Làm sao biết bé bị bất dung nạp lactose

Hội chứng không dung nạp lactose khá phổ biến và là mối lo của nhiều bậc cha mẹ có con nhỏ. Hội chứng có thể gặp ở mọi lứa tuổi. Vậy cụ thể hội chứng này là gì và mức độ nguy hiểm như thế nào? Cùng tìm hiểu và tìm ra giải pháp để khắc phục nỗi lo cho các bậc phụ huynh.

1. Không dung nạp lactose ảnh hưởng gì đến sức khỏe?

Hội chứng không dung nạp lactose là tình trạng cơ thể không có khả năng tiêu hóa lactose (đường sữa). Đây là loai đường có trong sữa và các chế phẩm từ sữa, bao gồm cả sữa mẹ.

Không dung nạp lactose là một hội chứng thường gặp

Nguyên nhân của hội chứng này là do cơ thể không có đủ lactase – một loại enzyme trong ruột non – để có thể hấp thụ đường lactose. Có nhiều người có nồng độ lactase thấp nhưng vẫn có thể tiêu hóa sản phẩm từ sữa. Nhưng nếu ở trường hợp không dung nạp được thì sự thiếu lactase dẫn đến nhiều triệu chứng khi ăn thực phẩm từ sữa.

Người mắc hội chứng này khi uống sữa hoặc ăn uống các thực phẩm có chứa đường lactose sẽ không phân hủy và được chuyển xuống ruột già. Tại đây, lactose sẽ được các vi khuẩn phân hủy thành chất khí và lỏng. Người bệnh sẽ xuất hiện một số triệu chứng như đầy hơi, tiêu chảy. Hội chứng không dung nạp lactose không quá nguy hiểm, nhưng vẫn mang lại những cảm giác khó chịu.

Tình trạng này gây ảnh hưởng lên mọi độ tuổi, đặc biệt là người lớn. Triệu chứng thường xuất hiện sau 30 phút đến 2 tiếng sau khi ăn hoặc uống sữa hay các sản phẩm từ sữa. Dấu hiệu có thể là đau bụng, tiêu chảy, đầy bụng hoặc buồn nôn (thường ít gặp). Dù hội chứng này không quá nguy hiểm nhưng đối với trẻ em, nó sẽ dẫn đến sự thiếu hụt chất dinh dưỡng.

2. Hội chứng không dung nạp lactose – nỗi lo của nhiều mẹ

Nỗi lo của nhiều cha mẹ khi con mắc hội chứng bất dung nạp lactose

Chúng ta biết rằng đối với trẻ sơ sinh thì sữa mẹ chính là nguồn dinh dưỡng tốt nhất. Sữa mẹ vừa là nguồn cung cấp dinh dưỡng, vừa là nguồn miễn dịch tự nhiên của các bé. Do đó hội chứng không dung nạp lactose nếu diễn ra ở trẻ sơ sinh vẫn là một vấn đề rất nghiêm trọng. Đây là những trường hợp bất dung nạp lactose bẩm sinh. Nó trở thành nỗi lo lớn của các bậc cha mẹ khi có con nhỏ.

Giải mã gen để hiểu con

Trường hợp không dung nạp lactose lại thường gặp hơn ở trẻ trên 5 tuổi. Lúc này trẻ không cần thiết phải uống sữa như trẻ sơ sinh. Nhưng việc uống sữa sẽ cung cấp các chất dinh dưỡng cần thiết để trẻ phát triển tốt hơn. Nếu bé mắc hội chứng này, bố mẹ cần cho các bé uống những loại sữa không chứa hoặc chứa ít lactose. Hoặc bố mẹ cũng có thể bổ sung các dinh dưỡng bằng những con đường khác.

Nhưng dù ở độ tuổi nào thì việc bất dung nạp lactose cũng ảnh hưởng ít nhiều đến sức khỏe của trẻ em. Đặc biệt khi không hiểu nguyên nhân, các mẹ thường rất lo lắng về các triệu chứng liên quan đến việc không dung nạp lactose. Đôi khi điều này có thể dẫn đến việc phụ huynh không hiểu rõ và áp dụng những giải pháp điều trị không phù hợp. Để tránh trường hợp này, các cha mẹ cần tìm hiểu rõ nguyên nhân.

