+ Chỉ mới ra mắt khoảng 1 năm trở lại đây kênh Độc Lạ Bình Dương có hàng chục video triệu views, hoặc video về cô nàng bé bỏng nhất Việt Nam đạt 10 triệu lượt xem trên Fanpage Độc Lạ Bình Dương. Có phải kinh nghiệm trong hơn 10 năm làm báo đã giúp anh tạo ra video có sức lan tỏa như thế?
- Hiện nay tôi đang làm việc giống như một Vlogger, tức là người tạo ra video, clip gây hứng thú cho người xem trên mạng xã hội. Tuy nhiên tôi khác với Bà Tân Vlog ở chỗ Bà Tân chuyên nấu món siêu to khổng lồ để gây ấn tượng cho khán giả tuổi teen còn tôi thì lại chuyên săn tìm chuyện độc lạ, có thật ngoài cuộc sống. Tôi kỳ vọng những câu chuyện hy hữu, lạ lẫm do mình kể sẽ giúp khán giả nhận ra cuộc sống thật thú vị. Từ đó họ yêu đời, yêu người hơn.
Trong vòng 1 năm qua tôi đã tìm được hàng loạt con người, cây cảnh, vật nuôi độc đáo. Chẳng hạn tôi quay câu chuyện một cô gái ở Bình Dương suốt 2 năm trời sống chung với một con heo nặng trăm ký trong phòng máy lạnh vì quá thương vật nuôi này. Rồi đột ngột cô chủ đi lấy chồng con heo đó không hiểu sao lại tỏ ra mệt mỏi, bỏ ăn. Cả cô dâu và chú rể quyết định sẽ sống chung phòng với chú heo.
Video này đạt hơn 4,6 triệu lượt xem trên kênh youtube Độc Lạ Bình Dương và làm nhiều người ngạc nhiên về tình yêu động vật của cặp vợ chồng trẻ. Thậm chí một số khán giả bình luận vui rằng “video này sẽ khiến thịt heo trở nên ế ẩm”.
+ Giả dụ anh biết một đề tài hấp dẫn, anh sẽ viết một bài báo về nó hay là quay một video để post lên mạng xã hội, và cái nào hiệu quả hơn?
- Tôi không thể nói báo chí và mạng xã hội thì cái nào hay hơn, tốt hơn. Tuy nhiên, rõ ràng là công nghệ đã giúp video lan tỏa chóng mặt trên các nền tảng mạng xã hội như Youtube và Facebook.
Một bài báo điện tử tôi viết đăng lên trong ngày mà tiếp cận được vài trăm ngàn độc giả là "đỉnh" lắm rồi trong khi đó một video tôi làm được 1 triệu thậm chí vài triệu lượt xem trong 24 giờ không phải là chuyện quá khó. Ngày trước người ta nói 1 tấm hình hơn triệu lời nói thì bây giờ 1 video là bao nhiêu triệu lời nói?
Thực sự lúc này là thời đại của video, clip. Người ta thích xem hơn là đọc hoặc nghe.
+ Theo anh, để níu giữ bạn đọc trước cơn lốc mạng xã hội thì các cơ quan báo chí cần làm gì?
- Mạng xã hội hơn báo chí rõ nét ở tính tương tác. Khi xem trên kênh Độc Lạ Bình Dương, khác giả hoàn toàn có thể tương tác với tôi rất nhanh thông qua bình luận, nhắn tin, gọi điện... trong khi đó hiện nay nhiều tờ báo bạn đọc gọi điện về báo tin, trao đổi nhưng bộ phận tiếp bạn đọc trả lời rất hững hờ không mấy thân thiện. Dần dà, các phòng bạn đọc trở nên “lạnh ngắt”, nhiều phóng viên để có thông tin làm phải lên mạng xã hội lùng sục.
Các cơ quan báo chí nên đẩy mạnh việc sản xuất video và xây dựng các kênh Youtube, Fanpage của mình theo phong cách riêng, không nên đăng những video hời hợt, na ná các đài truyền hình.
Tôi nghĩ nếu báo chí cải thiện về mặt công nghệ, nâng tính độc quyền mặt nội dung, và thân thiện với bạn đọc hơn thì báo chí vẫn sống khỏe trong cơn bão mạng xã hội.
