Hỏi - 06/05/2015
Em mang thai tuần thứ 34, hiện tại em rất đau mông và vùng thắt lưng bên trái, em bắt đầu đau khoảng tuần thứ 31 rồi. Cho em hỏi vấn đề này có nghiêm trọng không thưa bác sĩ? Có cách nào giúp em giảm đau không ạ?
Trả lời
Chào bạn,
Đau lưng trong thai kỳ là vấn đề thường gặp, khoảng 80% các thai phụ. Nguyên nhân là do: cột sống phải chịu sức nặng của bạn và thai nhi, do tư thế đứng hay ngồi không đúng, giường nằm không hợp lý. Vấn đề này không nghiêm trọng, thường sau sinh sẽ hết trừ khi bạn bị thoát vị đĩa đệm sống lưng kèm theo.
Như vậy bạn phải đứng ngồi hợp lý [không đứng lâu, ngồi lâu, không mang giày gót cao, thường xuyên thay đổi tư thế]. Luôn giữ lưng thẳng khi ngồi, đứng, nằm giường nệm cứng hay không nằm nệm. Trong trường hợp đau nhiều có thể nhờ bác sĩ khám thai cho bạn cho thuốc giảm đau hoặc khám chuyên khoa cột sống.
Thân mến,
Ths. BS Phan Thanh Bình
Khoa Chăm sóc trước sinh - BV Từ Dũ
Đau lưng khi mang thai là tình trạng rất thường gặp ở bà bầu, ảnh hưởng xấu tới sức khỏe, tâm lý và cuộc sống của họ nên cần được khắc phục.
Khi mang thai, cơ thể thai phụ sản sinh ra nhiều loại hormone, dưới tác dụng của hormone, dây chằng xương chậu lỏng rồi mềm ra, làm cho khớp xương của xương cùng, liên hợp xương mu lỏng đi, kết cấu ở phần lưng cũng lỏng. Hiện tượng biến đổi dây chằng xương chậu này ở thai phụ có thể trợ giúp sinh thai nhi thuận lợi hơn.
Nhưng, nếu dây chằng xương chậu quá lỏng, có thể làm cho khớp xương đau nhức, sự tách rời của liên hợp xương mu có thể làm cho thai phụ đi đứng khó khăn.
Ngoài ra, trong giai đoạn cuối thai kỳ, tử cung lớn ra, trọng lượng tăng lên [lúc này toàn bộ trọng lượng của tử cung khoảng 6000g], trọng tâm cơ thể của thai phụ di chuyển về phía trước.
Nhiều mẹ bầu gặp phải tình trạng đau lưng khi mang thai
Để giữ cơ thể thăng bằng, đầu và vai thai phụ di chuyển về phía sau, tăng độ cong phần lưng, tổ chức lưng ở vào trạng thái kích ứng dễ làm cho lưng bị đau nhức.
Nếu thai phụ không chú ý kết hợp cân bằng giữa ăn uống, lao động và nghỉ ngơi, mệt mỏi quá sức hoặc ăn uống thiếu canxi thì những triệu chứng này sẽ tăng rõ rệt.
Xem thêm: Thai sản trọn gói
Nếu trước kia thai phụ đã có những bệnh cột sống, xương chậu, khớp xương đùi, lưng… thì những triệu chứng này càng rõ ràng hơn.
Vì vậy, thai phụ đau lưng khi mang thai là hiện tượng sinh lý bình thường, không nên quá lo lắng về việc này. Sau khi bé chào đời, vấn đề đau lưng sẽ tự nhiên giảm bớt.
Trong khi mang thai, thai phụ nên chú ý vận động thường xuyên, làm cho những triệu chứng nói trên giảm bớt.
Có nhiều lý do có thể tại sao nó xảy ra. Dưới đây là một số nguyên nhân có thể xảy ra:
Tăng cân
Khi mang thai khỏe mạnh, phụ nữ thường tăng từ 11 đến 15kg. Lúc này cột sống phải gánh chịu trọng lượng đó và có thể gây đau thắt lưng dưới. Trọng lượng của em bé và tử cung đang phát triển cũng gây áp lực lên các mạch máu và dây thần kinh ở xương chậu và lưng.
