Theo thông tin từ Hiệp hội Thép Việt Nam [VSA], giá các nguyên, nhiên liệu sản xuất thép tăng trở lại ở mức cao khiến giá thép tăng lên trong thời gian qua.
Nhiều chuyên gia dự báo, thời gian tới, cùng với giá nguyên liệu tăng, việc các dự án đầu tư công, bất động sản được đẩy tiến độ xây dựng, giá thép có thể tiếp tục neo cao.
Báo cáo từ VSA cho hay, giá than mỡ luyện cốc xuất khẩu tại cảng Australia ngày 10/2/2022 giao dịch ở mức 391,75 USD/tấn FOB, tăng mạnh 55,75 USD so với đầu tháng 1/2022. Giá than cốc có xu hướng tăng liên tục kể từ quý 3/2021 ảnh hưởng đến chi phí sản xuất thép tăng.
Cùng với đó, giá quặng sắt giao dịch ở mức 149,7-150,2 USD/tấn CFR cảng Thiên Tân, Trung Quốc, tăng khoảng 24 USD/tấn so với thời điểm đầu tháng 1/2022; giá thép phế liệu nhập khẩu cảng Đông Á ở mức 555 USD/tấn CFR Đông Á ngày 10/2/2022 tăng 40-45 USD/tấn so với hồi đầu tháng 1/2022.
[Năm 2021, chỉ số giá xây dựng tăng 4,34% do biến động giá thép]
Giá nguyên liệu từ quặng sắt, than Coke, thép phế liệu tăng và tăng nhiều sau kỳ nghỉ Tết Nguyên đán [ở Trung Quốc và khu vực ASEAN] đã khiến giá phôi tăng mạnh. Giá phôi thép giao dịch cảng Đông Nam Á tăng 39-40 USD/tấn giữ mức 660 USD/tấn vào cuối tháng 01/2022; đến ngày 10/2/2022 ở mức 696 USD/T CFR Đông Á, tăng khoảng 70 USD/tấn so với mức giá phôi thép thời điểm đầu tháng 1/2022.
Ở trong nước, giá phôi thép nội địa tháng 1/2022 tăng khoảng 400-600 đồng/kg, giữ giá ở mức từ 14.800-15.800 đồng/kg cuối tháng 1/2021.
Trên thị trường, giá thép xây dựng đang được bán khoảng 17.000 đồng/kg [tương đương 17 triệu đồng/tấn]. Đại diện VSA cho biết, các nhà máy điều chỉnh giá bán thép thành phẩm để bù lại một phần giá thành sản xuất, việc này khiến lượng bán tăng do đầu cơ của nhà phân phối.
Nhu cầu về mặt hàng thép có thể khởi động từ trung tuần tháng 2/2022 và thị trường xác lập mặt bằng giá mới ở mức cao. Mức độ cạnh tranh giữa các nhà máy ngày càng khốc liệt về giá bán.
Triển vọng thị trường quý 1/2022 có thể bắt đầu với một mặt bằng giá mới khi giá nguyên liệu sản xuất thép liên tục điều chỉnh tăng, nhu cầu trong nước có tín hiệu tốt.
Theo ông Nguyễn Văn Sưa, chuyên gia ngành thép, trong tháng 1/2022, thị trường nguyên liệu thép toàn cầu tiếp nối xu hướng đảo chiều nhanh chóng.
Giá bán thép xây dựng trong nước điều chỉnh tăng khoảng 200 đồng/kg vào cuối tháng 1/2022, và điều chỉnh tăng 300 đồng/kg vào trung tuần tháng 2/2022, giữ ở mức bình quân khoảng 16.600-17.200 đồng/kg tùy thuộc từng chủng loại sản phẩm và từng doanh nghiệp và vùng miền cụ thể.
Tại Chỉ thị 01 vừa được ban hành, Thủ tướng Chính phủ đã giao Bộ Giao thông Vận tải và các cơ quan, địa phương liên quan đẩy nhanh hơn nữa tiến độ chuẩn bị đầu tư, quyết định đầu tư dự án xây dựng đư ờng bộ cao tốc Bắc-Nam phía đông giai đoạn 2021-2025; tập trung đôn đốc đẩy nhanh hơn nữa tiến độ thi công xây dựng Dự án xây dựng một số đoạn đường bộ cao tốc trên tuyến Bắc-Nam phía đông giai đoạn 2017-2020, Dự án Cảng hàng không quốc tế Long Thành giai đoạn 1…
Đây sẽ là động lực thúc đẩy tăng trưởng trong ngành thép trong năm nay. Giá các mặt hàng thép cũng có thể diễn biến tăng theo giá các nguyên liệu sản xuất, ông Sưa nhận định.
