Chỉ số acid uric trong máu tăng cao rất dễ dẫn tới các bệnh lý nguy hiểm như gout, sỏi thận… Tuy nhiên rất nhiều người vẫn chưa hiểu rõ chỉ số acid uric là gì và sẽ ảnh hưởng tới sức khỏe khi nào. Bài viết dưới đây sẽ giải đáp một số thông tin liên quan tới chỉ số này.
Chỉ số acid uric là gì
Axit uric là hợp chất được tạo thành trong cơ thể do quá trình thoái giáng các nhân purin và sẽ được cơ thể đào thải ra ngoài chủ yếu thông qua đường nước tiểu [theo wiki]. Acid uric được tổng hợp từ hai nguồn nội sinh và ngoại sinh.
Axit uric từ nguồn nội sinh là sản phẩm chuyển hóa tự nhiên trong cơ thể. Khi các tế bào chết đi, nhân purin sẽ bị phá hủy và chuyển thành acid uric.
Bên cạnh đó còn có axit uric ngoại sinh, sản phẩm của thức ăn có nguồn gốc động vật như nội tạng, thịt đỏ, hải sản… Những thực phẩm này có hàm lượng purin cao và sẽ chuyển hóa thành axit uric khi đưa vào trong cơ thể.
Ở người bình thường, quá trình tổng hợp và đào thải hợp chất luôn diễn ra cân bằng để giữ lượng acid uric ổn định trong cơ thể.
Tuy nhiên khi xuất hiện hiện tượng tăng chuyển hóa purin hoặc giảm bài tiết axit uric, lượng hợp chất này sẽ tăng đột ngột trong máu, dẫn tới các bệnh lý nguy hiểm, đặc biệt bệnh gout.
Rất nhiều người thắc mắc liệu chỉ số acid uric trong máu như thế nào là an toàn và vượt ngưỡng bao nhiêu có thể gây ảnh hưởng tới sức khỏe. Th.S Bác sĩ YHCT Nguyễn Thị Hằng sẽ giải đáp cụ thể.
Axit uric ảnh hưởng rất nhiều tới sức khỏe đặc biệt là bệnh gout khi các tinh thể monosodium urate [muối của axit uric] tăng cao.
Chỉ số axit uric vượt ngưỡng có thể gây nên các bệnh như gout
Chỉ số này trong máu cao hơn 7,0mg/dl đã có thể dẫn tới các bệnh lý liên quan như gout, sỏi thận thậm chí gia tăng bệnh mạch vành.
Chỉ số acid uric ở nam và nữ sẽ có sự chênh lệch nhất định. Đối với nam giới trưởng thành, nồng độ axit uric bình thường dao động trong khoảng 3-7mg/dl, đối với nữ giới 2,5-6mg/dl.
Nếu các chỉ số này tăng và kéo dài có thể dẫn tới nhiều biến chứng nguy hiểm như đã đề cập ở trên.
Nhưng điều này không đồng nghĩa với việc sẽ phải ‘sống chung với lũ’. Có rất nhiều cách hạ nồng độ axit uric trong máu, đưa về mức bình thường bằng các phương pháp Đông Tây y. Vậy có những phương pháp nào?
Dựa vào thăm khám lâm sàng kết hợp với các chẩn đoán cận lâm sàng.
Bác sĩ sẽ dựa vào các triệu chứng như sưng, đau, nóng, tấy đỏ tại các khớp, tiểu khó, tiểu rắt, nặng hơn có thể xuất hiện các hạt tophi dưới da lâu ngày dẫn tới tình trạng bị loét…
Xét nghiệm acid uric trong máu
Mục đích:
- Để chẩn đoán tăng acid uric máu, hỗ trợ việc chẩn đoán bệnh gout.
- Theo dõi quá trình điều trị của bệnh nhân ung thư trong quá trình xạ trị.
- Đánh giá chức năng thận đồng thời kiểm tra các nguyên nhân gây sỏi thận.
