Bài ca về người chiến sĩ cảnh sát kinh tế là ai?

[Congannghean.vn]-Từ lâu, đề tài về người chiến sỹ CAND luôn là cảm hứng sáng tác bất tận cho các nhạc sỹ. Trong mỗi bài hát, mỗi giai điệu, hình tượng người chiến sỹ Công an luôn được khắc họa một cách chân thực, gần gũi nhất. Đó là những chiến sỹ Công an tận tụy, dũng cảm trên mọi mặt trận, chiến đấu, hy sinh vì an ninh Tổ quốc, vì sự bình yên, hạnh phúc của nhân dân. Cũng dễ hiểu thôi, bởi trong mỗi tác phẩm, các nghệ sỹ đã gửi trọn niềm tin yêu để tôn vinh những chiến công, những hy sinh thầm lặng của lực lượng CAND.

Ngành Công an có một lực lượng sáng tác dồi dào cả về âm nhạc cũng như tác phẩm văn học. So với những nghệ sỹ khác thì những người cầm bút trong ngành Công an có lợi thế hơn hẳn để cho ra đời những tác phẩm hay, ấn tượng, mang đậm hơi thở cuộc sống về hình tượng người chiến sỹ Công an. Bởi họ được nói về chính mình, về công việc mà mình hàng ngày vẫn tiếp xúc.

Hơn ai hết, họ hiểu được những chuyện đời, chuyện nghề, những tâm tư tình cảm, những hy sinh thầm lặng và cả những góc khuất, khoảng lặng trong tâm hồn người chiến sỹ. Đó có thể là những lo toan, trăn trở về cuộc sống gia đình… Tuy nhiên, có thể nhận thấy rằng, phần lớn các ca khúc, tác phẩm văn học viết về đề tài Công an chủ yếu ca ngợi chiến công của lực lượng CAND trên lĩnh vực đấu tranh phòng, chống tội phạm.

Đó là hình ảnh những chiến sỹ Cảnh sát hình sự, Cảnh sát ma túy mưu trí, dũng cảm trên trận chiến đầy cam go, khốc liệt đối mặt với tội phạm; đó là những chiến sỹ Cảnh sát giao thông dù nắng hay mưa, đêm hay ngày vẫn cần mẫn “giữ gìn trật tự an ninh” trên từng con phố…

Đã có hàng nghìn ca khúc viết về đề tài CAND, trong đó có nhiều ca khúc để lại ấn tượng sâu sắc trong lòng công chúng, có giá trị sống mãi với thời gian. Có những lời ca, giai điệu đã trở thành những ca khúc quen thuộc như ca khúc “Những bàn chân lặng lẽ” trong sê-ri phim “Cảnh sát hình sự”. Có những bài ca đi cùng năm tháng đã được Bộ Công an lựa chọn làm ca khúc truyền thống, tiêu biểu của ngành và được yêu cầu giới thiệu, quảng bá đến toàn thể CBCS và các tầng lớp nhân dân như các ca khúc: “Chúng ta là chiến sỹ Công an”; “Chúng tôi là người chiến sỹ Công an Việt Nam”; “Thiêng liêng lời Bác”; “Giữ trọn lời thề”; “Từ một ngã tư đường phố”…

Tiếp nối mạch nguồn cảm hứng sáng tác bất tận về đề tài CAND, hàng năm, Bộ Công an tổ chức các trại sáng tác âm nhạc, văn học, hội họa về đề tài “Vì ANTQ và bình yên cuộc sống”, với mục đích động viên sức sáng tạo của các nghệ sỹ trong và ngoài ngành trên khắp cả nước, tái hiện, ca ngợi truyền thống chiến đấu vẻ vang của lực lượng CAND, xây dựng hình tượng người chiến sỹ CAND “vì nước quên thân, vì dân phục vụ”.

