Con chốt trên bàn cờ vua đi như thế nào

Bạn đang nghĩ bạn là quân cờ nào trên bàn cờ? Trong cuộc sống, đôi khi bạn chỉ là một con tốt trên một bàn cờ của một người

Trong cuộc sống, người ta vẫn thường truyền miệng nhau: “Cuộc đời như một nước cờ, bạn đi sai một nước có thể bạn mất tất cả.”

Khi ngẫm nghĩ về câu nói này, có lẽ nhiều người cũng cảm thấy thấm thía. Thế bạn phải đi nước cờ như thế nào với cuộc đời này để ít nhất không thua nó? Bạn đâu có quyền lựa chọn không chơi. Vậy khi muốn chơi một trò chơi, trước tiên bạn phải hiểu nguyên tắc chơi của trò chơi này.

Quy tắc cờ vua

Trong cờ vua, Vua là tối thượng, bạn có thể đánh đổi hy sinh hết tất cả để bắt vua đối phương đồng thời phải bảo vệ Vua của mình. Người ta thường hay nói câu: “Thí con Tốt.” Điều này đồng nghĩa với việc con Tốt trên bàn cờ bị xem thường. Con Tốt nước đầu tiên nó được đi hai ô, những bước sau chỉ đi được 1 ô. Tiếp đến dàn tướng thì Xe có thể tung hoành ngang dọc bàn cờ, Mã thì có thể nhảy được qua đầu các quân, Tượng thì chiếm lĩnh các đường chéo. Hoành tráng nhất trên bàn cờ nhất có lẽ là con Hậu. Còn đối với Vua, nếu nói rõ ra chỉ hơn được con chốt ở chỗ được đi ngang vì con Vua chỉ được di chuyển về 4 hướng mỗi lượt đi chỉ được 1 ô.

Đôi khí bạn chỉ là quân tốt thí trên bàn cờ cuộc đời của ai đó

Vua và Tốt: Quy tắc cuộc đời

Bạn đang nghĩ bạn là quân cờ nào trên bàn cờ? Trong cuộc sống, đôi khi bạn chỉ là một con tốt trên một bàn cờ của một người nào đó, họ tâng bạn lên (cho bạn đi 2 ô đầu tiên) khi đó nếu bạn không biết, bạn cứ nghĩ bạn đang là quân Vua trên bàn cờ – đây là điều quan trọng nhất đối với con người. Người ta rất hay ngộ nhận vị trí của mình.

Tại sao Vua chỉ đi được hơn được quân chốt một hướng đi thôi đó là được đi ngang nhưng lại có nhiều có rất nhiều quân lính, tướng tá sẵn sàng hy sinh? Có phải họ giỏi, họ có thể điều binh khiển tướng hay đối với một số người nếu nhìn theo một góc độ nào đó thì họ thuộc dạng “Cái lưỡi không xương, trăm đường lắt léo” để được ngồi ở vị trí mà những bao người mơ ước trong khi đó thực lực chưa chắc bằng những tướng tá khác của họ.

Nhưng vẫn còn một điều nữa, nếu Tốt đủ khả năng đi được đến hàng cuối cùng của đối thủ nó sẽ trở thành “Vua”. Thế nên trên con đường trở thành “Vua” đó sẽ có biết bao khó khăn chờ đợi.

“Bạn là quân cờ nào trên bàn cờ của cuộc đời ai chưa phải là điều quan trọng nhất. Quan trọng nhất bạn có muốn trở thành Vua trên bàn cờ đó không?” Có một điều bạn phải hiểu rằng dù bạn có thể trở thành Vua hay không thì bạn vẫn đang là một quân cờ trên bàn cờ.

Cờ Vua (tiếng anh là Chess) là môn thể thao có đặc trưng là ít đòi hỏi cao về các tố chất thể lực, song lại có yêu cầu cao về sự bền bỉ, mưu trí, thông minh, óc sáng tạo ở người chơi. Chính vì vậy, Cờ Vua phù hợp với con người và có điều kiện phát triển ở Việt Nam.