3. Tìm ra nguyên nhân của hội chứng không dung nạp lactose

Tìm ra nguyên nhân hội chứng là điều quan trọng

Có thể thấy không dung nạp lactose là một hội chứng dù không quá nguy hiểm nhưng cũng rất đáng lo. Đặc biệt với các gia đình có con nhỏ, việc chăm sóc về dinh dưỡng cho trẻ là rất quan trọng. Nhiệm vụ của cha mẹ là đem lại cho con điều kiện tốt nhất để phát triển, bao gồm cả việc khắc phục hội chứng không dung nạp lactose.

Tại Gene Solutions hiện có dịch vụ giải mã gen GenLove Kid dành cho trẻ em và GenLove Me dành cho người trưởng thành. Cả hai dịch vụ này đều sử dụng phương pháp giải mã gen để xác định một số vấn đề về thể chất của bé. Giải mã gen này có thể tìm ra gen MCM6 giải mã khả năng dung nạp lactose.

Việc giải mã gen để biết được bé có mắc hội chứng không dung nạp lactose là rất quan trọng, giúp cha mẹ hiểu rõ thể trạng của con và được hướng dẫn những biện pháp khắc phục tốt và nhanh nhất cho con trẻ. Đặc biệt, giải mã gen GenLove Kid của Gene Solutions còn giúp xác định nhiều yếu tố về thể chất, tiềm năng của con: hàm lượng vitamin D, nguy cơ tăng cân, dung nạp lactose, sức mạnh – sức bền, tính cách, khả năng,…

Xem thêm:

• Giải mã gen thể chất và những lợi ích thiết thực

CÔNG TY CỔ PHẦN GIẢI PHÁP GENE

Trụ sở tại TP.HCM: 186 – 188 Nguyễn Duy Dương, Phường 3, Quận 10, TP. Hồ Chí Minh

Hotline: 0287 101 8688 (Phím 1) – 0911 649 383

Văn phòng tại Hà Nội: Phòng 503, tòa nhà Vạn Phúc, số 2 Núi Trúc, Phường Kim Mã, Quận Ba Đình, Hà Nội

Hotline: 0287 101 8688 (Phím 2) – 0936 455 025

Bất dung nạp lactose là tình trạng khi cơ thể không thể thủy phân hoặc tiêu hóa lactose. Lactose được tìm thấy nhiều trong sữa và các sản phẩm từ sữa. Khi trẻ bất dung nạp lactose mà ăn các món từ sữa hoặc các sản phẩm từ sữa sẽ có các triệu chứng như tiêu chảy ra nước, buồn nôn, đầy hơi…Vậy bất dung nạp đường lactose ở trẻ nhỏ có nguy hiểm không? Hãy cùng chúng tôi tham khảo bài viết dưới đây.

1. Nguyên nhân gây ra tình trạng bất dung nạp đường lactose ở trẻ

Nguyên nhân cốt lõi của việc bất dung nạp đường lactose ở trẻ là do thiếu hụt enzym lactase, là enzym phân hủy lactose. Theo nhiều nghiên cứu thì có 3 nguyên nhân chính khiến trẻ không dung nạp lactose

Không dung nạp lactose phát triển 

Chứng không dung nạp lactose phát triển là tình trạng thiếu hụt men lactase xảy ra phổ biến ở trẻ sinh non. Tình trạng này thường chỉ kéo dài trong một thời gian ngắn sau khi sinh. Trẻ có thể dung nạp 1 lượng nhỏ đường lactose trong khẩu phần ăn.

Thiếu hụt lactose bẩm sinh

Điều này có nghĩa là trẻ sinh ra đã không thể dung nạp lactose được coi là bất dung nạp lactose bẩm sinh. Trẻ không có enzyme phân hủy lactose bẩm sinh là lactase. Theo các nghiên cứu báo cáo, các trường hợp này cực kỳ hiếm gặp. Các triệu chứng thường xảy ra nhanh và để trẻ phát triển bình thường cần chế độ ăn hợp lý ngay từ nhỏ.

Trẻ không dung nạp lactose thứ phát

Điều này xảy ra khi hệ tiêu hoá của trẻ bị rối loạn do bị nhiễm trùng, nhiễm khuẩn… làm thay đổi niêm mạc dạ dày, ruột non. Hoặc với những tình trạng chấn thương, bệnh tật… làm ruột non giảm sản xuất lactase. Tình trạng này xảy ra trong thời gian ngắn và cải thiện sau vài tuần khi cơ thể trẻ hồi phục.

2. Bất dung nạp đường lactose ở trẻ nhỏ có nguy hiểm không?

2.1. Triệu chứng của bất dung nạp lactose

Bất dung nạp lactose ở trẻ nhỏ không thực sự nguy hiểm. Nhưng các triệu chứng hoặc biến chứng của trẻ có ảnh hưởng ít nhiều đến sức khoẻ của bé. Khi trẻ ăn sữa hoặc các sản phẩm từ sữa thì các triệu chứng của trẻ sẽ xuất hiện sau vài giờ. Các triệu chứng có thể gặp phải bao gồm: 

• Tình trạng đầy hơi, chướng bụng: Khi lactose không được hấp thu, đi tới đại tràng được lên men yếm khí. Từ đó sẽ tạo ra nhiều khí hơi trong bụng gây nên tình trạng chứng bụng đầy hơi.
• Tiêu chảy ra nước: Lactose khi không được hấp thu được đào thải trực tiếp theo phân. Tới đại tràng, lactose là chất hấp phụ nước mạnh bên cạnh đó còn lên men khiến phân lỏng.
• Buồn nôn, chớ ,ọc sữa: Tình trạng đầy hơi khiến khả năng chứa đồ ăn trong dạ dày kém. Dễ bị kích thích đẩy ngược trở lại thực quản gây nôn trớ
• Co thắt và đau dạ dày: Cơ quan tiêu hoá của bé còn non nớt việc không dung nạp lactose dễ khiến trẻ ruột bị co thắt và đau quặn.
• Trẻ có thể quấy khóc do khó chịu 

Mức độ  và thời gian xuất hiện triệu chứng phụ thuộc vào lượng tiêu thụ lactose của trẻ.

2.2. Biến chứng của bất dung nạp đường lactose ở trẻ

Sữa và các sản phẩm từ sữa khác có chứa canxi, protein… đặc biệt là vitamin như A, B12 và D. Lactose cũng giúp cơ thể bạn hấp thụ một số khoáng chất khác, chẳng hạn như magie và kẽm. Những chất này quan trọng cho sự phát triển của xương của trẻ. Việc trẻ bất dung nạp kéo dài ở trẻ có thể dẫn đến một số biến chứng:  

• Xương của trẻ sẽ kém phát triển và một số vấn đề có thể xảy ra với bé như loãng xương, xương yếu, nguy cơ gãy xương có thể tăng lên… Đây là biến chứng nguy hiểm ảnh hưởng trực tiếp đến sự phát triển cơ xương của bé.
• Suy dinh dưỡng xảy ra do trẻ không được cung cấp đầy đủ các chất dinh dưỡng cho hoạt động của trẻ. Khi trẻ bị suy dinh dưỡng khả năng miễn dịch của trẻ sẽ giảm xuống khiến trẻ dễ gặp vấn đề về hô hấp và ảnh hưởng đến sự phát triển trí não.
• Tổn thương niêm mạc hậu môn, hăm loét cũng là một trong các biến chứng của không dung nạp lactose. Biến chứng đó xảy ra do phân có tính axit 
• Rối loạn nước và điện giải: tình trạng này xảy ra do trẻ bị tiêu chảy ra nước xảy ra nhiều lần và kéo dài.
• Giảm hấp thụ, biếng ăn: Do thiếu hụt các men tiêu hóa và ở đây là men lactase khiến trẻ đầy bụng, khó tiêu dẫn đến hấp thu thức ăn kém nên trẻ không có cảm giác muốn ăn, dẫn tới biếng ăn chậm lớn.

