Sáng kiến kinh nghiệm một số biện pháp rèn kĩ năng tự phục vụ cho trẻ 3 4 tuổi
Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây [837.85 KB, 24 trang ]
Sáng kiến kinh nghiệm : Một số biện pháp giúp trẻ 3-4 tuổi có các kỹ năng tự phục vụ bản thân
PHẦN I. ĐẶT VẤN ĐỀ
1. Lý do chọn đề tài:
Như chúng ta đã biết trẻ em là niềm tự hào lớn của mỗi gia đình, là chủ nhân
tương lai của đất nước, là nền tảng vững chắc cho xã hội Việt Nam “ Trẻ em hôm
nay, thế giới ngày mai”. Để đạt được điều đó thì việc chăm sóc giáo dục trẻ phải có
sự chung tay góp sức của nhà trường, gia đình và xã hội. Nhưng trước sự phát triển
mạnh mẽ không ngừng của nền kinh tế hiện nay thì rất nhiều các bậc phụ huynh có
rất ít thời gian để quan tâm đến con. Và cũng không ít trẻ mầm non vì quá được
cưng chiều, cha mẹ làm thay hết mọi việc nên trẻ có thói quen ỷ lại và chỉ biết
trông chờ người khác phục vụ. Thiếu kỹ năng tự phục vụ sẽ dẫn đến hệ lụy trẻ lười
biếng, thụ động và khó khăn khi tham gia vào các hoạt động của tập thể. Vì vậy
việc giáo dục kỹ năng sống nói chung và kỹ năng tự phục vụ nói riêng cho trẻ là
điều rất cần thiết. Việc rèn luyện kĩ năng sống tự phục vụ bản thân ngay từ nhỏ là
vô cùng cần thiết đối với trẻ mầm non. Nếu các con không có kĩ năng tự phục vụ
bản thân, các con sẽ không thể chủ động và tự lập trong cuộc sống hiện đại.
Nếu trẻ biết tự phục vụ bản thân , trẻ sẽ thấy quý trọng bản thân, nuôi dưỡng
những giá trị sống nền tảng và hình thành những kỹ năng sống tích cực trong trẻ,
giúp trẻ cân bằng cuộc sống trên bốn lĩnh vực nền tảng : Thể trạng, tâm hồn, trí tuệ
và tinh thần, từ đó sẽ xây dựng những kỹ năng sống hòa nhập với môi trường xung
quanh. Ở mỗi lứa tuổi, trẻ rất cần những tác động khác nhau đên kỹ năng sống của
trẻ. Chăm sóc, nuôi dưỡng và giáo dục trẻ từ lứa tuổi mầm non chính là cơ sở giúp
trẻ phát triển toàn diện về thể chất, tình cảm, trí tuệ và thẩm mỹ, là nền tảng cho
quá trình học tập suốt đời của trẻ.
Chính vì vậy, tôi luôn quan tâm đến những biện pháp dạy trẻ kỹ năng tự phục
vụ của trẻ, đặc biệt là ở lứa tuổi tôi đang giảng dạy 3- 4 tuổi.Theo nghiên cứu thì trẻ
ở lứa tuổi này não bộ vẫn rất dễ dàng tiếp thu và thay đổi, đặc biệt là trong những
tình huống kích thích cảm xúc của bé và sau khi trẻ chơi những trò chơi đòi hỏi sự
hoạt động cơ thể. Vì thế những kinh nghiệm tích cực mà trẻ thu được trong thời kỳ
này rất quan trọng đối với sự phát triển kỹ năng lâu dài và toàn diện của bé. Trong
những năm sau đó, bộ não sẽ tiếp tục được định hình thông qua việc kết nối các
khớp dây thần kinh. Đây là quá trình tăng cường các phần não bộ được sử dụng
thường xuyên và bỏ qua những phần ít khi được sử dụng tới. Trong giai đoạn này,
mọi sự kiện tích cực có thể giúp trẻ nâng cao kỹ năng và mọi sự tương tác xã hội có
thể giúp trẻ hình thành nhân cách. Bạn có thể tưởng tượng điều này như một quả
1 / 24
Sáng kiến kinh nghiệm : Một số biện pháp giúp trẻ 3-4 tuổi có các kỹ năng tự phục vụ bản thân
cầu tuyết ngày càng to ra khi nó lăn. Nhưng đừng quên rằng những cách hành xử
và thói quen không mong muốn cũng có thể sẽ tăng lên nếu trẻ bị ảnh hưởng xấu từ
những tác nhân bên ngoài.Chính vì vậy việc dạy trẻ những kỹ năng sông, kỹ năng
tự phục vụ ngay từ giai đoạn này là rẩ tốt. Nó giúp trẻ hình thành những thói quen
tốt ngay từ nhỏ, trẻ có sự chủ động trong cuộc sống sau này.Song chưa được chú
trọng nên đa phần trẻ lớp tôi nhận không có những kỹ năng tự phục vụ bản thân.
Vậy làm thế nào để trẻ có các kỹ năng tự phục vụ tốt? Phương pháp, và dạy dưới
những hình thức nào?
Qua việc tìm tòi, nhận thức sâu sắc ý nghĩa vai trò quan trọng của các kỹ năng
tự phục vụ đối với sự phát triển của trẻ. Chính điều đó đã thôi thúc tôi lựa chọn và
thực hiện đề tài “ Một số biện pháp giúp trẻ 3-4 tuổi có các kỹ năng tự phục vụ
bản thân”
2. Thời gian nghiên cứu:
Thời gian nghiên cứu của đề tài là từ tháng 08/2016 đến tháng 3/2017
3. Phạm vi nghiên cứu:
Rèn kỹ năng tự phục vụ cho trẻ mẫu giáo bé 3-4 tuổi lớp tôi đang phụ trách.
4. Đối tượng nghiên cứu:
Trẻ mẫu giáo bé 3-4 tuổi.
2 / 24
Sáng kiến kinh nghiệm : Một số biện pháp giúp trẻ 3-4 tuổi có các kỹ năng tự phục vụ bản thân
PHẦN II: GIẢI QUYẾT VẤN ĐỀ
1. Cơ sở lí luận
Trẻ ở giai đoạn 3- 4 tuổi đây là giai đoạn quan trọng đối với sự phát triển của
trẻ.Ở độ tuổi này , trẻ bắt đầu hình thành khả năng suy nghĩ muốn tự lập, muốn làm
cái này, cái kia một mình. Tính tự lập là một biểu hiện tâm lý có ảnh hưởng trực
tiếp đên quá trình phát triển và hình thành các phẩm chất nhân cách cho trẻ.Một số
dấu hiệu bắt đầu hình thành tính tự lập , đó là như cầu tự khẳng định mình xuất
hiện.Trẻ muốn làm một số công việc đơn giản trong sinh hoạt hằng ngày.Giáo dục
tính tự lập cho trẻ ngay từ lúc còn nhỏ không những tạo cho trẻ khả năng tự lập
trong sinh hoạt hằng ngày mà còn là một trong những điều kiện quan trọng giúp trẻ
hình thành sự tự tin, năng động ,sáng tạo làm cơ sở hình thành các kỹ năng sống
cho trẻ sau này.
Thực tế cho thấy, đối với mỗi gia đình hiện nay, đặc biệt là cha mẹ mắc phải
sai lầm khi giáo dục nói chung và giáo dục trẻ có tính tự lập nói riêng. Thứ nhất là
cha mẹ nuông chiều con quá mức chỉ biết hưởng thụ dần hình thành tính ích kỷ,
vụng về, thiếu tự tin trong cuộc sống.Thứ hai là cha mẹ không tin vào khả năng của
con mình, trẻ muốn làm nhưng thấy trẻ lóng ngóng, chậm chạp thì tỏ ra khó chịu,
nên người lớn thường xót ruột và làm thay trẻ, dẫn đến trẻ có thái độ bướng bỉnh
dần hình thành tính ỷ lại, lười biếng, mất tự tin ở trẻ.
Đối với giáo viên đa số đã có nhận thức đầy đủ và có thái độ đúng trong việc
giáo dục tính tự lập cho trẻ lên ba.Song về hướng dẫn hoạt động để trẻ có kỹ năng
tự phục vụ thì vẫn còn hạn chế.Nguyên nhân là do người giáo viên cho rằng trẻ còn
quá nhỏ để dạy trẻ tính tự lập, bên cạnh đó là cô giáo ngại khó, sợ tốn thời gian. Vì
vậy để hình thành và phát triển tính tự phục vụ cho trẻ nói chung và trẻ mẫu giáo bé
nói riêng thì giáo viên mầm non cần kết hợp với cha mẹ trẻ để có những biện pháp
phù hợp nhằm phát huy khả năng tự phục vụ bản thân, làm cơ sở cho sự hình thành
và phát triển nhân cách ở trẻ sau này. Vậy kỹ năng tự phục vụ là gì?
Vậy tự phục vụ là gì?
Tự phục vụ là phương tiện không thể thiếu để giúp trẻ tăng năng lực hội nhập,
tích cực, chủ động, sáng tạo, tự tin vững vàng trước mọi thử thách.
Tự phục vụ chính là chiếc chìa khóa sự sống còn , sự phát triển và sự thành
công của mỗi con người.
Khi nhắc đến dạy kỹ năng tự phục vụ cho trẻ mầm non, nhiều người cho rằng
đó là một cái gì đó to tác, cao siêu nhưng thực tế dạy trẻ tự phục vụ là dạy trẻ
3 / 24
Sáng kiến kinh nghiệm : Một số biện pháp giúp trẻ 3-4 tuổi có các kỹ năng tự phục vụ bản thân
những thói quen sinh hoạt thường ngày trong giao tiếp, ứng xử của trẻ đối với bản
thân và mọi người xung quanh.
2. Cơ sở thực tiễn
Trường học nơi tôi công tác là ngôi trường được xây mới nên thuận lợi trong
việc thực hiện nội dung xây dựng môi trường giáo dục sạch đẹp, an toàn cho trẻ.
Chương trình lồng ghép dạy kỹ năng sống: kỹ năng tự phục vụ cho trẻ 3- 4
tuổi ở trường tôi công tác có những khó khăn và thuận lợi sau:
2.1. Thuận lợi:
- Trường mới được xây dựng cách đây gần 4 năm ,có khuôn viên rộng rãi,
thoáng mát và đẹp. Nhà trướng luôn có nhiều thành tích trong chăm sóc, nuôi
dưỡng và giáo dục trẻ mầm non
- Ban giám hiệu nhà trường luôn tạo điều kiện cho giáo viên được học tập
nâng cao chuyên môn, mua sắm cũng như bổ sung cơ sở vật chất, đồ dùng , đồ chơi
để đảm bảo chất lượng trong chăm sóc và giáo dục trẻ.
- Giáo viên nhiệt tình, yêu nghề, mến trẻ, có năng lực chuyên môn .
-Giáo viên được tham khảo nhiều tài liệu về chương trình giáo dục mầm non
theo hướng đổi mới.
-Giáo viên tự học hỏi, trau dồi kiến thức trong lĩnh vực giáo dục kỹ năng sống
cho trẻ mầm non.
-Được sự quan tâm hỗ trợ của phụ huynh học sinh và chị em đồng nghiệp.
-Trẻ đến lớp đúng độ tuổi.
2.2. Khó khăn:
- Khả năng nhận thức của trẻ là không đồng đều. Có một số trẻ còn chưa biết
nói, hoặc nói chưa thạo nên sẽ gây khó khăn cho trẻ trong việc thể hiện ý muốn của
mình cho cô giáo.Nhiều trẻ khả năng tự phục vụ còn yếu, còn rụt rè nhút nhát nên
buộc cô giáo phải hết sức gần gũi và nhẹ nhàng mới có thể tiếp cận và hiểu được
trẻ. Bên cạnh đó có những trẻ nghe những không hiểu được các yêu cầu của cô,
thích tự làm theo ý mình nên sẽ gây khó khăn cho tôi trong việc rèn các trẻ đó.
-Đây là nội dung giáo dục còn khá mới mẻ trong chương trình giáo dục mầm
non mới vì vậy có rất ít tài liệu để tham khảo và tìm hiểu.
-Nhiều phụ huynh còn chưa hiểu, chưa quan tâm đến việc rèn kỹ năng cho trẻ.
- Lớp có 39 trẻ là quá đông, trong khi đó có một trẻ mới bắt đầu đi học nên
chưa có nề nếp.
4 / 24
Sáng kiến kinh nghiệm : Một số biện pháp giúp trẻ 3-4 tuổi có các kỹ năng tự phục vụ bản thân
- Trẻ còn bị ảnh hưởng do cuộc sống hiện đại như: intrenet, tivi, các trò chơi
điện tử.....nên trẻ không có hứng thú với các kỹ năng tự phục vụ.
- Trẻ đã số được bố mẹ nuông chiều, sống trong bao bọc nên có tính ỷ lại, ích
kỷ.