Chơi cờ không yên cầu dụng cụ, sân bãi phức tạp như 1 số ít môn thể thao khác, tập luyện không yên cầu thiết yếu phải đông người, hình thức tập luyện đa dạng và phong phú, phong phú, hoàn toàn có thể tự mình điều tra và nghiên cứu tài liệu sách báo, máy đánh cờ, hoặc chơi trên máy vi tính tùy theo từng trình độ khác nhau .Cờ Vua là môn thể thao có tính năng tăng trưởng tư duy lôgic, luyện trí mưu trí, giáo dục những phẩm chất tốt đẹp như tính tổ chức triển khai kỉ luật, kiên cường, bình tĩnh, luyện mưu trí, óc phát minh sáng tạo ; luyện cách nhìn xa trông rộng, biết cách nghiên cứu và phân tích tổng hợp tình hình một cách khách quan khoa học, rèn luyện cách thao tác có kế hoạch, tính quyết đoán và táo bạo trong xử lí trường hợp .Chơi Cờ Vua chính là góp thêm phần thiết kế xây dựng con người mới xã hội chủ nghĩa, nâng cao đời sống văn hóa truyền thống niềm tin của nhân dân, triển khai việc trao đổi văn hóa truyền thống TDTT với những nước trên quốc tế. Chơi cờ là một môn vui chơi thanh nhã, tạo ra cảm xúc sảng khoái, bởi có sự biến hóa kì diệu trong mỗi nước cờ, mỗi thế biến .

2. Quy định về Bàn cờ, quân cờ

a. Mục đích ván cờ

Mục đích của ván cờ là mỗi bên phải thực thi giải pháp, kế hoạch, sử dụng những quân trải qua những nước đi đúng luật để chiếu hết Vua của đối phương hoặc giữ hòa trong điều kiện kèm theo không hề thắng được .

b. Cấu tạo bàn cờ

Bàn cờ là một hình vuông vắn chia thành 64 ô vuông nhỏ bằng nhau, những ô nhỏ đó được tô màu đậm, nhạt xen kẽ nhau gọi là ô cờ. Mỗi ô cờ có kí hiệu riêng, tên của ô cờ được mang là vần âm của cột dọc và số của hàng ngang giao nhau tại ô đó .

Các ô cờ nối với nhau tạo thành một đường thẳng từ phải qua trái đấu thủ gọi là các hàng ngang được kí hiệu bằng số từ 1-8 tính từ đấu thủ cầm quân trắng tới đấu thủ cầm quân đen.

Các ô cờ nối với nhau tạo thành một đường thẳng từ đấu thủ này tới đấu thủ kia gọi là các cột dọc, được kí hiệu bằng các chữ cái a, b, c, d, e, f, g, h

Các ô cờ nối với nhau bằng góc ô cờ tạo thành một đường thẳng ( ô cùng màu ) gọi là đường chéo, tên những đường chéo được mang là tên của ô cờ đầu và ô cờ cuối .

c. Các qui ước:

Trên bàn cờ:

• Phía dưới thuộc đấu thủ cầm quân trắng
• Phía trên thuộc đấu thủ cầm quân đen.
• Bàn cờ để đúng là góc bàn cờ phía tay phải của mỗi đấu thủ là ô màu sáng.

Chia dọc bàn cờ:

• Từ cột a đến cột d: gọi là cánh Hậu
• Từ cột e đến cột h: gọi là cách Vua
• Khu trung tâm gồm 4 ô: e4, e5, d4, d5
• Khu trung tâm mở rộng gồm 16 ô: c3c6, d3d6, e3e6, f3f6

d. Quân cờ:

Mỗi người sẽ mở màn ván cờ với 16 quân cờ. Các quân cờ của mỗi bên gồm có 8 Tốt, 2 Mã, 2 Tượng, 2 Xe, 1 Hậu và 1 Vua .

Vị trí ban đầu và kí hiệu các quân cờ:

• Hàng ngang 1-2 thuộc đấu thủ cầm quẩn trắng.
• Hàng ngang 7-8 thuộc đấu thủ cầm quân đen.

Vị trí quânTrắngĐenKí hiệu (TV)Tiếng AnhTiếng PhápVuae1e8VK(King)R(Roi)Hậud1d8HQ(Queen)D(Dame)Xea1h1a8h8XR(Rook)T(Tour)Tượngc1 f1c8 f8TB(Bishop)F(Crazy)Mãb1,g1b8,g8MN(Knight)C(Cavalier)TốtHàng ngang 2Hàng ngang 7

3. Cách đi và ăn quân

Quân Tượng: Đi hoặc bắt quân theo đường chéo, mỗi nước có thể đi một hoặc nhiều ô tuỳ ý.