Các trại sáng tác thu hút nhiều cây bút, nhạc sỹ tham gia. Đây đã trở thành một nét văn hóa, là dịp để các nghệ sỹ trong và ngoài lực lượng sinh hoạt văn hóa văn nghệ, được giao lưu, học hỏi.

Năm nay, trại sáng tác âm nhạc về đề tài CAND được tổ chức tại Hà Tĩnh. Nằm trong khuôn khổ chương trình, đoàn nghệ sỹ đã có chuyến tham quan thực tế tại Công an tỉnh Nghệ An. Ngoài ra, Công an tỉnh cũng vinh dự được đón đoàn đại biểu tham gia Trại sáng tác mỹ thuật về đề tài CAND.

Tại Công an Nghệ An, đoàn nghệ sỹ được tham quan thực tế tại các phòng: Cảnh sát Hình sự, Cảnh sát ĐTTP về Ma túy, Cảnh sát Kinh tế, Cảnh sát Giao thông đường bộ, đường sắt và Cảnh sát Cơ động. Đây là những đơn vị chiến đấu có nhiều chiến công xuất sắc trên mặt trận đấu tranh phòng, chống tội phạm. Những chuyến đi thực tế như thế giúp các nghệ sỹ có cái nhìn chân thực nhất về cuộc sống, công việc của lực lượng CAND để cho ra đời những tác phẩm mang đậm hơi thở cuộc sống.

Trong thời gian diễn ra trại sáng tác âm nhạc, đã có 35 tác phẩm mới được ra đời; trong đó có nhiều tác phẩm chất lượng cao, có chiều sâu, nêu bật được những chiến công, thành tích của lực lượng CAND; như ca khúc “Hát cùng người lính Đồng Bưng” của nhạc sỹ Thanh Hải, “Trận tuyến không giờ” của nhạc sỹ Quốc Nam, “Giây phút bình yên” của nhạc sỹ Kiều Viết Lộc, “Sáng mãi tên anh người chiến sỹ Công an” của nhạc sỹ Văn Dũng, “Dưới lá cờ vinh quang” của tác giả Hoàng Đăng…

Lần đầu tiên tham gia trại sáng tác âm nhạc “Vì ANTQ và bình yên cuộc sống”, Trung úy Nguyễn Hoàng Đăng, Cảnh sát PC&CC tỉnh Nghệ An có 2 ca khúc đạt giải A. Ca khúc “Dưới lá cờ vinh quang” của anh được viết trong quãng thời gian tham gia trại sáng tác là khúc ca tự hào khi được đứng trong hàng ngũ CAND, tiếp bước truyền thống cha anh, viết tiếp trang sử hào hùng của lực lượng CAND: “Chiến đấu thề hy sinh, bảo vệ Tổ quốc thanh bình, tiến bước đoàn quân đi tự hào dưới lá cờ vinh quang/ Là chiến sỹ Công an mang trên mình màu xanh đất nước/ Là chiến sỹ Công an luôn tận tụy với nhân dân, dù phong ba bão tố sát vai thắm tình đồng đội, mãi khắc ghi trong tim 6 lời dạy của Bác để mãi xứng danh mãi là người chiến sỹ CAND”.

Trung úy Nguyễn Hoàng Đăng chia sẻ: “Hình ảnh người chiến sỹ Công an từ trước đến nay luôn là mảng đề tài hấp dẫn đối với các lực lượng sáng tác, trong đó có các nhà văn, nhạc sỹ. Những chiến công, hy sinh vất vả của các anh luôn truyền cảm hứng bất tận, để từ đó những người nghệ sỹ, nhất là những nghệ sỹ ngoài lực lượng CAND có thể khắc họa sinh động chân dung người chiến sỹ Công an, những người đang ngày đêm canh giấc ngủ cho nhân dân”.

.

.