2.3. Thực trạng về kỹ năng tự phục vụ của trẻ:
Đầu năm tôi đã khảo sát thực tế và khả năng trẻ tự phục như sau:
TT
Nội dung khảo sát
Đạt
Số
lượng
20
22
28
30
24
29
31
19
20
25
30
15
25
12
30
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
Tỷ lệ
%
51,3
56,4
71,8
76,9
61.5
74,4
79,5
48,7
51,3
64,1
76,9
38,5
64,1
30,8
76,9
Chưa đạt
Số
Tỷ lệ
lượng
%
19
48,7
17
43,6
11
28,2
9
23,1
15
38,5
10
25,6
8
20,5
20
51,3
19
48,7
14
35,9
9
23,1
24
61.5
14
35,9
27
69,2
9
23,1
Xếp hàng đúng cách
Tự lấy và cất ghế
Tự xúc cơm ăn
Tự lấy cốc và uống nước đúng cách
Tự rửa tay
Tự xúc miệng nước muối sau khi ăn cơm
Tự lấy tay che miệng khi ho
Tự biết cách lau mặt
Tự biết lau miệng đúng cách
Tự biết mặc, cởi áo
Tự biết cách cất dép và đi dép
Tự biết cài khuy áo
Tự biết lấy và cất gối
Tự biết cách cầm kéo, cầm dao
Tự cất đồ dùng, đồ chơi đúng nơi quy
định
16
Tự biết cách gấp, mắc quần áo
12
30,8
27
69,2
17 Khả năng trẻ tự làm được không cần cô
4
10,3
35
89,7
nhắc nhở
Bảng 1: Bảng khảo sát khả năng tự phục vụ của trẻ trong lớp
Thời gian đầu khi tôi mới nhận lớp , tôi thấy khả năng nhận thức của trẻ còn
chưa có, khả năng tự phục vụ của trẻ còn rất hạn chế.Có nhiều trẻ nói có chưa rõ,
chứ biết những kỹ năng tự phục vụ đơn giản như : Có những trẻ muốn uống nước
nhưng không biết lấy nước uống, không biết cách cầm cốc lấy nước sao cho đỡ đổ,
một số trẻ có như cầu đi vệ sinh nhưng không biết cởi quần và mặc quần nên
thường hay đấi dầm luôn ra quần, ... Bên cạnh đó có những trẻ nghe chưa kịp hoặc
không hiểu những hiệu lệnh của cô nên không thực hiện được. Tuy nhiên cơ một số
5 / 24
Sáng kiến kinh nghiệm : Một số biện pháp giúp trẻ 3-4 tuổi có các kỹ năng tự phục vụ bản thân
trẻ lại có những kỹ năng tự phục vụ rất tốt nhưng thiếu tính chủ động nên trẻ luôn
chờ đợi người lớn nhắc nhở mới thực hiện.
Có thể hiểu ở đây hai vấn đề: hành động và kỹ năng. Khi tôi dạy trẻ rằng: con
hãy lau mặt cho sạch, trẻ thực hiện yêu cầu của cô, đó là hành động. Hầu hết các trẻ
lứa tuổi mầm non đều biết các hành động đơn giản: nhặt rác, chào hỏi người lớn,
xin lỗi và cám ơn... Nhưng để những hành động đó trở thành kỹ năng thì lại cần
một quá trình giáo dục. Hành động của trẻ trở thành kỹ năng khi trẻ thấy tay bẩn trẻ
đi rửa tay, mặt bẩn trẻ đi lau mặt, ăn cơm xong là đi chải răng chứ không cần ai
nhắc nhở, vì khi đó trẻ làm vì ý thức: thấy tay bẩn, mặt bẩn thì đi rửa tay, rửa mặt,
chải răng ngay sau khi ăn để răng sạch chứ không làm vì người khác sai bảo.
Như vậy, bên cạnh việc dạy trẻ các hành động vệ sinh cá nhân: rửa tay, lau
mặt, chải đầu tóc, gấp quần áo hay nói chung là giữ gìn vệ sinh cá nhân... chúng ta
cần dạy trẻ ý thức được những việc làm đó và trẻ thực hiện các hành động đó vì ý
thức trẻ hiểu chứ không phải vì người lớn bắt trẻ phải làm, khi đó kỹ năng sống của
trẻ được hình thành và theo trẻ đến suốt cuộc đời. Khi hiểu được bản chất của việc
dạy kỹ năng sống cho trẻ: "đưa hành động vào trong ý thức" thì việc dạy kỹ năng
sống cho trẻ nên đơn giản và các bậc cha mẹ và thầy cô đều có thể thực hiện được
mà không phải băn khoăn là làm sao để dạy trẻ kỹ năng sống.
Trong phạm vi đối tượng cần dạy là 3- 4 tuổi, dạy trẻ một số kỹ năng phục vụ ,
tôi đã đề ra một số biện pháp sau:
3.Biện pháp thực hiện:
3.1 . Biện pháp 1:Lập kế hoạch thực hiện rèn trẻ các kỹ năng trong 1 năm học:
Đối với trẻ 3- 4 tuổi thì nhận thức của trẻ là còn hạn chế. Vì vậy để trẻ dễ hiểu
hơn và để dễ đánh giá kết quả của trẻ. Tôi đã định ra các kế hoạch và lồng ghép vào
các hoạt động trong ngày theo từng tháng như sau:
TT
KỸ NĂNG
T8
T9
1
2
3
Cách xếp hàng
Cách lấy và cất ghế
Cách cất dép và đi dép
giầy
Cách cất đồ dùng , đồ
chơi đúng nơi quy định
Cách sử dụng bát,
x
x
x
4
5
T10 T11 T12 T1
x
x
x
6 / 24
T2
T3 T4 T5
Sáng kiến kinh nghiệm : Một số biện pháp giúp trẻ 3-4 tuổi có các kỹ năng tự phục vụ bản thân
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
thìa,cốc đúng cách
Cách lấy nước và uống
nước
Cách lấy và cất gối
Cách rửa tay
Cách xúc miệng nước
muối
Cách sử lý khi ho
Cách lau mặt
Cách mặc và cởi quần
áo
Cách gấp và mắc quần
áo
Cài khuy áo
Cách cầm dao, kéo
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
Ngoài việc thường xuyên nhắc nhở, dạy trẻ các kỹ năng. Tôi vạch ra kế hoạch
đưa các kỹ năng vào các tháng để chú trọng hơn, để biết trong tháng này ngoài các
kỹ năng trẻ đã biêt thì sẽ dậy trẻ kỹ năng gì mới. Hơn nữa làm nhưu vậy trẻ sẽ nhớ
hơn là dậy trẻ liền một lúc nhiều kỹ năng , sau rồi trẻ không nhớ gì. Đưa các kỹ
năng theo tháng cô giáo cũng dễ định hướng là tháng này cần dạy trẻ kỹ năng gì mà
không bị bỏ quên, hay xót các kỹ năng.
3.2.Biện pháp 2: Nắm vững kiến thức trọng tâm về kỹ năng sống: kỹ năng tự
phục vụ cho trẻ thông qua các hoạt động vệ sinh cá nhân hàng ngày.
a. Giáo viên phải nắm được yêu cầu rèn luyện và kỹ năng thực hành cho trẻ.
- Thói quen vệ sinh cần rèn luyện.
- Ngoài những thói quen vệ sinh ở lớp, giáo viên cần rèn luyện thêm cho các
cháu những thói quen vệ sinh sau:
- Trẻ tự rửa mặt, rửa tay: trước khi ăn, sau khi đi đại tiện, chải đầu, đánh răng.
- Có ý thức giữ vệ sinh nơi công cộng, tôn trọng người khác như: không khạt
nhổ bậy, không vứt rác ra lớp học, nơi công cộng, biết sử dụng nước sạch..
- Trẻ tự mặc quần áo, biết đòi hỏi người lớn phải cho mình ăn mặc gọn gàng
sạch sẽ.
- Biết gấp cất trải nệm, gối.
- Biết giữ nhà cửa, đồ dùng đồ chơi gọn gàng sạch sẽ. Biết giúp cô lau bàn
ghế, rửa đồ chơi, xếp lại giá đồ chơi gọn gàng ngăn nắp.
7 / 24
Sáng kiến kinh nghiệm : Một số biện pháp giúp trẻ 3-4 tuổi có các kỹ năng tự phục vụ bản thân
- Khi ra nắng biết đội mũ nón và biết mặc áo mưa khi trời mưa.
- Trẻ bắt đầu hình thành vững chắc các quy tắc vệ sinh cá nhân và nếp sống
văn minh.
- Các kỹ năng cần rèn cho trẻ.
- Trẻ phải thành thạo các kỹ năng thực hành vệ sinh cá nhân.
- Biết giúp cô giặt khăn, phơi khăn.
- Biết dùng tay - khăn che miệng khi hắt hơi, ho, ngáp, hỉ mũi…
b. Giáo viên cần nắm được các trình tự sau đây để hình thành kỹ năng tự phục
vụ cho trẻ
- Cô giáo hướng dẫn cho trẻ được nội dung yêu cầu thực hiện các thao tác vệ
sinh cá nhân.
Ví dụ: Để trẻ thực hiện được các thao tác rửa tay, cô giáo cần làm mẫu từng
bước rửa tay cho trẻ quan sát và thực hiện theo.
- Các cháu mẫu giáo nhỡ tuy còn nhỏ nhưng cũng có khả năng tiếp thu được
những kiến thức thông thường vì vậy cô cần phải hướng dẫn cho các cháu biết
những điều cần thiết của từng yêu cầu vệ sinh và những tác hại của việc không thực
hiện đúng yêu cầu đó, lời hướng dẫn của cô phải đơn giản, rõ ràng, chính xác, dể
hiểu.
Ví dụ: Cô giáo cần giúp trẻ hiểu vì sao mỗi khi học tập xong, sau khi đi đại
tiện trẻ cần phải rửa tay sạch sẽ? Ngoài phương pháp dùng lời, cô có thể kèm với
lời giải thích bằng tranh, phim ảnh...
- Chuẩn bị lời hướng dẫn và động tác mẫu. Các cháu có thể làm tốt các công
việc tự phục vụ bản thân vì vậy đối với những việc có thể làm mẫu được cô cần
chuẩn bị tốt lời hướng dẫn và làm thành thạo động tác mẫu, vừa làm vừa giải thích.
Cô có thể tập trước cho một cháu để cháu đó làm mẫu cho các cháu khác làm
theo.
Ví dụ: Thực hiện đúng lịch hoạt động vệ sinh hàng ngày của trẻ để hình thành
nền nếp kỹ năng tự phục vụ vệ sinh cá nhân cho trẻ.
c] Giáo viên tổ chức một số biện pháp rèn luyện kỹ năng tự phục vụ qua hoạt
động vệ sinh cá nhân trẻ:
- Vệ sinh môi trường nề nếp của lớp:
Các cháu ở tường mầm non thời gian rất dài, nếu cô sắp xếp gọn gàng, sạch sẽ
mọi sinh hoạt của lớp có nề nếp làm cho lớp học vui tươi đầm ấm. Tất cả những cái
đó ảnh hưởng rất lớn đến sự hình thành thói quen cho trẻ.
8 / 24
Sáng kiến kinh nghiệm : Một số biện pháp giúp trẻ 3-4 tuổi có các kỹ năng tự phục vụ bản thân
Ví dụ: Lớp học sạch đẹp cháu sẽ không vứt rác bừa bãi, cháu không vứt đồ
chơi lung tung, khi mọi thứ trong lớp đều được sắp xếp theo đúng chỗ quy định.
Nếu hàng ngày cô thực hiện nghiêm túc thời gian biểu cháu sẽ thực hiện đúng
giờ nào việc đó. Vì những việc làm tốt được lặp đi lặp lại nhiều lần thì sẽ thành thói
quen tốt cho trẻ.
- Sự gương mẫu của cô và những người xung quanh: Đặc điểm của trẻ là hay
bắt chước, có thể bắt chước cái đúng, cái tốt, nhưng cũng có thể bắt chước cái sai,
cái xấu. Vì vậy cô giáo và mọi người xung quanh cần phải tự rèn bản thân và tuân
thủ những yêu cầu vệ sinh của nhà trường, thực hiện triệt để lời nói phải đi đôi với
việc làm để thực sự là tấm gương sáng cho các cháu noi theo.
Ví dụ: Trang trí, sắp xếp lớp học gọn gàng, ngăn nắp; rửa tay sau mỗi hoạt
động dạy học; giữ vệ sinh môi trường trường lớp sạch đẹp...
3.3. Biện pháp 3:Dạy trẻ kỹ năng tự phục thông qua các hoạt động hàng ngày.
a. Muốn thực hiện được những quy định thì phải có phương tiện thực hiện.
- Tham mưu nhà trường, phụ huynh học sinh tạo điều kiện vật chất tối thiểu
cần thiết để trẻ được thường xuyên thực hiện được những quy định về vệ sinh.
Ví dụ: Cô dạy các cháu bỏ rác vào sọt [giỏ rác] thì lớp phải có giỏ rác cho các
cháu bỏ, có phương tiện lại được thực hiện thường xuyên ở lớp cũng như ở nhà,
cháu sẽ nhanh chóng hình thành được thói quen vệ sinh đó. Cô cùng gia đình kết
hợp dạy trẻ ở mọi lúc mọi nơi, nếu có điều kiện để rèn luyện những kỹ năng thực
hành vệ sinh và hành vi văn minh cho trẻ.
- Trang bị, bổ sung đủ các trang thiết bị vệ sinh cá nhân trẻ ở lớp.
Ví dụ: Mỗi cháu 1 khăn mặt, 1 bàn chải răng, 1 cốc uống nước riêng có kí hiệu
tên trẻ; Khăn thêu tên, bìa hồ sơ để lưu bài học theo chủ đề, đồ dùng học tập của cá
nhân trẻ đều ghi tên kí hiệu riêng từng cháu.
- Giữ sạch sẽ nhà vệ sinh của trẻ:
Nhà vệ sinh nếu không được giữ vệ sinh sạch sẽ là nơi dễ mang mầm bệnh, vì
thế nhà vệ sinh dành cho trẻ cần được chú ý giữ gìn sạch sẽ, thông thoáng không để
có mùi hôi. Thường xuyên chà rửa, lau chùi nhà vệ sinh bằng dung dịch nước vệ
sinh, nước lau nhà vừa vệ sinh sạch sẽ vừa giúp phòng tránh được các mầm bệnh
cho trẻ, giúp trẻ thoải mái khi sử dụng nhà vệ sinh.
Ví dụ: Chà sạch sẽ nhà vệ sinh mỗi ngày, giữ sạch sẽ các dụng cụ vệ sinh.
Ngoài ra, còn dán các hình ảnh thực hiện các thao tác và hành động thực hiện
vệ sinh dán trên vách lớp, trong nhà vệ sinh ngay chỗ đặt bồn rửa tay của trẻ hoặc
9 / 24
Sáng kiến kinh nghiệm : Một số biện pháp giúp trẻ 3-4 tuổi có các kỹ năng tự phục vụ bản thân
nơi trẻ tiểu tiện với mục đích thường xuyên nhắc nhở trẻ có thói quen vệ sinh đồng
thời thực hiện tốt các thao tác vệ sinh và các hành vi văn minh.
Tham mưu cùng nhà trường trang bị đầy đủ các dụng cụ vệ sinh cho trẻ:
khăn lau tay, lau mặt, bàn chải đánh răng, ca múc nước, xà phòng… chú ý sắp xếp
ngăn nắp, vừa tầm tay trẻ giúp trẻ dễ lấy sử dụng.
Ví dụ: Xà phòng để trong rổ nhỏ hoặc túi lưới treo cạnh bồn rửa tay; các loại
khăn treo trên giá thấp ngang tầm với trẻ và thường xuyên giặt sạch, phơi khô dưới
ánh nắng mặt trời; bàn chải đánh răng rửa sạch phơi nắng và cắm vào trong một giá
để bàn chải…
b. Rèn trẻ thông qua các hoạt động của lớp trong ngày
* Giờ đón trẻ: tôi đón trẻ vào lớp nhắc trẻ phải chào ba, mẹ ; chào cô, tôi
hướng dẫn trẻ xếp mũ nón bảo hiểm, cặp vào kệ, giúp trẻ chải lại đầu tóc, hướng
dẫn trẻ xếp dép đúng chân ngay ngắn lên kệ dép.
* Giờ ăn trưa: Dạy trẻ rửa tay, lau mặt, mời cô, các bạn, cầm muỗng đúng tay.
Ăn nhai từ tốn, không nhai nhồm nhoằm và nuốt vội.
Không ngậm thức ăn lâu trong miệng – không vừa ăn vừa chơi, vừa nói
chuyện, đi lại lung tung.
Hình ảnh giờ ăn cơm của trẻ
* Khi trẻ uống nước: dạy và nhắc trẻ uống nước từ từ, không làm đổ, không
làm rơi cốc, không rót nước quá đầy, không thò tay vào thùng chứa nước thừa,
không uống nước sống...
10 / 24
Sáng kiến kinh nghiệm : Một số biện pháp giúp trẻ 3-4 tuổi có các kỹ năng tự phục vụ bản thân
* Hoạt động vệ sinh: rửa tay – rửa mặt:
Rửa tay – rửa mặt: đúng cách, đúng kỹ năng vệ sinh tay – mặt cô hướng dẫn.
Hình ảnh trẻ xếp hàng chuẩn bị đi rửa tay
Hình ảnh trẻ thực hiện rửa tay
11 / 24
Sáng kiến kinh nghiệm : Một số biện pháp giúp trẻ 3-4 tuổi có các kỹ năng tự phục vụ bản thân
* Dạy trẻ biết tự mặc quần áo: Trang phục quần áo gọn gàng sạch sẽ - không
mặc quần áo bẩn, rách, đứt cúc, không ngồi lê trên sàn đất hoặc bôi bẩn vào quần
áo – thường xuyên tắm rửa thay quần áo.
Ví dụ: Cho trẻ xem tranh ảnh các bạn nhỏ ăn mặc quần áo sạch sẽ khi đi
học, khi đi đến những nơi công cộng hoặc dự lễ hội.
* Giờ đón và trả trẻ: Cô nhắc nhở phụ huynh cùng với cô giáo dục các cháu
kỹ năng tự phục vụ của trẻ.
Ví dụ: Trao đổi với phụ huynh các thao tác rửa tay hoặc giờ giấc hoạt động
của trẻ trong một ngày.
Nhắc nhở phụ huynh cho con tự cất đồ dùng cá nhân của mình vào đúng tủ,
đúng nơi quy định, đúng ký hiệu. Bố mẹ cùng hướng dẫn con cất các đồ dùng đó
ngay ngắn. Tuyệt đối bố mẹ không nên làm hộ con. Hơn nữa bố mẹ khi đưa con đi
học cùng kiểm tra xem con đã cất đúng đồ dùng cá nhân của mình chưa cùng với
các cô.
Trẻ thực hiện tự cất dép đúng nơi quy định
Ví dụ: Trẻ khi đi đến lớp sẽ tự cầm dép của mình và cất vào chỗ có ký hiệu để
dép của mình, để ngay ngắn.
12 / 24
Sáng kiến kinh nghiệm : Một số biện pháp giúp trẻ 3-4 tuổi có các kỹ năng tự phục vụ bản thân
Hình ảnh trẻ tự cất ba lô của mình vảo tủ cá nhân\
* Giờ ngủ: Tôi cho trẻ làm giúp cô những việc vừa sức của mình và rèn cho trẻ
có các thói quen tốt. Đó là cho trẻ xếp hàng đi lấy gối, xếp gối và cất gối đúng nơi
quy định sau khi ngủ dậy
* Thực hiện đúng chế độ hoạt động vệ sinh của trẻ:
13 / 24
Sáng kiến kinh nghiệm : Một số biện pháp giúp trẻ 3-4 tuổi có các kỹ năng tự phục vụ bản thân
Để hình thành thói quen và nền nếp thực hiện các kỹ năng cho trẻ, tôi luôn
thực hiện đúng theo lịch hoạt động vệ sinh ở trường.
Thực hiện chế độ sinh hoạt vệ sinh đều đặn, hợp lý: luôn luôn tổ chức cho trẻ
thực hiện các thao tác vệ sinh đúng giờ, chú ý quan sát, theo dõi khi trẻ để kịp thời
nhắc nhở trẻ làm theo quy định.Nhắc nhở trẻ, động viên trẻ kịp thời để trẻ tiếp thu
và thực hiện tốt nhất.
Ví dụ như: Khi dậy trẻ vào các hoạt động cần dùng đến ghế để ngồi tôi sẽ rèn
trẻ cách be ghê đúng cách, bê bằng hai tay, lấy lần lượt từ trên xuống, không chen
lấn nhau khi lấy.
Hình ảnh trẻ thực hiện bê ghê
Và khi cất ghế trẻ cũng phải bê ghê hai tay, xếp lần lượt, ngay ngắn, đúng nơi
quy định, không xếp quá cao.
14 / 24
Sáng kiến kinh nghiệm : Một số biện pháp giúp trẻ 3-4 tuổi có các kỹ năng tự phục vụ bản thân
Hình ảnh trẻ cất ghế
3.4. Biện pháp 4:Lồng ghép một số bài thơ khi dạy kỹ năng tự phục vụ cho trẻ:
Để trẻ dễ nhớ, dễ thực hiện thì khi dậy trẻ kỹ năng nào tôi sẽ dạy trẻ một bài
thơ. Trẻ sẽ đọc thơ và làm theo.Như vậy trẻ sẽ sẽ rất hứng thứ vì trẻ vừa đọc thơ và
vừa được diễn lại. Trẻ không có cảm giác bị ép buộc khi học. Và lại khi đọc thơ trẻ
sẽ rất nhớ các bước hơn là mình nói bằng lý thuyết.
Ví dụ: Khi dạy trẻ kỹ năng xếp hàng tôi sẽ lồng ghép bài thơ “ Quy tắc xếp
hàng”
Quy tắc xếp hàng
Trong lúc xếp hàng
Bé đừng chen lấn
Đợi chờ kiên nhẫn
Có gì khó đâu
Đến trước, đứng trước
Đến sau , đứng sau
Nét đẹp văn hóa
- Hay khi dạy kỹ năng rửa tay có rất nhiều kỹ năng khó và các bước. Trẻ rất
khó nhớ. Thậm chí khi thực hiện trẻ sẽ sợ và làm không đứng yêu cầu kỹ năng cần
15 / 24
Sáng kiến kinh nghiệm : Một số biện pháp giúp trẻ 3-4 tuổi có các kỹ năng tự phục vụ bản thân
đặt ra. Vì vậy, để cho trẻ nhớ tôi sẽ vừ cho trẻ đọc bài thơ “ Rửa tay” và trẻ thực
hiện.
Bài thơ: Rửa tay
Bé làm ướt tay nào
Bánh xà phòng nho nhỏ
Em xát lên bàn tay
Nước máy đầy trong vắt
Em rửa đôi bàn tay
Xoa lòng bàn tay nào
Rồi đến kẽ ngón tay
Đổi bên làm lại nào
Tiếp đến xoay cổ tay
Ôi bé thật là giỏi
Đổi bên xoay tiếp nha
Chụm đầu ngón tay lại
Rửa cho sạch nhé bé
Khăn mặt đây thơm phức
Bé hãy lau khô tay
Đôi bàn tay be bé
Nay rửa sạch, xinh xinh
Cùng giơ tay vỗ vỗ.
- Và khi dậy kỹ năng lau mặt tôi cho trẻ đọc bài thơ “ Bé tập rửa mặt”
Bài thơ: Bé tập rửa mặt
Một tay chẳng làm được
Bé phải lau hai tay
Bắt đầu từ mắt này
Lau từ trong ra nhé
Nhích khăn lên các bé
Lau sống mũi xuống đi
Sau đó đến cái gì
Cái miệng xinh của bé
Cô cất giọng nhỏ nhẹ
Làm thế nào nữa đây?
Bé gấp đôi khăn ngay
16 / 24
Sáng kiến kinh nghiệm : Một số biện pháp giúp trẻ 3-4 tuổi có các kỹ năng tự phục vụ bản thân
Lau hai bên má đỏ
Gấp đôi một lần nữa
Lau cái cổ cái cằm
Mắt bé nhìn chăm chăm
Kìa cô khen bé giỏi.
- Tiếp khi dậy đến kỹ năng xử lý khi ho tôi cũng tự sáng tác bài thơ “Cô dạy
bé” để cho trẻ dễ nhớ.
Bài thơ: cô dạy bé
Bé đến lớp
Cô dạy bé
Bé nhớ nhé
Nếu bị ho
Hay hắt hơi
Bé lấy ngay
Tay che miệng
Thế mới ngoan
Ai cũng yêu.
- Nhờ có việc dậy trẻ kỹ năng tự phục vụ thông qua các bài thơ nên trẻ rất
nhớ, và thực hiện khá tốt các kỹ năng được học.
3.5. Biện pháp 5:Tuyên truyền, phối hợp phụ huynh học sinh dạy trẻ kỹ năng
tự phục vụ :
Muốn trẻ hình thành được các kỹ năng tự phục vụ tốt thì nhà trường và gia
đình phải thống nhất yêu cầu giáo dục đối với trẻ. Nhà trường và giáo viên thông
báo, yêu cầu biện pháp giáo dục kỹ năng phục vụ cho phụ huynh biết, yêu cầu phụ
huynh cần theo dõi giúp đỡ và cho biết tình hình thực hiện ở nhà để cùng phối hợp
giáo dục rèn luyện cho trẻ.
Ví dụ: Cần duy trì thực hiện nề nếp cho trẻ lau miệng, xúc miệng nước muối
sau bữa ăn ở trường cũng như ở nhà.
Để thu hút sự chú ý của phụ huynh đến góc tuyên truyền cần trang trí thật đẹp
bảng thông tin tuyên truyền dành cho phụ huynh. Các bậc cha mẹ có thể đọc, quan
sát theo dõi dễ dàng giúp nhà trường tuyên truyền đến cha mẹ của trẻ những kết
quả giáo dục của con mình, tạo điều kiện cho giáo viên trao đổi hai chiều với các
bậc cha mẹ những vấn đề có liên quan đến trẻ, các thông tin của lớp, thông tin sức
17 / 24
Sáng kiến kinh nghiệm : Một số biện pháp giúp trẻ 3-4 tuổi có các kỹ năng tự phục vụ bản thân
khỏe, ngược lại cha mẹ có thể ghi chép những yêu cầu, đề nghị, thông tin cần trao
đổi với giáo viên.
