Chị Nguyễn Thị Hồng Diệp bán các món ăn từ gà như miến, cháo, phở, bún và nhận đặt gà cúng tết. Ngoài tiệm do chị Diệp và chồng đang quản lí, người thân trong gia đình chị cũng mở hai tiệm tương tự ở quận 1 và quận 3 - Ảnh: BÔNG MAI
Tại đường Nguyễn Hữu Cầu [Q.1], đứng bên tủ gà luộc, chị Nguyễn Thị Hồng Diệp cho biết gần tết các lò giết mổ đẩy giá gà lên cao.
Hiện tại mỗi con gà trống nặng từ 1,6-1,7kg đã được làm sạch lông, luộc sẵn, thịt săn chắc, da vàng tươi màu nghệ dùng để cúng Tết có giá tăng từ 280.000 đồng lên 300.000 đồng.
Ngày thường khách hàng hay mua gà nặng 1,6-1,7kg, nhưng tết rất nhiều người thích mua những con gà to nên chị nhập thêm. Giá gà cúng nặng từ 1,8-2kg được bán 320.000 đồng/con.
Muốn có gà cúng giao kịp trước mùng 1 Tết, khách hàng phải đặt từ sớm vì ngày 29 và ngày 30 tết hầu hết các cửa hàng đều bận rộn chuẩn bị gà cúng giao khách chứ không nhận thêm nữa.
Năm ngoái, tính từ ngày 20 tháng chạp đến mùng 10 tháng giêng, tiệm chị Diệp bán được khoảng 300 con gà cúng. Nhưng năm nay tăng tầm 600 con, vì hiện tại đã có hơn 200 con được đặt giao ngày 29, 30 tết.
Gà trống đã làm sạch, luộc sẵn để giao cho khách hàng mua cúng trước tết - Ảnh: BÔNG MAI
Miệng tươi cười nhưng gương mặt lộ rõ thiếu ngủ, chị Diệp chia sẻ: "Mấy ngày thường thì 12 giờ đêm gà sẽ được chở từ miền Tây lên lò giết mổ ở trên này rồi làm làm sạch. Khoảng 1-2 giờ sáng, hai vợ chồng nhận gà, làm sạch lông, bụng gà một lần nữa. Sau đó đi ngủ, khoảng 5 giờ sáng thức dậy để luộc gà. Nhưng mấy bữa nay phải dậy luộc gà từ 3 giờ sáng."
Không bán lâu năm như chị Diệp, anh Dương Khoa Trường [Q.Bình Thạnh] cho biết sau nhiều lần ăn thịt gà lấy từ trang trại của một người bạn ở quận 9, anh Trường quyết định tết năm nay sẽ lấy gà này về bán cho khách mua để cúng.
"Khách chỗ mình thường mua gà đã được làm sạch giá 170.000 một kí rồi về tự luộc. Riêng tiền luộc gà giá 30 ngàn một con, nếu luộc ba con cùng lúc thì giá 50.000. Ngày 29 trang trại bắt đầu nghỉ tết, nên mình chỉ nhận đặt gà cúng đến hết ngày 28 tết rồi dừng", anh Trường cho hay.
Theo ghi nhận, những ngày giáp tết nhu cầu mua gà cúng tăng cao cho các công việc cúng tảo mộ, tất niên, cúng rước ông bà. Ngoài ra, nhiều người cũng đặt gà để mùng 2 tết cúng khai trương, mùng 3 tết cúng đưa ông bà, mùng 10 cúng thần tài.
TTO - Lượng heo về chợ đầu mối đã tăng, nhưng sức mua không nhiều khiến giá có xu hướng giảm dần và dự báo giáp Tết không nhiều biến động. Tuy nhiên, mức giá hiện đã tăng khá mạnh nếu so sánh với Tết cùng kỳ năm ngoái.
Từ xa xưa gà luộc đã là món không thể thiếu trên mâm cỗ cúng của người Việt đặc biệt trong lễ Giao thừa và gia tiên ngày Tết. Mặc dù đã quá quen thuộc nhưng nhiều người, nhiều gia đình không biết cách đặt gà cúng như thế nào cho đúng. Bài viết này sẽ chia sẻ đến bạn đọc cách đặt gà cúng trong mâm cỗ Tết để có được nhiều lộc cho gia đình trong năm mới.
Khi chuẩn bị mâm cỗ giao thừa cúng ngoài trời, phải đặt gà cúng lên đĩa to, tháo dây buộc [nếu có], bầy ngay ngắn trên đĩa, tiết lòng đặt dưới bụng gà, mỏ ngậm bông hoa hồng đỏ. Điều quan trọng nhất là phải đặt đầu gà quay ra đường để đón quan Hành khiển cai quan năm mới đi qua, cách đặt gà cúng như vậy còn có ý nghĩa gọi mặt trời chiếu vào nhà mình.
Còn khi đặt gà cúng trên ban thờ, theo một số chuyên gia nghiên cứu, nên quay đầu gà hướng về bát hương với tư thế được gọi là “con gà biết kêu, biết gáy, đang chầu” tức là há miệng, chân quỳ và cánh duỗi ra tự nhiên. Nếu làm theo cách nhiều gia đình làm có nghĩa có đầu gà hướng ra ngoài thì đó là gà không chịu chầu.
Thực tế là gà quay đầu ra ngoài sẽ đẹp hơn khi quay đầu về bát hương và phao câu chổng ra ngoài nhưng cách đặt gà cúng như vậy chỉ đẹp mắt về hình thức, chứ không đẹp về ý nghĩa tâm linh và sự thành kính.
Khi cúng lễ nên để nguyên con gà trống để thể hiện sự nghiên cẩn và đẹp mắt, nếu là gà mái thì có thể chặt miếng nhưng không thể đẹp bằng. Khi chặt thì nên để nguội chứ không nên chặt lúc thịt gà còn nóng vì sẽ bị nát và méo mó, bắn bẩn xung quanh. Cũng không nên cúng gà quay rán, ninh, rang… vì hình thức không đẹp, mất đi sự nghiêm cẩn.
Mặt khác theo phong tục của người Việt Nam gà trống là vật lễ không thể nào thiếu trong những mâm cỗ cúng. Bởi, gà trống là một con vật có đủ những đức tính mẫu mực mà người đàn ông cần có và phát huy. Do đó, cúng gà trống chính là cách thể hiện mong muốn con cháu sau này được hưởng những cái đức tính đó:
Võ: Cựa gà là một vũ khí biểu tượng cho Võ.
Dũng: Trong đàn, con gà trống luôn là con vật sẵn sàng đánh nhau, thậm chí sẵn sàng chí tử đến chết để bảo vệ cho bầy đàn của mình. Đây chính biểu tượng cho Dũng khí.
Nhân: Có thể thấy, khi được cho ăn, con gà trống đầu đàn luôn gọi bầy đàn của mình đến rồi mới thủng thẳng ăn cùng nhau. Chứ không bao giờ ăn một mình. Đây là biểu tượng cho Nhân.
Tín: Con gà trống luôn gáy đúng giờ bất kể vào mùa nào. Đây là một biểu tượng cho chữ Tín.
Như vậy, qua đây ta có thể lý giải tại sao gà trống luôn được chọn trong mâm cỗ cúng chứ không bao giờ chọn gà mái.