Hướng dẫn phòng chống bệnh tay chân miệng năm 2024

Bệnh tay chân miệng là bệnh truyền nhiễm do siêu vi trùng đường ruột Coxsackievirus và Enterovirus 71(EV71) gây ra. Bệnh xảy ra quanh năm, tăng cao vào tháng 2 đến tháng 4 và tháng 9 đến tháng 12 hàng năm chủ yếu là trẻ em dưới 5 tuổi, trẻ lớn ít gặp hơn. Bài viết dưới đây sẽ giúp người chăm sóc trẻ biết cách chăm sóc trẻ và phòng ngừa trẻ bị bệnh tay chân miệng.

1. Bệnh Tay chân miệng lây qua đâu?

Virus gây bệnh tay chân miệng lây qua đường tiếp xúc, trẻ dễ bị nhiễm bệnh nếu tiếp xúc với dịch tiết mũi họng, nước bọt, chất dịch từ các nốt phỏng, phân hoặc chất nôn của trẻ bị bệnh.

Thời kỳ ủ bệnh: 3-7 ngày

Thời kỳ khởi phát: 1-2 ngày với các triệu chứng như sốt nhẹ, quấy khóc, đau họng, biếng ăn, ỉa lỏng vài lần/ngày.

Thời kỳ toàn phát: 3-10 ngày với các triệu chứng điển hình của bệnh:

• Loét miệng: Vết loét đỏ hay phỏng nước ở niêm mạc miệng, lợi, lưỡi gây đau miệng, bỏ bú, bỏ ăn, tăng tiết nước bọt, chảy dãi nhiều.
• Phỏng nước: Xuất hiện ở lòng bàn tay, lòng bàn chân, gối, mông; tồn tại trong khoảng 7 ngày sau đó để lại vết thâm.

Thời kỳ lui bệnh: 3-5 ngày sau trẻ hồi phục hoàn toàn nếu không có biến chứng.

Biến chứng bệnh tay chân miệng:

• Biến chứng thần kinh: Viêm não, viêm màng não.
• Biến chứng tim mạch hô hấp: Viêm cơ tim, phù phổi cấp, tăng huyết áp, suy tim, trụy mạch nếu không được theo dõi và điều trị kịp thời.

Giữ vệ sinh da sạch sẽ, mặc quần áo vải mềm, rộng rãi, thấm hút mồ hôi

3. Hướng dẫn chăm sóc khi trẻ bị tay chân miệng

• Thực hiện cách ly theo đường tiếp xúc, hạn chế cho trẻ ra ngoài để tránh lây nhiễm cho trẻ khác.
• Phối hợp dùng thuốc kháng sinh và/hoặc thuốc hạ sốt theo chỉ dẫn của nhân viên y tế.
• Vệ sinh tay trước và sau mỗi lần chăm sóc trẻ.
• Vệ sinh miệng và bôi thuốc vùng miệng cho trẻ theo chỉ định của bác sĩ (thường vệ sinh trước khi cho trẻ ăn 30 phút).
• Cho trẻ ăn thức ăn nguội, mềm, lỏng, dễ tiêu như cháo, sữa; chia nhỏ bữa.
• Giữ vệ sinh da sạch sẽ, dùng xanh - methylen để chấm lên các nốt phỏng nước.
• Mặc quần áo vải mềm, rộng rãi, thấm hút mồ hôi. Thay quần áo và tắm rửa hằng ngày cho trẻ bằng nước ấm.
• Theo dõi tình trạng của trẻ, phát hiện sớm các dấu hiệu cảnh báo, dấu hiệu nặng để xử trí kịp thời: Mạch nhanh, run chi, đi không vững (nếu trẻ đã biết đi). Giật mình >2 lần/30 phút.

4. Hướng dẫn phòng bệnh trẻ bị tay chân miệng

• Rửa tay bằng xà phòng trước khi chăm sóc trẻ và sau khi tiếp xúc với chất thải của trẻ.
• Rửa sạch đồ chơi, lau sàn nhà bằng dung dịch khử khuẩn thích hợp.
• Không cho trẻ bị bệnh tới nhà trẻ, nơi tập trung đông người hoặc tiếp xúc với các trẻ khác.

Khi trẻ bị tay chân miệng có những triệu chứng bất thường, cha mẹ cần nhanh chóng đưa bé đến cơ sở y tế gần nhất để được khám và điều trị kịp thời.

Phát hiện bệnh tay chân miệng và cách phòng tránh

XEM THÊM:

• Bệnh tay chân miệng ở trẻ em tiếp tục diễn biến phức tạp ở các tỉnh phía Nam
• Chăm sóc trẻ bị tay chân miệng đúng cách
• 4 giai đoạn phát triển của bệnh tay chân miệng

Bài viết này được viết cho người đọc tại Sài Gòn, Hà Nội, Hồ Chí Minh, Phú Quốc, Nha Trang, Hạ Long, Hải Phòng, Đà Nẵng.