Ví dụ: Giáo viên có thể tuyên truyền về hình ảnh hướng dẫn các bước rửa tay,
kết quả tình hình sức khỏe của trẻ... Phụ huynh có thể ghi chép một số bài hát, bài
thơ, câu chuyện có nội dung dạy trẻ kỹ năng tự phục vụ
Ngoài ra cần tiếp tục xây dựng thư viện cho bé tại lớp, tại nhà, khuyến khích
các bậc cha mẹ tăng cường đọc sách cho trẻ nghe. Để duy trì bổ sung nhu cầu đọc
sách của trẻ, cần thường xuyên vận động cha mẹ quan tâm tặng sách cho góc thư
viện của lớp và trang bị phong phú cho góc sách ngay tại gia đình.
Ví dụ: Tạo điều kiện mời phụ huynh đến tham quan góc thư viện của bé, quan
sát giờ đọc sách, xem tranh của bé. Qua đó, vận động phụ huynh tặng sách cho góc
thư viện của lớp.
Quan trọng nhất là hàng ngày giáo viên cần kiểm tra kỹ năng trẻ về một số
vấn đề đơn giản như: trước khi đi học các con đã rửa tay, chân, mặt mũi sạch sẽ
chưa?…. Và phải động viên kịp thời khi trẻ thực hiện đúng được một trong những
vấn đề vệ sinh như đã rửa tay chân , rửa mặt sạch.
Ví dụ: Đưa vào tiêu chuẩn nêu gương để giúp trẻ thực hiện tốt theo quy định.
Bên cạnh đó cần động viên, khuyến khích những trẻ chưa thực hiện tốt lần sau
cố gắng thực hiện tốt như các bạn.
Thường xuyên nhắc nhở trẻ bỏ rác đúng nơi quy định, treo áo, mũ, để dép vào
đúng nơi quy định, quét dọn lớp khi lớp bẩn, biết kê bàn ghế lại cho gọn gàng khi
bàn ghế để không ngay ngắn.
Trước khi ra về, cô nhắc trẻ về nhà tắm rửa sạch sẽ, rửa tay sạch trước khi ăn
và sau khi đi vệ sinh.,….Cứ như thế, hàng ngày, hàng ngày cô động viên kịp thời
trẻ vệ sinh cá nhân sạch sẽ, để dép, mũ,…đúng nơi quy định sẽ giúp cho trẻ dần
dần hình thành được thói quen tốt .
4. Kết quả:
* Về phía giáo viên
Nắm được mục đích, hiểu rõ sự cần thiết phải dạy kỹ năng tự phục vụ
Nắm vững phương pháp dạy kỹ năng sống: kỹ năng tự phục vụ qua hoạt động
cho trẻ.
Có nhiều hình thức phong phú dạy trẻ kỹ năng tự phục vụ .
Mạnh dạn, tự tin điều khiển các cuộc họp phụ huynh học sinh, biết tự chuẩn
bị, phối hợp chặt chẽ, trao đổi thường xuyên với cha mẹ trẻ.
18 / 24
Sáng kiến kinh nghiệm : Một số biện pháp giúp trẻ 3-4 tuổi có các kỹ năng tự phục vụ bản thân
* Về phía trẻ:
100% trẻ thích đến trường
100% trẻ đều được cha mẹ tạo điều kiện và khuyến khích khơi dậy tính tò mò,
phát triển trí tưởng tượng, năng động, mạnh dạn, tự tin.
100% trẻ có thói quen lao động tự phục vụ bản thân, được rèn luyện kỹ năng
tự lập; kỹ năng nhận thức; kỹ năng vận động thô, vận động tinh thông qua các hoạt
động hằng ngày trong cuộc sống của trẻ.
100% trẻ được giáo dục, chăm sóc nuôi dưỡng tốt, được bảo vệ sức khỏe,
được bảo đảm an toàn, phòng bệnh, được theo dõi cân đo bằng biểu đồ phát triển.
80% trẻ luôn có kết quả tốt trong học tập thông qua bảng đánh giá trẻ ở lớp
sau mỗi giai đoạn, cuối độ tuổi và kết quả kiểm tra đánh giá chất lượng sau mỗi chủ
đề đối với từng trẻ đạt khá và tốt với các chỉ tiêu cụ thể đạt được như sau: mạnh
dạn tự tin đạt 85%; kỹ năng tự lập, tự phục vụ: 97.72%; kỹ năng vệ sinh: 98%;
Trẻ đi học đều hơn, đạt tỷ lệ chuyên cần đạt từ 95 % trở lên và ít gặp khó khăn
khi đến lớp, có kỹ năng lao động tự phục vụ.
Kết quả đánh giá trên trẻ cuối năm như sau:
TT
Nội dung khảo sát
Đầu năm đạt
Số
Tỷ lệ
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
Xếp hàng đúng cách
Tự lấy và cất ghế
Tự xúc cơm ăn
Tự lấy cốc và uống nước đúng cách
Tự rửa tay
Tự xúc miệng nước muối sau khi ăn cơm
Tự lấy tay che miệng khi ho
Tự biết cách lau mặt
Tự biết lau miệng đúng cách
Tự biết mặc, cởi áo
Tự biết cách cất dép và đi dép
Tự biết cài khuy áo
Tự biết lấy và cất gối
Tự biết cách cầm kéo, cầm dao
Tự cất đồ dùng, đồ chơi đúng nơi quy
lượng
20
22
28
30
24
29
31
19
20
25
30
15
25
12
30
16
định
Tự biết cách gấp, mắc quần áo
12
19 / 24
Cuối năm đạt
Số
Tỷ lệ
%
51,3
56,4
71,8
76,9
61.5
74,4
79,5
48,7
51,3
64,1
76,9
38,5
64,1
30,8
76,9
lượng
39
39
39
39
37
36
39
36
35
36
39
37
39
35
39
%
100
100
100
100
94,8
92,3
100
92,3
90
92,3
100
94,8
100
90
100
30,8
35
90
Sáng kiến kinh nghiệm : Một số biện pháp giúp trẻ 3-4 tuổi có các kỹ năng tự phục vụ bản thân
17
Khả năng trẻ tự làm được không cần cô
4
10,3
38
97,4
nhắc nhở
* Về phía phụ huynh học sinh:
- Cha mẹ các cháu luôn coi trọng trẻ và tích cực tham gia vào các hoạt động
giáo dục trẻ ở nhà trường. Kết quả đã có 78% thư mời lần lượt các bậc cha mẹ đến
dự giờ, tham gia vào các hoạt động có chủ đích, hoạt động tự chọn, trực tiếp giúp
trẻ hoàn thành đạt các bài tập, các yêu cầu của cô.
- Các bậc cha mẹ đã có thói quen liên kết phối hợp chặt chẽ với cô giáo trong
việc dạy trẻ các kỹ năng sống, trao đổi với giáo viên bằng nhiều hình thức thông
qua bảng thông tin dành cho cha mẹ, bảng đánh giá trẻ ở lớp; số lượng phụ huynh
học sinh tham gia đông hơn kết quả lượng phụ huynh dự họp trong cả hai kỳ họp
vừa qua ở các lớp đều đạt trên 80%, đúng đối tượng là cha hoặc mẹ đạt 70%.
- Giao tiếp giữa cha mẹ và con cái tốt hơn, đa số cha mẹ dịu dàng, ít la mắng
trẻ, thay đổi trong cách rèn kỹ năng cho trẻ, phân việc cho trẻ, không cung phụng
trẻ thái quá, không còn hình ảnh ba bế con, mẹ đi sau xách cặp cho con, tranh thủ
đút cho con ăn, ngược lại xuất hiện khá nhiều hình ảnh trẻ tự đeo ba lô, tự đi lên
lầu, tự xúc cơm ở trẻ nhỏ …..
- Cha mẹ cảm thấy mản nguyện với thành công của trẻ, tin tưởng vào kết quả
giáo dục của nhà trường, không chê bai chỉ trích cô giáo ngược lại cha mẹ thông
cảm, chia sẻ những khó khăn của cô giáo, cung cấp vật liệu, phụ giúp giáo viên
trang trí lớp, làm đồ chơi.
20 / 24
Sáng kiến kinh nghiệm : Một số biện pháp giúp trẻ 3-4 tuổi có các kỹ năng tự phục vụ bản thân
PHẦN III: KẾT LUẬN VÀ KHUYẾN NGHỊ
1.Kết luận:
Trên đây là một số biện pháp giúp trẻ 3-4 tuổi có các kỹ năng tự phục bản thân
mà tôi đã đúc kết trong quá trình dạy học, sáng tạo và đưa và sử dụng. Các biện
pháp tôi đưa ra đã được ban giám hiệu và đồng nghiệp đánh giá cao.Nhờ có các
biện pháp trẻ đã có các kỹ năng tự phục vụ bản thân được tốt nhất. Tạo cho trẻ tính
tích cực, chủ động , sáng tạo trong các hoạt động .
2. Bài học kinh nghiệm:
Với những kết quả đạt được, bản thân tôi rút ra những kinh nghiệm tốt nhất là
tích cực nghiên cứu tài liệu, do tích luỹ được trong suốt quá trình thời gian công tác
một số điều cần làm và cần tránh trong dạy trẻ mầm non những kỹ năng sống cơ
bản kỹ năng tự phục vụ qua hoạt động vệ sinh cá nhân như sau:
* Một số điều cần làm giúp trẻ rèn luyện kỹ năng sống: kỹ năng tự phục vụ qua
các hoạt động:
Trước hết là người lớn phải là tấm gương sáng, yêu thương, tôn trọng, đối xử
công bằng với trẻ và đảm bảo an toàn cho trẻ.
Người lớn khuyến khích, chia sẻ thì trẻ sẽ tự tin vào năng lực của bản thân và
trẻ sẽ làm tốt hơn kỹ năng sống, kỹ năng tự phục vụ.
Cô giáo chịu khó trò chuyện với trẻ, trả lời những câu hỏi vụn vặt của trẻ,
không la mắng, giải quyết hợp lý, công bằng với mọi tình huống xảy ra giữa trẻ.
Trong giảng dạy, chú ý đến hoạt động cá nhân, hoạt động nhóm nhiều.
* Một số điều cần tránh khi dạy trẻ kỹ năng sống: kỹ năng tự phục vụ các hoạt
động cá nhân
- Không bao bọc trẻ một cách thái quá sẽ làm trẻ yếu đuối: Cha mẹ thường
không đánh giá đúng khả năng của trẻ cho rằng trẻ còn nhỏ sẽ không làm được một
điều gì cả. Sự bảo bọc thái quá sẽ dẫn trẻ đến ý nghĩ rằng bản thân trẻ không thể
làm điều gì nên thân. Hãy nhớ: đừng bao giờ làm những gì mà trẻ có thể làm được.
- Không yêu cầu những điều không phù hợp với lứa tuổi của trẻ vì những yêu
cầu ở trẻ phải thực hiện một hành vi chính chắn mà trẻ chưa có khả năng hoặc trẻ
21 / 24
Sáng kiến kinh nghiệm : Một số biện pháp giúp trẻ 3-4 tuổi có các kỹ năng tự phục vụ bản thân
phải làm các yêu cầu không mang tính thống nhất và liên tục trong việc cho phép
hoặc cấm đoán sẽ ảnh hưởng không tốt đến sự phát triển tính nhận thức ở trẻ.
- Không nên giáo huấn quá nhiều vì ảnh hưởng của những luồng ngôn ngữ đó
làm cho đứa trẻ ngưng hoạt động nhưng trong thực tế đứa trẻ không thể ngưng hoạt
động sẽ dần làm cho trẻ nghĩ rằng trẻ là người có tội, làm nảy sinh tính tự ti, đánh
giá tiêu cực về bản thân sau này.
2. Khuyến nghị và đề xuất:
- Qua tìm tòi nghiên cứu và thực hiện đề tài tôi nhận thấy nội dung giáo dục
kỹ năng tự phục vụ cho trẻ ở bậc học mầm non là rất phù hợp và cần thiết .Vì vậy
đề nghị các cấp lãnh đạo tiếp tục triển khai thực hiện rộng rãi nội dung giáo dục kỹ
năng tự phục vụ cho trẻ ở các trường mầm non.
- Mở lớp tập huấn chuyên môn về nội dung giáo dục kỹ năng sống, kỹ năng tự
phục vụ cho giáo viên.
- Tuyên truyền nội dung giáo dục kỹ năng sống, kỹ năng tự phục vụ cho trẻ
mầm non trên đài,báo,ti vi nhằm nâng cao nhận thức của phụ huynh
- Tăng cường điều kiện cơ sở vật chất cũng như kinh phí để tổ chức các hoạt
động tập thể có quy mô,chất lượng cao.
Trên đây là một số kinh nghiệm nhỏ của tôi trong quá trình thực hiện dạy trẻ
kỹ năng tự phục vụ. Để có cách làm hay hơn tôi sẽ phát huy ưu điểm và khắc phục
mặt còn tồn tại để bản sáng kiến bổ ích hơn. Kính mong các cấp lãnh đạo đóng góp
thêm nhiều ý kiến và bổ sung để bản sáng kiến kinh nghiệm của tôi đạt kết quả tốt
hơn.
22 / 24
Sáng kiến kinh nghiệm : Một số biện pháp giúp trẻ 3-4 tuổi có các kỹ năng tự phục vụ bản thân
TÀI LIỆU THAM KHẢO
1.Chương trình giáo dục mầm non
2.Hướng dẫn tổ chức thực hiện chương trình giáo dục mầm non các độ
tuổi.
