Hình ảnh một người mẹ mắc bệnh thủy đậu mặc áo mưa, đeo khẩu trang, đeo găng tay ngồi cho con bú - Ảnh: Facebook
Những ngày này trên mạng chia sẻ nhiều về hình ảnh một người mẹ mắc bệnh thủy đậu mặc áo mưa, đeo khẩu trang, đeo găng tay ngồi cho con bú.
Theo bác sĩ Đỗ Châu Việt, trưởng Khoa Nhiễm, Bệnh viện Nhi Đồng 2, cách làm này chỉ giúp người mẹ hạn chế phần nào việc lây bệnh từ mẹ sang con.
Bệnh thủy đậu lây bệnh qua những dịch tiết từ đường hô hấp hoặc qua các bóng nước của người bệnh. Chỉ cần trẻ và người bệnh sống chung một môi trường đã có thể lây bệnh.
Do vậy, người mẹ mắc bệnh thủy đậu nên cách ly với con trong 7 ngày để hạn chế lây bệnh. Trong thời gian này, người mẹ nên vắt sữa ra bình và nhờ một người khác cho trẻ bú.
Cách tốt nhất để phòng ngừa lây bệnh thủy đậu từ mẹ sang con là trước khi mang thai, bà mẹ nên đi chích ngừa bệnh thủy đậu. Ngay cả những phụ nữ được chích ngừa từ nhỏ thì trước khi mang thai cũng nên chích nhắc lại. Với những người đã từng mắc bệnh thủy đậu thì không cần phải chích ngừa nữa.
Để trẻ tránh bị mắc bệnh thủy đậu, trẻ từ 1 tuổi trở lên cũng nên được chích ngừa thủy đậu.
THÙY DƯƠNG
THÙY DƯƠNG
Ghi nhận tại bệnh viện [BV] Nhi đồng 1 [TP.HCM] ngày 6-3, hiện có bảy trẻ dưới ba tuổi, thậm chí có trẻ mới một tháng tuổi đang điều trị bệnh thủy đậu .
Theo số liệu thống kê, từ đầu năm đến nay, BV đã tiếp nhận 43 ca trẻ em mắc bệnh thủy đậu . Nhiều trẻ bị lây bệnh từ người lớn, đặc biệt là trẻ sơ sinh .
Trong đó, bệnh nhi nhỏ tuổi nhất là bé PNM [16 ngày tuổi]. Bà ngoại đang chăm sóc bé M. tại bệnh viện cho biết bé nhập viện khi chỉ mới 12 ngày tuổi. Trước đó, mẹ bé M. phát bệnh khi chỉ còn bốn ngày nữa là hạ sinh bé.
Nhỉnh hơn bé M. vài ngày tuổi, bé NTY cũng nhập viện khi mới 21 ngày tuổi. Chị D. [26 tuổi], mẹ bé Y, quê Cà Mau, cho biết khi sinh bé Y. được 10 ngày thì chị bị thủy đậu. Khi chị vừa hết bệnh thì bé Y. có biểu hiện mụn nổi đỏ trên da, sốt.
Vừa dỗ dành bé Q. [33 ngày tuổi] đang quấy khóc, chị L. [24 tuổi] cho biết bé Q. nhập viện được bốn ngày. Chị L. cho hay trước khi sinh chị không chích ngừa và từng nghe đến bệnh thủy đậu nhưng không nghĩ mình sẽ mắc.
Chị L. kể chồng làm công nhân ở KCN Củ Chi [TP.HCM], lây bệnh thủy đậu khi tiếp xúc với hai công nhân ở chỗ làm. Biết được đây là bệnh dễ lây nên chồng chị đã cẩn thận cách ly hai mẹ con khi chị Q. sinh.
“Chỉ đến khi nốt mụn trên người bong ra anh mới lại gần vợ con. Không ngờ cẩn thận vậy mà tôi vẫn bị lây bệnh. Khi bắt đầu nổi mụn nước, tôi đã cách ly và không cho con bú 10 ngày. Khi nốt mụn nước khô, đóng vảy tôi mới dám ôm và cho con bú, vậy mà bé cũng bị”, chị L. chia sẻ.
Vừa bôi thuốc vào các nốt thủy đậu đang lan khắp cơ thể con là bé NTXT [5 tháng tuổi], chị Th., sống ở Đắk Lắk kể cách đây 10 ngày, bé T. bị nổi vài nốt mụn trên cơ thể nhưng chị chỉ nghĩ do bé nóng quá và đưa bé đến bệnh viện địa phương khám và được cho thuốc viêm phổi uống. Tuy nhiên, bốn ngày sau tình trạng bé vẫn không đỡ nên chị tất tả đưa bé xuống BV Nhi đồng 1 và được báo bé mắc thủy đậu.
“Cách đây một tháng, tôi lây thủy đậu từ chị gái, nhưng do bé vẫn bú sữa mẹ nên tôi không cách ly được. Lúc đó bé cũng nổi vài mụn nước, nhưng sau khi cho uống thuốc, các nốt lặn xuống nên tôi nghĩ bé không bị lây bệnh", chị T. nói.