Theo VSA, trong tháng 1/2022, tình hình sản xuất thép xây dựng đạt kết quả tốt so với tháng trước và cùng kỳ 2021.
Sản lượng thép xây dựng sản xuất trong tháng 1/2022 đạt hơn 1,12 triệu tấn, tăng 11,19% so với tháng 12/2021 và ngang mức cùng kỳ 2021. Tiêu thụ đạt hơn 1,05 triệu tấn, tăng 1,55% so với tháng trước đó và tăng 27,8% so với cùng kỳ năm 2021. Xuất khẩu thép trong tháng 1 đạt gần 232.000 tấn, tăng gấp đôi so với cùng kỳ năm 2021.
Thực tế, ngay từ đầu năm mới và trong dịp Tết Nguyên đán, nhiều doanh nghiệp trong nước vẫn duy trì hoạt động xuất khẩu thép với sản lượng lớn qua các cảng biển.
Đơn cử, đầu tháng 2/2022, Công ty cổ phần Thép Hòa Phát Dung Quất đã ký hợp đồng xuất khẩu lô thép cuộn cán nóng [HRC] đầu tiên tới Italy với khối lượng 35.000 tấn... Trong khi đó, hiện có rất nhiều khách hàng nước ngoài muốn đặt mua HRC được sản xuất tại Việt Nam nhưng doanh nghiệp trong nước chưa thể đáp ứng hết nhu cầu của thị trường do năng lực sản xuất mặt hàng này còn hạn chế.
Với nhu cầu tăng cao về xây dựng, đầu tư, VSA dự báo, thị trường thép trong nước tăng trưởng 15-20% trong năm 2022./.
Đức Dũng [TTXVN/Vietnam+]
2021 là một năm rực rỡ với ngành thép xây dựng khi giá liên tục lập đỉnh kéo theo kết quả kinh doanh của nhiều ông lớn cũng xô đổ các kỷ lục cũ. Mặc dù thị trường cuối năm có vẻ bắt đầu hạ nhiệt nhưng ngành thép xây dựng được kỳ vọng sẽ tiếp tục được hưởng lợi từ làn sóng đầu tư công 2022.
Năm 2021 chứng kiến cuộc bùng nổ giá thép xây dựng. Theo đó, giá thép xây dựng ngay từ đầu năm đã bứt phá từ dưới mốc 13.000 đồng/kg lên hơn 15.000 đồng/kg.
Kể từ đó, giá thép xây dựng liên tục lập đỉnh mở, cao nhất lên tới 17.200 đồng/kg thiết lập hồi tháng 6. So với trung bình năm 2020, giá thép xây dựng năm nay tăng gần 20%.
Diễn biến giá thép xây dựng trong 11 tháng đầu năm 2021 và các năm 2016 - 2020. [Nguồn: Hiệp hội Thép Việt Nam]
Nguyên nhân chính đẫn đến giá thép tăng phi mã đến từ chi phí nguyên vật liệu đầu vào đều tăng mạnh.
Theo Bộ Công Thương, căn cứ vào hóa đơn tài chính do các đơn vị sản xuất thép cung cấp cho thấy, giá nguyên liệu nhập khẩu của các nhà máy sản xuất thép đều tăng. Trong đó, giá quặng sắt tháng 5 năm 2021 tăng so với giá tháng 2 năm 2020 là 2,4 lần và tăng so với tháng 12 năm 2020 là 32%.
Giá thép phế liệu tháng 5 năm 2021 tăng so với giá tháng 2 năm 2020 là 1,9 lần và tăng so với tháng 12 năm 2020 là 18%.
Nguồn: Hiệp hôi Thép Việt Nam
Cùng lúc đó, nhu cầu tăng mạnh góp phần đẩy giá thép xây dựng tăng thêm. Đỉnh điểm trong năm 2021, tháng lượng bán thép xây dựng lên tới hơn 1,2 triệu tấn cao hơn 25% so với cuối năm ngoái.
Đặc biệt, số liệu xuất khẩu thép xây dựng liên tục tăng “bằng lần” đủ cho thấy nhu cầu mặt hàng này cao như nào trong năm nay.