3.Tài liệu tập huấn giáo dục kỹ năng sống cho trẻ mầm non
4.Tài liệu tâm sinh lý của trẻ mầm non
5.Tạp chí Giáo dục mầm non.
23 / 24
Sáng kiến kinh nghiệm : Một số biện pháp giúp trẻ 3-4 tuổi có các kỹ năng tự phục vụ bản thân
MỤC LỤC
Trang
PHẦN I: ĐẶT VẤN ĐỀ
1. Lý do chọn đề tài........................................................................................1
2. Thời gian nghiên cứu.................................................................................2.
3. Phạm vi nghiên cứu ..................................................................................2
PHẦN II: GIẢI QUYẾT VẤN ĐỀ
1. Cơ sở lý luận..............................................................................................3
2. Cơ sở thực tiễn............................................................................................4
3. Biện pháp thực hiện ....................................................................................6
4. Kết quả.......................................................................................................19
PHẦN III: KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ
1. Kết luận.....................................................................................................22
2. Bài học kinh nghiệm .................................................................................22
3. Khuyến nghị và đề xuất..............................................................................23
4. Tài liệu tham khảo trang ............................................................................ 24
5. Mục lục........................................................................................................25
24 / 24
Một số biện pháp giáo dục kĩ năng tự phục vụ cho trẻ 3 4 tuổi
Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây [4.8 MB, 28 trang ]
Một số biện pháp giáo dục kĩ năng tự phục vụ cho trẻ 3-4 tuổi
MỤC LỤC
Nội dung đề mục
Trang số
I. ĐẶT VẤN ĐỀ
2
II. GIẢI QUYẾT VẤN ĐỀ
4
1. Cơ sở lí luận
4
2. Cơ sở thực tiễn
5
2.1. Thuận lợi
5
2.2. Khó khăn
6
3. Các biện pháp tiến hành
7
3.1. Biện pháp 1. Xây dựng kế hoạch
7
3.2. Biện pháp 2. Phối hợp với phụ huynh
8
3.3. Biện pháp 3: Xây dựng môi trường làm việc ngay tại gia đình.
9
3.4. Biện pháp 4: Đặt mục tiêu hướng dẫn và rèn luyện những kĩ
năng cần thiết.
10
3.5. Biệnpháp 5: Phân công công việc.
22
3.6. Biệnpháp 6 : Khuyến khích kết quả trẻ làm được.
23
4. Hiệu quả của sáng kiến kinh nghiệm
24
III. KẾT THÚC VẤN ĐỀ
26
1. Ý nghĩa của sáng kiến kinh nghiệm
26
2. Bài học kinh nghiệm
26
3. Đề suất , khuyến nghị
27
IV. TÀI LIỆU THAM KHẢO
28
1/28
Một số biện pháp giáo dục kĩ năng tự phục vụ cho trẻ 3-4 tuổi
I. ĐẶT VẤN ĐỀ
Trẻ em hôm nay – Thế giới ngày mai, trẻ em là nguồn hạnh phúc của mỗi gia
đình, là tương lai của đất nước, là lớp người kế tục sự nghiệp của cha anh, gánh vác
mọi công việc xây dựng và bảo vệ tổ quốc – xã hội chủ nghĩa. Mọi trẻ em sinh ra
đều có quyền được chăm sóc, nuôi dưỡng, tồn tại và phát triển. Khi xã hội ngày
càng phát triển thì giá trị con người ngày càng được nhận thức đúng đắn và được
đánh giá toàn diện. Vì một tương lai tươi sáng, trẻ em sẽ trở thành chủ nhân hữu ích
của tương lai, thì ngay từ tuổi ấu thơ trẻ phải được hưởng nền giáo dục phù hợp,
hiện đại và toàn diện về mọi mặt: Đức, Trí, Thể, Mỹ. Giáo dục mầm non là bậc học
đầu tiên nhưng lại mang nền tảng rất quan trọng đối với việc giáo dục sau này.Tâm
hồn trẻ thơ như tờ giấy trắng rất non nớt,rất trong sáng và dễ tiếp thu những cái tốt
cũng như những cái xấu bên ngoài. Tuy nhiên ở lứa tuổi này nếu như không biết
uốn nắn trẻ không đến nơi thì sẽ gây khó khăn cho các bậc học sau này. Chính vì
vậy người lớn chúng ta cần phải rèn luyện cho trẻ những thói quen tốt ngay từ nhỏ.
Như ông bà nói “Dạy trẻ từ thủa còn thơ”
Thật vậy, với sự phát triển mạnh mẽ của nền kinh tế rất nhiều bậc phụ huynh có
ít thời gian để quan tâm và hướng dẫn con cái chình vì vậy trẻ thường hay ỷ lại và
không tự lo cho bản thân. Trẻ em ngày nay đã thông minh hơn, hoạt bát, lém lỉnh
hơn nhiều so với trẻ ngày xưa. Tuy nhiên các con lại rất thiếu kĩ năng sống, thiếu
khả năng tự lập thường hay dựa dẫm vào người lớn. Khi gặp khó khăn chúng tìm
ngay đến người lớn mà không tìm cách giải quyết. Điều này ảnh hưởng đến sự phát
triển nhận thức,tình cảm của trẻ. Vì thế để đạt được mục tiêu của ngành đưa ra thì
giáo viên tìm cách hướng dẫn chỉ bảo cho trẻ kĩ năng giao tiếp, kĩ năng sống, kĩ
năng tự phục vụ ngay từ bây giờ. Nếu trẻ biết tự phục vụ, trẻ thấy quí trọng bản
thân nuôi dưỡng những giá trị sống và hình thành kĩ năng sống tích cực trong trẻ,
giúp trẻ cân bằng cuộc sống trên bốn lĩnh vực nền tảng: Thể trạng, tâm hồn, trí tuệ,
tinh thần từ đó xây dựng cho trẻ những kĩ năng sống hòa nhập với môi trường xung
quanh. Ở mỗi lứa tuổi trẻ cần có những tác động khác nhau đến kĩ năng sống của
ttrẻ. Chăm sóc, giáo dục , nuôi dưỡng trẻ từ lứa tuổi mầm non chính là cơ sở để trẻ
phát triển toàn diện về thể chất, tình cảm , thẩm mỹ, trí tuệ, là nền tảng cho quá
trình suốt đời của trẻ. Để có những biện pháp hay, thiết thực nhằm hướng dẫn trẻ tự
phục vụ đầu tiên tôi tìm hiểu những nguyên nhân đưa đến trẻ chưa có khả năng tự
phụ vụ và ý thức của trẻ phục vụ chưa tốt.
Nguyên nhân thứ nhất: Xuất phát từ phía trẻ,có một số cháu do khả năng tiếp thu
chậm hoặc không chịu tập trung nghe cô hướng dẫn điều này dẫn đến cho giáo viên
dẫn đến bực mình có thể mắng hoặc phạt trẻ. Đôi với những giáo viên có cái tâm
thì có thể kiềm chế bản thân để hướng dẫn cháu đến nơi, đến chốn. Nhưng bên
cạnh đó có những cô sợ mình kiềm chế không được đã để cho trẻ tự mày mò hoặc
2/28
Một số biện pháp giáo dục kĩ năng tự phục vụ cho trẻ 3-4 tuổi
giúp trẻ luôn. Trong gia đình cũng vậy cứ nghĩ con mình còn nhỏ chưa thể làm
được hay làm luống cuống nên bố mẹ làm luôn cho nhanh, điều này cứ thế lâu dần
dẫn đến hình thành ở trẻ thói quen ỷ lại, lười làm và không có kĩ năng tự phục vụ.
Nguyên nhân thứ hai : Xuất phát từ giáo viên, do cô không chịu khó không
kiên trì hướng dẫn trẻ tự phục vụ nên cô hay làm giúp trẻ cho đỡ mất thời gian, đỡ
phải bực tức khi cháu không làm được. Việc này lâu dần dẫn đến hình thành ở trẻ
thói quen ỷ lại, lười làm và không có kĩ năng tự phục vụ. Vì trẻ nghĩ “ Mình không
làm thì có người khác làm thôi”.
Nguyên nhân thứ ba: Do mỗi gia đình Việt Nam chỉ có 1 đến 2 con, tất cả
những tình cảm bố mẹ dành trọn cho những đứa con yêu quý của mình, ngoài ra
còn có những đứa trẻ là con cầu con khẩn nên được gia đình chiều chuộng hết mức.
Trẻ luôn được đáp ứng ngay mọi yêu sách, moi mong muốn của trẻ. Bố mẹ làm
thay trẻ tất cả mọi việc vì sợ trẻ vất vả, sợ quá sức của con, sợ con làm không đúng
ý mình, sợ mất thời gian….. Điều này lâu dần hình thành thói quen ỷ lại, luôn dựa
dẫm vào người khác, thiếu kiên nhẫn và lười lao động. Ngoài ra còn có vô số các
nguyên nhân khác chủ quan hay khách quan đã làm cho trẻ thiếu kĩ năng và thói
quen tự phục vụ.
Chính vì vậy tôi luôn quân tâm đến biện pháp rèn kĩ năng tự phục vụ cho trẻ
đặc biệt ở lứa tuổi 3-4 tuổi. Ở lứa tuổi này bước đầu có khả năng giao tiếp có thể
học những bài học tự phục vụ đơn giản rồi dần dần đến phức tạp.
Qua tìm tòi nghiên cứu, nhận thức sâu sắc ý nghĩa vai trò quan trọng của kĩ năng
tự phục vụ với sự phát triển của trẻ tôi đã lựa chọn đề tài “ Một số biện pháp giáo
dục kĩ năng tự phục vụ cho trẻ 3-4 tuổi”
3/28
Một số biện pháp giáo dục kĩ năng tự phục vụ cho trẻ 3-4 tuổi
II. GIẢI QUYẾT VẤN ĐỀ
1. Cơ sở lí luận
Tính tự lập được hình thành rất sớm và là 1 biểu hiện tâm lí có ảnh hưởng trực
tiếp đến quá trình hình thành các phẩm chất nhân cách của trẻ . Một sổ dấu hiệu
đáng tin cậy của bắt đầu sự hình thành tính tự lập ,đó là nhu cầu tự khẳng định
mình xuất hiện. Trẻ muốn tự làm những công việc trong sinh hoạt hằng ngày. Giáo
dục tính tự lập cho trẻ ngay từ khi còn bé không những tạo cho trẻ khả năng tự lập
trong sinh hoạt hằng ngày còn là một trong những điều kiện quan trọng để hình
thành sự tự tin, năng động , sáng tạo làm cơ sở hình thành kĩ năng sống sau này.
Thực tế hiện nay cho thấy, đối với gia đình,chủ yếu là cha mẹ có nhiều sai lầm
giáo dục nói chung và giáo dục tính tự lập cho trẻ nói riêng. Thứ nhất là nuông
chiều con quá mức chỉ biết hưởng thụ sau này trở thành người ích kỉ, vụng về, thiếu
tự tin trong cuộc sống. thứ hai là không tin vào khả năng của trẻ, trẻ muốn làm
nhưng thấy trẻ làm nóng ngóng, chậm chạp thì tỏ ra khó chịu nên người lớn thường
sốt ruột và làm thay trẻ, dẫn đến trẻ có sự bướng bỉnh dần dần ỷ lại, lười biếng
thiếu tự tin ở trẻ.
Đối với giáo viên luôn nhận thức đầy đủ và có thái độ đúng đắn trong việc giáo
dục tính tự lập cho trẻ lên ba. Song hướng dẫn trẻ hình thành tính tự phục vụ tuy
vẫn còn hạn chế cho nên nhiều giáo viên cho rằng trẻ vẫn còn nhỏ để rèn tính tự lập
bên cạnh nhũng khó khăn đó người giáo viên cần phải có tính kiên trì,cần có nhiều
thời gian vì trẻ mới đang bắt đầu hình thành tính tự phục vụ.
Vì vậy để hình thành tính tự phục vu cho trẻ mẫu giáo , giáo viên phối hợp với
phụ huynh có những biện pháp giáo dục phù hợp nhằm phát huy khả năng tự phục
vụ làm cơ sở hình thành nên nhân cách cho trẻ sau này.
Vậy tự phục vụ là gì?
Tự phục vụ là phương tiện không thể thiếu để giúp trẻ tăng năng lực hội
nhập,tích cực ,chủ động,sáng tạo, tự tin vững vàng trước mọi khó khăn thử thách.
Tự phục vụ là chìa khóa của sự sống còn sự phát triển , sự thành công của con
người.
Khi nhắc đến dạy kĩ năng tự phục vụ đối với trẻ mầm non nhiều người cho
rằng cái gì đó rất cao siêu, nhưng thực tế dạy tự phục vụ là dạy những thói quen
sinh hoạt rất thường ngày trong giao tiếp ứng xử của trẻ với bản thân với những
người xung quanh.
4/28
Một số biện pháp giáo dục kĩ năng tự phục vụ cho trẻ 3-4 tuổi
2. Cơ sở thực tiễn:
Trường mầm non mà tôi đang công tác được xây dựng với diện tích 3.514m.
Với tổng số phòng 14 phòng học và đầy đủ các phòng chức năng . Cơ sở vật chất
đầy đủ đã được sự quan tâm của các cấp lãnh đầu tư xây mới hoàn toàn. Trường đã
được công nhận đạt chuẩn quốc gia mức độ I vào tháng 11năm 2013. Trường được
công nhận kiểm định chất lượng giáo dục đạt cấp độ 3 do sở GD và ĐTHN công
nhận.