Theo BS Trương Hữu Khanh, Trưởng khoa Nhiễm - thần kinh BV Nhi đồng 1 TP.HCM, cho biết đợt dịch thủy đậu thông thường kéo dài từ đầu năm đến tháng 5, tháng 6 hàng năm.
Thông thường, thời gian bệnh kéo dài đến 21 ngày mới hết lây. Do vậy, khi chưa có biểu hiện mụn nước, cơ thể đã ủ bệnh và lây cho người khác. BS Khanh dự báo năm 2018, khả năng phát triển bệnh có thể nhiều hơn.
Theo BS Khanh, trẻ dưới ba tháng tuổi hoặc sử dụng thuốc ức chế miễn dịch như trị bệnh ung thư, khi mắc bệnh thủy đậu sẽ rất nguy hiểm, khả năng tử vong cao và điều trị tốn kém.
Với trẻ chưa đầy tháng tuổi, người mẹ nếu bị thủy đậu trước sinh bốn ngày và sau sinh hai ngày trở đi thì trẻ mắc bệnh sẽ rất nặng. “Lúc đó, miễn dịch trong mẹ chưa truyền cho con được, con hoàn toàn chưa có miễn dịch mà tiếp xúc ngay với vi rút thủy đậu sẽ bị tấn công rất nặng. Còn phụ nữ mang thai, ba tháng đầu mà mắc thuỷ đậu rất dễ xảy thai, thai dị dạng, cần chú ý phòng ngừa. Vì thế phụ nữ trong độ tuổi sinh sản mà chưa chích ngừa hoặc chưa từng mắc bệnh nên đi tiêm ngừa”, BS Khanh lưu ý.
“Virus thủy đậu không chờ khi mụn nước vỡ ra mới phát bệnh mà đã ủ trong cơ thể của người bệnh và đã có khả năng lây từ trước đó, em bé sẽ không tránh khỏi bị lây bệnh từ mẹ. Cho nên đối với bà mẹ không may cho con bú bị thủy đậu thì nên cho bé bú tiếp tục và trong quá trình cho bú phải rửa tay, đeo khẩu trang. Sữa có kháng thể cung cấp cho bé sẽ giúp bé chống lại được phần nào căn bệnh nếu đã mắc”, BS Khanh lý giải.
Bệnh thủy đậu [trái rạ] là bệnh gần như “đến hẹn lại lên" kéo dài từ tháng 11, 12 năm trước đến tháng 4, 5, 6 năm sau. Bệnh lây qua đường hô hấp khi người bệnh ho, hắt hơi phát tán virus qua đường không khí. Virus còn bám vào tay chân, các vật dụng trong nhà rồi lây cho người khác.
Khi người chưa nổi mụn nước, mụn đã phát tán virus ra môi trường mà người xung quanh không biết. Người lớn bị thủy đậu có biểu hiện đau nhức mình mẩy, có khi sốt cao, nổi mụn nước nhiều, trong khi trẻ nhỏ thì mụn nổi nhanh và có thể kèm sốt hoặc không. Nốt thủy đậu sẽ tự nhiên lành không để lại sẹo, không cần kiêng tắm và không được gãi, chà xát khiến nhiễm trùng da để lại sẹo rỗ.
BS TRƯƠNG HỮU KHANH, Trưởng Khoa Nhiễm - Thần kinh BV Nhi đồng 1
Theo Hoàng Lan
Pháp luật TPHCM
Hỏi - 23/02/2015
Kính chào bác sĩ bệnh viện Từ Dũ! Năm nay cháu 24 tuổi, sinh con được 2 tháng tuổi. Hiện tại cháu đang bị thuỷ đậu ngày thứ 3 khắp người mọc kín ban hồng và mụn nước nhưng chưa mụn nào vỡ. Lúc đầu mụn chưa mọc nhiều cháu có vắt sữa cho con bú và 2 mẹ con cách li nhưng giờ cả vú đều mọc kín mụn. Cháu có chấm thuốc gastellani 15ml của viện da liễu trung ương. Bác sĩ cho cháu được hỏi với trường hợp như của cháu
1. Có sợ con lây bệnh từ mẹ hay không vì trước khi mọc mụn cháu vẫn ôm và cho con bú
2. Có nên vắt sữa cho con uống tiếp hay cho uống sữa ngoài.
3. Là làm như thế nào để không ảnh hưởng tới nguồn sữa mẹ vì châu vẫn muốn con được bú sữa mẹ
4. Điều trị thuỷ đậu như thế nào cho nhanh khỏi để cháu có thể được gần con! Rất mong quý bác sĩ trả lời kịp thời cho trường hợp của cháu!
Cháu xin được chân thành cảm ơn!!