Vì acid uric là sản phẩm cuối cùng của chuỗi phản ứng chuyển hóa base có nhân purin, vì vậy việc xét nghiệm nhằm mục đích:
- Chẩn đoán các bệnh suy thận, đau quặn thận, thận bị ứ nước
- Các bệnh liên quan đến khớp, đặc biệt gout
- Theo dõi các bệnh về máu như thiếu máu do tan máu
- Theo dõi quá trình điều trị hóa trị và xạ trị của bệnh nhân ung thư
- Tiên lượng tình trạng nhiễm độc thai nghén ở phụ nữ mang thai
Những người có nồng độ acid uric trong máu cao có thể điều trị bằng các phương pháp Đông y và Tây y.
Nhờ tính kháng viêm mạnh, tác dụng nhanh chóng vượt trội, colchicine là một trong những thành phần được sử dụng để ngăn chặn sự lắng đọng muối urat tại khớp.
Tuy nhiên sản phẩm chỉ có tác dụng giảm đau nhanh trong 48h mà không giúp hạ nồng độ acid uric và có thể gây một số tác dụng phụ tiêu chảy, buồn nôn.
Sử dụng thuốc chống viêm không steroid để giảm đau nhưng dễ gây tác dụng phụ trên dạ dày, tăng men gan và suy giảm chức năng thận.
Tùy vào nồng độ acid uric trong máu, người bệnh có thể sử dụng thuốc tăng quá trình đào thải hợp chất này nhưng dễ gây dị ứng, rối loạn tiêu hóa.
Điều trị acid uric bằng đông y
So với việc sử dụng thuốc tây thì các bài thuốc từ thảo dược thiên nhiên mang tới hiệu quả mà không gây ra tác dụng phụ.
Đối với những người có nồng độ acid uric trong máu cao dẫn tới bệnh gout có thể sử dụng một số bài thuốc dưới đây để cải thiện tình trạng bệnh.
Nên sử dụng trực tiếp lá tía tô trong bữa ăn hàng ngày hoặc sắc thuốc uống
Chữa bệnh bằng lá lốt, cải thiện tình trạng xương khớp do axit uric gây nên bằng cách lấy 5-10 lá lốt khô sắc nước uống sau bữa ăn tối. Nên làm liên tục trong 10 ngày để mang lại hiệu quả.
Ngoài ra còn có thể ngâm chân tay giúp giảm tình trạng đau nhức do tính ấm nóng và tác dụng trừ phong thấp.
Kết hợp sử dụng lá trầu không với nước dừa. Xắt nhỏ lá trầu không vào trong trái dừa xiêm và ủ trong 30 phút.
Nên uống hợp trước khi ăn sáng để cơ thể được hấp thụ hoàn toàn hợp chất.
Dùng 3g chuối hột đã phơi khô, 4g củ ráy, tỳ giải 2g, khổ qua 1g sao khô pha với nước đun sôi để uống từ 2-3 lần mỗi ngày.
Lá ổi non cũng có tác dụng hạ lượng acid uric trong máu khi kết hợp cùng đậu bắp và lá sa kê. Đun hỗn hợp ba loại trên sau khi đã phơi khô với 1,5 lít nước. Nên dùng hết trong ngày.
Còn rất nhiều bài thuốc giúp hạ nồng độ axit uric trong máu tuy nhiên người bệnh cần kiên trì sử dụng để thấy hiệu quả.
Phòng bệnh là cách tốt nhất để giảm thiểu tối đa các biến chứng không mong muốn. Ngoài việc điều trị bằng thuốc, các thực phẩm chức năng, mọi người cũng nên chú ý tới chế độ ăn uống sinh hoạt hằng ngày một cách lành mạnh.
Dưới đây là một số thực phẩm tuyệt đối tránh và những thực phẩm nên bổ sung trong chế độ dinh dưỡng hàng ngày kết hợp chế độ sinh hoạt điều độ.