Việc giá thép xây dựng giúp hàng loạt công ty trong ngành được hưởng lợi, phản ánh vào chính kết quả kinh doanh trong ngành.
Điển hình như “cánh chim đầu ngành” Hòa Phát ghi nhận kết quả kinh tăng trưởng khủng trong 9 tháng đầu năm với doanh thu đạt hơn 105.800 tỷ đồng, lợi nhuận sau thuế 27.100 tỷ đồng, lần lượt tăng 60% và 200% so với cùng kỳ năm ngoái.
Với kết quả này, công ty vượt 45% kế hoạch về lợi nhuận sau thuế của cả năm 2021, xô đổ mọi kỷ lục đã ghi nhận trước đó.
Hiện Hòa Phát đang đứng đầu thị trường thép xây dựng của cả nước với thị phần duy trì khoảng 30 - 35%.
Công ty Thép Pomina cũng ghi nhận doanh thu 9.588 tỷ đồng, tăng gần 32% so với cùng kỳ, lợi nhuận trước thuế đạt 206 tỷ đồng, trong khi cùng kỳ năm ngoái lỗ 128 tỷ đồng.
Với kết quả này, Thép Pomina đã thực hiện được gần 80% mục tiêu doanh thu và 34% kế hoạch lợi nhuận sau thuế năm.
Trước những thuận lợi của ngành, Hiệp hội Thép Việt Nam hồi tháng 4,5 đã gửi công văn cho các doanh nghiệp hội viên khuyến nghị đẩy mạnh công suất. VSA đồng thời khuyến nghị các doanh nghiệp tổ chức hệ thống phân phối hợp lý để ổn định nguồn cung trong nước, đáp ứng đủ nhu cầu thị trường.
Các doanh nghiệp tăng cường hợp tác phối hợp ưu tiên nguồn nguyên liệu và thép thô cho thị trường trong nước. Tiết giảm chi phí sản xuất, đồng thời bảo đảm giá bán hợp lý để bình ổn giá cả thị trường thép trong nước.
Nỗi lo vỡ trận của các nhà thầu xây dựng
Giá thép tăng cao trong mùa cao điểm xây dựng [quý II], khiến các nhà thầu không khỏi “sốc” và lo lắng sẽ thua lỗ, đặc biệt là các dự án đã ký kết hợp đồng trước đó.
Một doanh nghiệp xây dựng công trình dân dụng cho biết đa số các công trình đều đã ký hợp đồng trọn gói. Do đó, giá thép tăng cao ăn mòn vào lợi nhuận của công ty, thậm chí phải chịu thua lỗ trong thời kỳ giá thép cao điểm hồi tháng 5,6. Còn đối với các chủ thầu có điều khoản về rủi ro trượt giá thì có vẻ bớt thiệt hại hơn.
Hiệp hội các nhà thầu xây dựng Việt Nam cho rằng thầu xây dựng cả nước đang đứng trước nguy cơ vỡ trận, phá sản do tình hình giá thép tăng đột biến.
Hiệp hội nhấn mạnh các nhà thầu xây dựng đều vấp phải khó khăn, không có cách tháo gỡ do các chủ đầu tư không phải vốn nhà nước đa số đều sử dụng loại hợp đồng đơn giá cố định không điều chỉnh ở thời điểm ký [trừ trường hợp bất khả kháng].
Vì vậy, các nhà thầu phải tự giải quyết sự thâm hụt này còn các dự án đầu tư vốn ngân sách thì lại phải áp dụng đơn giá vật liệu theo thông báo của các sở xây dựng mà các thông báo này lại không cập nhật biến động giá kịp thời.
Hiệp hội kiến nghị Văn phòng Chính phủ chỉ đạo sớm các Bộ ngành liên quan kiểm tra triệt để nguyên nhân, các Sở Xây dựng cập nhật đơn giá thị trường.
Mặc dù vậy, Hiệp hội Thép Việt Nam [VSA] nhiều lần đã nhấn mạnh trong các báo cáo định kỳ rằng việc giá thép xây dựng tăng hoàn toàn giá nguyên liệu và nhu cầu tăng cao.
Tại Đại hội đồng cổ đông thường niên 2021 sáng ngày 22/4, ông Trần Đình Long, Chủ tịch HĐQT Tập đoàn Hòa Phát, cho biết điều này là bình thường.
