Leucemie là gì

Lơ xê mi cấp dòng lympho [tiếng Anh: Acute lymphoblastic leukemia [ALL]] là một loại ung thư của dòng tế bào bạch huyết của tế bào máu đặc trưng bởi sự phát triển của một số lượng lớn các tế bào lympho chưa trưởng thành.[1] Các triệu chứng có thể bao gồm cảm thấy mệt mỏi, màu da nhợt nhạt, sốt, dễ chảy máu hoặc bầm tím, nổi hạch hoặc đau xương.[1] Là một dạng của lơ xê mi cấp, lơ xê mi cấp dòng lympho tiến triển nhanh chóng và thường gây tử vong trong vài tuần hoặc vài tháng nếu không được điều trị.[2]

Trong hầu hết các trường hợp, nguyên nhân là không rõ.[3] Các yếu tố nguy cơ di truyền có thể bao gồm hội chứng Down, hội chứng Li-Fraumeni hoặc neurofibromatosis loại 1.[1] Các yếu tố rủi ro môi trường có thể bao gồm phơi nhiễm phóng xạ đáng kể hoặc hóa trị liệu trước đó.[1] Bằng chứng liên quan đến trường điện từ hoặc thuốc trừ sâu là không rõ ràng.[4][5] Một số giả thuyết cho rằng phản ứng miễn dịch bất thường đối với nhiễm trùng thông thường có thể là nguyên nhân.[4] Cơ chế cơ bản liên quan đến nhiều đột biến gen dẫn đến sự phân chia tế bào nhanh chóng.[3] Các tế bào lympho chưa trưởng thành quá mức trong tủy xương cản trở việc sản xuất các tế bào hồng cầu mới, bạch cầu và tiểu cầu.[1] Chẩn đoán thường dựa trên xét nghiệm máu và kiểm tra tủy xương.[6]

Lơ xê mi cấp dòng lympho thường được điều trị ban đầu bằng hóa trị nhằm mục đích mang lại sự thuyên giảm.[3] Sau đó, tiếp theo là hóa trị liệu thông thường trong một số năm.[3] Các phương pháp điều trị bổ sung có thể bao gồm hóa trị bên trong hoặc xạ trị nếu xảy ra lan đến não.[3] Ghép tế bào gốc có thể được sử dụng nếu bệnh tái phát sau điều trị tiêu chuẩn.[3] Các phương pháp điều trị bổ sung như liệu pháp miễn dịch đang được nghiên cứu.[3]

Lơ xê mi cấp dòng lympho đã ảnh hưởng đến khoảng 876.000 người trên toàn cầu trong năm 2015 và khiến khoảng 111.000 người tử vong.[7][8] Nó xảy ra phổ biến nhất ở trẻ em, đặc biệt là những người trong độ tuổi từ hai đến năm.[4][9] Ở Hoa Kỳ, đây là nguyên nhân phổ biến nhất gây ung thư và tử vong do ung thư ở trẻ em.[3] Lơ xê mi cấp dòng lympho đáng chú ý là ung thư phổ biến đầu tiên được chữa khỏi.[10] Tỷ lệ sống cho trẻ em tăng từ dưới 10% trong thập niên 1960 lên 90% vào năm 2015.[3] Tỷ lệ sống sót vẫn thấp hơn đối với trẻ sơ sinh [50%] [11] và người lớn [35%].[12]

1. ^ a b c d e “Childhood Acute Lymphoblastic Leukemia Treatment”. National Cancer Institute [bằng tiếng Anh]. ngày 8 tháng 12 năm 2017. Truy cập ngày 20 tháng 12 năm 2017.
2. ^ Marino, Bradley S.; Fine, Katie S. [2013]. Blueprints Pediatrics [bằng tiếng Anh]. Lippincott Williams & Wilkins. tr. 205. ISBN 9781451116045.
3. ^ a b c d e f g h i Hunger, Stephen P.; Mullighan, Charles G. [ngày 14 tháng 10 năm 2015]. “Acute Lymphoblastic Leukemia in Children”. New England Journal of Medicine [bằng tiếng Anh]. 373 [16]: 1541–1552. doi:10.1056/nejmra1400972. PMID 26465987.
4. ^ a b c Inaba H, Greaves M, Mullighan CG [tháng 6 năm 2013]. “Acute lymphoblastic leukaemia”. Lancet. 381 [9881]: 1943–55. doi:10.1016/S0140-6736[12]62187-4. PMC 3816716. PMID 23523389.
5. ^ Childhood acute lymphoblastic leukemia. Vora, Ajay [editor]. Cham, Switzerland: Springer International Publishing. 2017. tr. 1–44, 61–86. ISBN 9783319397078. OCLC 984342596.Quản lý CS1: khác [liên kết]
6. ^ Ferri, Fred F. [2017]. Ferri's Clinical Advisor 2018 E-Book: 5 Books in 1 [bằng tiếng Anh]. