Cân bằng trắng là một kĩ thuật luôn được người dùng máy ảnh quan tâm vì nó ảnh hưởng đến màu sắc của ảnh chụp. Nếu bạn vẫn còn chưa rõ cân bằng trắng là gì và có ý nghĩa gì trong việc chụp ảnh thì hãy cùng Điện máy XANH tìm hiểu ngay nhé!
1 Cân bằng trắng là gì?
Ở trong các môi trường có màu sắc, màu trắng bị áp sắc của các màu sắc trong môi trường đó đè lên nó. Bạn có thể nhận thấy điều này khi kiểm tra các bức ảnh sau khi chụp và nhận thấy một số ảnh bị ngả sang màu da cam, màu xanh, vàng,...
Vì thế, chúng ta cần tới cân bằng trắng [White Balance] - thiết lập trong máy ảnh để đảm bảo màu sắc trong hình ảnh của bạn trông tự nhiên nhất có thể.
2 Tìm hiểu về nhiệt độ màu Kelvin
Nhiệt độ màu được định nghĩa “là nhiệt độ của vật đen tuyệt đối mà bức xạ của nó cùng màu với bức xạ của Vonfram”. Nhiệt độ màu có đơn vị là độ Kelvin [độ K].
Thông số của nhiệt độ màu là dãy số từ 1000 đến 10000. Những màu lạnh bắt đầu với thông số 1000. Với thông số này, bức ảnh chụp sẽ có một tông màu xanh, cho người xem cảm giác buồn hay lạnh lẽo.
Ở nhiệt độ màu 10000, ảnh sẽ ngả sang màu đỏ hay da cam, tạo cho người xem cảm giác nóng hay ấm áp.
Một điều cần chú ý phân biệt là khi nói đến nhiệt độ màu của vật thì ta đang nói tới độ sáng của vật đó, chứ không phải nhiệt độ của nó.
Hãy xem bảng nhiệt độ màu Kelvin trong các điều kiện ánh sáng khác nhau.
3 Cách điều chỉnh độ cân bằng trắng khi chụp ảnh
Quá trình thay đổi cân bằng trắng trong máy ảnh kỹ thuật số khác nhau tùy theo nhà sản xuấtvà kiểu máy.
Ví dụ: hầu hết các máy ảnh chuyên nghiệp của Nikon như Nikon D300s/D700/D3 đều có nút dành riêng WB trên mặt số trên cùng, trong khi các máy ảnh như Nikon D90 có nút WB ở mặt sau của máy ảnh gần với màn hình LCD.
Vì vậy, để thay đổi cân bằng trắng, hãy giữ nút WB bằng một tay, sau đó xoay nút ngược chiều kim đồng hồ. Đối với tất cả các máy ảnh DSLR hiện tại của Nikon cũng cho phép bạn thay đổi cân bằng trắng thông qua cài đặt menu.
4 Cách cân bằng trắng phù hợp trong từng tình huống sử dụng
Bạn có thể nhận thấy máy ảnh của bạn có một loạt các chế độ cân bằng trắng khác nhau. Phổ biến nhất là: Auto, Tungsten, Daylight, Cloudy, Flash, Shade, Fluorescent và Custom.
- Chế độ Auto [AWB]: AWB sẽ tự động điều chỉnh nhiệt độ màu bằng cách sử dụng dữ liệu được các cảm biến của máy ảnh lấy vào. AWB có thể linh hoạt chuyển từ môi trường ánh sáng này sang môi trường ánh sáng khác nhanh chóng.
- Chế độ Tungsten [Indoor]: Tungsten nghiêng về phía các tông màu lạnh và có xu hướng thiết lập nhiệt độ màu khoảng 3.200K.
- Chế độ Daylight/ Sunny: Nếu bạn chụp ảnh khi có mặt trời chiếu sáng, có thể ở ngoài trời hoặc trong nhà, ánh sáng ban ngày đo vào khoảng 5.200K.
- Chế độ Cloudy: Những ngày nhiều mây có xu hướng hợp với tông màu hơi lạnh hơn, cài đặt Cloudy trên máy ảnh của bạn có thể sẽ làm tăng thêm chút ấm áp cho hình ảnh. Cloudy có nhiệt độ khoảng 6.000K.
- Chế độ Shade: Giống như cài đặt đèn flash, Shade có xu hướng làm ấm cảnh để bù đắp cho tông màu xanh mát của các đối tượng khi không có ánh mặt trời.
- Chế độ Flash: Flash sẽ làm ấm hình ảnh lên một chút để bù đắp cho các tông màu lạnh hơn của đèn flash trên máy ảnh của bạn. Chế độ flash thường ở khoảng 6.000K.
- Chế độ Fluorescent: Ánh sáng huỳnh quang là một trong những loại đèn phức tạp khi hoạt động và có xu hướng tỏa ra ánh sáng lạnh hơn, vì vậy chế độ này sẽ thêm chút ấm áp cho hình ảnh của bạn vào khoảng 4.000K.
- Chế độ Custom [Tùy chỉnh]: Các nhà sản xuất máy ảnh khác nhau có các phương tiện khác nhau để điều chỉnh cài đặt tùy chỉnh cân bằng trắng trên máy ảnh. Một số lựa chọn không cho chọn nhiệt độ cụ thể trong khi số khác dựa vào thang +/- trên quang phổ.
Trên đây là thông tin về cân bằng trắng và ý nghĩa của nó trong việc chụp ảnh mà Điện máy XANH chia sẻ đến bạn. Nếu bạn có bất kì thắc nào, vui lòng để lại thông tin dưới bài viết.
Không quan trọng ảnh bạn chụp thể loại gì nhưng có một điều bạn nên biết về ánh sáng đó là không phải chất lượng ánh sáng nào được tạo ra cũng đều giống như nhau, bởi vì sự chênh lệch màu sắc của ánh sáng sẽ khiến bức ảnh trông kém tự nhiên và lệch tông. Vì vậy để hiểu hơn về vấn đề này, hãy cùng tìm hiểu chế độ Cân bằng trắng [White Balance] và cách điều chỉnh màu sắc của nó nhé.
Ánh sáng trắng xuất hiện từ các nguồn khác nhau có thể cho màu sắc khác nhau. Người ta gọi đó là nhiệt độ màu của nguồn sáng. Việc sử dụng Cân bằng trắng trong nhiếp ảnh chính là cách để máy ảnh cân bằng màu sắc của nguồn sáng đến từ môi trường xung quanh sao cho hình ảnh đưa ra không bị sai lệch về tông màu.
Nhiệt độ màu là gì?
Điều đầu tiên chúng ta cần hiểu, nhiệt độ màu là gì? Và nó ảnh hưởng như thế nào đến màu sắc của bức ảnh?
Nhiệt độ màu là một thuộc tính vật lý của ánh sáng có thước đo mang đơn vị là Kelvin [K]. Dải quang phổ của ánh sáng sẽ phụ thuộc vào nhiệt độ nguồn sáng đó phát ra, được ước lượng bằng số độ K, từ đó ta có được màu sắc tương ứng. Cần lưu ý rằng, khi nhiệt độ càng cao, bức xạ phát ra càng mạnh sẽ cho màu lạnh và ngược lại những vật có nhiệt độ thấp hơn lại phát ra bức xạ thiên về tông ấm như màu vàng hoặc cam. Dưới đây là bảng nhiệt độ màu của nguồn sáng để bạn theo dõi.
Các nguồn sáng khác nhau mang đến nhiệt độ màu khác nhau. Thông thường ánh sáng bạn thường nhìn thấy có nhiệt độ màu ở mức 5500K, đây là mức ánh sáng trung tính điển hình. Nếu máy ảnh của bạn được cài đặt ở chế độ Cân bằng trắng tự động, nó sẽ dùng giá trị Kelvin dựa trên đối tượng có màu trắng như một điểm tham chiếu cho các màu sắc khác.
Cân bằng trắng là gì?
Khi đã hiểu về hiện tượng dải quang phổ của nguồn sáng. Lúc này, cân bằng trắng đóng vai trò điều chỉnh màu sắc sao cho hình ảnh trông tự nhiên nhất. Hầu hết các nguồn sáng như ánh sáng mặt trời, đèn flash, bóng đèn không thể tạo ra ánh sáng trắng hoàn toàn. Vì thế, tính năng White Balance - Cân bằng trắng được tạo ra sẽ đảm bảo màu trắng được tái tạo một cách chính xác nhất dù được chụp với bất kỳ loại ánh sáng nào.
Cân bằng trắng trong máy ảnh
Chúng ta có thể nhìn thấy màu sắc một cách chính xác bởi não người phân tích thông tin hình ảnh từ mắt thường rồi tự động điều chỉnh nhiệt độ màu. Nhưng máy ảnh kỹ thuật số chỉ có thể đoán nhiệt độ màu bằng cách quan sát ánh sáng tới từ môi trường xung quanh. Điều này, khiến một vài bức ảnh có thể xuất hiện hiện tượng màu hơi xanh hoặc hơi vàng và tông màu da có thể không được tự nhiên.
Vì vậy lúc này, bạn cần thiết lập thủ công chế độ White Balance trên máy ảnh của mình để có được nhiệt độ màu chính xác. Hiện nay, hầu hết các máy ảnh đều có tùy chọn cài đặt hoặc điều chỉnh White Balance thủ công với một số cài đặt điển hình bao gồm: Sunlight, Shade, Tungsten, Flourescent và nhiều thiết lập khác.
Các chế độ Cân bằng trắng
Các chế độ Cân bằng trắng của máy ảnh đều lấy giá trị Kelvin làm thước đo. Tất nhiên, các giá trị này cũng phụ thuộc vào từng nhà sản xuất và từng mẫu máy. Dưới đây là một vài cài đặt Cân bằng trắng mà bạn có thể tham khảo:
- Chế độ tự động [Auto]: Là chế độ mặc định của máy ảnh. Chế độ này sẽ tự động cân chỉnh Cân bằng trắng theo ánh sáng môi trường xung quanh, kể cả khi sử dụng đèn flash. Tuy nhiên, việc sử dụng chế độ tự động nên được giới hạn trong các trường hợp khi bạn không có đủ thời gian để cài đặt Cân bằng trắng cho từng bức ảnh hoặc trong điều kiện ánh sáng cụ thể.
- Chế độ Tungsten [hoặc Incandenscent]: Máy ảnh sẽ thêm tông màu mát vào hình ảnh vì ánh sáng bóng đèn vonfram [đèn sợi đốt] thường là tông màu ấm. Nhờ thêm các tông màu lạnh mà các tông màu vàng hoặc cam sáng của đèn vonfram sẽ được giảm bớt.
- Chế độ Direct Sunlight: Chế độ này được dùng khi chụp ảnh ngoài trời với ánh nắng chiếu vào chủ thể.
- Chế độ Flash: Cài đặt này chỉ sử dụng khi đèn flash là nguồn sáng duy nhất. Máy ảnh sẽ thêm tông màu ấm vào hình ảnh.
- Chế độ Cloudy: Máy ảnh sẽ cho thêm một tông màu ấm nhẹ vào ảnh khi bầu trời bị mây bao phủ hoàn toàn. Đôi lúc khi chụp hoàng hôn hoặc bình minh, máy ảnh không thể tái tạo màu sắc rực rỡ, bạn cũng có thể cài đặt trước chế độ này để thêm tông màu đỏ ấm vào ảnh của bạn.
- Chế độ Fluorescent: Chế độ này được sử dụng để chụp ảnh sáng hơn và ấm hơn bù cho tông màu mát của ánh sáng huỳnh quang.
- Chế độ Shade: Máy ảnh sẽ thêm tông màu ấm, màu cam vào hình ảnh, ảnh được chụp có màu sắc sẽ ấm hơn chế độ Cloudy.
- Chế độ thay đổi nhiệt độ màu: Bạn có thể tự động thay đổi giá trị Kelvin từ 2500 đến 10.000.
- Chế độ Preset [PRE]: Chế độ này cho phép máy ảnh nhận biết màu trắng sẽ trông như thế nào qua nhiệt độ màu hiện tại. Trong một số trường hợp nhiều nguồn sáng hoặc khó xác định nguồn sáng chính, những gì chúng ta phải làm là chụp một tờ giấy trắng để cảm biến máy có thể đọc thông tin nhiệt độ màu từ tờ giấy trắng đó và thiết lập lại thuật toán White Balance của máy ảnh đúng cách.
Cách cài đặt Cân bằng trắng trong máy ảnh
Cách tốt nhất để có được Cân bằng trắng chính xác là cài đặt thông qua Preset [PRE] nhưng bạn sẽ cần một thẻ Cân bằng trắng còn được gọi là thẻ xám hoặc thẻ xám 18%. Quá trình này bao gồm việc giữ thẻ Cân bằng trắng trước ống kính để máy ảnh đọc nhiệt độ màu chính xác của ánh sáng được phản chiếu từ thẻ.
Bên cạnh đó, một số máy ảnh có thể yêu cầu bạn chụp ảnh thẻ Cân bằng trắng trước, sau đó đọc màu của thẻ để xác định cân bằng trắng chính xác. Hãy nhớ rằng đây không phải là cài đặt vĩnh viễn của máy ảnh mà mỗi điều kiện ánh sáng thay đổi Cân bằng trắng sẽ thay đổi theo.
Điều chỉnh White Balance khi chụp file RAW và JPEG
Nếu bạn chụp bằng file RAW, cân bằng trắng là một trong số các tính năng điều chỉnh mà bạn hoàn toàn có thể thay đổi khi xử lý hậu kỳ mà không ảnh hưởng đến chất lượng và độ sắc nét. Ngoài ra, các thay đổi White Balance đối với file RAW bao giờ cũng linh hoạt hơn so với khi thay đổi với file JPEG. Cho nên miễn là bạn chụp ở định dạng RAW thì việc điều chỉnh nhiệt độ màu của nguồn sáng trong bức ảnh sẽ dễ dàng xử lý hơn, đặc biệt ở giai đoạn hậu kỳ.
Tạm kết
Như vậy, chỉ cần hiểu về nhiệt độ màu và nguyên lý hoạt động của cân bằng trắng, bạn đã có thể làm chủ được màu sắc của nguồn sáng trong bức ảnh rồi đấy. Hy vọng, bạn sẽ có thể áp dụng các thiết lập cân bằng trắng để thay đổi màu sắc một cách sáng tạo và độc đáo.