Là trường có bề dày thành tích . Ban giám hiệu nhà trường có trình độ chuyên
môn cao và có nhiều kinh nghiệm quản lý, làm việc có khoa học. Thường xuyên tổ
chức các hoạt động cho giáo viên dự giờ rút kinh nghiệm lẫn nhau trong đó có lưu
ý đến việc tổ chức hoạt động góc ở các độ tuổi. Lớp được BGH nhà trường đầu tư
cơ sở vật chất, đồ dùng dạy học, đồ chơi... Trẻ trong lớp có sự phát triển ngôn ngữ
khá tốt và thích hoạt động . BGH đã bổ sung rất nhiều đồ dùng phong phú tới góc
tự phục vụ các lớp . Nhiều phụ huynh trong lớp quan tâm ủng hộ học liệu và
nguyên vật liệu làm đồ dùng đồ chơi .
Với tổng số giáo viên và nhân viên là 41 CBCNV.
- Biên chế
: 32 đồng chí
- Trình độ
: + Chuẩn
HĐ: 12
: 100%
+ Trên chuẩn: 54%
1. Thuận lợi
- Nhà trường nhận được sự quan tâm chỉ đạo sát sao của các cấp lãnh đạo đặc biệt
là phòng GD & ĐT quận Long Biên về việc giáo dục tự phục vụ cho trẻ mầm non.
- Được ban giám hiệu nhà trường hỗ trợ mua sắm trang thiết bị, đồ dùng phục vụ
cho hoạt động đầy đủ đặc biệt là giáo dục tự phục vụ cho trẻ.
- Ban giám hiệu đã tạo điều kiện cho giáo viên kiến tập các chuyên đề do Phòng
giáo dục và đào tạo tổ chức, khuyến khích động viên tập thể giáo viên học tập, học
hỏi kinh nghiệm lẫn nhau, nhà trường tổ chức thăm lớp, dự giờ của các giáo viên
trong trường để góp ý, đúc rút kinh nghiệm.
- Nhà trường có tủ sách và nhiều tài liệu về giáo dục tự phục vụ cho trẻ.
- Bản thân tôi cũng cố gắng trong quá trình tự học,tự rèn làm đồ chơi cho các góc
- Tôi luôn chú ý, tìm tòi tích lũy thêm kiến thức để tận dụng những phế liệu làm ra
các đồ chơi mới thu hút trẻ đồng thời tôi cũng học hỏi các đồng nghiệp qua các
5/28
Một số biện pháp giáo dục kĩ năng tự phục vụ cho trẻ 3-4 tuổi
buổi dự giờ hoạt động và tìm hiểu qua các loại sách báo để có kế hoạch sắp xếp
hoạt động góc theo từng chủ đề với sự hứng thú của trẻ.
- Các giáo viên trong lớp đều có kinh nghiệm chăm sóc, giáo dục trẻ. Các cô đều
nhiệt tình, yêu nghề, mến trẻ, có khả năng sáng tạo, tổ chức nhiều hình thức trò
chơi phong phú, tổ chức cho trẻ chơi hàng ngày.
- Đa số phụ huynh nhiệt tình có nhận thức về việc học tập của con em mình,sẵn
sàng hỗ trợ và tìm kiếm về nguyên vật liệu cho việc làm đồ dùng càng thêm phong
phú đa dạng.
2.2. Khó khăn:
- Khả năng nhận thức của các con không đồng đều có 1 số cháu nói vẫn chưa
thạo , ngôn từ chưa phong phú nên gây khó khăn cho các con trong việc thể hiện ý
muốn của mình đối với cô giáo. Nhiều con khả năng tự phục vụ còn rất yếu còn rụt
rè nhút nhát . Bên cạnh đó còn có một số cháu nghe nhưng chưa hiểu được các yêu
cầu của cô, thích làm theo ý mình nên sẽ gây khó khăn cho giáo viên việc rèn nếp
cho các cháu.
- Giáo dục kĩ năng tự phục vụ cho trẻ không phải là một môn học độc lập mà nó chỉ
được tích hợp vào các nội dung khác và mọi lúc, mọi nơi gây khó khăn cho giáo
viên trong việc lập kế hoạch giáo dục.
- Nhiều phụ huynh chưa hiểu và quan tâm đến việc giáo dục rèn kĩ năng cho trẻ.
- Gây khó khăn trong việc phối hợp giữa giáo viên và gia đình để giáo dục kĩ năng
tự phục vụ cho học sinh.
- Các hoạt động tập thể, trò chơi, bài hát, thơ, truyện, nhằm hình thành rèn luyện kĩ
năng cho trẻ gây khó khăn trong việc gây hứng thú cho trẻ khi tổ chức hoạt động
giáo dục kĩ năng tự phục vụ cho trẻ.
6/28
Một số biện pháp giáo dục kĩ năng tự phục vụ cho trẻ 3-4 tuổi
3. Biện pháp tiến hành
3.1. Biện pháp 1: Xây dựng kế hoạch
Tôi khảo sát thực tế về khả năng tự phục vụ của trẻ,kết quả nhận được như sau:
Đạt
Nội dung khảo sát
Số Tỉ lệ
lượng %
- Tự lấy nước cầm cốc uống
22
63
- Tự xúc cơm
18
51
- Tự cất bát, ghế sau khi ăn
30
86
- Tự cởi mặc quần áo, đội mũ, đi tất
10
29
- Tự mang giày đi dép
18
51
- Tự cất chăn, gối sau khi ngủ dạy
20
57
- Tự cất đồ dùng cá nhân
18
51
- Tự vứt rác đúng nơi quy định
20
57
- Tự gấp khăn,quần áo
10
29
- Bài học xúc hạt với thìa to, vừa, nhỏ
21
60
- Bài học rót nước với bình đục trong
17
49
- Bài học bốc chuyển hạt đậu
31
89
- Bài học đóng mở hộp lọ
22
63
- Bài học quét hót hạt đậu
18
51
- Bài học lau bụi trên đồ dùng
17
49
- Bài học ứng xử khi ho, hắt hơi, xỉ mũi
10
29
- Bài học đeo kính,đeo khẩu trang
10
29
- Bài học thả tăm vào lọ
20
57
- Bài học chải tóc đeo nơ
10
47
- Bài học cầm đồ đưa cho người khác
17
49
- Khả năng trẻ tự làm mà không cần cô nhắc nhở
8
23
Bảng 1: Kết quả các cháu tự phục vụ trong lớp
Chưa đạt
Số
Tỉ lệ
lượng
%
13
37
17
49
15
14
25
71
17
49
15
43
17
49
15
43
25
71
14
40
18
51
4
11
13
37
17
49
18
51
25
71
25
71
15
43
5
43
18
51
32
77
Thời gian đầu khi tôi mới nhận lớp tôi thấy khả năng nhận thức của cháu chưa
tốt, khả năng tự phục vụ còn hạn chế [ bảng1]. Có một số cháu nói chưa tốt chưa
biết một số thói quen tự phục vụ đơn giản như có 37% các cháu khát nước chưa
biết cách cầm cốc, chưa biết cách rót nước như thế nào cho khỏi đổ vào quần áo
vẫn cần tới sự giúp đỡ của cô. Có một số cháu có nhu cầu vệ sinh nhưng không biết
cởi quần như thế nào và đã tè dầm ra quần,cháu thì chưa biết xúc cơm hoặc cầm
thìa sai tay [tay Trái], cháu ăn xong chưa biết cất bát hoặc ghế đúng nơi quy định,
chưa biết đi giầy, cất đồ của mình vào tủ, không biết giúp đỡ bố mẹ, bạn bè, cô
những công việc vừa sức …. Bên cạnh còn một số cháu nghe chưa kịp và chưa
hiểu hiệu lệnh của cô “ các con hãy giúp cô lấy ghế về bàn ngồi” chính vì các con
7/28
Một số biện pháp giáo dục kĩ năng tự phục vụ cho trẻ 3-4 tuổi
chưa hiểu nên trẻ không thực hiện được. Tuy nhiên có một số kĩ năng phục vụ rất
tốt nhưng thiếu tính chủ động trẻ luôn chờ người lớn nhắc nhở thì trẻ mới tự làm
Ngày nay nội dung giáo dục kĩ năng tự phục vụ đã được chú trọng . Tuy
nhiên việc giáo dục kĩ năng tự phục vụ cho trẻ cần phải có thời gian và kiên trì để
giúp trẻ tự phục vụ bản thân mình.
Từ những nhận thức của mình về vấn đề giáo dục tính tự lập cho trẻ mẫu
giáo, tôi định hướng được nhiệm vụ của mình trong công việc và để gặt hái được
nhiều thành quả tốt trong quá trình thực hiện nên tôi đã thực hiện ngay từ đầu năm
học tôi đã tiến hành khảo sát trẻ theo những kĩ năng cần thiết để giáo dục tính tự
lập cho trẻ mà tôi đã xác định trên.[ bảng 1].
3.2. Biện pháp2: Phối hợp với phụ huynh
- Thường xuyên trao đổi thông tin giữa giáo viên và phụ huynh của trẻ .Giáo viên
cần tìm hiểu thêm thông tin về trẻ từ phụ huynh: “ Ở nhà cháu có hay giúp đỡ ông
bà không? Cháu thích làm những việc gì giúp bố mẹ, bố mẹ có đẻ cho cháu tự phục
vụ bản thân những việc vừa sức không? Đi giày dép, xếp quần áo của mình, tự xúc
ăn…..”
- Ngoài việc tìm hiểu từ phụ huynh thì tôi thường xuyên phản hồi thông tin về trẻ
cho phụ huynh nắm. “Ở lớp cháu là người như thế nào? Cháu có hay giúp cô
không? Những việc trẻ làm tốt khi ở lớp” để phụ huynh tiếp tục khuyến khích cho
cháu làm tốt ở nhà nhằm tạo thói quen tốt cho trẻ.
Ảnh: Giáo viên trao đổi với phụ huynh về kĩ năng tự phục vụ trên lớp của trẻ
8/28
Một số biện pháp giáo dục kĩ năng tự phục vụ cho trẻ 3-4 tuổi
- Ngoài việc cổ vũ những cháu năng động tích cực phát huy khả năng, tôi chú ý đến
những cháu còn chậm tiếp thu chưa tốt, rụt rè. Tạo cơ hội để cháu làm những việc
vừa sức hướng dẫn trẻ mọi lúc, mọi nơi : “ Con cứ làm đi, con làm được đấy, đừng
sợ sai,cô không mắng đâu”. Khi hướng dẫn trẻ thi giọng nói của tôi cần nhẹ nhàng,
chậm rãi tạo sự gần gũi. Tránh những câu nói mệnh lệnh cứng nhắc “ Làm nhanh
lên, làm thế này à, làm sai rồi.”
- Tôi không ngừng trao dồi năng lực chuyên môn học hỏi bạn bè đồng nghiệp tìm
kiếm những phương pháp giảng dạy mới áp dụng những biện pháp giáo dục linh
hoạt nhằm rèn cho trẻ có nề nếp, kĩ năng sống, thói quen phục vụ tốt để đảm bảo là
cháu được hoạt động một cách linh hoạt và chủ động.
- Khi hướng dẫn trẻ một kĩ năng nào đó, tôi hướng dẫn chậm rãi từng thao tác một.
Khi trẻ đã nắm được thao tác này thì tôi mới chuyển sang thao tác khác. Tôi cho trẻ
thực hiện thường xuyên, liên tục để trở thành kĩ năng, tạo cho trẻ cảm giác phấn
khởi là mình cũng giỏi như bạn. VD : Đối với trẻ xúc ăn chưa thạo ban đầu tôi sẽ
chấp nhận cơm sẽ rơi vãi ra nhà hoặc trẻ cho cơm vào mũi hoặc đối với trẻ chưa
biết cách uống nước tôi đổ chút ít nước vào ly và cho cháu uống, trẻ uống như thế
nào tùy trẻ lâu dần bản thân trẻ sẽ tự điều chỉnh tốt hơn do đã được trải nghiệm
nhiều lần và đã có kinh nghiệm ở những lần thất bại trước. Để trẻ có được điều này
thì chúng ta phải chịu cực đôi chút, kiên nhẫn chờ đợi sự tiến bộ từng ngày của con
trẻ chúng ta.
3.3. Biện pháp 3: Xây dựng môi trường với trọng tâm giáo dục kĩ năng tự
phục vụ ngay tại gia đình.
Việc hướng dẫn và rèn luyện các kĩ năng tự phục vụ cho trẻ nếu chỉ có cô giáo
và nhà trường thì không thể thành công mà phải có sự phối hợp cuả các thành viên
trong gia đình trẻ như : Bố mẹ, ông bà, anh em…
Các thành viên trong gia đình luôn tạo cơ hội cho bé thấy các việc làm và cách
thức làm việc của mình, đồng thời nên giải thích cho bé về việc đó [dù bé có hiểu
hay không]. Sau đó khuyến khích trẻ tham gia vào công việc với khả năng của trẻ.