Chuyên gia "săn" giải thưởng
Đoàn Như Phú sinh năm 1985 tại Quảng Ngãi. Anh tốt nghiệp Khoa Báo chí, Đại học KHXH&NV TP.HCM năm 2008 rồi làm việc tại báo Người Lao Động. Anh đã đoạt hàng loạt giải thưởng báo chí, trong đó có 2 giải nhất Giải Báo chí TP.HCM.
Ngày 9/5/2019, Như Phú tạo kênh Youtube Độc Lạ Bình Dương. Chỉ sau 6 tháng, kênh này đã đạt nút bạc của Youtube với 100 ngàn người đăng ký theo dõi. Đến tháng 6/2020, Độc Lạ Bình Dương đã có gần 1 triệu lượt theo dõi [467 ngàn người theo dõi kênh Youtube và 522 ngàn người theo dõi Fanpage].
Phóng viên: 21-6 năm trước tôi còn thấy anh xuất hiện trên VTV3 trong một chương trình bàn về nghiệp vụ ảnh báo chí. Bây giờ anh lại hoạt động như một Influencer [người tạo ra tầm ảnh hưởng trên mạng xã hội] với biệt danh “Độc Lạ Bình Dương” thu hút tổng cộng gần cả triệu lượt đăng ký theo dõi trên youtube và facebook. Rồi nghe đâu anh vừa mở công ty với một cái tên rất ngộ: Độc Lạ Việt Nam. Thực sự bây tôi không biết gọi anh là gì? Nhà báo, youtuber, Influencer hay giám đốc?
Anh Đoàn Như Phú: Tôi vẫn đang làm báo nhưng theo cách mới. Hơn 1 năm trước, tôi là một phóng viên thường trú tại Bình Dương của báo Người Lao Động. Lúc đó công việc của tôi là chụp ảnh và viết tin bài gửi về tòa soạn. Còn bây giờ tôi tập trung vào việc làm video với nội dung độc lạ và đăng tải lên các nền tảng như youtube, facebook, web. Ngoài việc làm các video mang phong cách vlog để post lên kênh Độc Lạ Bình Dương, tôi đang điều hành một nhóm chuyên sản xuất video thú vị, mang phong cách báo chí post lên kênh Độc Lạ Việt Nam. Chúng tôi định hướng sẽ bán bản quyền các video trên kênh này cho báo đài. Có thể hiểu nhóm sản xuất này gần giống cộng tác viên chuyên cung cấp những tác phẩm truyền hình thú vị cho cơ quan báo chí.
Phóng viên: Tại sao anh lại hứng thú với việc làm video như vậy?
Anh Đoàn Như Phú: Bây giờ là thời đại video, clip. Trước đây, khi tôi thể hiện câu chuyện hay đề tài dưới dạng 1 bài báo điện tử thì bài báo đó cao lắm chỉ được vài trăm ngàn người đọc được trong ngày. Còn bây giờ khi tôi thể hiện 1 câu chuyện, 1 đề tài dưới dạng video thì ngay trong ngày video đó có thể tiếp cận cả chục triệu người xem. Bạn có thể vào Fanpage Độc Lạ Bình Dương gõ tìm video chú chó đi 2 chân, bạn sẽ thấy video này đăng tải cách đây chưa lâu nhưng đã đạt hơn 19 triệu lượt xem .
Khi sản phẩm được cộng đồng tiếp cận và đón nhận, tôi dĩ nhiên rất hào hứng. Cũng vì video lan tỏa mạnh như vậy nên nó tạo ra rất nhiều hiệu ứng, hiệu quả mà tôi không ngờ tới. Đơn cử, 1 nghệ nhân ở Hóc Môn, TPHCM đã liên hệ tôi tới quay video về 1 mai chiếu thủy độc lạ của ông. Trong video ông ngỏ ý bán cây cảnh này và giành một phần tiền làm từ thiện. Tôi quay và đăng lên. Ngay trong ngày đã có hàng triệu người xem video đó. Chẳng lâu sau, một đại gia giấu tên chịu bỏ ra đến 2,3 tỷ để mua cây mai chiếu thủy. Nghệ nhân nọ giữ lời cam kết ban đầu, ông với người mua chở hàng trăm phần quà đi tặng cho người nghèo.