Quân Xe: Đi hoặc bắt quân trên hàng ngang, cột dọc, mỗi nước có thể đi một hoặc nhiều ô tuỳ ý.

Quân Mã: Đi hoặc bắt quân theo đường chéo của một hình chữ nhật có một cạnh là 2 ô và một cạnh là 3 ô kể từ ô nó đang đứng.

* Lưu ý:

• Mã luôn di chuyển đến ô khác màu với ô nó đang đứng.
• Khi di chuyển không bị cản (trừ những quân khác cùng bên đứng ngay ô nó muốn đến).

Quân Hậu: Đi và bắt quân theo cột dọc, hàng ngang, đường chéo; mỗi nước có thể đi một hoặc nhiều ô tuỳ ý. (H = X+ T)

Quân Vua: Đi từng ô một về tất cả các hướng, mà ô đó không bị quân đối phương kiểm soát.

Quân Tốt: Đi một hoặc hai ô tuỳ ý, từ vị trí ban đầu, sau đó đi từng ô một về trước trên cột dọc. Được quyền ăn quân đối phương trên một ô theo đường chéo liền với ô nó đang đứng về phía trước.

4. Các nước đi đặc biệt trong cờ Vua:

a. Nước Nhập thành

Mục đích: Đưa Vua vào nơi an toàn nếu có nguy cơ bị đối phương tấn công, đồng thời đưa quân Xe ra để phòng thủ và tấn công.

Cách thực hiện: Nhập thành là nước đi của quân Vua và một trong hai quân Xe cùng màu, tính chung là nước đi của quân Vua, được thực hiện như sau: Quân Vua di chuyển ngang hai ô từ vị trí ban đầu về phía quân Xe tham gia nhập thành, sau đó quân Xe nhảy qua ô quân Vua vừa đến để đứng cạnh quân

* Nguyên tắc nhập thành:

Được nhập thành :+ Khi quân Vua, Xe tham gia nhập thành chưa vận động và di chuyển .+ Giữa quân Vua và quân Xe không có quân nào đứng ( Kể cả quân đối phương )Không được nhập thành :+ Khi quân Vua đã chuyển dời ( hết quyền nhập thành )+ Khi quân Xe hướng nhập thành đã vận động và di chuyển .Tạm thời không được nhập thành :Ô Vua đang đứng ( đang bị chiếu ), ô Vua định đi qua và ô Vua sẽ đến đang bị quân đối phương trấn áp ; giữa quân Vua và quân Xe tham gia nhập thành còn có quân khác đứng ( kể cả quân cùng và khác màu ) .Một số qui định về luật khi nhập thành :Nhập thành là nước đi của Vua nên phải chuyển dời Vua trước rồi mới đến Xe, nếu chạm tay vào quân Xe trước rồi sau đó mới chạm vào quân Vua thì không được nhập thành về phía quân Xe đó mà phải di chuyển quân Xe đó nếu nước đi này đúng luật. Nếu những nước đi này không đúng luật thì mới đi một nước đi hợp lệ khác .Theo qui ước hoàn toàn có thể nhập thành về cả hai phía :+ Nhập thành theo cánh Hậu : Gọi là nhập thành xa KH : 0 0 0 .+ Nhập thành theo cánh Vua : Gọi là nhập thành gần KH : 0 0

*Lưu ý: Khi thực hiện nhập thành trên thực tế, theo luật của FIDE, bao giờ cũng phải di chuyển Vua trước và thực hiện bằng một tay duy nhất.

b. Nước bắt Tốt qua đường: (en passant)

