng đến quyền quản trị của các cổ đông. |
Đầu tư vào cổ phiếu hay trái phiếu thì tốt hơn?
Thông qua việc so sánh cổ phiếu và trái phiếu có thể đưa ra một số nhận định như sau:
- Loại hình cổ phiếu và trái phiếu đều được mua bán phổ biến trên thị trường chứng khoán. Chúng đều sở hữu mức độ rủi ro về giá được quyết định bởi quy định cung cầu.
- Cổ phiếu thường được đầu tư ngắn hạn, trong khi đó trái phiếu được nắm giữ lâu hơn.
- Đầu tư vào cổ phiếu sẽ mang lại lợi nhuận lớn hơn, song nó cũng đi kèm với mức độ rủi ro cao hơn.
- Đầu tư vào trái phiếu có mức độ rủi ro thấp hơn do mức lãi suất cố định và thường mang lại lợi nhuận thấp.
Như vậy, việc đầu tư vào cổ phiếu hay trái phiếu sẽ phụ thuộc vào mỗi nhà đầu tư. Họ sẽ xem xét về khả năng tài chính, thời gian cần thu hồi vốn và mức độ chấp nhận rủi ro ra sao.
Hy vọng bài viết trên đây của TIM SEN sẽ giúp các doanh nghiệp có cái nhìn tổng quan hơn khi so sánh cổ phiếu và trái phiếu. Thực tế, mỗi loại hình chứng khoán đều mang lại những lợi ích nhất định. Điều quan trọng là các nhà đầu tư biết lựa chọn đúng thời điểm và đầu tư một cách thông minh để hạn chế tối đa rủi ro xảy ra.
Cổ phiếu và trái phiếu là hai loại đầu tư chứng khoán phổ biến, được nhiều người quan tâm nhất hiện nay. Việc lựa chọn đầu tư vào cổ phiếu hay trái phiếu là điều mà nhiều nhà đầu tư khi bước chân vào thị trường đều phải quan tâm. Vậy cổ phiếu, trái phiếu là gì? Phân loại cổ phiếu, trái phiếu gồm có những tiêu chí nào? Mời bạn đọc cùng GV Lawyers tham khảo qua bài viết “Phân biệt cổ phiếu và trái phiếu theo Luật chứng khoán” sau đây:
Khái niệm cổ phiếu và trái phiếu
Trái phiếu là loại chứng khoán xác nhận quyền, lợi ích hợp pháp của người sở hữu đối với 1 phần vốn nợ của tổ chức phát sinh. Người sở hữu trái phép được trả một tỷ lệ suất nhất định và không phụ thuộc vào kết quả kinh doanh của công ty
Cổ phiếu là loại chứng khoán xác nhận quyền và lợi ích hợp pháp của người sở hữu đối với 1 phần vốn cổ phần của tổ chức phát hành. Khác với với trái phiếu, người sở hữu cổ phiếu có thể được hưởng cổ tức được chia không cố định và phụ thuộc vào kết quả kinh doanh của công ty.
Phân biệt cổ phiếu và trái phiếu
Giống nhau
Cổ phiếu và trái phiếu có những điểm giống nhau như sau:
- Đều được thể hiện dưới hình thức chứng chủ và bút toán ghi sổ hoặc dữ liệu điện tử;
- Đều là phương tiện nhằm thu hút vốn của nhà phát hành;
- Đều có thể trao đổi, chuyển nhượng, mua bán và thế chấp, thừa kế, cầm cố;
- Trái phiếu và cổ phiếu đều là bằng chứng xác nhận quyền và lợi ích hợp pháp của người sở hữu đối với tài sản hay phần vốn của tổ chức phát hành;
- Lợi tức của cổ phiếu và trái phiếu được trả dựa theo một mức cố định.
