Tại sao trong dạy học ở trường mầm non người giáo viên cần sử dụng phối hợp nhiều phương pháp
|
Phương pháp, nghiệp vụ sư phạm mầm non luôn đóng vai trò rất quan trọng trong việc dạy dỗ, chăm sóc trẻ tại các trường mầm non. Có được những điều này đòi hỏi giáo viên mầm non phải luôn luôn học hỏi, phát huy sự sáng tạo để cải tiến và đổi mới những phương pháp giáo dục trẻ phù hợp và hiện đại hơn. • Với giáo dục nhà trẻ 1. Phương pháp tình cảm: – Người giáo viên luôn phải có những hành động, cử chỉ, âu yếm, thân thiện chứa đựng sự yêu thương với trẻ, tạo cho trẻ những cảm xúc tin tưởng, gần gũi, thân thiện, có cảm tình khi tiếp xúc với mình hoặc những người xung quanh. 2. Dùng lời nói: (kể chuyện , trò chuyện với trẻ) – Hãy sử dụng những lời nói và lời kể diễn cảm hoặc dùng câu hỏi gợi mở phù hợp với cử chỉ, điệu bộ nhằm khuyến khích, động viên trẻ mạnh dạn khi giao tiếp với đồ vật, với những người xung quanh. Tạo những điều kiện thích hợp để trẻ bộc lộ ý muốn, chia sẽ cảm xúc với mọi người bằng những lời nói, hành dộng cụ thể. Điều đó giúp ngôn ngữ của trẻ được phát triển mạch lạc và trôi chảy hơn. 3. Phương pháp trực quan, minh họa: – Sử dụng các phương tiện trực quan như: đồ chơi, tranh ảnh, những vật thật,… làm mẫu kèm với lời nói và cử chỉ để cho trẻ quan sát, nói, làm theo với mục đích rèn luyện sự nhạy cảm của các giác quan của bé. 4. Phương pháp thực hành: – Sử dụng hành động, các thao tác với đồ vật, đồ chơi và các dụng cụ đơn giản phù hợp với mục đích cũng như nội dung muốn giáo dục. Trẻ sẽ được học cùng cô cách quan sát, thao tác và phân loại đồ vật để giúp trẻ cách nhận biết nhanh hơn, tốt hơn 5. Các trò chơi: – Sử dụng các trò chơi thích hợp để kích thích trẻ hoạt động và mở rộng hiểu biết về môi trường xung quanh, điều này tốt cho sự phát triển về lời nói, sự tư duy của trẻ. 6. Luyện tập: – Giáo viên cho trẻ thực hiện lặp lại nhiều lần các câu nói , những động tác, cử chỉ, điệu bộ phù hợp với nội dung giáo dục và kích thích sự hứng thú của trẻ. 7. Phương pháp đánh giá nêu gương: – Hãy tỏ thái độ đồng tình, khích lệ khi trẻ có những việc làm, lời nói và hành vi tốt. Đồng thời phải hướng dẫn, chỉ ra những điều chưa tốt cho trẻ hiểu, tiếp thu và sửa chữa, tuyệt đối tránh những cử chỉ thô bạo như la mắng, văng lời thô tục vì như vậy trẻ sẽ nhanh chóng học theo những điều xấu. • Giáo dục mẫu giáo 1. Phương pháp dùng tình cảm – Sử dụng cử chỉ, lời nói để khuyến khích, động viên và ủng hộ trẻ hoạt động, khơi gợi cho trẻ có niềm tin và cảm nhận được sự quan tâm đến từ cha mẹ và mọi người xung quanh. 