Là khi quân Tốt tới được hàng ngang 5 so với quân trắng và hàng ngang 4 so với quân đen thì gọi là Tốt quá cảnh. Khi một quân Tốt quá cảnh mà quân Tốt của đối phương ở cột liền kề với nó ( liền kề với tốt quá cảnh ) triển khai nước đi hai ô đến ô cạnh quân Tốt quá cảnh đứng ( theo hàng ngang ) thì quân Tốt quá cảnh có quyền ăn quân Tốt đi hai ô ; nước đi này gọi là nước bắt Tốt qua đường .Quyền bắt Tốt qua đường chỉ thực thi sau nước đi hai ô của đối phương. Nếu Tốt bị ăn ( tốt đi hai ô ) được bỏ ra ngoài bàn cờ ; Tốt quá cảnh được đặt vào vị trí mà nó có quyền ăn quân .

c. Nước phong cấp:

Khi một quân Tốt tới hàng ngang cuối của đối phương thì được phong cấp, việc phong cấp được thay bằng một trong bốn quân H, X, T, M và có hiệu lực hiện hành ngay .

5. Hoàn thành ván cờ:

a. Ván cờ thắng.

• Đấu thủ thắng ván cờ khi chiếu hết Vua đối phương bằng một nước đi hợp lệ, ván cờ ngay lập tức kết thúc.
• Đấu thủ thắng ván cờ khi đối phương tuyên bố xin thua, ván cờ kết thúc ngay lúc đó.

b. Ván cờ hòa.

• Ván cờ hòa khi xuất hiện thế cờ, trong đó không đấu thủ nào có thể chiếu hết Vua đối phương bằng các nước đi hợp lệ.
• Ván cờ hòa khi đấu thủ có lượt đi không có nước đi hợp lệ và Vua đấu thủ đó không bị chiếu. Ván cờ kết thúc ở thế hết nước đi, thuật ngữ Cờ vua gọi là: Pat.
• Ván cờ hòa theo sự thoả thuận của hai đấu thủ trong quá trình thi đấu, ván cờ kết thúc ngay lúc đó.
• Ván cờ hòa nếu một thế cờ giống hệt sẽ xuất hiện hoặc đã xuất hiện ba lần.
• Ván cờ hòa nếu trong 50 nước đi cuối cùng liên tiếp nhau không có sự di chuyển Tốt và không có nước bắt quân nào.

c. Ván cờ thua

• Một trong hai bên bị đối phương chiếu hết. (stalemate)
• Một trong hai đấu thủ xin
• Một trong hai đấu thủ hết thời gian mà không thực hiện đủ số nước đi qui định (trừ trường hợp đối phương chỉ còn mình Vua thì coi như hòa cờ ).
• Đấu thủ đến muộn giờ qui định.
• Đấu thủ không thực hiện đúng luật. Nếu cả hai đấu thủ đều không thực hiện đúng luật hoặc cả hai đều đến trễ giờ qui định thì cả hai đều thua cờ.

6. Giá trị tương đối của các quân cờ:

Để tiện cho việc đổi và bắt quân đối phương ; tất cả chúng ta phải biết giá trị tương đối của những quân cờ :+ Tốt : 1 điểm+ Mã = Tượng : 3 điểm+ Xe : 4,5 5 điểm+ Hậu : 9 điểmCăn cứ vào giá trị từng quân người ta liệt những loại quân Mã, Tượng vào loại quân nhẹ ; Xe, Hậu là loại quân nặng. Theo thang điểm trên, khi đổi quân bên nào ít mất điểm hơn thì bên đó có lợi thế về lực lượng .Không thể định giá trị cho quân Vua vì khi mất Vua ( đối phương chiếu hết ) là thua cuộc. Do việc mất Vua tương tự với thua cờ nên giá trị của nó là vô hạn, trong cờ tàn nó khoảng chừng 3,5 điểm. Trong lập trình cờ vua, thường người ta cho Vua một giá trị rất lớn nào đó ( ví dụ điển hình 2000 điểm ) .Giá trị của những quân cờ được đặt ra như trên chỉ mang đặc thù tương đối, bởi lẽ thực tiễn trong những ván đấu, thường thấy Open những trường hợp mà giá trị những quân cờ bị đảo lộn .VD :

• Vf6, f7 (phong cấp Xe thì thắng; phong cấp Hậu thì hòa)
• Vh7

7. Một số thuật ngữ trong Cờ Vua:

Pát: Là trường hợp hòa cờ do hết nước đi: Một đấu thủ đến lượt đi của mình không thể thực hiện được một nước đi nào đúng luật, ván cờ kết thúc hòa.