2.3. Cách xử lý bất dung nạp đường lactose ở trẻ

Cách xử lý trẻ không dung nạp lactose thì rất đơn giản nhưng nếu trẻ không được điều trị thì sẽ ảnh hưởng đến sức khỏe của bé. Dưới đây là  cách xử lý trẻ bất dung nạp lactose:

Cân nhắc hạn chế sử dụng sữa và các sản phẩm từ sữa cho bé

Xử lý các triệu chứng đang xảy ra ở trẻ:

• Với trẻ bị tiêu chảy: việc bổ sung nước và điện giải là điều cần thiết nhất lúc này. Mẹ có thể cho trẻ uống dịch nước cháo muối, nước gạo rang… không tự ý sử dụng các thuốc điện giải nếu không có ý kiến của bác sĩ.
• Nếu trẻ sốt không co giật mẹ có thể dùng thuốc hạ sốt paracetamol dạng siro hoặc cốm cho trẻ dễ uống.
• Với tình trạng đầy hơi mẹ có thể massage nhẹ nhàng bụng cho bé, ăn các thức ăn thanh đạm như cháo, súp,..
• Khi bé khó chịu việc ôm ấp vỗ về trẻ sẽ giúp trẻ cảm thấy yên lòng và cảm giác an toàn hơn. Mẹ có thể dùng cách này để dỗ trẻ khi bé đang quấy khóc.

Nhưng nếu tình trạng của trẻ kéo dài và nghiêm trọng mẹ nên đưa trẻ đến trung tâm y tế để được chăm sóc kịp thời.

• Bổ sung đầy đủ các chất dinh dưỡng cần thiết trong khẩu phần ăn của trẻ. Đa dạng khẩu phần ăn bằng cách sử dụng nhiều loại thực phẩm khác nhau.
• Khống chế lượng sữa cho phép trong khẩu phần ăn của trẻ có thể cắt bỏ hoàn toàn hoặc cắt bỏ một phần tùy và triệu chứng của từng trẻ.
• Mẹ nên tập thói quen lên thực đơn hàng ngày, hàng tuần để kiểm soát lượng thực phẩm trẻ ăn tốt hơn.
• Bổ sung lợi khuẩn và men vi sinh giúp trẻ cải thiện đường tiêu hoá.

Xem thêm: Bất dung nạp lactose – 4 nguyên tắc vàng cho mẹ

3. Khi nào cần đưa bé đến viện điều trị?

3.1. Triệu chứng cần điều trị tại bệnh viện

Mẹ có thể mang trẻ đi bệnh viện khi gặp các vấn đề sau: 

• Khi các triệu chứng của trẻ nặng nề như tiêu chảy kéo dài, nhiều lần trong ngày, trẻ có các biểu hiện mệt mỏi, lờ đờ,… Các triệu chứng không giảm dần mà có tình trạng tiến triển nặng hơn. Thì mẹ nên đưa đến các trung tâm y tế để được điều trị và xử lý kịp thời. Hãy tham khảo rõ ý kiến của bác sĩ về cách chăm sóc trẻ khi trẻ nhập viện và cách chăm sóc trẻ khi đưa trẻ về nhà.
• Mẹ có thể đưa trẻ đến bệnh viện để kiểm tra nguyên nhân gây ra triệu chứng. Hãy chắc chắn bé được chẩn đoán đúng bệnh. Các triệu chứng là do bé bất dung nạp lactose thì có thể giống với một số bệnh khác. Như là dị ứng sữa, hội chứng ruột kích thích… Vì vậy mẹ hãy xác định chính xác trẻ có các triệu chứng đó là do nguyên nhân nào bằng cách đưa trẻ đi chuẩn đoán tại cơ sở y tế uy tín.
• Ngoài ra, trẻ gặp vấn đề về dinh dưỡng như thiếu hụt vitamin, canxi, kẽm… Mẹ nên tham khảo chuyên gia dinh dưỡng

3.2. Cách điều trị trẻ bất dung nạp lactose

Dưới đây là cách điều trị đối với trẻ bất dung nạp lactose:

• Hạn chế sử dụng sữa và các sản phẩm từ sữa.
• Sử dụng các sản phẩm thay thế sữa không chứa lactose cho bé: Ví dụ: Sữa free lactose
• Bổ sung đầy đủ các chất dinh dưỡng mà trẻ cần như canxi, vitamin D, kẽm…
• Thêm enzym lactase ở dạng lỏng hay dạng bột vào khẩu phần ăn của trẻ. Lưu ý hỏi ý kiến bác sĩ trước khi sử dụng

Mọi chi tiết thắc mắc xin liên hệ với chúng tôi qua HOTLINE 1900 9482 hoặc 0967 629 482.