Giải độc gan = trị bách bệnh?
Thấy chồng mình - trưởng phòng kinh doanh của một công ty nội thất thường xuyên phải đi bia rượu, gặp gỡ khách hàng, chị Vũ Thị Hiền [Nam Từ Liêm, Hà Nội] nảy ra sáng kiến mua thuốc giải độc gan về cho anh uống. Chị tâm sự: “Ông ấy bia rượu như nước lã, gan nào nó chịu nổi.
Cũng vì nóng gan mà người lúc nào cũng ngứa ngáy, mụn nhọt. Có đêm đang ngủ, tôi giật mình tỉnh giấc vì thấy ông ấy cứ luôn tay gãi, hết tay đến chân, hết lưng đến bụng, nói chung là nhìn như khỉ múa võ. Rồi, tôi quyết định mua thuốc giải độc gan về cho chồng uống để thanh nhiệt cơ thể. Nghe nhiều người nói, loại thuốc này công thức toàn thảo dược, có thể dùng dài ngày mà không gây tác dụng phụ nên cũng yên tâm phần nào. Lúc đầu dùng cũng thấy ông ấy đỡ ngứa ngáy hơn, song mấy hôm nay lại thấy ông ấy có vẻ uể oải, chán ăn. Kiểu này lại phải tăng liều thôi”.
Khác với chị Hiền, chị Mai Thu Quỳnh [Q3. TP. Hồ Chí Minh] lại tìm đến thuốc giải độc gan với lý do làm đẹp. Số là thời gian gần đây mặt chị mọc rất nhiều mụn trứng cá. Đầu tiên chỉ là vài mụn nhỏ li ti trên trán, nhưng sau đó nó lan dần xuống hai gò má.
Suy đi nghĩ lại, chị cho rằng có thể là do chuyến công tác ở Ấn Độ vừa qua, phải ăn nhiều thực phẩm cay, nóng, ngọt nên gan giải độc không kịp, khiến mụn có cơ hội sinh sôi. Vậy là sau khi tham khảo ý kiến của người bán thuốc đầu xóm, chị mua cả tá thuốc giải độc gan về dùng với hi vọng mụn có thể thuyên giảm phần nào. Tuy nhiên, đã gần nhiều tháng trôi qua nhưng mặt chị vẫn thế. Không những vậy, cơ thể lại thấy mệt mỏi, ngứa ngáy nhiều hơn.
Giải độc gan là gì?
Theo BS. Lê Quang Lộc [Nguyên trưởng Liên khoa, Trưởng Phòng khám Da liễu, Bệnh viên Đa Khoa Xanhpon, Hà Nội]: Gan là bộ phận vô cùng quan trọng của cơ thể. Nó là cơ quan duy nhất có ngăn chặn các độc tố từ đồ ăn, thức uống hay khói, bụi... từ môi trường bên ngoài xâm nhập vào cơ thể.
Tuy nhiên, nói như vậy không có nghĩa là gan có thể loại bỏ mọi chất độc mà nó chỉ có thể “xử lý” một số lượng nhất định. Khi cơ thể tiếp xúc với những chất độc này quá nhiều, gan làm việc không xuể, chất độc sẽ tích tụ trong cơ thể, trước tiên là ở gan. Khi đó, chúng ta sẽ thấy xuất hiện nhiều biểu hiện khó chịu như: ngứa ngáy, nổi mề đay, mụn nhọt, chán ăn...
Lúc đấy, để cân bằng hoạt động của cơ thể nói chung và của gan nói riêng, người ta thường nghĩ đến việc giải độc gan. Hoạt động giải ở đây được hiểu nôm na là cách đào thải chất độc ra khỏi gan. Một khi gan khỏe thì cơ thể cũng khỏe. Do đó, giải độc gan còn được gọi là giải độc cho cơ thể.
Lạm dụng thuốc = tổn thương gan
Bởi gan đảm nhiệm nhiều chức năng quan trọng như: như chuyển hóa thức ăn thành dinh dưỡng, tạo mật, cân bằng các nội tiết tố, thanh lọc máu, chống lại sự nhiễm trùng... nên giải độc gan có ý nghĩa vô cùng quan trọng. Tuy nhiên, lạm dụng việc này lại gây ra nhiều hậu quả nghiêm trọng.
Trước nay, nhiều người vẫn có suy nghĩ: khi cơ thể gặp những biểu hiện như chán ăn, mẩn ngứa, mụn nhọt, chỉ cần uống thuốc giải độc gan là khỏi. Tuy nhiên, theo bác sĩ Lộc, nổi mề đay còn có thể là do dị ứng với thuốc, đồ ăn..., mụn nhọt là do viêm nang lông, do dị ứng mỹ phẩm... Thế nên, nếu không làm rõ nguyên nhân gây ra các biểu hiện khó chịu này mà cứ vô tư mua thuốc giải độc gan về uống thì bệnh không những không đỡ mà còn làm hại đến gan.
Theo lý giải của bác sĩ Lộc, nếu gan đang khỏe mạnh bình thường, tự nhiên bạn đưa thêm một lượng thuốc vào sẽ khiến gan phải hoạt động nhiều hơn để xử lý chỗ thuốc đó. Tình trạng này kéo dài, gan sẽ bị quá tải và gây ra nhiều tác dụng phụ. Chính vì vậy, dù là thuốc bổ cũng không được dùng tùy tiện mà cần tuân theo hướng dẫn của những người có chuyên môn.
