Báo caáo tài chính là gì
Không chỉ riêng lĩnh vực đầu tư chứng khoán mà trong nhiều lĩnh vực khác như kiểm toán, kế toán, quản trị tài chính doanh nghiệp, ngân hàng,...thì kỹ năng đọc báo cáo tài chính là một kỹ năng quan trọng không thể thiếu được. Tuy nhiên việc học kiến thức và áp dụng những kiến thức về cách đọc báo cáo tài chính trong chứng khoán không phải ai cũng đã nắm được. Bài viết ngày hôm nay Take Profit sẽ hướng dẫn cách đọc báo cáo tài chính cơ bản và nhanh nhất, bao gồm các dạng báo cáo tài chính thường gặp như báo cáo tài chính doanh nghiệp, ngân hàng, và công ty chứng khoán. Ứng dụng thực tế trong đầu tư chứng khoán như thế nào? Kèm theo đó là những lưu ý khi đọc và phân tích báo cáo tài chính. Cùng theo dõi ngay sau đây! Show Báo cáo tài chính là gì?Báo cáo tài chính (BCTC) là tài liệu cung cấp các thông tin liên quan đến hoạt động tài chính của một doanh nghiệp, ngân hàng, bao gồm: thông tin về tài sản, vốn chủ sở hữu, nợ, dòng tiền, doanh thu, lợi nhuận,... BCTC thường được doanh nghiệp công bố theo định kỳ vào cuối mỗi quý và cuối mỗi năm. Báo cáo tài chính gồm những gì?Một bộ BCTC hoàn chỉnh sẽ bao gồm những phần sau:
Ý nghĩa báo cáo tài chínhĐối với những nhà đầu tư theo trường phái phân tích kỹ thuật, họ luôn tin rằng mọi tin tức sự kiện cũng như kết quả của báo cáo tài chính đều được phản ánh trực tiếp lên khối lượng và giá của cổ phiếu. Tuy nhiên, nhiều trường hợp thì điều này không hiệu quả thậm chí đánh giá sai giá trị nội tại của một doanh nghiệp. Việc nắm được kinh nghiệm đọc báo cáo tài chính sẽ giúp nhà đầu tư khắc phục được vấn đề này từ đó đưa ra quyết định đầu tư chính xác hơn. Đối với các nhà đầu tư theo trường phái phân tích cơ bản thì việc đọc BCTC là việc rất quan trọng nhằm đánh giá nội tại doanh nghiệp cũng như triển vọng của doanh nghiệp trong tương lai, thậm chí cả việc định giá doanh nghiệp. Việc này phục vụ cho việc ra quyết định đầu tư cổ phiếu. => Kết hợp giữa kinh nghiệm giao dịch hơn 10 năm được đúc kết cùng với nền tảng kiến thức về cả kỹ năng phân tích cơ bản và kỹ năng phân tích kỹ thuật của 2 giảng viên Lynch Phan và James Nguyễn: https://takeprofit.vn/khoa-hoc-lets-investing?source=web Hướng dẫn đọc báo cáo tài chínhNhằm giúp các nhà đầu tư có thể nắm được những thủ thuật đọc báo cáo tài chính, từ đó áp dụng trong phân tích đầu tư, dưới đây sẽ là những hướng dẫn cụ thể và chi tiết nhất về cách đọc BCTC của doanh nghiệp nói chung, bao gồm báo cáo tài chính công ty chứng khoán, đồng thời là BCTC của ngân hàng. Đọc báo cáo tài chính ở đâu?Các doanh nghiệp đều phải nộp báo cáo tài chính đến cơ quan nhà nước có thẩm quyền. Theo quy định tại Khoản 2 Điều 27 Luật chứng khoán 2005, mọi công ty đại chúng đều có nghĩa vụ công bố báo cáo tài chính theo định kỳ hàng năm. Để tra cứu và xem báo cáo tài chính của các công ty đại chúng, bạn có thể truy cập hệ thống công bố thông tin các công ty đại chúng của Ủy ban chứng khoán nhà nước. Cách đọc báo cáo tài chính của doanh nghiệpĐể đọc BCTC của doanh nghiệp, chúng ta thực hiện theo 5 bước sau đây: Bước 1: Xem ý kiến của kiểm toán viênĐây là phần quan trọng đầu tiên khi đọc BCTC mà bạn cần phải chú ý đến. Bởi các số liệu được ghi trên BCTC sẽ không có ý nghĩa nếu như kiểm toán viên chưa chắc chắn về mức độ trung thực của nó. Sẽ có 4 mức độ đánh giá của kiểm toán viên để xác định tính trung thực của 1 BCTC, đó là:
Mức độ tin cậy của 1 BCTC sẽ giảm dần tương ứng theo 4 ý kiến trên của kiểm toán viên. Nếu kiểm toán viên đưa ra ý kiến là Chấp nhận toàn phần thì có nghĩa BCTC này có tính trung thực tốt và bạn có thể tin tưởng sử dụng nó cho việc phân tích doanh nghiệp. Trường hợp BCTC có nhiều sai sót thì kiểm toán viên sẽ đề nghị doanh nghiệp điều chỉnh lại. Và nếu kiểm toán viên đưa ra ý kiến Từ chối thì bạn không nên tin tưởng BCTC của doanh nghiệp đó. Bước 2: Đọc hiểu Bảng cân đối kế toánBảng cân đối kế toán là bảng số liệu quan trọng đầu tiên của một doanh nghiệp, phản ánh tình hình tài chính của doanh nghiệp đó tại một thời điểm được xác định. Bảng cân đối kế toán gồm 2 phần: Tài sản và nguồn vốn. Dưới đây là phương trình cân bằng: Tài sản = Nợ phải trả + Vốn chủ sở hữu Trong đó:
Như vậy để cân bằng Bảng cân đối kế toán thì mức chênh lệch giữa Tài sản và Nợ phải trả của doanh nghiệp chính là Vốn chủ sở hữu của doanh nghiệp đó. Bước 3: Các bước đọc Bảng cân đối kế toán:
Để đảm bảo cho sự cân đối tài chính thì với tài sản dài hạn sẽ cần được tài trợ tương ứng bởi một nguồn vốn dài hạn. Nếu điều này không được đảm bảo thì doanh nghiệp sẽ gặp rủi ro lớn cũng như bị áp lực về khả năng thanh toán nợ. Nhà đầu tư cần nhận biết được rủi ro này sớm để tránh bằng cách quan sát xu hướng biến động của Vốn lưu động thuần theo công thức sau: Vốn lưu động thuần = Tài sản ngắn hạn - Nợ ngắn hạn Nếu vốn lưu động thuần có xu hướng giảm dần thậm chí chuyển sang âm lớn thì có nghĩa sự mất cân đối tài chính đang xuất hiện ngày càng rõ rệt. Điều đó cho thấy công ty đã sử dụng khoản nợ ngắn hạn để tài trợ cho khoản tài sản dài hạn. Bước 4: Đọc hiểu Báo cáo kết quả hoạt động kinh doanhBáo cáo kết quả kinh doanh là báo cáo tổng kết lại doanh thu và chi phí hoạt động của doanh nghiệp trong kỳ (theo quý hoặc theo năm tài chính). Đây là công thức chung ở mục này: Lợi nhuận = Doanh thu - Chi phí Báo cáo kết quả kinh doanh sẽ chia hoạt động của doanh nghiệp theo 3 mảng chính, đó là: hoạt động kinh doanh chính (hay hoạt động cốt lõi); Hoạt động tài chính và cuối cùng là Hoạt động khác.
Từ hoạt động kinh doanh chính, bạn có thể tính toán chỉ số Biên lợi nhuận gộp theo công thức: Biên lợi nhuận gộp = Lợi nhuận gộp / Doanh thu thuần về bán sản phẩm và dịch vụ Từ chỉ số này, bạn sẽ nắm được tỷ suất lợi nhuận thu được từ bán sản phẩm và dịch vụ của doanh nghiệp là bao nhiêu? Nếu chỉ số đó được doanh nghiệp duy trì ổn định với mức cao trong dài hạn thì đó là doanh nghiệp có lợi thế cạnh tranh tốt.
Lợi nhuận thuần = Lợi nhuận gộp + doanh thu tài chính - chi phí tài chính - chi phí bán hàng, quản lý doanh nghiệp
Từ những nguồn trên, ta tổng hợp được lợi nhuận trước thuế theo công thức: Lợi nhuận trước thuế = Lợi nhuận thuần + Lợi nhuận khác Lấy lợi nhuận trước thuế trừ đi khoản Thuế thu nhập doanh nghiệp phải nộp cho nhà nước, ta sẽ xác định được khoản Lợi nhuận sau thuế: Lợi nhuận sau thuế = Lợi nhuận trước thuế - Thuế thu nhập doanh nghiệp Đây cũng chính là khoản lợi nhuận thuộc quyền sở hữu của doanh nghiệp và các cổ đông. Các bước đọc Báo cáo kết quả hoạt động kinh doanh
Bước 5: Đọc hiểu Báo cáo lưu chuyển tiền tệBáo cáo Lưu chuyển tiền tệ cho ta biết doanh nghiệp thực sự kiếm được bao nhiêu tiền cũng như tiêu bao nhiêu tiền trong thời gian nhất định. Đây là bước quan trọng không thể bỏ qua để tránh được rủi ro khi các báo cáo có lợi nhuận tốt đẹp nhưng chưa nắm được tính bền vững của những khoản lợi nhuận này. Cách đọc Báo cáo lưu chuyển tiền tệ Báo cáo lưu chuyển tiền tệ được trình bày thành 3 phần chính tương ứng với 3 dòng tiền đó là: Dòng tiền từ hoạt động kinh doanh, Dòng tiền từ hoạt động đầu tư và cuối cùng là Dòng tiền từ hoạt động tài chính.