Trả lời
Chào em,
Vấn đề cách ly em bé là cực kỳ quan trọng vì các em bé nhỏ chưa có sức đề kháng nên rất dễ bị lây nhiễm và khi nhiễm thì có thể sẽ rất nặng. nếu bóng nước mọc kín cả vú thì không nên vặt sữa cho bé bú vì làm như vậy vẫn có khả năng lây nhiễm, để duy trì nguồn sữa thì có thể em vắt sữa và bỏ đi trong giai đoạn cấp tính này. Em cần khám và điều trị chuyên khoa nhiễm để tránh bội nhiễm và không để lại sẹo.
Thân mến,
ThS. BS. Bùi Hồng Nhu
P. Quản lý chất lượng - BV Từ Dũ
Ngày 4/5/2017 bé Nguyễn Hoàng Gia P., 1 tháng 10 ngày tuổi, ở xã Tân Phú Đông, được mẹ đưa vào bệnh viện vì trên da nổi nhiều bóng nước. Bác sĩ khám và chẩn đoán bé bị bệnh thủy đậu. Mẹ bé P. lo lắng hỏi bác sĩ vì sao cháu P. bị lây bệnh dù trước đó hơn mười ngày mẹ mắc bệnh thủy đậu, đã cách ly với con, không cho con bú mẹ nữa. Bác sĩ cho biết là mắc dù có cách ly, nhưng cháu đã lây bệnh 24 giờ trước khi mẹ có triệu chứng ở da, bây giờ hai mẹ con đều mắc bệnh nên không cần phải cách ly nữa, mà phải cho bé tiếp tục bú mẹ.
Về chuyên môn, cơ thể trẻ sơ sinh còn non yếu, sức đề kháng kém nên rất dễ lây bệnh, nhất là từ những người chăn sóc trực tiếp cho bé như ông bà, cha mẹ. Bệnh thủy đậu là bệnh nhiễm trùng cấp tính do vi rút Varicella Zoster gây ra nên chủ yếu lây qua đường hô hấp. Khi người nhiễm bệnh ho, hắt hơi hoặc nói chuyện thì dịch tiết bắn ra, nếu người khác hít phải dịch tiết này sẽ nhiễm bệnh. Đồng thời thủy đậu cũng có thể lây nhiễm gián tiếp khi người lành tiếp xúc với mụn nước bị vỡ ra hoặc các vết loét trên da người mắc bệnh. Giai đoạn ủ bệnh, trước khi người bệnh nổi mụn nước 2- 3 ngày là thời điểm dễ lây nhất, sau đó là trong khoảng 2 tuần khi đang nổi mụn nước. Chính vì vậy, trong thời gian người mẹ còn đang nổi mụn nước thì nên cho con ngủ riêng, cách ly với mẹ. Nếu bà mẹ đang uống các loại thuốc chống chỉ định với phụ nữ cho con bú thì cũng không nên cho con bú. Nên hạn chế nói chuyện với con hoặc phải đeo khẩu trang để phòng dịch tiết bắn ra. Thận trọng đừng để bé cọ sát làm vỡ các nốt mụn nước và nước dịch này dính vào người bé khiến bé bị lây nhiễm.
Nếu bà mẹ bị thủy đậu, để tránh lây bệnh cho con, mẹ cần kiêng cho bé bú trực tiếp từ vú mẹ. Nên cho bú sữa mẹ bằng cách vắt sữa ra bình và nhờ người khác cho bé bú. Cho bé ngủ riêng, cách ly mẹ. Trong trường hợp bé không chấp nhận bú bình mà chỉ bú mẹ trực tiếp thì người mẹ cần mang khẩu trang khi cho bé bú. Thời gian này nên hạn chế nói chuyện cùng bé để phòng dịch tiết bắn ra. Thận trọng đừng để bé cọ sát làm vỡ các nốt rạ và nước dịch này dính vào người bé khiến bé bị lây nhiễm. Cắt móng tay của bé để tránh trường hợp bé dùng móng cào và làm bong các vết rạ, dịch tiết ra sẽ làm bé bị nhiễm bệnh.Tuy nhiên, lời khuyên tốt nhất vẫn là các bà mẹ nên chích ngừa thủy đậu trước khi có con [nếu chưa từng bị]. Vì mẹ có chích ngừa và cho con bú thì kháng thể sẽ theo đường sữa vào cơ thể bé, bảo vệ bé trong 12 tháng đầu đời, dù có tiếp xúc với mầm bệnh.
Với trường hợp bé P., đúng là trong giai đoạn này người mẹ nên cố gắng để không lây nhiễm cho con và giữ gìn sức khỏe cho mình. Để có thể phòng lây nhiễm cho con thì bà mẹ cần có kiến thức về các đường lây của bệnh thủy đậu, giữ vệ sinh sạch sẽ trong sinh hoạt như tắm bằng nước ấm, ăn uống đầy đủ chất dinh dưỡng để tăng sức đề kháng, uống nhiều nước… Bệnh sẽ tự lành sau khoảng 10 -15 ngày sau khi có triệu chứng sốt và nổi mụn nước. Sau khi khỏi bệnh bà mẹ lại có thể cho em bé bú như bình thường mà không sợ thuốc ảnh hưởng đến bé vì lúc đó thuốc đã bán hủy và đào thải ra ngoài cơ thể mẹ rồi.