Nhờ xuất hiện trên kênh Độc Lạ Bình Dương mà cuộc đời nhiều nhân vật cũng phần nào tươi sáng hơn. Đơn cử vợ chồng chị Nguyễn Thị Oanh [57 tuổi] và anh Trần Văn Tuấn [37 tuổi, mù, bị u não] thuê trọ tại Thủ Đức, TPHCM. Bất chấp họ hàng ngăn cản, bất chấp chênh lệch tuổi tác nhưng họ đến với nhau và giữ gìn tình yêu nồng cháy đến kỳ lạ. Sau khi tôi làm một loạt video, họ trở thành “ngôi sao độc lạ” và được cộng đồng yêu mến. Để cải thiện cuộc sống nghèo khó của họ, tôi đã lập riêng cho họ 1 kênh youtube lấy tên “Tình yêu không có tuổi”. Ai mà tin được 1 người phụ nữ luống tuổi và một 1 anh chồng mù, bệnh tật lại có thể trở thành 1 cặp youtuber, hằng tháng được “lãnh lương” ngon lành từ Youtube. Kênh của họ hiện đã có hơn 55 ngàn người theo dõi.Tóm lại, tôi nghĩ lợi lộc mà video mang đến cho cộng đồng là rất lớn.
Phóng viên: Đề tài độc lạ là loại “hàng hiếm”. Làm sao anh tìm được nhiều câu chuyện độc lạ như vậy? Mục tiêu của anh là gì?
Anh Đoàn Như Phú: Cứ đi rồi sẽ đến, cứ tìm rồi sẽ thấy. Nhiều lúc tôi nghĩ dường như có một “lực hấp dẫn” nào đó cuốn tôi về phía những câu chuyện độc lạ. Tôi mới bước vào lĩnh vực làm video, clip chỉ mới 1 năm qua nhưng đã may mắn làm được hàng trăm video nội dung độc lạ, pha lẫn hài hước.
Từ tâm khảm, tôi thực sự mong muốn kiến tạo một thư viện video thú vị nhất Việt Nam với 1001 câu chuyện độc lạ, hy hữu, có thật trong cuộc sống. Thông qua xem những video độc lạ, hài hước, tôi mong muốn mọi người có những góc nhìn mới về cuộc sống. Từ đó cảm thông, yêu đời, yêu người hơn. Tôi cũng muốn giới thiệu những cá nhân, cá thể khác lạ, hiếm thấy có mặt ở VN đến khán giả nước ngoài. Dĩ nhiên sẽ có những video nội dung quá độc lạ dễ gây tranh cãi nhưng đó mới chính là cuộc sống quanh ta. Nó luôn biến chuyển, khác biệt, khó ngờ.
Dĩ nhiên săn tìm “hàng hiếm” độc lạ là chuỗi ngày đầy vất vả, phải lùng sục khắp nơi. Tuy nhiên, tôi đã xác định giá trị cốt lõi của mình là “chân thực” và “dâng hiến”. Chân thực nghĩa là tôn trọng sự thật khi sản xuất video, tôn trọng sự khác biệt của từng nhân vật. Dâng hiến nghĩa là không ngại khó, ngại khổ, phải tìm và tạo cho được những video chất lượng nhất, phải làm việc đầy năng lượng để mang sự thú vị đến cho cộng đồng.
Đoàn Như Phú, SN 1985 tại Quảng Ngãi. Anh tốt nghiệp Khoa Báo Chí ĐHKHXH&NV TPHCM vào năm 2008 rồi về làm cho báo Người Lao Động. Anh đã đoạt hàng loạt giải thưởng báo chí trong đó có 2 giải nhất báo chí TPHCM.
Ngày 9-5-2019 anh tạo kênh youtube Độc Lạ Bình Dương. Chỉ sau khoảng 6 tháng kênh này đã đạt nút bạc của Youtube với 100 ngàn người đăng ký theo dõi. Đến tháng 6-2020, kênh của anh đã có gần 1 triệu lượt theo dõi [464 ngàn người đăng ký theo dõi kênh youtube Độc Lạ Bình Dương và 506 ngàn người đăng ký theo dõi trên Fanpage Độc Lạ Bình Dương]. Hiện anh xin ngưng công việc tại tờ Người Lao Động để tập trung làm video. Song song với việc phát triển kênh Độc Lạ Bình Dương theo phong cách vlog cá nhân, anh mời gọi nhân sự phát triển công ty Độc Lạ Việt Nam để sán xuất video thú vị theo phong cách báo chí để bán thú vị cho nhà đài.
TIẾN ĐỈNH