Đặc biệt, nhiều người nghĩ nếu uống nhiều rượu thì chỉ cần uống thuốc giải độc vào là có thể bảo vệ được lá gan. Tuy nhiên, dù thuốc này chỉ có tác dụng thanh nhiệt tạm thời. Và chắc chắn, lá gan của bạn không thể khỏe được nếu như tình trạng “uống rượu bia như nước lã” vẫn tiếp tục tiếp diễn.
Bên cạnh sử dụng các loại thuốc giải độc gan có bán tại các quầy thuốc, không ít người còn tự ý cắt thuốc nam uống cho mát. Tất nhiên, nếu cắt ở những cơ sở uy tín và sử dụng trong một thời gian nhất định thì sức khỏe cơ thể cũng có thể cải thiện một phần, song nếu quá lạm dụng, nó sẽ khiến gan bội thực. Đặc biệt, việc sử dụng thuốc của những thầy lang không được chứng nhận về chuyên môn còn là nguyên nhân khiến gan bị tổn thương.
Vẫn theo bác sĩ Lộc, bất cứ loại thuốc nào, dù là thuốc bổ vẫn gây ra những tác dụng phụ nếu lạm dụng hay sử dụng không đúng lúc, đúng chỗ. Thuốc giải độc gan cũng vậy. Thế nên, đừng đánh đổi sức khỏe của mình bằng những suy đoán vu vơ.
Thuốc giải độc gan được sử dụng như là một lựa chọn hàng đầu trong điều trị các bệnh lý về gan. Tuy vậy người dùng đã thực sự hiểu công dụng và có cánh dùng thuốc giải độc gan đúng đắn hay chưa?
Tác dụng của thuốc giải độc gan
Hiện nay, trên thị trường xuất hiện nhiều loại thuốc giải độc gan. Tuy có khác nhau về thành phần nhưng những thuốc này không phải là thuốc đặc trị mà chỉ có vai trò hỗ trợ điều trị các bệnh lý về gan với những tác dụng:
- Có tác dụng trong thuyên giảm các triệu chứng của chứng men gan cao
- Dùng trong các trường hợp người bệnh mắc viêm gan vi rút , xơ gan, men gan tăng cao với tác dụng tăng cường chức năng gan
- Làm chậm sự phát triển của bệnh xơ gan.
- Làm hạn chế tổn thương gan do rượu, hóa chất độc hại gây nên: tăng cường chức năng giải độc của gan, giúp bảo vệ tế bào gan
Thuốc giải độc gan chỉ là thuốc hỗ trợ chứ không phải thuốc điều trị
Những sai lầm trong việc dùng thuốc giải độc gan
Nhiều người khi thấy mình có các triệu chứng nóng trong người, nổi mẩn thì tự cho rằng mình bị các bệnh lý về gan và lựa chọn sử dụng thuốc giải độc gan như một giải pháp cứu cánh. Hiện trạng này là vô cùng sai lầm và nguy hiểm. Người bệnh bắt buộc phải đi kiểm tra sức khỏe để nhận biết được tình trạng gan của mình kết hợp với chỉ dẫn của bác sĩ để có phương pháp điều trị đúng nhất.
Một sai lầm nữa thường xảy ra là người bệnh nhầm lẫn rằng thuốc giải độc gan là thuốc điều trị bệnh. Nhưng trên thực tế đây chỉ là một loại thuốc hỗ trợ các bệnh lý về gan. Nếu dùng thuốc giải độc gan một cách vô tội vạ, gan buộc phải làm việc để tiêu hóa thuốc gây ra tình trạng trầm trọng hơn.
Nhiều cho rằng thuốc giải độc gan với nguồn gốc thảo dược thì sẽ rất an toàn khi sử dụng. Tuy nhiên theo ý kiến của các chuyên gia, trong những thuốc này cũng có những thành phần không gây tác dụng hỗ trợ gan, khi hấp thụ có thể gây hại cho gan. Với thuốc giải độc gan đông y cũng cần được sử dụng theo khuyến cáo của bác sĩ và phải bào chế đúng cách. Trên thực tế đã có nhiều trường hợp bệnh nặng hơn sau khi dùng thuốc giải độc gan đông
‘ Một tình trạng phổ biến là nhiều người sử dụng thuốc giải độc gan để ngăn ngừa những tổn thương gan do uống bia, uống rượu. Với tâm lý đã có thuốc “giải độc gan ” nên nhiều cánh mày râu chủ quan, lại càng có thêm “lý do” để nhậu nhẹt. Như vậy, tình trạng bệnh không những không khuyên giảm mà có có xu hướng nguy hiểm hơn.
Sử dụng thuốc bổ gan sao cho đúng?
Như đã nói ở trên, mọi người không nên tự ý mua và sử dụng thuốc một cách bừa bãi mà chưa thăm khám sức khỏe và có sự chỉ dẫn của bác sĩ về liều lượng và cách dùng. Khi sử dụng thuốc không đúng cách, các thuốc giải độc gan có thể gây các tác dụng phụ đáng tiếc
»»» Xem thông tin tuyển sinh Trường Cao đẳng Y Khoa Phạm Ngọc Thạch ««