"Về cơ bản kiến nghị kiểm tra của Hiệp hội Nhà thầu Xây dựng là bình thường và điều này không ảnh hưởng đến Hòa Phát vì chúng ta đang trong thời kỳ kinh tế thị trường. Nếu việc kiểm tra không phát hiện điều gì bất thường như độc quyền thị trường thì cũng không có vấn đề gì.", ông Long cho biết.
Bán hàng giảm mạnh về cuối năm
Sau thời gian tăng nóng, bước sang quý, trước những tác động của dịch COVID-19, giá thép xây dựng hạ nhiệt.
Theo Hiệp hội Thép Việt Nam cho biết nhu cầu tiêu thụ thép trong nước giảm khi nhiều tỉnh thành phố thực hiện giãn cách xã hội kéo dài dẫn đến lượng bán hàng trong nước giảm. Theo đó, trong quý III, lượng bán hàng giảm tới 40% so với quý II.
Sang quý IV, lượng bán hàng vẫn chưa cải thiện. Chỉ riêng trong tháng 11, lượng bán hàng thép xây dựng đạt 872.846 tấn, giảm 26,11% so với tháng trước và giảm 31,2% so với cùng kỳ năm 2020.
Nguồn: Hiệp hội Thép Việt Nam
Mặc dù giá lượng bán hàng giảm sút nhưng giá thép xây dựng giảm không quá mạnh, trung bình khoảng 16.200 đồng/kg, chỉ thấp hơn so với mức giá đỉnh 17.200 thiết lập hồi tháng 6 là 1.000 đồng/kg.
Như vậy, sau khoảng thời gian sốt giá bất thường [từ tháng 12/2020], hiện tại, thị trường thép đã đi vào ổn định.
Bộ Công Thương cho rằng giá sản phẩm thép đã hình thành nên “mặt bằng” giá mới theo thực tế khách quan.
Kỳ vọng năm 2022 ngành thép được hưởng lợi từ làn sóng đầu tư công
Mặc dù lượng bán hàng giảm mạnh, nhưng ngành thép được kỳ vọng tiếp tục được hưởng lợi bởi làn sóng đầu tư công trong năm 2022.
Theo Bộ Công Thương, để phục hồi nền kinh tế do ảnh hưởng của dịch Covid-19, Chính phủ các nước trên thế giới ban hành nhiều gói kích thích kinh tế hàng chục nghìn tỷ USD làm cho giá các loại nguyên liệu sơ cấp của nền kinh tế thế giới [giá dầu mỏ, giá nguyên liệu thô, giá vận chuyển vật liệu] tăng.
Ở thị trường trong nước, theo Công ty TNHH Chứng khoán Ngân hàng TMCP Ngoại thương Việt Nam [VCBS], kế hoạch giải ngân vốn đầu tư công cho năm 2020 – 2021 ở mức cao lịch sử so với trung bình 3 năm trước đó, tuy nhiên thì tiến độ giải ngân vốn đầu tư công năm nay thấp hơn hẳn so với các năm trước đó cùng thời kỳ do ảnh hưởng bởi dịch COVID-19.
Do đó, để đẩy nhanh tiến độ giải ngân đầu tư công, chúng tôi cho rằng thời gian sắp tới khi dần mở cửa sẽ đẩy nhanh tiến độ giải ngân và xây dựng hơn nhiều và sẽ thúc đẩy nhu cầu tiêu thụ vật liệu xây dựng.
Ngoài ra, nhiều dự án bất động sản đang trong quá trình triển khai dự án bị hoãn lại trong 9 tháng đầu năm 2021 do ảnh hưởng giãn cách xã hội cùng với việc giá vật liệu xây dựng liên tục tăng từ đầu năm khiến cho việc triển khai các dự án bất động sản nhiều khó khăn. Do đó, việc khởi động các dự án này góp phần thúc đẩy nhu cầu thép xây dựng.
Hiệp hội Thép Việt Nam nhận định "Xét thị trường tiêu thụ thép dài tại Việt Nam thì nhu cầu có tín hiệu tích cực cho các công trình dân dụng và hạ tầng cơ sở, đặc biệt đầu tư công lớn. Xu hướng giá giảm trong thời gian qua do giá phế nhập và nội địa giảm góp phần khiến các nhà thương mại e dè mua hàng vào cuối năm".
H.Mĩ