VD: Mẹ đang nhặt rau để nấu canh, hãy giải thích bảo con cùng làm hộ, sau đó mẹ
hướng dẫn bé cách nhặt rau, mặc dù trẻ có thể làm chưa khéo, có thể rau sẽ bị dập
nhưng hãy cho con làm để có cơ hội rèn luyện lòng yêu thích công việc cũng như
các kĩ năng làm việc nhà ngay từ nhỏ. Có thể tích cực nhờ vặt đẻ trẻ có nhiều cơ
hội được làm việc thì bé mới có kĩ năng. Không nên có suy nghĩ đợi trẻ lớn mới
dạy, thậm chí có thể dạy bé từ lúc 16 tháng, đừng sợ con làm hư hay làm vỡ mà làm
thay.
9/28
Một số biện pháp giáo dục kĩ năng tự phục vụ cho trẻ 3-4 tuổi
Ảnh: Trẻ có kĩ năng tự phục vụ những việc vừa sức của mình
3.4. Biện pháp4: Đặt mục tiêu hướng dẫn và rèn luyện những kĩ năng cần
thiết.
Tôi hướng dẫn các cháu phát triển một số kĩ năng bổ trợ nhằm giúp trẻ phát
triển hoàn thiện và có khả năng thích ứng trong mọi hoàn cảnh thực tế như:
- Hướng dẫn trẻ phát triển kĩ năng tự chăm sóc bản thân .
- Hướng dẫn trẻ phát triển kĩ năng tự bảo vệ .
- Hướng dẫn trẻ phát triển kĩ năng tự thích nghi.
- Hướng dẫn trẻ phát triển kĩ năng khéo léo, kiên trì.
10/28
Một số biện pháp giáo dục kĩ năng tự phục vụ cho trẻ 3-4 tuổi
3.4.1- Hướng dẫn trẻ phát triển kĩ năng tự chăm sóc bản thân .
Việc trẻ tự chăm sóc mình là viên gạch đầu tiên xây nên tính tự tin, tự lập và
ứng phó với những đòi hỏi khác. Ví dụ : Trẻ biết cách sắp quần áo thì sau này trẻ rễ
áp dụng vào việc xếp sách vở, đồ dùng đi học, khi đi làm trẻ sẽ sắp xếp công việc
tốt hơn.
Ảnh: Trẻ có kĩ năng gấp quần áo, gấp khăn
Nếu trẻ không biết đi giày ,không biết mặc áo cho chính mình thì trẻ cũng
không biết làm điều đó với người khác. Dạy cho trẻ khả năng tự chăm sóc mình,
ngoài việc tốt cho bản thân trẻ , trẻ tự chăm sóc bản thân mình cũng là cách giúp đỡ
những người trong gia đình…Trẻ không tự chăm sóc mình thì sẽ không cảm nhận
được sự vất vả khi làm việc gì không thông cảm thấu hiểu thì không có sự chia sẻ
gắn bó với những tình cảm mà người khác đã giành cho mình.
Tự nhặt đồ chơi , Tự cởi mặc quần áo, rửa mặt, rửa tay, đánh răng , tự đi dép
chuẩn bị mũ, áo khoác, khẩu trang ra ngoài, tự ăn, tự đi lên xuống cầu thang.
Trẻ ở độ tuổi này hoàn toàn tự chăm sóc bản thân chính vì tôi chỉ cần khuyến
khích động viên trẻ trong những buổi học đầu tiên đã làm trẻ có hứng thú với việc
tự phục vụ cho bản thân mình.
Ngay từ đầu tiên đến trường , tôi hướng dẫn trẻ cách mặc quần áo,gấp áo, cất
đồ đúng nơi quy định.
Công việc này cần phải có thời gian đòi hỏi giáo viên phải kiên nhẫn, nhờ vậy mà
sau gần 1 tháng trẻ hình thành thói quen trong việc tự chăm sóc bản thân mình.
11/28
Một số biện pháp giáo dục kĩ năng tự phục vụ cho trẻ 3-4 tuổi
Ảnh: Trẻ có kĩ năng cài cúc áo, đi giầy
Ảnh: Trẻ có kĩ năng đội mũ ,Trẻ có kĩ năng đeo kính,đeo khẩu trang
12/28
Một số biện pháp giáo dục kĩ năng tự phục vụ cho trẻ 3-4 tuổi
Ảnh: Trẻ có kĩ năng đeo gang tay
Tự cho quần áo bẩn vào máy giặt, lau nước trên sàn, gạt nước sau khi vệ sinh, đi
vệ sinh đúng nơi, bỏ rác đúng nơi quy định.
Tôi hướng dẫn trẻ cách vệ sinh cá nhân như : Rửa tay, rửa mặt đánh răng, dạy trẻ
cách an toàn thực hiện vệ sinh cá nhân thông qua câu chuyện hoạt động cá nhân
trênlớp.
Ảnh : Trẻ lau nước trên sàn nhà, Trẻ vứt rác đúng nơi quy định
Kĩ năng hỗ trợ người khác: Bật ti vi, bật quạt, lấy bát ăn cơm, lấy ly uống nước
cất dép đúng nơi quy định, xách phụ đồ, tưới cây nhặt cỏ, lau bàn gấp chăn, cất gối,
dọn dẹp bàn khi ăn xong…
13/28
Một số biện pháp giáo dục kĩ năng tự phục vụ cho trẻ 3-4 tuổi
Ảnh: Trẻ có kĩ năng chia đĩa, nhặt cỏ
Ảnh: Trẻ có kĩ năng cất dép,giày, cất đồ dùng đúng nơi quy định
3.4.2 Hướng dẫn trẻ kĩ năng tự bảo vệ
Để cho các con có kĩ năng tự phục vụ mình tốt hơn con phải có kĩ năng tự bảo vệ .
3.4.2.1. Kĩ năng tự nhận biết nguy hiểm.
Dạy trẻ cách nhận biết đồng thời hành động với những hành động đúng và kịp
thời bảo vệ bản thân qua các tình huống các mối nguy hiểm trong nhà như ga, bàn
ủi, điện, nước nóng, dao kéo. Các mối nguy hiểm ngoài xã hội : Quấy rối, bắt cóc,
bắt nạt, trộm cắp, cướp, lạc đường. Các mối nguy hiểm bất ngờ: Cháy nổ, kẹt cầu
thang, chó cắn, ong đốt, ngộ độc…. Các mối nguy hiểm về môi trường: Động đất,
lũ lụt, bị xa vào vùng lầy ,sông nước.
3.4.2.2. Kĩ năng tự xoay sở
Không phải những vấn đề trong cuộc sống được giải quyết một cách dễ dàng và
bạn phải truyền đạt cho trẻ khi chúng đối mặt với thử thách lớn và không phải lúc
14/28
Một số biện pháp giáo dục kĩ năng tự phục vụ cho trẻ 3-4 tuổi
nào cũng có người lớn bên cạnh giải quyết vấn đề. Khi trẻ gặp vấn đề nào đấy tôi
không thay trẻ giải quyết vấn đề, trừ trường hợp bắt buộc phải làm như thế tôi giúp
các con tìm kiếm giải pháp thích hợp, điều này sẽ thể hiện sự tin tưởng của mình
đối với trẻ có khả năng tự giải quyết vấn đề. Những việc hằng ngày tôi làm luôn
nhằm khuyến khích kĩ năng giải quyết vấn đề của trẻ giúp trẻ có những sáng kiến
tốt hơn trong cuộc sống khi chúng lớn lên. Tôi chỉ là chỗ dựa cho học sinh của tôi
chứ không phải là người giải quyết vấn đề cho các con.
3.4.3 Hướng dẫn trẻ kĩ năng thích nghi.
Thích nghi là một kĩ năng sống quan trọng vì nếu kĩ năng giao tiếp là bước đầu
để tiếp xúc với môi trường bên ngoài với những người xung quanh ,thì thích nghi
chính là bước tiếp theo để có thể hòa nhập hoặc phản ứng lại với môi trường bên
ngoài.
Đứa trẻ nếu có kĩ năng giao tiếp có thể có được những thành công với những
người xung quanh trong việc tham gia vào các hoạt động cùng với họ, là bố mẹ ông
bà hay bạn bè của trẻ. Thế nhưng nếu trẻ không có khả năng thích nghi cũng khó
mà đạt được kết quả tốt cho cuộc sống của mình.
3.4.3.1. Kĩ năng thích nghi các loại thức ăn
Đối với trẻ có những sở thích hơi đặc biệt về ăn uống, chỉ thích ăn những thực
phẩm nhất định, uống vài loại sữa hay nước uống nhất định điều đó là thường do
chúng ta vô tình tập cho trẻ khi còn bé, vì vậy một mặt chúng ta vẫn tôn trọng
những sở thích này nhưng vẫn tập cho trẻ ăn những loại thức ăn đa dạng, vì nếu
không có những sở thích về ăn uống của trẻ sẽ gây ra những khó khăn, rắc rối đặc
biệt trong các chuyến đi chơi xa.
- Các bữa ăn cho trẻ ở trường tôi luôn tạo không gian thoáng mát, hợp vệ sinh đảm
bảo an toàn cho trẻ để trẻ ăn uống ngon miệng.
- Bữa nào mà trẻ ăn ngon thì tôi gắn 1 cái lá cờ và 1 khuôn mặt tươi cười, bữa nào
trẻ không tập trung ăn thì sẽ có khuôn mặt mếu đến cuối tuần tổng kết khen ngợi trẻ
về các lá cờ và tặng cho trẻ một món quà nho nhỏ. Nhưng nếu nhiều khuôn mặt
buồn cũng không nên trách mắng mà tôi sẽ gần gũi động viên khuyến khích trẻ tự
xúc ăn hết xuất vào làn sau như “ Cô biết là con sẽ làm được tốt hơn .
15/28
Một số biện pháp giáo dục kĩ năng tự phục vụ cho trẻ 3-4 tuổi
Trước bữa ăn để tạo cảm giác ngon miệng và thích thú khi ăn tôi giới thiệu các
món ăn ngon và tác dụng của các loại thực phẩm mà trẻ ăn thật hấp dẫn và thu hút.
Ảnh: Trẻ có kĩ năng xúc cơm, trẻ được khen ngợi tặng cờ
3.4.3.2. Kĩ năng thích nghi với môi trường.
Với môi trường sống cũng thế, một môi trường bẩn thỉu không vệ sinh và ô
nhiễm là không thể chấp nhận được, nhưng một không gian quá sạch cũng không
phải là điều kiện tốt cho sự phát triển của trẻ. Trẻ có thể nghịch cát, đất trong một
chừng mực vừa phải vì điều đó vừa giúp trẻ thỏa mãn được tính năng động, vừa
nâng cao khả năng đề kháng. Dĩ nhiên là có sự giám sát của người lớn, nhưng
16/28
Một số biện pháp giáo dục kĩ năng tự phục vụ cho trẻ 3-4 tuổi
chúng ta chỉ can thiệp khi có dấu hiệu nguy hiểm, còn đối với vài cú vấp ngã thì cứ
để cho trẻ tự đứng lên, điều đó không chỉ giúp trẻ mạnh dạn tự tin hơn mà chúng ta
còn tránh được sự mè nheo của trẻ. Quan điểm của tôi rèn luyện tính chịu đựng
trước khó khăn và phải tự lập chủ động trong mọi biến cố có thể xảy ra. Qua những
bài rèn luyện thể chất rất ít trẻ mắc bệnh về đường hô hấp như sổ mũi viêm họng…
do thay đổi thời tiết.
Ảnh: Trẻ được hoạt động với cát
Ảnh: trẻ được hoạt động với sỏi
3.4.3.3. Kĩ năng thích nghi với đám đông.
17/28
Một số biện pháp giáo dục kĩ năng tự phục vụ cho trẻ 3-4 tuổi
Con người có hai loại tính đó là tính hướng nội và tính hướng ngoại, và trong
mỗi loại tính cách đó lại có 4 nhóm cá tính khác nhau. Vì vậy tôi cho trẻ làm quen
với đám đông phải dựa trên tính cách của các trẻ tùy thuộc loại tính khí nào. Với trẻ
hướng ngoại thì chúng ta không cần lo ngại vì trẻ thường có xu hướng thích đám
đông, thích sự ồn ào vui vẻ, náo nhiệt, thích các hoạt động tập thể. Còn với trẻ
hướng nội thì trẻ ngại tiếp xúc với đám đông có vẻ dụt dè nhú nhát. Nhưng các bé
cũng có ưu điểm để thành công đôi khi còn tốt hơn cả trẻ hướng ngoại nếu được sự
định hướng đúng cách của người lớn. Tôi giúp trẻ quen dần với đám đông qua việc
cho trẻ tham gia giờ học dã ngoại, tham gia các giờ học ở trường.
Ngoài ra, trong việc hòa nhập với xã hội, tôi tập cho trẻ thói quen ứng xử với
một phong cách văn minh, lịch sự qua những hoạt động hàng ngày ở trường.
Ảnh: Trẻ đi dã ngoài được trải nghiệm nhiều kĩ năng như bắt vịt, cắt các lọai
củ, bắt cá
a. Thói quen biết xếp hàng: Đây là thói quen mà hầu hết người lớn chúng ta không
để ý khi tham gia vào các hoạt động chung. Nhưng hãy cố gắng tập cho trẻ làm
quen và đứng xếp hàng ngay từ nhỏ để dần dần thay đổi được cách ứng xử kém văn
hóa nơi công cộng là sự chen lấn nhau.
