Khi nhắc tới máy phát điện xoay chiều 1 pha thì chắc hẳn nó không còn quá xa lạ đối với nhiều người. Tuy nhiên, nếu hỏi về cấu tạo hay nguyên lý hoạt động thì không phải ai cũng có câu trả lời. Bởi vậy, bài viết dưới đây sẽ làm rõ các vấn đề trên, giúp bạn hiểu hơn về dòng máy phát điện xoay chiều này.
Cấu tạo của máy phát điện xoay chiều 1 pha
Máy phát điện xoay chiều một pha là gì? Đây là máy phát điện được hoạt động dựa trên hệ thống xoay chiều và được sử dụng trong hệ thống lưới điện một pha. Máy phát điện xoay chiều một pha hay còn được gọi tắt là máy phát điện 1 pha.
Sơ đồ cấu tạo của máy phát điện xoay chiều 1 pha
Cấu tạo của máy phát điện xoay chiều một pha gồm có:
- Phần cảm [rotor] là các nam châm điện. Khi hệ thống này quay sẽ tạo ra từ thông biến thiên. Đây là một phần không thể thiếu và đóng vai trò quan trọng của máy phát điện xoay chiều. Bởi nó có tác dụng tạo ra từ trường làm cho máy phát hoạt động.
- Phần ứng [stator] bao gồm các cuộn dây điện có kích thước tương đương nhau và cố định tại một vòng tròn. Bộ phận này đóng vai trò không kém gì nam châm điện. Do nó tạo ra suất điện động cảm ứng và hoạt động phối hợp với phần cảm.
Tùy theo công xuất của mỗi loại máy phát điện xoay chiều mà có phần quay [rotor] và phần đứng yên [stator] khác nhau. Với máy phát điện có công suất lớn thì phần đứng sẽ là cuộn dây, phần quay sẽ làm nam châm. Còn đối với máy phát điện công suất nhỏ sẽ ngược lại.
Nguyên lý máy phát điện xoay chiều 1 pha
Giống như máy phát điện xoay chiều 3 pha, nguyên lý hoạt động của máy một pha cũng dựa trên hiện tượng cảm ứng điện từ. Tức là, khi rotor quay sẽ sinh ra một suất điện động biến thiên và khi suất điện động này được đưa ra ngoài sẽ tạo ra dòng điện xoay chiều.
Đánh giá ưu nhược điểm của máy phát điện 1 pha
Với mỗi loại máy phát điện đều có một ưu nhược điểm riêng và đối với máy phát điện xoay chiều một pha sẽ có các ưu nhược điểm như:
Ưu điểm
- Ưu điểm nổi trộ nhất của máy phát điện xoay chiều một pha chính là khả năng tự đồng bộ hóa. Máy có thể tự điều chỉnh được phạm vi và tốc độ một cách khá chính xác.
- Ưu điểm thứ 2 của máy cũng được các chuyên gia đánh giá cao là cấu trúc mạch thiết kế khá đơn giản nhưng chất lượng lại khá tốt.
Cấu trúc mạch đơn giản nhưng máy phát điện 1 pha được đánh giá tốt
Nhược điểm
Ngoài những ưu điểm trên thì máy phát điện xoay chiều một pha cũng có những nhược điểm như:
- Khả năng vận hành không thực sự đáng tin cậy trong môi trường làm việc rung chấn. Lí do là bởi máy được cấu thành từ những hệ thống trượt trên vành và cũng dễ bị ăn mòn.
- Trong trường hợp không sử dụng máy đúng cách máy có thể gây ra hiện tượng hỏng hóc, thậm chí là cháy nổ.
Nên sử dụng máy phát điện xoay chiều 1 pha khi nào?
Thông thường máy phát điện xoay chiều sẽ được sử dụng trong các trường hợp mất hoặc không có điện lưới. Các thiết bị có thể sử dụng được máy phát điện một pha có thể kể tới như: tivi, tủ lạnh, máy giặt, điều hòa, đèn thắp sáng, nồi cơm điện, bếp điện,…. Đây là dòng máy thường hoạt động với công suất thấp, bởi vậy nó được sử dụng phổ biến nhất tại các hộ gia đình, cửa hàng, quán ăn,… với quy mô và không gian nhỏ.
Khi chọn mua máy phát điện xoay chiều 1 pha, chúng tôi khuyên bạn nên có sự tư vấn của người có kinh nghiệm hoặc chọn mua ở những địa chỉ bán máy phát điện uy tín. Điều này sẽ giúp bạn mua được một chiếc máy phát chất lượng và phù hợp với nhu cầu nhất.
Máy phát điện xoay chiều là một loại động cơ rất phổ biến trong cuộc sống của chúng ta. Không chỉ được dùng trong sản xuất mà máy phát điện còn được ứng dụng trong sinh hoạt. Bài hôm nay ta cùng tìm hiểu về loại máy này.
Định nghĩa: Là thiết bị tạo ra dòng điện xoay chiều dựa trên hiện tượng cảm ứng điện từ hay máy phát điện xoay chiều là thiết bị biến đổi cơ năng thành điện năng
Cấu tạo: Luôn có hai bộ phận chính:
- Phần cảm: Phần tạo ra từ trường, thường là nam châm
- Phần ứng: Phần tạo ra dòng điện, là các cuộn dây
- Một trong hai phần đứng yên gọi là stato, phần còn lại quay quanh một trục gọi là rôto
Phân loại: Gồm máy phát điện xoay chiều một pha và ba pha
Cấu tạo máy phát điện xoay chiều 1 pha này gồm 2 loại:
- Loại 1: Rôto là phần cảm [Nam châm quay] -> Stato là phần ứng
- Loại 2: Stato là phần cảm [Nam châm đứng yên] -> Rôto là phần ứng
Với cách hoạt động thứ 2, người ta chỉ áp dụng với các máy có công suất nhỏ, sử dụng trong phòng thí nghiệm. Để lấy điện ra từ máy phát điện xoay chiều một pha hoạt động theo cách 2, phải lấy điện ra bằng bộ góp [gồm 2 vành khuyên và chổi quét tì lên 2 vành khuyên].
– Tần số của dòng điện xoay chiều do máy phát ra:
f=np/60
Trong đó:
- p: Số cặp cực
- n [vòng/ phút]: Tốc độ quay của rôto
– Mối liên hệ giữa từ thông và suất điện động e:
Có đặc điểm tương tự như máy phát điện xoay chiều 1 pha, nhưng cấu tạo của máy phát điện xoay chiều 3 pha có một vài điểm khác biệt. Stato của máy là phần ứng gồm 3 cuộn dây giống hệt nhau, đặt lệch nhau 120 độ trên 1 vành tròn, Rôto là 1 nam châm điện.
Định nghĩa: dòng điện xoay chiều 3 pha là hệ thống gồm 3 dòng điện xoay chiều 1 pha được tạo ra từ 3 suất điện động cùng biên độ cùng tần số, lệch pha nhau từng đôi một một góc 2π/3.
Trên thực tế để nối điện từ máy phát điện xoay chiều 3 pha ra ngoài, người ta mắc mạch điện thành 2 cách: Hình sao và hình tam giác.
Với cách mắc hình sao, người ta đấu lại 3 điểm đầu của dây chập lại, 3 điểm còn lại tách ra 3 dây, 3 dây chập lại nối ra ngoài thành một sợi dây gọi là dây trung hòa [dây nguội], 3 sợi dây kia gọi là dây nóng
Với cách mắc tam giác, điểm đầu của cuộn này đấu với điểm cuối cuộn kia.
Bằng 2 cách mắc trên người ta tiết kiệm được rất nhiều dây dẫn.
Trong nhà máy, người ta ưu tiên sử dụng động cơ điện xoay chiều 3 pha vì nó có 1 ưu thế đó là tạo ra từ trường quay để sử dụng cho động cơ không đồng bộ 3 pha.
Điện xoay chiều là một nguồn năng lượng đóng vai trò rất quan trọng trong cuộc sống của chúng ta hiện nay. Điện xoay chiều được ứng dụng ở nhiều lĩnh vực, và tùy vào lĩnh vực nào mà người ta sẽ sử dụng từng loại điện xoay chiều sao cho phù hợp.
Dòng điện xoay chiều 1 pha có công suất nhỏ nên thường được ứng dụng trong sinh hoạt hàng ngày. Dùng cho các thiết bị như: đồ điện gia dụng, máy bơm,…
Dòng điện xoay chiều 3 pha có công suất lớn và hiệu suất cao nên phù hợp truyền tải những thiết bị sản xuất công nghiệp. Rất hay được ứng dụng trong các ngành chăn nuôi, sản xuất, chế biến,…
Giải:
Hòa vào cùng một mạch điện tức là tần số của hai máy phát bằng nhau.
Giải:
f=np/60=60
Thay rô to bằng 1 rô to khác nhiều hơn 1 cặp cực
=> Số vòng quay giảm trong 1 giờ 7200 vòng
=> Trong 1 phút n’=7200/60=120 vòng/phút
Vì thiết bị chỉ hoạt động với tần số 60 Hz nên:
f’=n’*p’/60= [n-120]*[p+1]/60=60
Ta có:
f=np=60
f’=[n-120]*[p+1]/60=60
=> n=720 vòng/phút
p=5
Giải:
Giải:
Giải:
Xem thêm:
Lý thuyết + Bài tập: Mạch điện xoay chiều 3 pha
Lý thuyết cần biết về Động Cơ Không đồng bộ 3 pha