Dân ca là gì lớp 7
I. Về thể loạiCa dao, dân ca là những khái niệm tương đương, chỉ các thể loại trữ tình dân gian, kết hợp lời với nhạc, diễn tả đời sống nội tâm của con người. Hiện nay, người ta cũng có phân biệt được hai loại ca dao và dân ca. Dân ca là những sáng tác kết hợp lời và nhạc, tức những câu hát dân gian trong diễn xướng. Ca dao chính là lời thơ của dân ca. Ca dao còn bao gồm cả những bài thơ dân gian mang phong cách nghệ thuật chung với lời thơ của dân ca. Khái niệm của ca dao còn được dùng để chỉ một thể thơ dân gian thể ca dao. Ca dao, dân ca thuộc loại trữ tình, thường phản ánh tâm tư, tình cảm, thế giới tâm hồn của con người. Nhân vật trữ tình phổ biến trong ca dao, dân ca là những người vợ, người chồng, người mẹ, người con,trong quan hệ gia đình, những chàng trai, cô gái trong quan hệ tình cảm, người nông dân, người phụ nữ,trong quan hệ xã hội. Ngoài ra, cũng có những bài ca dao nhằm châm biếm, phê phán những thói hư tật xấu của những hạng người và sự việc đáng cười trong xã hội. Ca dao châm biếm thể hiện khá tập trung những nét đặc sắc của nghệ thuật trào lộng dân gian Việt Nam. Ngoài ra, bên cạnh những đặc điểm giống với trữ tình, ca dao, dân ca còn có những đặc thù riêng như:
Có thể nói, ca dao, dân ca là mẫu mực về tính chân thực, hồn nhiên, cô đúc, về sức gợi cảm và khả năng lưu truyền. Ngôn ngữ ca dao, dân ca là ngôn ngữ thơ nhưng vẫn rất gần gũi với lời ăn tiếng nói hằng ngày của nhân dân và mang màu sắc địa phương rất rõ. II. Hướng dẫn soạn bàiCâu 1: Bài ca dao 1: Là lời của người mẹ ru con ngủ: Ru hơi, ru hỡi, ru hời, Con ơi. Bài ca dao 2: Lời của người con gái lấy chồng xa quê nói với mẹ của mình ở quê nhà: Trông về quê mẹ, ngõ sau Bài ca dao 3: Lời của của con cháu nói với ông bà: nuột lạt mái nhà, ông bà Bài ca dao 4: Đây có thể là lời của những anh em tâm sự với nhau hoặc lời của cha mẹ chỉ dạy con cái. Câu 2: * Tình cảm mà bài 1 muốn diễn tả là tình cảm đối với cha mẹ. Bài ca dao muốn nhắc nhở những người con về công lao trời biển của cha mẹ, nhắc nhở người con về trách nhiệm và bổn phận của mình đối với cha mẹ. * Cái hay của bài ca dao:
* Những câu ca dao cũng nói đến công cha, nghĩa mẹ tương tự: Công cha như núi Thái Sơn Nghĩa mẹ như nước trong nguồn chảy ra Một lòng thờ mẹ kính cha Cho tròn chữ hiếu mới là đạo con. Hay: Ơn cha nặng lắm ai ơi Nghĩa mẹ bằng trời, chín tháng cưu mang. Câu 3: Bài 2 là tâm trạng của người phụ nữ lấy chồng xa quê, đó là tâm trạng nhớ mẹ, nhớ quê hương.
Như vậy, đọc bài ca dao thứ 2, ai trong chúng ta cũng không thể tránh khỏi nỗi niềm cảm thương sâu sắc với số phận của nhân vật người con gái. Câu 4: Bài 3 là sự diễn tả nỗi nhớ và sự yêu kính đối với ông bà. Những tình cảm đó được diễn tả bằng hình thức so sánh bao nhiêubấy nhiêu, đây là kiểu so sánh thường gặp trong ca dao. Cái hay của cách diễn đạt đó được biểu hiện ở chỗ:
Câu 5: Trong bài 4, tình cảm của anh em thân thương được diễn tả:
=> Bài ca dao như nhắc nhở mỗi chúng ta, tình cảm anh em là thứ tình cảm thiêng liêng, ruột thịt, anh em phải sống hòa thuận, hạnh phúc để cho cha mẹ được yên lòng. Câu 6: Những biện pháp nghệ thuật được cả 4 bài ca dao sử dụng là:
|