Gắn với lịch sử 70 năm trưởng thành và phát triển của lực lượng CAND luôn có những bài ca đi cùng năm tháng. Đó là: Chúng ta là chiến sỹ Công an”, “Từ một ngã tư đường phố”, “Biết ơn chị Võ Thị Sáu”, “Bài ca người chiến sỹ Công an”…

Năm 2014, Bộ Công an đã chọn 10 ca khúc truyền thống, tiêu biểu về lực lượng CAND, trong đó có những bài hát kể trên.  Cuộc gặp gỡ của phóng viên với các nhạc sỹ đã khắc hoạ thành công hình tượng người chiến sỹ Công an bằng âm nhạc nhân dịp kỷ niệm 70 năm Ngày thành lập sau đây sẽ cho thấy tình cảm, sự gắn bó của họ đối với những người được giao nhiệm vệ bảo vệ an ninh Tổ quốc.

Nhạc sỹ Trọng Bằng với “Chúng ta là chiến sỹ Công an”

Câu đầu tiên khi gặp tôi, nhạc sỹ Trọng Bằng bảo: “Tôi rất vui vì bài hát có sức sống lâu bền, nó luôn được xếp đứng đầu trong các tuyển tập bài hát về ngành Công an”...

Nhạc sĩ chia sẻ, năm 1967, ông được Bộ Công an và Sở Công an Hà Nội mời đi viết ca khúc chính thống cho lực lượng Công an. Nơi gợi niềm cảm xúc cho ông viết ca khúc chính là buổi tham quan Phòng truyền thống của Bộ Công an. Ông đã xúc động khi nhìn những bức ảnh các cán bộ Công an bị địch bắt tù đầy, bị địch sát hại, sự hy sinh anh dũng thấm bao máu và nước mắt. Chỉ sau một đêm  “Chúng ta là chiến sĩ Công an”  ra đời. Đây là bài hát đầu tiên ông sáng tác về ngành Công an, thế nên ngay hôm sau ông đem đến Báo CAND để đăng nguyên văn. Đoàn văn công của Bộ Công an đã tập và hát ngay. Thật không ngờ nó lại lan toả nhanh chóng, đi đến đâu ông cũng thấy nó ngân vang.

Ông bảo, sáng tác về đề tài Công an không quá khó, không cần quá cầu kỳ và trau chuốt, nhưng ca từ, giai điệu phải phản ánh chân thật cuộc sống chiến đấu của người chiến sĩ. Chính thực tế cuộc sống của người chiến sĩ Công an làm cho ông xúc động nên giai điệu mà ông lựa chọn thật hùng tráng, mang tính dân tộc, lời ca hay, dạt dào tình cảm. 48 năm sau, nó vẫn là bài hát đứng trong top đầu về ngành Công an, sức sống và sự lan toả thì quả là kỳ diệu. Và ông càng vui hơn khi nhiều đồng chí lãnh đạo của ngành Công an tâm sự với ông rằng, bài hát này phải học thuộc ngay từ khi còn là sinh viên trong các trường Công an.

“Tôi rất yêu mến ngành Công an, họ vào sinh ra tử, làm nhiệm vụ đặc biệt quan trọng. Sau này khi viết nhiều ca khúc khác về ngành, tôi vẫn không thể không nhắc đến một số ca từ của bài “Chúng ta là chiến sĩ Công an” vào bài hát đó.

“Từ một ngã tư đường phố” vẫn còn nguyên tính thời sự

Nở nụ cười rất tươi khi gặp tôi, ông nhẩm tính: “Thế là đã 44 năm rồi, thỉnh thoảng ra đường, qua các ngã tư, tôi vẫn nghe thấy “Từ một ngã tư đường phố” vang lên”. Ra đời sau “Chúng ta là chiến sĩ Công an” nhưng “Từ một ngã tư đường phố” được công chúng đón nhận một cách hoàn toàn khác. Đó là cuộc sống vui tươi, rộn ràng, trật tự của người dân Hà Nội khi Mỹ tạm ngừng ném bom miền Bắc, của những sắc áo vàng ở ngã tư đường phố vô cùng mới mẻ.