Xucxvăng: Là tình thế bó buộc, tức là bên có lượt đi bắt buộc phải thực hiện nước đi dẫn tới một thế cờ kém hơn.

Temp: Là nhân tố thời gian của một nước đi. Lợi một Temp tương đương với lợi một nước đi và ngược lại, thiệt Temp có nghĩa là thiệt nước đi.

Chiếu Vĩnh viễn: Là một đối thủ liên tục thực hiện nước chiếu Vua đối phương và đối phương không thể châm dứt được nước chiếu vua (nhưng không bị chiếu hết), ván cờ kết thúc hòa.

Chiếu MAT: Chiếu hết, khi đối thủ đến lượt đi của mình, không thể đưa Vua thoát khỏi nước chiếu của đối phương bằng một trong ba cách:

+ Tiêu diệt quân đang chiếu .+ Dùng quân cờ khác che chắn cho Vua .+ Di chuyển Vua đến một ô cờ khác hợp lệ .

Blốc: Là sự ngăn chặn, thông thường thuật ngữ này sử dụng trong việc ngăn chặn Tốt tiến xuống phong cấp.

Tốt cô lập: Là một quân Tốt đứng đơn lẻ, hai cột bên cạnh không có quân nào của bên mình.

Tốt chồng: Là khi hai quân tốt của một bên nằm trên một cột.

Tốt phong tỏa: Là hai quân tốt của hai bên đứng đối diện nhau và cả hai đều không thể di chuyển được.

Tốt chậm tiến: khi dãy tốt liên hoàn nằm trên một đường chéo, thì quân tốt sau cùng sẽ được gọi là quân tốt chậm tiến khi một quân tốt đối phương phong tỏa quân tốt trên nó.

Chiến lược Cờ Vua: Là định hướng trung tâm cơ bản của ván cờ, hoặc một giai đoạn cơ bản của ván cờ.

Chiến thuật Cờ Vua: Là tổ hợp một loạt các nước đi có định hướng nhằm giải quyết một mục đích nào đó, tại tình huống đã được định trước trong diễn biến của ván cờ.

8. Kí hiệu và cách ghi chép biên bản trong thi đấu Cờ Vua

a. Kí hiệu

Đi đến:Ăn quân:: & xChiếu Vua:+Chiếu đôi:+ +Chiếu hết:# hoặc X (checkmate)Nhập thành xa:0 0 0Nhập thành gần:0 0Phong cấp tốt:= hoặc /Bắt tốt qua đường:qđ (e.p: en passant)

* Ngoài ra còn sử dụng 1 số ít kí hiệu trong phản hồi những ván cờ như sau ;

b. Cách ghi biên bản trong cờ Vua:

Nguyên tắc :

• Luật Cờ Vua đã qui định đã thi đấu là phải ghi biên bản (trừ trường hợp có trọng tài, thư ký ghi biên bản)
• Ghi nước đi quân trắng trước, quân đen sau và cách nhau một dấu phẩy (,)

Cách ghi biên bản :

• Có hai cách ghi biên bản: Ghi ngắn gọn và ghi đầy đủ (ghi theo hàng ngang và ghi theo cột dọc).

+ Cách ghi đầy đủ: Là ghi thứ tự nước đi cùng với vị trí xuất phát quân cờ và vị trí nó dịch chuyển tới, ở giữa chúng có kí hiệu nước đi hoặc kí hiệu bắt quân : hoặc x.

Vd: e2 e4 hoặc Mg1_f3 ; e4 :d5

+ Cách ghi ngắn gọn : là chỉ ghi thứ tự nước đi cùng với vị trí mà quân cờ đó di dời tới .

Vd: e4 ; Mf3.. .

