Báo cáo thị trường thời trang Việt Nam

Dệt may là một trong những ngành sản xuất chủ lực của nền kinh tế, chiếm từ 12 - 16% tổng kim ngạch xuất khẩu cả nước. Năm 2021, dù chịu ảnh hưởng nặng nề của đại dịch Covid-19, toàn ngành vẫn về đích với kim ngạch xuất khẩu hơn 39 tỷ USD kim ngạch, tăng 11,2% so với năm 2020 và tăng 0,3% so với năm 2019. Thị phần xuất khẩu dệt may của Việt Nam đã vượt qua Bangladesh, vươn lên vị trí thứ hai thế giới và được nhiều tổ chức quốc tế đánh giá ở vị trí cao nhất trong cơ hội phục hồi năm 2022.

Các chuyên gia dự báo, tổng kim ngạch thương mại dệt may toàn cầu sẽ hồi phục hoàn toàn với khoảng trên 700 tỷ USD. Đây là cơ hội cho ngành dệt may Việt Nam nối tiếp đà tăng trưởng, hướng tới mục tiêu xuất khẩu đạt trên 40 tỷ năm nay.

Tương ứng, ngành công nghiệp thời trang Việt Nam cũng ước tính tăng lên mức 68 tỷ USD/năm. Dù vậy, thời trang nước ta vẫn còn khá manh nhún, đây cũng là mảnh đất hấp dẫn để khai thác, theo chia sẻ của ông Vũ Đức Giang – Chủ tịch Hiệp hội Dệt may Việt Nam.

Thực tế, thị trường thời trang nhanh toàn cầu khá phân mảnh với số lượng lớn các công ty nhỏ trên thị trường. Theo một thống kê, 10 đối thủ cạnh tranh hàng đầu trên thị trường hiện chiếm 29,13% tổng thị trường, trong đó các công ty lớn phải kể đến Inditex (Zara SA), H&M Group, Fast Retailing (Uniqlo), The Gap, Inc., ASOS Plc….

Khi Metaverse trở thành xu hướng thì công nghiệp thời trang sắp tới sẽ thay đổi rất nhiều

Trải qua 2 năm bị ảnh hưởng bởi Covid-19, thị trường thời gian thế giới trước và sau Covid-19 có sự khác biệt rõ rệt chính là hành vi khách hàng đã thay đổi. Góc nhìn các chuyên gia tại sự kiện Fashion Design Voices năm nay cho biết, từ điểm A đến B, đi đến là tất yếu nhưng đại dịch đã và đang khiến quá trình đi đến này diễn ra nhanh hơn. Và hành vi thay đổi, cách mua sắm thay đổi nhưng nhu cầu thì không. Nên, cơ hội vẫn ở đó cho doanh nghiệp, đặc biệt là các doanh nghiệp biết thay đổi, nắm bắt được xu hướng và tiện lợi hoá điểm tiếp cận khách hàng. Chưa kể, khi Metaverse trở thành xu hướng thì công nghiệp thời trang sắp tới sẽ thay đổi rất nhiều.

Hiện, các chiến lược dựa trên xu hướng cho thị trường thời trang nhanh đã và đang phát triển bao gồm sử dụng thực tế ảo và thực tế tăng cường (VR / AR), trí tuệ nhân tạo trong thiết kế quần áo, sử dụng Internet vạn vật (IoT), các mô hình sở hữu mới, In 3D và nhu cầu về sợi nhân tạo tăng lên.

Để tận dụng các cơ hội, chuyên gia khuyến nghị các công ty thời trang nhanh tăng cường sự hiện diện kinh doanh của họ trong lĩnh vực thương mại điện tử, thông qua các khoản đầu tư và sáng kiến ​​nhằm phát triển các giải pháp công nghệ tiên tiến để tích hợp các cửa hàng thực, thị trường trực tuyến hoặc nền tảng.

Song song, tập trung vào việc phát triển và khai trương các cửa hàng trực tuyến để tăng khả năng tiếp cận và sự thuận tiện cho khách hàng, cũng như mở rộng sự hiện diện hoạt động và kinh doanh của mình thông qua các thỏa thuận chiến lược và kế hoạch mở rộng ở các khu vực đang phát triển. Đồng thời các công ty cũng có thể tập trung vào tăng trưởng thông qua chiến lược mua lại….

Sau Covid-19 mọi người thích mặc đồ nhà nhiều hơn

Bên cạnh công nghệ, nhận định về ví von sau Covid-19 mọi người thích mặc đồ nhà nhiều hơn, nhà thiết kế Võ Việt Chung cũng chia sẻ: "Đúng là trước đây khách hàng của tôi, đặc biệt khách hàng quốc tế đặt lần 6 bộ, nhưng nay số lượng tối đa chỉ dừng lại ở 2 bộ cho một bữa tiệc, thậm chí họ còn phải cân nhắc. Điều đáng nói, không phải thu nhập giảm khiến họ thắt lưng buột bụng mà họ dành tiền làm chuyện khác.