Bệnh tay chân miệng là bệnh truyền nhiễm cấp tính do vi rút thuộc nhóm Enterovirus gây ra.

Bệnh tay chân miệng là bệnh truyền nhiễm cấp tính do vi rút thuộc nhóm Enterovirus gây ra. Bệnh tay chân miệng lây từ người sang người qua đường tiêu hóa hoặc tiếp xúc với nước bọt, dịch tiết mũi họng, các bọng nước vỡ của người bệnh, thường gặp ở trẻ dưới 5 tuổi. Bệnh thường có biểu hiện sốt, đau họng, loét miệng lợi lưỡi, phỏng nước ở lòng bàn tay, bàn chân, gối, mông. Hiện nay, chưa có vắc xin phòng bệnh và chưa có thuốc điều trị đặc hiệu, các biện pháp phòng bệnh là vệ sinh cá nhân, vệ sinh môi trường hạn chế lây lan.

Tại Việt Nam, bệnh thường ghi nhận trong khoảng thời gian từ tháng 3 đến tháng 5 và từ tháng 9 đến tháng 12. Hiện nay đang là thời gian bắt đầu năm học mới, có nhiều nguy cơ lây lan bệnh tay chân miệng nếu các trường học và đặc biệt các cơ sở giáo dục mầm non, nhà trẻ gia đình không thực hiện tốt các biện pháp cá nhân, vệ sinh môi trường phòng chống bệnh tay chân miệng.

Để tích cực phòng chống, giảm thiểu ảnh hưởng của bệnh tay chân miệng đến sức khỏe, đặc biệt là trẻ em, học sinh, ngay từ đầu năm học mới, Cục Y tế dự phòng, Bộ Y tế khuyến cáo mạnh mẽ các thày cô, bậc phụ huynh, người dân cần chủ động thực hiện các biện pháp phòng bệnh như sau:

1. Vệ sinh cá nhân: Rửa tay thường xuyên bằng xà phòng dưới vòi nước chảy nhiều lần trong ngày (cả người lớn và trẻ em), đặc biệt trước khi chế biến thức ăn, trước khi ăn/cho trẻ ăn, trước khi bế ẵm trẻ, sau khi đi vệ sinh, sau khi thay tã và làm vệ sinh cho trẻ.

2. Vệ sinh ăn uống: Thức ăn cho trẻ cần đảm bảo đủ chất dinh dưỡng; ăn chín, uống chín; vật dụng ăn uống phải đảm bảo được rửa sạch sẽ trước khi sử dụng (tốt nhất là ngâm tráng nước sôi); sử dụng nước sạch trong sinh hoạt hằng ngày; không mớm thức ăn cho trẻ; không cho trẻ ăn bốc, mút tay, ngậm mút đồ chơi; không cho trẻ dùng chung khăn ăn, khăn tay, vật dụng ăn uống như cốc, bát, đĩa, thìa, đồ chơi chưa được khử trùng.

3. Làm sạch đồ chơi, nơi sinh hoạt: Hộ gia đình, nhà trẻ mẫu giáo, các hộ trông trẻ tại nhà cần thường xuyên lau sạch các bề mặt, vật dụng tiếp xúc hằng ngày như đồ chơi, dụng cụ học tập, tay nắm cửa, tay vịn cầu thang, mặt bàn/ghế, sàn nhà bằng xà phòng hoặc các chất tẩy rửa thông thường.

4. Thu gom và xử lý chất thải của trẻ: Sử dụng nhà tiêu hợp vệ sinh, phân, chất thải của trẻ phải được thu gom, xử lý và đổ vào nhà tiêu hợp vệ sinh.

5. Theo dõi phát hiện sớm: Trẻ em phải được thường xuyên theo dõi sức khỏe để kịp thời phát hiện, tổ chức cách ly, điều trị các trường hợp mắc bệnh, tránh lây bệnh cho các trẻ khác.

6. Cách ly, điều trị kịp thời khi phát bệnh: Các nhà trẻ, mẫu giáo, nhóm trẻ tập trung và hộ gia đình có trẻ dưới 6 tuổi cần chủ động theo dõi sức khỏe của trẻ để kịp thời phát hiện và đưa ngay đến các cơ sở y tế để được điều trị kịp thời. Trẻ bị bệnh phải được cách ly ít nhất là 10 ngày kể từ khi khởi bệnh, không cho trẻ có biểu hiện bệnh đến lớp và chơi với các trẻ khác.ly và đưa ngay trẻ đến các cơ sở y tế để được khám và điều trị.