- Cổ phiếu và trái phiếu đều có mệnh giá ghi trên bề mặt cổ phiếu/trái phiếu;
Khác nhau
Cổ phiếu và trái phiếu khác nhau ở những tiêu chí cơ bản dưới đây:
| Tiêu chí |
Cổ phiếu |
Trái phiếu |
| Khái niệm |
Cổ phiếu là loại chứng khoán xác nhận quyền, lợi ích hợp pháp của người sở hữu đối với một phần vốn cổ phần của tổ chức phát hành cổ phiếu. |
Trái phiếu là loại chứng khoán xác nhận quyền, lợi ích hợp pháp của người sở hữu đối với một phần vốn nợ của tổ chức phát hành trái phiếu |
| Bản chất |
Cổ phiếu là chứng khoán vốn nhằm ghi nhận quyền sở hữu đối với một phần vốn điều lệ công ty |
Trái phiếu là chứng khoán nợ, cũng là chứng chỉ ghi nhận nợ của tổ chức phát hành, quyền sở hữu đối với một phần vốn vay của chủ sở hữu |
| Chủ thể phát hành |
Công ty Cổ phần |
Doanh nghiệp và Chính phủ |
| Tư cách chủ sở hữu |
Cổ đông |
Chủ nợ |
| Quyền của chủ sở hữu |
Được chia lợi nhuận [hay còn gọi là cổ tức]. Tuy nhiên lợi nhuận nàybất định, phụ thuộc vào kết quả kinh doanh của công ty. Có quyền tham gia vào việc quản lý, điều hành hoạt động của công ty và tham gia biểu quyết các vấn đề của công ty. Trừ cổ đông ưu đãi cổ tức, cổ đông ưu đãi hoàn lại không được dự họp Đại hội đồng cổ đông, biểu quyết các vấn đề của công ty |
Người sở hữu trái phiếu được trả lãi định kì và lãi suất ổn định nhưng không phụ thuộc vào kết quả kinh doanh của công ty |
| Thời gian đáo hạn |
Cổ phiếu không có thời gian đáo hạn |
Thường thì có một thời gian nhất định được ghi trong trái phiếu |
| Kết quả của việc phát hành |
Làm tăng vốn điều lệ của công ty cổ phần, làm thay đổi cơ cấu cổ phần của các cổ đông hiện hữu |
Làm tăng vốn vay và nghĩa vụ trả nợ của công ty nhưng không làm thay đổi cơ cấu cổ phần của các cổ đông hiện hữu |
| Thứ tự ưu tiên thanh toán khi công ty giải thể hay phá sản |
Vốn góp của cổ đông được thanh toán sau cùng khi đã thanh toán hết các nghĩa vụ khác, bao gồm các khoản nợ. |
Trái phiếu thì được ưu tiên thanh toán trước cổ phiếu |
| Về vấn đề hưởng lợi nhuận |
Cổ phiếu có độ rủi ro cao hơn. Cổ tức thay đổi tùy thuộc vào khả năng hoạt động KD của công ty. Khi công ty làm ăn có lãi mới được chia lợi tức và khi công ty làm ăn thua lỗ thì không được chi trả cổ tức. |
Độ rủi ro thấp hơn. Lợi tức thường không thay đổi và không phụ thuộc vào việc hoạt động KD của công ty có lãi hay không có lãi. |
| Về vấn đề trách nhiệm |
Người sở hữu cổ phiếu chịu trách nhiệm về khoản nợ của công ty theo tỷ lệ ứng với phần vốn góp vào công ty. Khi công ty giải thể hay phá sản thì cổ đông chỉ được trả lại phần vốn góp sau khi đã thanh toán hết mọi nghĩa vụ và mọi khoản nợ của công ty. |
Người sở hữu trái phiếu không chịu trách nhiệm về các khoản nợ của công ty.Khi công ty bị giải thể, phá sản thì chủ sở hữu trái phiếu được ưu tiên thanh toán gốc, lãi trái phiếu trước chủ sở hữu cổ phần. |
XEM THÊM: Chia tách cổ phiếu trong công ty cổ phần được hiểu thế nào?
Tóm lại vấn đề: Phát hành cổ phiếu và trái phiếu, đều mang đến những lợi ích nhất định cho doanh nghiệp. Với bài chia sẻ này, sẽ giúp mọi người có thể phân biệt được cổ phiếu và trái phiếu giống và khác nhau như thế nào?