Hoặc với khách hàng nội địa, trước đây khi có tiệc cưới, thì khách hàng đặt hàng cho cả họ hàng, thậm chí cho cặp phụ… đơn hàng lên đến trăm ngàn USD. Nhưng nay thì dè dặt hơn nhiều, không còn đặt ồ ạt như trước. Nên người trong ngành thời trang phải thay đổi".

Báo cáo từ researchandmarkets.vn cũng ghi nhận, tác động đáng chú ý của Covid-19 đến thị trường thời trang nhanh bao gồm: Giảm nhu cầu, Sự thay đổi hướng tới tính bền vững, Tiết kiệm trong việc mua hàng may mặc trực tuyến và Giảm chi tiêu của người tiêu dùng cho hàng may mặc thời trang.

"Người tiêu dùng đang có xu hướng thích mặc đồ thoả mái hơn, họ không còn chi tiêu cho một món đồ xa xỉ độc quyền. Thay vào việc trả giá cao cho một bộ quần áo thì họ sẽ bỏ tiền vào thứ khác cần thiết hơn. Nên xu hướng cần đáp ứng thời gian tới là giá phải chăng, không còn chạy theo sự độc quyền để ra giá cao", ông Chung nói thêm.

Đại diện Việt Nam duy nhất tại APEC 2022, bà Trần Hoàng Phú Xuân kể về hành trình 12 năm “xanh hoá” sợi dệt may: 9 lần gõ cửa đầu tiên và nỗi ám ảnh “first in the world”

Dịch bệnh Covid-19 bùng phát đi cùng diễn biến ngày càng phức tạp đã, đang và tiếp tục gây áp lực lên nền kinh tế nói chung, cũng như các lĩnh vực kinh doanh nói riêng. Xếp hàng vào nhóm bị tác động nặng nề bởi đại dịch, ngành công nghiệp thời trang thế giới đang có sự dịch chuyển rất mạnh sau đợt suy thoái nặng nề từ năm 2020.

Từ sự đổ bộ của thương hiệu quốc tế lên thị trường thời trang Việt Nam

Ghi nhận, Covid-19 đã đẩy hàng loạt thương hiệu thời trang lớn trên thế giới vào bờ vực phá sản, điển hình có J.Crew - thương hiệu bán lẻ thời trang học sinh sinh viên của Mỹ, Esprit hay mới nhất là JCPenney - chuỗi cửa hàng bán lẻ thâm niên 118 năm cũng vừa nộp đơn phá sản vào tháng 5/2021…

Hệ quả, một làn sóng dịch chuyển sang của các thương hiệu sang thị trường mới từ cuối năm 2020 diễn ra mạnh mẽ, và Việt Nam là một điểm đến được ưu tiên với công tác phòng chống dịch hiệu quả, đi cùng nền kinh tế tăng trưởng dương trong khu vực.

Báo cáo từ Virac cho thấy, doanh thu thị trường thời trang Việt Nam năm 2020 có giảm do nhu cầu chi tiêu giảm, tuy nhiên mức giảm dừng lại ở mức 10% so với năm 2019. Trong đó, quần áo vẫn đóng góp doanh thu lớn với hơn 50% trong tổng doanh thu toàn ngành.

Đặc biệt, sự đổ bộ của nhiều thương hiệu thời trang nước ngoài đã đẩy ngành thời trang nội vốn chỉ có thị phần nhỏ giờ càng bị thu hẹp hơn, báo cáo nhấn mạnh. Tính đến cuối năm 2020, có đến hơn 200 thương hiệu nước ngoài từ tầm trung đến cao cấp đã có cửa hàng chính thức tại Việt Nam, và các thương hiệu quốc tế lớn như H&M, Zara, Uniqlo… đang chiếm ưu thế.

Chiều ngược lại, không có doanh nghiệp nội địa nào nắm quá 2% thị phần ngành thời trang Việt Nam trong năm qua. Chính người trong cuộc cũng thẳng thắn thừa nhận: Người Việt Nam ít được tiếp cận với các sản phẩm thời trang "Made in Vietnam".

Nguồn: Virac.

Bên cạnh nguyên nhân khách quan do áp lực cạnh tranh rất mạnh từ các đối thủ quốc tế, còn có nguyên nhân chủ quan. Theo chia sẻ của đại diện thương hiệu thời trang Yody, nhìn từ câu chuyện hãng đã nghiên cứu rất nhiều ở thị trường nước ngoài, trong 40 tỷ USD hàng Việt Nam xuất khẩu ra nước ngoài thì lượng hàng được bày bán ở Việt Nam có tỷ lệ rất nhỏ do 2 rào cản:

Thứ nhất, rào cản về địa lí: khi phần lớn các công ty may lớn chủ yếu sản xuất để xuất khẩu, chưa quan tâm nhiều đến thị trường trong nước;

Thứ hai, rào cản về giá: nếu như có bán tại Việt Nam thì bán cùng các thương hiệu lớn của nước ngoài tại các trung tâm mua sắm lớn, giá chưa phù hợp với đa số người dân Việt Nam.

