Di chuyển tiến hóa vai trò của chim năm 2024
|
Bò sát đã chuyển dần từ cuộc sống dưới đất lên cây vì muốn bảo vệ con non trước sự tấn công của kẻ thù. Qua nhiều thế hệ tiến hóa, hai chân trước của chúng đã phát triển thành cánh, có thể bay được, và một lớp mới xuất hiện: chim. Giả thuyết mới về sự tiến hóa của chim từ bò sát Chim archeopteryx với móng nhọn ở đầu cánh. Đó là giả thuyết mới của nhà sinh học James Carey, Đại học California ở Davis (Mỹ). Theo thuyết này, ban đầu, tổ tiên của chim đã làm tổ dưới đất. Theo thời gian, chúng phát triển lông vũ, giữ thân nhiệt ổn định để có thể ấp trứng. Và để chăm sóc con non tốt hơn, chúng đẻ ít trứng hơn. Sau nữa, nhằm bảo vệ con non trước sự tấn công của kẻ thù dưới mặt đất, chúng tìm cách đặt ổ trứng lên ngọn cây. Theo thời gian, hai chân trước của bò sát phát triển dài ra, đồng thời hình thành lớp màng như một chiếc ô, giúp chúng thả người từ tổ xuống đất mà không bị đau. Sau đó, lông vũ mọc quanh chiếc màng này thành cánh, giúp chúng bay được. Để chứng minh giả thuyết này, Carey đã dẫn chứng những hóa thạch mà ông tìm được. Ví dụ, loài chim nguyên thủy archeopteryx có móng ở đầu cánh (phần còn lại của chân bò sát chưa tiến hóa hết). Ở loài chim này, cánh chưa phát triển và chúng chưa bay được nhẹ nhàng, mà chỉ có thể nhảy từ cành cây này sang cành cây khác. Móng ở đầu cánh giúp chúng quặp chặt vào cành cây, rồi đu người sang. Một hóa thạch chim archeopteryx. Thuyết của Carey có nhiều điểm mới mẻ. Trước đó, đã có hai thuyết được nhìn nhận rộng rãi. Thuyết thứ nhất cho rằng tổ tiên của chim vốn là loài bò sát sống trên cây, và chúng phát triển cánh để thả người xuống bắt mồi mà không bị đau. Thuyết thứ hai cho rằng bò sát tiến hóa thành chim là để có thể chạy thoát thân khi bị kẻ thù rượt đuổi trên mặt đất. Carey cho rằng, hai thuyết trên có nhiều điểm sai lầm. Bởi vì, giả sử thuyết thứ nhất đúng thì chim sẽ phải hình thành lớp màng nối giữa chân trước và chân sau như kiểu dơi chứ không phải như chim ngày nay. Ngoài ra, lý giải sự phát triển của mỏ chim, Carey cho rằng, đó là vì mỏ là "công cụ" tốt để xây tổ và mớm thức ăn cho con non, chứ không phải vì mỏ nhẹ hơn răng, giúp chim bay tốt hơn như các giả thuyết trước đó. Hiện nay lớp chim được biết khoảng 9 600 loài được xếp trong 27 bộ. ở Việt Nam đã phát hiện 830 loài.
Hiện nay lớp chim được biết khoảng 9 600 loài được xếp trong 27 bộ. ở Việt Nam đã phát hiện 830 loài. Lớp Chim được chia thành ba nhóm sinh thải lớn : nhóm Chim chạy, nhóm Chim bơi và nhóm Chim bay. Quảng cáo 1. Nhóm chim chạy Đời sống : Chim hoàn toàn không biết bay. thích nghi với tập tính chạy nhanh trên thảo nguyên và hoang mạc khô nóng. Đặc điểm cấu tạo : Cánh ngắn, yếu. Chân cao, to, khoẻ, có 2 hoặc 3 ngón. Đa dạng : Bộ Đà điểu gồm 7 loài, phân bố ở châu Phi, châu Mĩ và châu Đại Dương. Đại diện : Đà điểu Phi, đà điểu Mĩ và đà điểu úc (hình 44.1). Đời sống : Chim hoàn toàn không biết bay. đi lại trên cạn vụng về, song thích nghi cao với đời sống bơi lội trong biển. Đặc điểm cấu tạo : Bộ xương cánh dài, khoẻ ; có lông nhò, ngắn và dày, không thấm nước. Chim có dáng đứng thẳng. Chân ngắn, 4 ngón, có màng bơi. Đa dạng : Bộ Chim cánh cụt gồm 17 loài sống ở bờ biển Nam Bán cầu. Hình 44.2. Chim cánh cụt Đại diện : Chim cánh cụt (hình 44.2). Đời sống : Nhóm Chim bay gồm hầu hết những loài chim hiện nay. Chúng là những chim biết bay ở những mức độ khác nhau. Chúng có thể thích nghi với những lối sống đặc biệt như bơi lội (vịt trời, mòng két), ăn thịt (chim ưng, cú ) (hình 44.3) Đại diện , Chim bồ câu, chim én... II - ĐẶC ĐIỂM CHUNG CỦA CHIM Chim là động vật có xương sống thích nghi cao đối với sự bay lượn và với những điều kiện sống khác nhau: + Mình có lông vũ bao phủ + Chi trước biến đổi thành cánh + Có mỏ sừng + Phổi có mạng ống khí, có túi khí tham gia vào hô hấp + Tim 4 ngăn, máu đỏ tươi đi nuôi cơ thể + Trứng có vỏ đá vôi, được ấp nhờ thân nhiệt của chim bố mẹ + Là động vật hằng nhiệt III - VAI TRÒ CỦA CHIM Chim ăn các loại sâu bọ và gặm nhấm làm hại nông, lâm nghiệp và gây bệnh dịch cho con người. Chim được chăn nuôi (gia cầm) cung cấp thực phẩm, làm cảnh. Chim cho lông (vịt, ngan ngỗng) làm chăn, đệm hoặc làm đồ trang trí (lông đà điểu). Chim được huấn luyện đế săn mồi (cốc đế, chim ưng, đại bàng), chim phục vụ du lịch, săn bắt (vịt trời, ngỗng trời, gà gô...) Chim có vai trò trong tự nhiên (vẹt ăn quả rụng phát tán cây rừng hoặc chim hút mật ăn mật hoa giúp cho sự thụ phấn cây...). Tuy nhiên có một số loài chim có hại cho kinh tê nông nghiệp như chim ăn quả, chim ăn hạt, chim ăn cá... Loigiaihay.com
Giải bài 1 trang 146 SGK Sinh học 7. Hãy so sánh đặc điểm cấu tạo ngoài của bộ Ngỗng, bộ Gà, bộ Chim ưng, bộ Cú. |