2. Phương pháp thực hành – Việc thao tác với đồ vật, đồ chơi hàng ngày giúp cho trẻ phối hợp các giác quan, hành động với đồ vật, đồ chơi nhằm rèn luyện sự tư duy và cung cấp các kinh nghiệm cảm tính cho trẻ. – Phương pháp dùng trò chơi là sử dụng các trò chơi, yếu tố chơi phù hợp với mục đích giáo dục nhằm kích thích trẻ tự nguyện, hứng thú tìm tòi học hỏi và sự tư duy tích cực. 3. Nêu tình huống: – Luôn đưa ra các tình huống cụ thể nhằm kích thích trẻ suy nghĩ, tìm tòi và sáng tạo để giải quyết vấn đề đặt ra. 4. Phương pháp luyện tập: – Là phương pháp cho trẻ thực hiện lặp lại nhiều lần các động tác, cử chỉ, điệu bộ thông qua những yêu cầu cụ thể mà giáo viên đặt ra để nâng cao vốn hiểu biết và kỷ năng thực hành trong công việc. 5. Trực quan minh họa: – Sử dụng các phương tiện, hành động, hình ảnh,… để tạo điều kiện cho trẻ sử dụng các giác quan kết hợp với lời nói nhằm nâng cao vốn hiểu biết và sự tư duy của trẻ. 6. Dùng lời nói: – Sử dụng các phương tiện nghe, nhìn có tính truyền đạt thông tin nhằm kích thích trẻ suy nghĩ, chia sẽ ý tưởng và bộc lộ cảm xúc bằng lời nói với mọi người xung quanh. Lượt xem: 52606 Page 2
Phương pháp, nghiệp vụ sư phạm mầm non luôn đóng vai trò rất quan trọng trong việc dạy dỗ, chăm sóc trẻ tại các trường mầm non. Có được những điều này đòi hỏi giáo viên mầm non phải luôn luôn học hỏi, phát huy sự sáng tạo để cải tiến và đổi mới những phương pháp giáo dục trẻ phù hợp và hiện đại hơn. • Với giáo dục nhà trẻ 1. Phương pháp tình cảm: – Người giáo viên luôn phải có những hành động, cử chỉ, âu yếm, thân thiện chứa đựng sự yêu thương với trẻ, tạo cho trẻ những cảm xúc tin tưởng, gần gũi, thân thiện, có cảm tình khi tiếp xúc với mình hoặc những người xung quanh. 2. Dùng lời nói: (kể chuyện , trò chuyện với trẻ) – Hãy sử dụng những lời nói và lời kể diễn cảm hoặc dùng câu hỏi gợi mở phù hợp với cử chỉ, điệu bộ nhằm khuyến khích, động viên trẻ mạnh dạn khi giao tiếp với đồ vật, với những người xung quanh. Tạo những điều kiện thích hợp để trẻ bộc lộ ý muốn, chia sẽ cảm xúc với mọi người bằng những lời nói, hành dộng cụ thể. Điều đó giúp ngôn ngữ của trẻ được phát triển mạch lạc và trôi chảy hơn. 3. Phương pháp trực quan, minh họa: – Sử dụng các phương tiện trực quan như: đồ chơi, tranh ảnh, những vật thật,… làm mẫu kèm với lời nói và cử chỉ để cho trẻ quan sát, nói, làm theo với mục đích rèn luyện sự nhạy cảm của các giác quan của bé. 4. Phương pháp thực hành: – Sử dụng hành động, các thao tác với đồ vật, đồ chơi và các dụng cụ đơn giản phù hợp với mục đích cũng như nội dung muốn giáo dục. Trẻ sẽ được học cùng cô cách quan sát, thao tác và phân loại đồ vật để giúp trẻ cách nhận biết nhanh hơn, tốt hơn 5. Các trò chơi: – Sử dụng các trò chơi thích hợp để kích thích trẻ hoạt động và mở rộng hiểu biết về môi trường xung quanh, điều này tốt cho sự phát triển về lời nói, sự tư duy của trẻ. 6. Luyện tập: – Giáo viên cho trẻ thực hiện lặp lại nhiều lần các câu nói , những động tác, cử chỉ, điệu bộ phù hợp với nội dung giáo dục và kích thích sự hứng thú của trẻ. 7. Phương pháp đánh giá nêu gương: – Hãy tỏ thái độ đồng tình, khích lệ khi trẻ có những việc làm, lời nói và hành vi tốt. Đồng thời phải hướng dẫn, chỉ ra những điều chưa tốt cho trẻ hiểu, tiếp thu và sửa chữa, tuyệt đối tránh những cử chỉ thô bạo như la mắng, văng lời thô tục vì như vậy trẻ sẽ nhanh chóng học theo những điều xấu. • Giáo dục mẫu giáo 1. Phương pháp dùng tình cảm – Sử dụng cử chỉ, lời nói để khuyến khích, động viên và ủng hộ trẻ hoạt động, khơi gợi cho trẻ có niềm tin và cảm nhận được sự quan tâm đến từ cha mẹ và mọi người xung quanh. 2. Phương pháp thực hành – Việc thao tác với đồ vật, đồ chơi hàng ngày giúp cho trẻ phối hợp các giác quan, hành động với đồ vật, đồ chơi nhằm rèn luyện sự tư duy và cung cấp các kinh nghiệm cảm tính cho trẻ. – Phương pháp dùng trò chơi là sử dụng các trò chơi, yếu tố chơi phù hợp với mục đích giáo dục nhằm kích thích trẻ tự nguyện, hứng thú tìm tòi học hỏi và sự tư duy tích cực. 3. Nêu tình huống: – Luôn đưa ra các tình huống cụ thể nhằm kích thích trẻ suy nghĩ, tìm tòi và sáng tạo để giải quyết vấn đề đặt ra. 4. Phương pháp luyện tập: – Là phương pháp cho trẻ thực hiện lặp lại nhiều lần các động tác, cử chỉ, điệu bộ thông qua những yêu cầu cụ thể mà giáo viên đặt ra để nâng cao vốn hiểu biết và kỷ năng thực hành trong công việc. 5. Trực quan minh họa: – Sử dụng các phương tiện, hành động, hình ảnh,… để tạo điều kiện cho trẻ sử dụng các giác quan kết hợp với lời nói nhằm nâng cao vốn hiểu biết và sự tư duy của trẻ. 6. Dùng lời nói: – Sử dụng các phương tiện nghe, nhìn có tính truyền đạt thông tin nhằm kích thích trẻ suy nghĩ, chia sẽ ý tưởng và bộc lộ cảm xúc bằng lời nói với mọi người xung quanh. Lượt xem: 52607
Tổ chức hoạt động trải nghiệm là một hoạt động giáo dục có ý nghĩa thiết thực và đem lại những hiệu quả nhất định đáp ứng tốt những yêu cầu đổi mới trong giáo dục phổ thông nói chung và giáo dục mầm non nói riêng. Tuy nhiên, để phát huy những lợi ích của hoạt động trải nghiệm trong giáo dục trẻ, góp phần phát triển toàn diện cho trẻ em ở lứa tuổi mầm non, nhà giáo dục cần phải xác định rõ được những phương pháp và điều kiện tổ chức hoạt động trải nghiệm sao cho phù hợp với thực tiễn mà một trong những yếu tố cần thiết phải kể đến là phương pháp thực hành – trải nghiệm trong giáo dục mầm non để vận dụng vào thực tiễn tổ chức hoạt động trải nghiệm cho trẻ.  Học sinh trường mầm non Trumpkids tham gia trải nghiệm tại Phân hiệu ĐHTN tại tỉnh Lào Cai 1. Hoạt động trải nghiệm trong giáo dục mầm non Tổ chức hoạt động trải nghiệm trong giáo dục mầm non tức là giúp trẻ em ở lứa tuổi này được trải qua các hoạt động, được làm, được tiếp xúc trực tiếp, thông qua các hoạt động thực tế để trẻ được lĩnh hội, nhận thức và cảm nhận thấu đáo các nội dung giáo dục, qua đó giúp trẻ tăng cường hiểu biết, phát triển kĩ năng, định hình các giá trị sống và phát triển tiềm năng bản thân. Phương pháp thực hành – trải nghiệm là phương pháp giúp trẻ trong quá trình tìm hiểu, khám phá và lĩnh hội sự vật, hiện tượng một cách sâu sắc, ngoài nghe giáo viên nói, quan sát, trẻ cần trực tiếp tham gia các hoạt động thực tế để phát hiện ra những tính chất đặc trưng của sự vật hiện tượng. Ở bậc học mầm non có rất nhiều các phương pháp khác nhau để tổ chức hoạt động trải nghiệm cho trẻ, trong đó phương pháp thực hành – trải nghiệm là một trong những phương pháp giúp trẻ tích lũy được những kỹ năng và kinh nghiệm cần thiết góp phần phát triển tiềm năng của bản thân trẻ. 2. Vận dụng phương pháp thực hành – trải nghiệm trong giáo dục mầm non Phương pháp thực hành – trải nghiệm trong tổ chức các hoạt động trải nghiệm cho trẻ mầm non thường gắn với các phương pháp cụ thể như: Phương pháp thực hành thao tác với đồ vật, đồ chơi: Đây là phương pháp giúp trẻ sử dụng và phối hợp các giác quan trong hoạt động, phát triển sự linh hoạt của các giác quan trong hoạt động nhận thức, cũng như rèn sự linh hoạt khéo léo trong vận động của cơ thể, của đôi bàn tay, hình thành các phẩm chất vận động cho trẻ thông qua các hành động, thao tác với đồ vật,đồ chơi, qua đó giúp trẻ được trải nghiệm các thao tác hành động với đồ vật, đồ chơi giúp trẻ lĩnh hội được những kinh nghiệm của lịch sử – xã hội ẩn tàng trong thế giới đồ vật. Vì vậy, giáo viên cần thường xuyên cho trẻ khám phá đồ vật, đồ chơi thông qua các hoạt động thực tiễn với đồ vật như: Cầm, nắm, chồng xếp, xếp hạt, xâu hạt… Khi tổ chức cho trẻ thực hành thao tác với đồ vật, đồ chơi cần chú ý đến khả năng của trẻ, cũng như các điều kiện thực tiễn, hướng dẫn làm mẫu cho trẻ quan sát để trẻ bắt chước và làm theo. Quan sát trẻ hoạt động, giúp đỡ trẻ khi cần thiết, nhận xét đánh giá sản phẩm hoạt động của trẻ trên tinh thần động viên khích lệ, tạo hứng thú, niềm tin và động lực cho trẻ trong các hoạt động tiếp theo. Trẻ 24 – 36 tháng tham gia trải nghiệm xâu hạt và xếp chồng các khối gỗ Phương pháp trò chơi: Là thông qua hoạt động chơi để thực hiện các mục tiêu giáo dục và dạy học cho trẻ và cũng qua chơi trẻ được trải nghiệm cuộc sống, hoạt động, công việc, các mối quan hệ của người lớn trong xã hội. Phương pháp dạy học bằng trò chơi gây được hứng thú tích cực cho trẻ, khi tham gia vào trò chơi trẻ được hoạt động với niềm vui sướng và hạnh phúc vô tận khiến cho việc dạy học và giáo dục trẻ trở lên nhẹ nhàng mà hiệu quả lại cao. Các trò chơi thường được tổ chức cho trẻ ở trường mầm non như: Trò chơi đóng vai theo chủ đề, trò chơi học tập, trò chơi đóng kịch, trò chơi xây dựng kiến trúc, trò chơi vận động… Việc lựa chọn các các trò chơi để qua đó tổ chức hoạt động trải nghiệm phải được giáo viên tiến hành công phu sao cho phù hợp với mục tiêu, nội dung