18/28
Một số biện pháp giáo dục kĩ năng tự phục vụ cho trẻ 3-4 tuổi
Ở lớp tôi rèn cho trẻ thói quen xếp hàng [ không chen ngang xô đẩy bạn…] khi
tham gia vào một hoạt động nào đó như cùng nhau xếp hàng đi chơi công viên.
Ảnh: Trẻ có thói quen biết đứng xếp hàng
b. Thói quen bỏ rác vào thùng rác : Ngay tại lớp học, tôi cho đặt thùng rác đúng
nơi quy định để trẻ thấy việc bỏ rác là thói quen trong lớp, khi chơi ngoài xân
trường cũng cần bỏ rác và hướng dẫn cho trẻ bỏ rác vào thùng rác công cộng để
hình thành thói quen này. Thường xuyên nhắc nhở trẻ bỏ rác đúng nơi quy định.
Ảnh : Trẻ tự bỏ rác đúng nơi quy định
c. Thói quen biết xin lỗi nói lời cảm ơn: Ngay từ bé chúng ta đã cho trẻ thấy cách
ứng xử như vậy của người lớn và khi giao tiếp với trẻ, chính tôi cũng phải nói lời
xin lỗi cảm ơn trẻ như vậy trẻ sẽ cảm nhận được một cách tự nhiên các cách ứng xử
này.
19/28
Một số biện pháp giáo dục kĩ năng tự phục vụ cho trẻ 3-4 tuổi
Kĩ năng thích nghi là một trong những kĩ năng giúp một đứa trẻ bình thường
không có những năng lực đặc biệt gì nhưng vẫn có thể đạt được những thành công
nhất định trong cuộc sống và không gục gã trước những thách thức khi bước vào
đời.
3.4.4. Hướng dẫn trẻ phát triển kĩ năng, khéo léo, kiên trì.
Để trẻ có những kĩ năng tự phục vụ tốt yêu cầu trẻ phải thật khéo léo và có tính
kiên trì khi làm việc gì đó.Tôi luôn bên cạnh trẻ để gợi mở cho trẻ khi trẻ rất cố
gắng nhưng vẫn chưa hoàn thành, tôi luôn đặt ra câu hỏi để trẻ tư duy vận dụng sự
khéo léo cũng như kiên trì vào việc đang làm .Động viên khích lệ kịp thời khi trẻ đã
làm tốt công việc được giao. VD: Tôi cho trẻ mặc áo cài cúc áo trẻ loay hay mãi
chưa đóng được “ con phải cầm cúc như thế nào, con phải cho cúc áo vào đâu,
đóng xong cúc áo thứ nhất rồi có phải đóng cúc áo nữa không, cô thấy con rất giỏi
đấy, con làm rất tốt.” Đối với trẻ nhút nhát chưa làm được tôi sẽ tạo ra những chiếc
áo có cúc áo dán bằng dấp dính, sau một thời gian tôi thay cho trẻ đóng bằng cúc to
nhất với số lượng 2 cúc áo, tiếp theo là cúc nhỏ hơn và số lượng cúc áo cũng tăng
dần lên.
Ngoài ra tôi còn đưa ra một số bài học để giúp trẻ hứng thú hơn với kĩ năng tự
phục vụ như: Bài học rót nước bình trong với cốc trong, bài học rót nước bình đục
với có tay cầm, bài học xúc hạt với thìa to nhỏ vừa, bài học bốc chuyển hạt, bài học
thả tăm vào lọ, bài học quét hót hạt đậu, bài học vắt nước với bọt biển.
20/28
Một số biện pháp giáo dục kĩ năng tự phục vụ cho trẻ 3-4 tuổi
Ảnh: Bài học cài cúc áo ,rót nước bình trong với cốc trong
Ảnh: Bài học quyét hót hạt đậu rót nước bình đục với cốc đục có tay cầm
Ảnh: Bài học xúc hạt với thìa to nhỏ vừa, Bài học thả tăm vào lọ
Để giúp trẻ hình thành được những kĩ năng trên, tôi từng bước, từng bước mà thực
hiện.
21/28
Một số biện pháp giáo dục kĩ năng tự phục vụ cho trẻ 3-4 tuổi
- Đối với trẻ chưa nói thạo, tôi sẽ nói chậm rãi khi hướng dẫn trẻ, dạy trẻ cách
truyền đạt thông tin với cô giáo bằng cách ra hiệu lệnh khi cần giúp đỡ. Song song
đó tôi đưa các đề tài rền kĩ năng tự phục vụ vào bài giảng hàng ngày và tiếp tục rèn
trẻ mọi lúc mọi nơi cho đến khi trẻ thuần thục. Và tôi sẽ cho trẻ thực hiện mỗi ngày
để nó trở thành thói quen tốt của trẻ. Tân dụng các tình huống cụ thể để rèn kĩ năng
cho trẻ, như thế trẻ mới nhớ lâu hơn.
- Tôi thường xuyên động viên, khích lệ cổ vũ trẻ, kịp thời khi trẻ làm được và làm
tốt những công việc tự phục vụ . Nêu gương trước cả lớp những bạn năng nổ tích
cực phục vụ cô.
- Tôi nhẹ nhàng và chỉ dẫn tận tình cho trẻ tạo cho trẻ cảm giác tự tin là mình làm
được và làm tốt. Đây cũng là cơ hội để cô và trẻ gần gũi nhau hơn.
3.5. Biệnpháp 5: Phân công công việc.
Trong lớp phân công việc cho từng thành viên để bé hiểu rằng mỗi người đều
có trách nghiệm với công việc và hình thành thói quen làm việc. Khi tổ chức các
hoạt động ở lớp có thể phân công các việc cho các bé, cho bé phụ cô trong giờ ăn
lấy ghế , lấy khăn, khăn ăn. Với trẻ lớn hơn thì giúp cô kê bàn, chia bát thìa… giúp
cô trải chiếu giúp cô lấy gối đệm chuẩn bị giờ ngủ.
Khi về nhà, tôi cũng thường nhắc cha mẹ các con cũng phân công việc cho bé.
Chẳng hạn cha mẹ đi làm về, hãy yêu cầu bé cất dép, cất giày cho mẹ lên giá để
giày. Cứ như thế con có thói quen khi thấy mẹ về đến nhà là chạy đến đòi cất giày
dép cho mẹ. khi đi siêu thị hay đi chơi, đi chợ cha mẹ hãy cho con đi theo và chia
con một món đồ nhỏ để xách cùng. Cần tập và lặp lại để trẻ hình thành thói quen.
Tuy nhiên khi thấy bé mệt thì không nên bắt ép.
22/28
Một số biện pháp giáo dục kĩ năng tự phục vụ cho trẻ 3-4 tuổi
Ảnh: Trẻ được phân công chia đĩa ,trẻ được phân công chia thìa
Ảnh: Trẻ được phân công lau nước trên sàn
Ảnh: Trẻ lấy gối chẩn bị giờ ngủ
3.6. Biện pháp 6: Khuyến khích kết quả tốt đẹp trẻ làm được.
Việc khen ngợi cần được khen như hành động công nhận trẻ đã hoàn thành
công việc nào đó, cho dù trẻ hoàn thành ở mức sơ sài nhất. Cụ thể tôi đưa ra những
lời nhận xét tích cực sau mỗi việc làm mà trẻ đã làm. Tôi không bao giờ dùng
những từ khen ngợi quá đáng cho hành động đơn giản. Thay vào đó là những lời
động viên tích cực như: Con đánh răng sạch quá, miệng con rất thơm vì con đã
đánh răng, cám ơn con vì con đã xếp dép cho lớp, con đi vệ sinh đứng nơi quy định
rồi đó, cảm ơn con đã cất gọn gàng đồ chơi cho cô, cô rất vui khi các con giúp cô
lau sạch lá cây……
Các hình thức tôi thường dùng để khen, tuyên dương những hành động tốt trước
lớp cho trẻ được cắm cờ.
23/28
Một số biện pháp giáo dục kĩ năng tự phục vụ cho trẻ 3-4 tuổi
Ảnh : Trẻ được tặng cờ khi đã hoàn thành tốt công việc
4. Hiệu quả của sáng kiến kinh nghiệm
Trên đây chỉ là một số biện pháp của riêng cá nhân tôi rút ra từ kinh nghiệm
giảng dạy, thực tiễn cuộc sống xung quanh tôi. Những biện pháp trên đã giúp trẻ
lớp tôi có thói quen tự phục vụ tốt hơn. Ngay khi mới vào lớp nhiều trẻ của tôi
không có kĩ năng tự phục vụ hoặc phục vụ chưa tốt, qua một quá trình rèn luyện
cho trẻ với các biện pháp mà tôi đã thực hiện. Giờ đây thì trẻ của tôi đã tiến bộ lên
rất nhiều, nhiều cháu có thói quen tự phục vụ rất tốt, cháu thích thú được giúp đỡ
cô và tự tin với người lớn để trẻ được làm: Mẹ, cô để con làm cho, con biết làm
mà… Cháu chủ động và mong chờ được ba mẹ, cô giáo và người lớn nhờ giúp
[ bảng 2] . Chính những điều này tạo cho tôi thêm phấn khởi và yêu nghề hơn.
a. Đối với trẻ:
-Trẻ nhanh nhẹn, mạnh dạn, năng động, tự tin, khéo léo.
- Trẻ kiên trì, mày mò,tìm tòi.
- Trẻ tích cực, hứng thú tham gia vào hoạt động.
- Trẻ có kỹ năng tự phục vụ. Các kỹ năng tự phục vụ của trẻ được nâng cao và tiến
bộ rõ rệt
Qua một thời gian áp dụng những biện pháp trên, cùng với sự chỉ đạo của ban
giám hiệu nhà trường, sự góp ý của các bạn đồng nghiệp trong trường qua các buổi
dự giờ. Lớp học của tôi đã thu được những kết quả sau
24/28
Một số biện pháp giáo dục kĩ năng tự phục vụ cho trẻ 3-4 tuổi
Đạt
Chưa đạt
Nội dung khảo sát
Số
Tỉ lệ
Số
Tỉ lệ
lượng
%
lượng
%
- Tự lấy nước cầm cốc uống
35
100
- Tự xúc cơm
35
100
- Tự cất bát, ghế sau khi ăn
35
100
- Tự cởi mặc quần áo, đội mũ, đi tất
34
97
1
3
- Tự mang giày đi dép
35
100
- Tự cất chăn, gối sau khi ngủ dạy
35
100
- Tự cất đồ dùng cá nhân
35
100
- Tự vứt rác đúng nơi quy định
35
100
- Tự gấp khăn,quần áo
33
94
2
6
- Bài học xúc hạt với thìa to,vừa, nhỏ
35
100
- Bài học rót nước với bình đục trong
35
100
- Bài học bốc chuyển hạt đậu
35
100
- Bài học đóng mở hộp lọ
34
97
1
3
- Bài học quét hót hạt đậu
35
100
- Bài học lau bụi trên đồ dùng
33
94
2
6
- Bài học ứng xử khi ho, hắt hơi,xỉ mũi
32
91
3
9
- Bài học đeo kính,đeo khẩu trang
35
100
- Bài học thả tăm vào lọ
35
100
- Bài học chải tóc đeo nơ
100
- Bài học cầm đồ đưa cho người khác
100
- Khả năng trẻ tự làm mà không cần cô nhắc 30
86
5
14
nhở
Bảng 2 : Kết quả đạt được cuối năm học về kĩ năng tự phục vụ của trẻ
b.Đối với phụ huynh
Phụ huynh thấy rõ con mình nhanh nhẹn, mạnh dạn, tự tin thích đi học, yêu
trường, yêu lớp, yêu cô, yêu bạn bè. Đặc biệt thấy con có nhiều kỹ năng tốt rất cần
thiết cho cuộc sống nên thấy rất tin tưởng và yên tâm khi cho con đi học. Chính vì
vậy các bậc cha mẹ rất nhiệt tình kết hợp với giáo viên cũng như nhà trường để rèn
con mình ở nhà mọi lúc mọi nơi.
c. Đối với giáo viên:
- Giáo viên có thêm nguồn tư liệu, thêm các bài học, trò chơi trong các hoạt động
- Giáo viên chủ động lựa chọn các bài tập phù hợp với độ tuổi mình phụ trách, phù
hợp với chủ đề, chủ điểm để dạy trẻ, nâng cao chất lượng giờ dạy của mình.
25/28
Danh Sách 5 Mẫu Sáng Kiến Kinh Nghiệm Kỹ Năng Tự Phục Vụ Hoàn Chỉnh
Trang chủ » Tài Liệu Sáng Kiến Kinh Nghiệm » Danh Sách 5 Mẫu Sáng Kiến Kinh Nghiệm Kỹ Năng Tự Phục Vụ Hoàn Chỉnh
- 16/10/2021
- Trần Khánh Ngân
5 / 5 [ 3 bình chọn ]
Một phần không thể thiếu trong kho tài liệu sáng kiến kinh nghiệm mầm non đó là sáng kiến kinh nghiệm kỹ năng tự phục vụ của trẻ tại các lứa tuổi. Hôm nay, Best4Team xin gửi tới quý bạn đọc những bài sáng kiến chuẩn chỉnh, có giá trị tham khảo cao về chủ đề này.