Đối với chế độ ăn uống, người bệnh cần bổ sung thực phẩm an toàn, ít purin, tăng cường hoa quả, chất xơ. Đặc biệt:
– Những thực phẩm giàu chất xơ có nhiều trong hoa quả, rau xanh.
Đây không chỉ là nguồn cung cấp vitamin thiết yếu cho cơ thể mà còn có lợi đối với những người bệnh có nồng độ acid uric trong máu cao.
Các loại thực phẩm nhiều chất xơ có thể kể đến như cần tây, nấm, hạt lanh, bơ, và các loại rau cải, đặc biệt súp lơ, bắp cải, bông cải xanh…
– Các loại quả mọng nước như dâu tây, lê, táo, dưa hấu, cherry, mâm xôi, kiwi… có thể giảm đáng kể lượng acid uric trong máu.
Tăng cường hoa quả trong bữa ăn hạ acid uric
– Sử dụng sữa ít béo:
Nên uống từ 1-5 ly sữa ít béo mỗi ngày có thể hạn chế sự gia tăng nồng độ acid uric trong máu.
Nguyên nhân là do sữa và các chế phẩm từ sữa ít béo có khả năng hỗ trợ và đào thải acid uric hiệu quả.
– Uống đủ nước mỗi ngày:
Nên duy trì thói quen uống từ 2-2,5 lít nước mỗi ngày để tăng cường đào thải acid uric.
Bên cạnh đó có thể bổ sung thêm các loại nước ép tăng cường vitamin và chất xơ.
– Nên ăn các loại thịt trắng:
Các loại thịt trắng có nhiều ở thịt gà, thịt vịt, ít chất đạm hơn các loại thịt đỏ.
Có thể bổ sung cá trong mỗi bữa ăn tuy nhiên không quá 100g mỗi ngày để đảm bảo lượng purin trong cơ thể không quá cao.
– Hạn chế ăn nội tạng động vật vì các thực phẩm này có chứa nhiều nucleoprotein.
Khi chuyển hóa trong cơ thể sẽ sinh ra purin, làm tăng nồng độ acid uric trong máu.
– Hạn chế đồ hải sản vì lượng đạm trong thực phẩm này rất cao, đặc biệt tôm, cua, ghẹ, cá biển…
– Không nên uống quá nhiều rượu bia, đồ uống có cồn, nước ngọt có ga
– Các loại thực phẩm giàu đạm khác như trứng vịt lộn, đậu nành hay các chế phẩm từ đậu nành và các loại thực phẩm lên men cũng nên hạn chế sử dụng.
Ngoài việc ăn uống, chế độ sinh hoạt cũng cần được lưu ý, luôn duy trì chế độ sinh hoạt đầy đủ, thường xuyên tập thể dục nâng cao sức khỏe. Hạn chế hoạt động, mang vác nặng.
– Nếu có các triệu chứng lâm sàng nên kiểm tra sớm để phát hiện điều trị.
– Cần kiểm tra sức khỏe định kì và xét nghiệm nồng độ axit uric đã trở về trạng thái bình thường hay chưa.
– Để xét nghiệm các chỉ số acid uric trong máu, nước tiểu nên tới các bệnh viện, cơ sở khám chữa bệnh uy tín để biết được chính xác nhất.
Acid uric [axit uric] có thể ảnh hưởng nghiêm trọng tới sức khỏe, đặc biệt với những người trung tuổi. Bên cạnh đó còn gây nên các bệnh lý nghiêm trọng đặc biệt là gout. Vì vậy mỗi người nên thường xuyên kiểm tra sức khỏe của mình đồng thời có chế độ ăn uống sinh hoạt hợp lý, điều độ.
Mọi thắc mắc về chỉ số acid uric và các bệnh liên quan, bạn có thể liên hệ tới hotline 0865 344 349 để được tư vấn và giải đáp!
XEM THÊM:
Viên gout Tâm Bình
[**] Thời gian phát huy hiệu quả khi sử dụng sản phẩm tùy thuộc vào tình trạng bệnh và cơ địa mỗi người