Trong trường hợp nhiều quân tới được vị trí đó thì thiết yếu phải sử dụng thêm hàng ngang hoặc cột dọc của quân cờ đó ở vị trí bắt đầu để làm sáng tỏ nước đi .VD : Cả hai quân Mã Mf3 và Mb1 cùng đến được ô d2, thì phải ghi rõ Mfd2 hoặc Mbd2. Tương tự như vậy nếu nó cùng nằm trên cột dọc thì dùng hàng ngang để bộc lộ nước đi M1d2 hoặc M3d2Trong cờ Vua mỗi nước đi gồm hai lượt đi, một lượt của quân trắng và một lượt của quân đen .VD : 1 / e2 e4, e7 e5 .2 / Mg1 f3, Mb8 c6

9. Luật Cờ Vua

a. Luật di chuyển quân:

• Không được di chuyển một quân tới ô có quân cùng màu đang đứng. Nếu một quân đi tới một ô cờ đang có quân đối phương đứng thì quân đối phương bị bắt, được bỏ ra khỏi bàn cờ và được tính là một phần của nước đi đó.
• Một quân được cho là đang tấn công quân đối phương nếu quân đó có thể thực hiện nước bắt quân tại ô cờ nêu trên.
• Các quân không được phép di chuyển nếu nước đi đó để Vua của mình ở thế bị chiếu.
• Các quân đối phương được coi là đang tấn công một ô thậm chí cả khi chúng không thể di chuyển.

b. Thực hiện nước đi:

• Các nước đi phải được thực hiện chỉ bằng một
• Đấu thủ có lượt đi có thể sửa một hay nhiều quân cho đúng ô của chúng, với điều kiện phải thông báo trước ý định của mình (chẳng hạn bằng cách nói tôi sửa quân).
• Nếu một đấu thủ chạm 1 hay nhiều quân của mình thì đấu thủ phải di chuyển quân bị chạm đầu tiên nếu quân đó có thể di chuyển được.
• Nếu một đấu thủ chạm một hay nhiều quân của đối phương, đấu thủ phải bắt quân chạm đầu tiên nếu quân đó có thể bắt được.
• Nếu đấu thủ cố ý chạm vào Vua và Xe của mình, thì phải nhập thành về phía Xe đó nếu nước nhập thành hợp lệ. Nếu đấu thủ cố ý chạm vào Xe trước và sau đó là Vua của mình, đấu thủ không được phép nhập thành tại nước đi này mà phải thực hiện nước đi với

c. Luật ghi chép các nước đi.

• Trong quá trình ván đấu, mỗi đấu thủ phải ghi chép từng nước đi của mình và của đối phương một cách chính xác và rõ ràng bằng cách ghi theo hệ thống ký hiệu đại số trên biên bản dùng cho thi đấu. Đấu thủ có thể đi nước đáp lại nước đi của đối phương trước khi ghi chép nó. Nhưng đấu thủ phải ghi chép nước đi của mình trước khi thực hiện nước đi
• Nếu một đấu thủ không thể tự ghi chép biên bản thì vào đầu ván đấu, một phần thời gian suy nghĩ của đấu thủ sẽ bị trừ theo quyết định của trọng tài.
• Biên bản thi đấu phải để trọng tài quan sát trong suốt quá trình ván đấu.
• Nếu một đấu thủ còn ít hơn năm phút trên đồng hồ của mình và không có thời gian bổ sung cho mỗi nước đi thì đấu thủ đó không bắt buộc phải ghi biên bản. Nhưng sau khi kết thúc ván cờ, đấu thủ phải hoàn thành biên bản của mình.

Các câu hỏi thường gặp:

0. Cờ vua là gì?

Cờ vua là trong những trò chơi trên bàn cờlâu đời nhất và phổ biến nhất, được chơi bởi hai đối thủ trên một bàn cờ ca rô với các quân cờ được thiết kế đặc biệt có màu sắc tương phản, thường là trắng và đen.

1. Cờ vua có bao nhiêu quân?

TL : Mỗi người sẽ khởi đầu ván cờ với 16 quân cờ. Các quân cờ của mỗi bên gồm có 8 Tốt, 2 Mã, 2 Tượng, 2 Xe, 1 Hậu và 1 Vua. => Click

2. Bàn cơ vua có bao nhiêu ô?

TL : 64 ô. => Click

3. Con tốt trong cờ vua đi như thế nào?

Quân Tốt : Đi một hoặc hai ô tuỳ ý, từ vị trí khởi đầu, sau đó đi từng ô một về trước trên cột dọc. Được quyền ăn quân đối phương trên một ô theo đường chéo liền với ô nó đang đứng về phía trước .Với những quân cờ khác, xem : cách đi và ăn quân