Có lẽ, đến giờ phút này, “Từ một ngã tư đường phố” của nhạc sĩ Phạm Tuyên là bài hát hay nhất và thành công nhất về lực lượng CSGT. Cái đặc biệt, cái khác của bài hát này với nhiều ca khúc viết về ngành Công an là “người dân đánh giá về Công an” chứ không phải là “chúng ta [Công an-pv] viết về mình”. Cả bài hát không có từ nào nói về Công an, nhưng ở đoạn kết lại là “Và trên ngã tư này đây, trong nắng mưa hay đêm ngày, có dáng áo vàng, người chiến sĩ giữ trật tự an ninh. Bảo vệ hạnh phúc cho câu ca rộn rã lúc bình minh. Trái tim ai hoà nhịp cuộc sống mới trên ngã tư thân yêu” mới có hình ảnh người CSGT xuất hiện. Dù ít nhưng nó đủ toát lên toàn bộ hồn cốt của bài hát, toát lên công việc đảm bảo TTATGT ở những ngã tư đường phố là công lao của người chiến sĩ CSGT.

Nhạc sĩ sáng tác ca khúc này vào mùa hè năm 1971 sau chuyến đi thực tế ở ba miền viết ca khúc về ngành Công an. Khi đi thực tế từ miền Nam và miền Trung ra Hà Nội, thấy không khí tạm ngừng ném bom thật lạ. “Hà Nội vừa có chủ trương lắp đèn tín hiệu. Lạ lắm, như có một cái gì trang trí trên đường phố khiến tôi cảm động khi đất nước đang trong khó khăn của chiến tranh mà Hà Nội vẫn giữ được ổn định chính trị, cuộc sống hoà bình, giữ được trật tự giao thông. Tôi nói với một đồng chí cán bộ Công an Hà Nội rằng: Tôi sẽ viết một bài về “Công an xanh” và một bài về “Công an vàng”. Sau đó tôi bắt tay vào viết “Đêm trên Cha-Lo”  - về Công an Biên phòng và “Từ một ngã tư đường phố””- nhạc sĩ chia sẻ. Ca từ giản dị, sâu lắng, giai điệu vui nhộn, tươi tắn cứ dào dạt xuất hiện. Bài hát ngay sau đó được hai ca sĩ của Đài Tiếng nói Việt Nam là Mạnh Hà và Thuý Hà thể hiện, đã truyền tải được toàn bộ nhịp sống của nhân dân miền Bắc trong những năm Mỹ tạm ngừng ném bom nên nó nhanh chóng đi vào đời sống.

Nhạc sĩ Phạm Tuyên vui vẻ cho biết, 44 năm qua, bài hát đến giờ vẫn còn nguyên tính thời sự: “Đường phố của ta vẫn đang còn hẹp. Nhường bước giúp nhau đích xa cũng gần”. Hà Nội giờ đông đúc hơn xưa, người xe vẫn phải nhường nhau, nhiệm vụ của người CSGT càng thêm vất vả. Nếu như “Từ một ngã tư đường phố” có thể nhìn thấy hình ảnh của một đất nước thời ấy: công nhân tan ca, thiếu nhi đi học, chàng trai ra chiến trường, xe chở lương thực, đạn dược vào miền Nam thì sau này, những nhạc sĩ viết về lực lượng CSGT lại mang một dáng vẻ khác. Sau Phạm Tuyên, đã có nhiều nhạc sĩ viết về lực lượng CSGT Hà Nội như ca khúc “Con dìu tay mẹ - đưa mẹ qua đường” của nhạc sĩ Lê Tiến Hoành; “Lời chúc ban mai”, “An toàn giao thông là hạnh phúc” của nhạc sĩ Nguyễn Thế Đạt...

Những bài ca đi cùng năm tháng đã mang hơi thở của cuộc chiến đấu bảo vệ bình yên cho nhân dân của lực lượng CAND. Và sức sống của nó luôn còn mãi với thời gian.

Trần Hằng