Hướng dẫn kết nối mâm đĩa than phono box amply

Mình có nhận được một số câu hỏi về những dự định nâng cấp, làm sao nghe hay hơn, có cần mua thêm phono rời hay không, có cần phải nâng cấp dây dẫn hay không? Mình sẽ tổng hợp lại và trả lời trong bài viết ngắn gọn dưới đây.

Mời xem thêm bài liên quan: Nhập môn vinyl: mua mâm và lựa đĩa

1. Mới mua mâm và loa, về phải set up như thế nào nghe cho tốt nhất

Để loa và mâm sát nhau, cùng trên 1 mặt phẳng như thế này thì khả năng nghe dở là rất cao

Điều đầu tiên bạn cần làm đó là lưu ý đến vị trí đặt loa và mâm sao cho chúng không bị rung, bị cộng hưởng. Turntable là một thiết bị cơ học, phát ra âm thanh thông qua việc đầu stylus của kim quét trên rãnh đĩa mà tạo ra, nếu mâm bị rung do kệ, bàn quá yếu, bị bọng, không chắc chắn sẽ làm kim quét trên đĩa không được chính xác. Vì bản thân đầu stylus sẽ bị rung lắc qua lại giữa 2 thành đĩa trải và phải dẫn đến âm hình bị sai lệch, mất chi tiết, mở to lên thì bass bị ù, bị lỳ và nặng, thậm chí là bị bể tiếng ở các tần số âm thanh của đàn Piano, Violin, giọng nữ cao. Các bạn mới chơi thường hay đặt loa và mâm chung một chỗ, thậm chí là đặt kế bên nhau, điều này cần phải được thay đổi thì nghe mới tốt được vì khi đánh dải trầm, loa sẽ phóng thích một lượng năng lượng rất lớn và làm rung mặt phẳng đang đặt nó lên, từ đó gây ảnh hưởng xấu đến hoạt động của kim và cần.

Cách tốt nhất là để chúng riêng biệt ra 2 mặt phẳng không nối nhau. Ví dụ ta có thể mang mâm để sang một mặt phẳng khác. Nếu đang dùng loa Bookshelf có kích thước như Audioengine A5+ Wireless hay A2+ Wireless, ta có thể mua thêm 1 bộ đế chống rung cho loa DS1 và DS2 để cách ly rung động từ loa truyền đến mâm.

2. Chấu GND phía sau mâm đĩa có ý nghĩa gì?

GND nghĩa là Ground, tiếng Việt gọi là tiếp mass hoặc te. Anh em làm điện hay bảo nhau là “điện nhà mày có te chưa” là vậy đó. Việc tiếp địa cho mâm đĩa có nhiệm vụ là xả các loại ù xì, nhiễu do tần số cao tần như sóng radio tạo ra, do tĩnh điện từ motor tạo ra, tất cả mấy cái thứ ba láp này cần có miền điện trở thấp để chạy xuống và bị triệt tiêu, giải quyết được vấn đề này thì anh em sẽ khỏe lắm. Thực ra việc tiếp địa và đảm bảo an toàn về điện cho cả dàn cần các yêu cầu nhiều hơn, khó thực hiện hơn nên mình chỉ giúp anh em tiếp địa cơ bản cho cái mâm để nghe nhạc được yên ổn.

Ta sẽ tiếp địa cho mâm cũng giống như tiếp địa cho tủ lạnh, máy giặt ý. Dùng 1 cây đinh 5 phân đóng vào chân tường và kéo 1 dây điện 2mm từ chấu GND của mâm xuống đinh đó là xong. Điều này giúp mâm không xì không ù nữa.

3. Có nên thay dây xịn hơn không?

Bạn phải phân biệt được đâu là dây interconnect, đâu là dây phono. Dây interconnect nói chung làm việc ở line level, có thể có bọc chống nhiễu (shielded) hoặc không. Nếu nó có bọc chống nhiễu thì có thể dùng làm dây phono kéo từ mâm vào loa, amplifier được nhưng hay hay không thì hên xui. Còn dây đi kèm mâm là dây có chống nhiễu nên sẽ hạn chế được tình trạng ù do tĩnh điện hoặc RFI (radio frequency interference) tạo ra. Để đơn giản, mình sẽ chia ra làm 2 nhu cầu sử dụng:

Nếu dùng phono tích hợp trong mâm để cắm vào loa active hoặc amplifier thì bạn cứ dùng dây interconnect tốt nhất mà bạn đang có hoặc trong khả năng có thể mua được, vì khi qua mạch phono tích hợp thì tín hiệu xuất ra từ mâm là tín hiệu line level chứ không còn là tín hiệu phono nhỏ xíu, dễ bị tổn thương nữa. Mình hiện đang dùng Nordost Frey 2 RCA interconnect 2 năm nay để nối từ phono box vào amplifier, kết quả rất tốt

Nếu dùng phono rời bên ngoài, ta cần phải mua đúng loại dây phono, có chống nhiễu để tránh được những hiện tượng âm thanh tiêu cực nói trên. Các dây phono entry level mà mình dùng thấy tốt là Nordost Blue Heaven và Supra Phono Cable, 2 loại này đều có chống nhiễu, nếu nhà đang xài mâm từ 20.000.000 - 40.000.000 VNĐ và đang muốn trải nghiệm âm thanh chi tiết, sáng sủa rõ ràng hơn dây zin thì cứ phóng lao thử cho biết 😁

4. Lau đĩa, vệ sinh kim, cầm đĩa

Nên lau đĩa trước mỗi lần nghe, lau bằng bộ lau và dung dịch vệ sinh sẽ cho hiệu quả tốt hơn so với chổi carbon. Mình thích dùng AudioTechnica AT6012 để lau đĩa mỗi lần nghe hoặc trở mặt đĩa. Dung dịch sẽ làm bụi bẩn mềm ra, dễ lau và dễ bám vào lớp vải nhung mịn của giẻ lau hơn.

Sau khi nghe 3, 4 đĩa, bạn để ý đầu kim nếu thấy dơ thì có thể dùng 1 bàn chải đánh răng loại dành cho em bé để lau đầu kim, khi lau nhớ đưa bàn chải quét từ sau ra trước (cùng chiều mới chiều đĩa quay), sang hơn thì mua Clearaudio Elixir of Sound 700k/ bộ để lau cho sạch, như vậy tiếp điểm của đầu kim trên rãnh đĩa bao giờ cũng được tối ưu nhất.

Khi rút đĩa ra khỏi bao, bạn có thể cầm ở phần rĩa đĩa (phần đĩa trống, không có nhạc) để rút đĩa ra, khi rút ra rồi thì nhớ cầm đĩa bằng 2 tay 2 bên, tránh chạm da tay vào mặt đĩa vì sẽ để lại dầu và vân tay gây tích điện, dễ dính bụi.