Tư thế thay đổi
Mang thai làm thay đổi trọng tâm của cơ thể. Do đó, bạn có thể dần dần điều chỉnh tư thế và cách bạn di chuyển. Điều này có thể dẫn đến đau lưng hoặc căng thẳng.
Hormone thay đổi
Khi mang thai, cơ thể bạn tạo ra một loại hormone gọi là relaxin cho phép dây chằng ở vùng xương chậu thư giãn và các khớp trở nên lỏng lẻo hơn để chuẩn bị cho quá trình sinh nở. Vì vậy các cơ, dây chằng này không đủ mạnh để đảm bảo sự giãn nở dẫn đến căng cơ, căng dây chằng và gây đau. Tương tự, khung chậu giãn nở làm giảm sự liên kết của cho các khớp xương thiếu đi sự liên kết, lỏng lẻo dẫn đến tình trạng đau.
Stress
Căng thẳng cảm xúc có thể gây căng cơ ở lưng, có thể cảm thấy như đau lưng hoặc co thắt lưng. Phụ nữ mang thai trải qua sự gia tăng đau lưng trong thời kỳ căng thẳng của thai kỳ.
Stress khi mang thai có thể dẫn đến đau lưng
Dáng điệu
Khi đứng, hãy tưởng tượng rằng bạn được đo chiều cao, tức là tư thế đứng thẳng khi dựa sát vào tường, sao cho lưng và đầu thẳng hàng, chạm vào tường. Căng cơ hông và cơ bụng cũng giúp lưng dễ chịu hơn. Tuy nhiên, không nên đứng quá lâu trong tư thế này.
Khi ngồi, thai phụ nên ngồi đúng. Thai phụ hãy đảm bảo là lưng luôn được nâng đỡ. Luôn đặt một gối nhỏ ở phía sau thắt lưng, hoặc ngồi trên gối lõm có hình chữ D.
Ngồi ghế tựa dành cho bàn ăn cũng giúp bảo vệ lưng tốt hơn là ngồi ghế mềm, hay sofa vì lưng luôn được giữ thẳng. Nếu bị đau thắt lưng, hãy tập động tác nghiêng hông 5 – 10 lần [sau 10 – 15 phút ngồi]. Nếu ngồi lâu, hãy đứng dậy và đi lại loanh quanh một chút.
Khi nằm, thai phụ nên nằm giường, nệm bằng và chắc; không nên nằm giường và nệm mềm. Thai phụ nằm nệm quá mềm không tiện cho sự kéo dài của xương cột sống, làm cho triệu chứng đau lưng càng nặng hơn.
Tránh nâng vật nặng
Khi dây chằng trở nên lỏng lẻo hơn thì thai phụ cũng dễ bị tai nạn hơn. Nếu bạn nâng hay mang vác bất kỳ vật gì, hãy đưa nó sát về phía cơ thể, trùng đầu gối thay vì cúi lưng xuống và chớ có vặn người.
Luyện tập thể dục đều đặn
Luyện tập thể dục thích hợp khi mang thai có thể làm tăng sức cho cơ bắp xương chậu, cơ bắp lưng, đảm bảo tính co giãn tốt; đồng thời thúc đẩy việc cung cấp máu ở lưng và các bộ phận dưới lưng, giúp giảm đau lưng.
Các loại hình thể thao thai phụ có thể tập: bơi lội, đi bộ, pilate hay yoga
Hãy thử bài tập sau: đứng dựa lưng vào tường. Để chân cách tường vài centimet và hơi nâng đầu gối lên. Để một tay vào vùng thắt lưng và nghiêng hông về phía đó, rồi đổi tay và làm lại động tác. Tiếp tục lặp đi lặp lại hai động tác này một cách nhẹ nhàng.
Khi đã thành thục, thai phụ có thể tập ở bất kì đâu, không nhất thiết phải dựa vào tường. Bài tập này sẽ hiệu quả nhất khi thai phụ thực hiện thường xuyên và trước khi cơn đau xuất hiện. Nếu bị đau thắt lưng, bài tập nghiêng hông sẽ tốt hơn là ngồi xổm.