Trên Báo cáo lưu chuyển tiền tệ, dòng tiền ra được thể hiện dưới dạng số âm và kèm theo từ “tiền chi để…” và “...đã trả”. Còn dòng tiền vào được thể hiện dưới dạng số dương và kèm các từ “tiền thu từ…” và “...nhận được”. Những điều cần lưu ý khi đọc Báo cáo lưu chuyển tiền tệ:
Ngoài ra, nếu thấy doanh nghiệp có hoạt động chi trả cổ tức bằng tiền ổn định và đều đặn hàng năm thì có thể đánh giá là doanh nghiệp có dòng tiền và lợi nhuận lành mạnh cũng như có tính trung thực cao. Bước 6: Đọc hiểu Thuyết minh báo cáo tài chínhThuyết minh BCTC sẽ cung cấp cho bạn những thông tin chi tiết về các số liệu đã được trình bày tại Bảng cân đối kế toán, Báo cáo kết quả kinh doanh và Báo cáo luân chuyển tiền tệ cũng như các thông tin cần thiết khác dựa theo những chuẩn mực kế toán cụ thể. Sau đây là những nội dung thuộc thuyết minh Báo cáo tài chính:
Cách đọc Thuyết minh báo cáo tài chính: Trước tiên chúng ta chia Thuyết minh báo cáo tài chính thành 2 phần: Tìm hiểu về doanh nghiệp và Thuyết minh về các khoản mục trên báo cáo tài chính. Các nội dung cần tìm hiểu: đặc điểm của hoạt động kinh doanh của doanh nghiệp, kỳ kế toán, chuẩn mực và các chính sách kế toán được áp dụng tại doanh nghiệp. Ở phần này, bạn cần trả lời cho các câu hỏi:
Câu trả lời cho các câu hỏi trên đều sẽ có ở phần đầu của Thuyết minh báo cáo tài chính.
Ở phần này, bạn sẽ thuyết minh những khoản mục đã ghi chú lại ở các bước trên để tìm ra lý do có sự thay đổi lớn của các khoản mục đó giữa các kỳ. Bạn có thể kết hợp bước này khi đang đọc Bảng cân đối kế toán và Báo cáo kết quả kinh doanh. Cách đọc báo cáo tài chính của ngân hàngTương tự như BCTC của doanh nghiệp thì BCTC của ngân hàng cũng bao gồm các bước chính đó là: đọc bảng cân đối kế toán ngân hàng, đọc báo cáo kết quả kinh doanh ngân hàng, đọc báo cáo lưu chuyển tiền tệ ngân hàng và đọc thuyết minh báo cáo tài chính ngân hàng. Cách đọc bảng cân đối kế toán ngân hàngĐể đọc hiểu bảng cân đối kế toán ngân hàng trước tiên ta cần chú ý đến khoản mục tài sản của ngân hàng. Khoản này bao gồm các loại tiền mặt tại các quỹ, tiền gửi tại các tổ chức tín dụng và tiền gửi tại ngân hàng nhà nước. Đây cũng là khoản mục có tính thanh khoản cao nhất trong toàn bộ tài sản của ngân hàng, được sử dụng nhằm đáp ứng nhu cầu về quản lý của ngân hàng nhà nước về yêu cầu vay vốn rút tiền mặt, các yêu cầu khác về chi trả hàng ngày của ngân hàng thương mại. Tuy nhiên khả năng sinh lời của tiền mặt rất thấp, hầu như không đem lại lợi nhuận cho ngân hàng thương mại, do đó thường tiền mặt chỉ được duy trì mới mức tối thiểu 2% trên tổng toàn bộ tài sản của ngân hàng. Cách đọc báo cáo kết quả kinh doanh ngân hàngĐối với báo cáo kết quả hoạt động kinh doanh của ngân hàng thì chúng ta cần chú ý đến các chỉ tiêu chính sau đây:
Cách đọc báo cáo lưu chuyển tiền tệ ngân hàngDưới đây là những phần cần chú ý khi đọc báo cáo lưu chuyển tiền tệ của ngân hàng:
Cách đọc thuyết minh báo cáo tài chính ngân hàngNhững vấn đề cần chú ý khi đọc thuyết minh báo cáo tài chính ngân hàng đó là:
Lưu ý khi đọc báo cáo tài chínhDưới đây là những dấu hiệu bất thường của doanh nghiệp khi nhà đầu tư đọc BCTC cần lưu ý:
Như vậy, bài viết đã hướng dẫn nhà đầu tư cách đọc báo cáo tài chính chứng khoán bao gồm cách đọc báo cáo tài chính doanh nghiệp, ngân hàng và công ty chứng khoán. Đây là một kỹ năng quan trọng mà mỗi nhà đầu tư đều cần luyện tập chăm chỉ. Tiếp theo đó, kỹ năng định giá doanh nghiệp là kỹ năng quan trọng tiếp theo mà nhà đầu tư cần học để hoàn thiện các kỹ năng cần có khi tham gia đầu tư chứng khoán. Ngoài ra, Let Profit Run - Lớp học phân tích cơ bản do Take Profit tổ chức cũng sẽ giúp nhà đầu tư nâng cao kỹ năng đầu tư nhanh chóng và hiệu quả nhất. Chúc các nhà đầu tư có những giao dịch thành công! => Tham khảo: Khóa học đầu tư chứng khoán miễn phí Let's Investing - Hướng dẫn đầu tư chứng khoán hiệu quả |