và các chủ đề giáo dục cho trẻ mầm non. Khi tổ chức giáo viên cần phải luôn khéo léo, không áp đặt gò bó để giữ được tính hồn nhiên của trẻ thơ, kích thích trí thông minh, trí tưởng tượng, phát huy sáng kiến, làm giàu cảm xúc cho trẻ. Trẻ mẫu giáo 5 – 6 tuổi tham gia trải nghiệm trò chơi vận động kéo co Trẻ mẫu giáo 4 – 5 tuổi tham gia trải nghiệm trò chơi đóng vai làm bác sĩ Phương pháp luyện tập: Là phương pháp được thực hiện khi trẻ phải hoàn thành một nhiệm vụ thực tiễn nào đó do người lớn yêu cầu như xây trường tiểu học, công viên, xây một cây cầu…. Phương pháp luyện tập có hai cách giao nhiệm vụ cho trẻ, thứ nhất là giao nhiệm vụ theo mẫu có sẵn, trẻ được xem mẫu do giáo viên giới thiệu về đối tượng, nhưng quan trọng nhất là giải thích cho trẻ biết cách làm thế nào. Cách thứ hai là giao nhiệm vụ theo điều kiện, ở đây trễ chỉ được giới thiệu những điều kiện để làm nhiệm vụ, qua đó kích thích tính tích cực, chủ động đồng thời khơi dậy nhiều sáng kiến của trẻ khi hoạt động. Tổ chức phương pháp luyện tập giáo viên cần lưu ý cho trẻ luyện tập đi luyện tập lại nhiều lần, bài tập phải sắp xếp từ dễ đến khó, từ đơn giản đến phức tạp, thường xuyên cho trẻ luyện tập hàng ngày, có như vậy trẻ được trải nghiệm trong các hoạt động thường xuyên, giúp trẻ hình thành những kĩ năng cần thiết. Trẻ 5 – 6 tuổi trải nghiệm xây khu phố của bé Phương pháp làm thí nghiệm đơn giản: Là phương pháp tổ chức cho trẻ thực hiện hành động thực tiễn tạo ra một kết quả nào đó nhằm kiểm định tính chất của sự vật và hiện tượng xung quanh. Ví dụ như: quan sát sự nảy mầm của hạt, cho các thanh nam châm tác động vào nhau để tạo ra sức hút, lực đẩy, cho gió thổi làm quay chong chóng hay đậy nắp lên cốc nước sôi để hơi nước ngưng tụ lại đó, tạo thành những giọt nước (như mưa)…..Đây là phương pháp giúp trẻ được trải nghiệm qua các tình huống thực tiễn mà giáo viên tổ chức, giúp trẻ có cơ sở nhận thức khám phá thế giới xung quanh, phát huy tính tích cực hoạt động, óc tò mò, trí tưởng tượng sáng tạo của trẻ phát triển. Trẻ 5 – 6 tuổi tham gia trải nghiệm thí nghiệm hạt nảy mầm Như vậy có thể nói phương pháp thực hành – trải nghiệm bao gồm các phương pháp nêu trên góp phần giúp giáo viên tổ chức hoạt động trải nghiệm thành công. Tuy nhiên, hiệu quả của các phương pháp này trong quá trình thực hiện còn bị chi phối bởi nhiều yếu tố, do đó người giáo viên mầm non phải luôn có sự chủ động, linh hoạt và sáng tạo trong quá trình hoạt động. Tổ chức hoạt động trải nghiệm có ý nghĩa quan trọng trong giáo dục trẻ em mầm non, giúp trẻ biết vận dụng những kiến thức, kĩ năng, thái độ và cả những kinh nghiệm của bản thân vào thực tiễn một cách sáng tạo, góp phần nâng cao chất lượng giáo dục, đáp ứng tốt yêu cầu đổi mới trong giáo dục mầm non hiện nay. Bài và ảnh: La Thị Bích Ngọc – Khoa Sư phạm |