Bài tập bò: Quỳ gối và chống tay xuống sàn nhà, sao cho lưng với đầu thẳng một đường thẳng. Bài tập này sẽ giúp giảm áp lực do thai nhi tạo ra cho lưng. Bạn có thể tập thường xuyên hằng ngày, giúp giảm đau thắt lưng rất hiệu quả.
Không đi giày cao gót
Giày cao gót ảnh hưởng tới tư thế đứng của bàn chân, toàn bộ trọng lượng của cơ thể được dồn vào phần ngón chân và tác động xấu tới dây thần kinh hai bên hông. Khi thai nhi càng phát triển, các dây thần kinh sẽ chịu áp lực ngày càng lớn, dẫn đến các cơn đau lưng ngày càng tăng. Do đó, không mang giày cao gót là sự lựa chọn tốt nhất cho bạn vào thời điểm này.
Thai phụ nên đi dày có đế bằng và thấp, có độ rộng và mềm mại, vừa chân là tốt nhất. Giày cao gót sẽ làm cho cơ thể hướng về phía trước nhiều hơn, gây đau lưng ở thai phụ.
Chườm nước nóng
Nếu đau lưng dữ dội, có thể dùng túi nước nóng chườm lên lưng sẽ giảm bớt triệu chứng đau lưng. Những thai phụ bị đau lưng nghiêm trọng nên đến bệnh viện để kiểm tra xem có phải do các bệnh khác gây ra hay không.
Còn những người vốn đã bị bệnh cột sống, xương chậu, khớp xương đùi, nên theo bệnh tình cụ thể mà tiến hành điều trị.
Tư thế nằm đúng
Vào tuần thai thứ 17, bạn nên nằm nghiêng chứ không nên nằm ngửa khi ngủ để giảm bớt tình trạng đau lưng. Bạn cũng có thể đặt gối giữa hai đầu gối hay kê một chiếc dưới bụng. Cách làm này giúp tử cung không đè lên xương sống và tránh gây đau lưng sau khi ngủ dậy. Ngoài tư thế nằm, bạn cũng cần chú ý không nên đứng hoặc ngồi quá lâu một chỗ. Khi ngồi nên chọn ghế có phần tựa lưng và đặt có một chiếc gối nhỏ phần sau lưng.
Massage lưng thường xuyên
Buổi tối trước khi đi ngủ bạn nên nhờ chồng massage lưng hay bất cứ chỗ nào cảm thấy nhức mỏi. Xoa bóp nhẹ nhàng sẽ giúp kích thích sự lưu thông máu, các cơ được thoải mái và những cơn đau lưng sẽ dần biến mất. Đồng thời, bạn có thể chườm nóng hoặc chườm lạnh để thư giãn và giảm chứng đau lưng thai kỳ.
Nếu chứng đau lưng của bạn ngày càng nặng hơn, bạn nên nói chuyện với bác sĩ, họ sẽ đưa ra một số lời khuyên về phương pháp điều trị đau lưng. Ngoài ra, đau lưng kèm theo chảy máu âm đạo, sốt hoặc đi tiểu nhiều lần, có thể là dấu hiệu cho thấy sức khỏe của bạn đang gặp vấn đề.
Trong một số ít trường hợp, đau lưng nghiêm trọng có thể liên quan đến các vấn đề như loãng xương liên quan đến thai kỳ, viêm xương khớp đốt sống hoặc viêm khớp nhiễm trùng. Những cơn đau nhịp nhàng có thể là dấu hiệu của chuyển dạ sinh non.
Vì vậy, nếu bạn gặp phải bất kỳ vấn đề nào trong số này, điều quan trọng là phải được bác sĩ kiểm tra.
**Lưu ý: Những thông tin cung cấp trong bài viết của Bệnh viện Đa khoa Hồng Ngọc mang tính chất tham khảo, không thay thế cho việc chẩn đoán hoặc điều trị y khoa. Để biết chính xác tình trạng bệnh lý, bệnh nhân cần tới các bệnh viện để được bác sĩ thăm khám trực tiếp, chẩn đoán và tư vấn phác đồ điều trị hợp lý.
Theo dõi fanpage của Bệnh viện Đa khoa Hồng Ngọc để biết thêm thông tin bổ ích khác: //www.facebook.com/BenhvienHongNgoc/