Dù rằng, được sinh ra trong thị trường tiềm năng có giá trị lên đến hàng tỷ USD (Statista ước đạt 5,6 tỷ USD vào năm 2019) doanh nghiệp nội địa rất mong mỏi không chỉ xây dựng được thương hiệu trong nước mà còn có thể đưa sản phẩm Việt Nam ra toàn thế giới, thay vì dừng lại là một quốc gia chuyên gia công.

Đến cơ hội cho doanh nghiệp nội địa lấy lại sân nhà giữa đại dịch Covid-19

Sang năm 2021, đại dịch Covid-19 bùng phát lần thứ 4 tại Việt Nam và đặc biệt nghiêm trọng đã ảnh hưởng tiêu cực đến thị trường thời trang, cả nội lẫn ngoại. Giữa nguy có cơ, theo nhìn nhận người trong cuộc đây cũng là cơ hội cho doanh nghiệp nội có thể nhanh chóng gia tăng thị phần trong nước, cân bằng lại cuộc chơi.

Trong đó, xu hướng O2O (online-to-offline) lên ngôi đang tạo ra cơ hội mới cho toàn ngành. Được biết, O2O đã phát triển cùng với sự phát triển của công nghệ, cho phép người tiêu dùng trải nghiệm mua sắm đa kênh.

Cần nhấn mạnh, mặc dù thương mại điện tử (TMĐT) Việt Nam tăng trưởng "nóng" về quy mô và đạt gần 12 tỷ USD trong năm 2020, báo cáo từ Cục Thương mại Điện tử và Kinh tế số (Bộ Công Thương). Tuy nhiên, TMĐT cũng chỉ chiếm khoảng 5,5% tổng doanh số bán lẻ. Điều này chứng tỏ rằng các cửa hàng truyền thống có cơ hội kinh doanh lớn bằng cách kết hợp kinh doanh ngoại tuyến với các chiến lược online để có thể thúc đẩy nhiều khách đến cửa hàng của họ hơn, tức chính là vận dụng mô hình O2O.

Đặc biệt, những đơn vị trong ngành F&B, thời trang dù phải đẩy mạnh kênh online để tăng trưởng, nhưng trải nghiệm trực tiếp tại cửa hàng (dịch vụ, chất liệu) vẫn là yếu tố then chốt, và O2O là xu hướng tất yếu.

Nhìn lại năm 2020, xu hướng kinh doanh theo mô hình O2O được xem là một giải pháp tối ưu giúp các doanh nghiệp ngành F&B cải thiện doanh thu giữa những khó khăn do Covid-19. Trao đổi tại toạ đàm về F&B lúc bấy giờ, đại diện Babuki nhận định thói quen mua sắm của người tiêu dùng trên các sàn TMĐT được diễn ra mạnh mẽ hơn sau Covid-19, tuy nhiên việc mua bán tại cửa hàng vẫn chiếm phần quan trọng hơn so với trực tuyến.

Tương tự với thị trường thời trang, nắm bắt xu hướng để tăng nhận diện thương hiệu giữa đại dịch, Yody vẫn phát triển cửa hàng với diện tích lên đến 1.000m2. Bởi, xu hướng trải nghiệm online dù phát triển vẫn không có nghĩa là các trung tâm các cửa hàng mất đi giá trị của nó, mà sẽ chuyển sang những nhiệm vụ mới đó là nâng cao trải nghiệm người dùng. Cửa hàng lúc này không chỉ là một nơi mua sắm mà sẽ đi sâu vào trải nghiệm khách hàng (có thể nhìn thấy tại Family Mart, Ministop, Circle K).

Đánh ngách vào phân khúc thời trang cho trẻ em với tư duy kinh doanh chú trọng vào chất lượng hơn là cạnh tranh, Yody cho biết đang nghiên cứu mô hình khu vui chơi trẻ em có kích thước lớn kết hợp với khu cà phê cho các bố mẹ. Từ đó, định hướng cửa hàng sẽ là nơi để trải nghiệm, một phòng thử đồ cho cả gia đình chứ không chỉ đơn thuần là một nơi để mua sắm. Được biết, sản phẩm dành cho trẻ em (Yody Kids) đang là một trong các mục tiêu phát triển chính trong năm nay, hiện chiếm 10% tỷ trọng sản xuất của Yody.

"Hiện, tại những store có diện tích 1.000m2 trở lên ở Bắc Giang, Buôn Mê Thuột, Thái Nguyên, Yody có khoảng 10 cửa hàng có những khu vui chơi cho trẻ em thì mình thấy có rất nhiều gia đình đưa con cái đến đó để kết hợp việc vui chơi mua sắm và đồng thời kết nối gia đình. Tôi thấy rằng sẽ thuận tiện hơn nếu Yody Kids xuất hiện ở gần những khu Kids Zone đó để các trẻ có thể dễ dàng mua sắm và lựa chọn, ngoài ra những sản phẩm đồ gia đình cũng được kết hợp tại đó để các phụ huynh có thể cùng con mình có một trải nghiệm mua sắm gia đình", ông Nguyễn Việt Hoà, đại diện hãng chia sẻ thêm.

MUJI mất 2 năm để kiếm mặt bằng tại Hà Nội, khẳng định giá một số sản phẩm tại Việt Nam rẻ hơn các nước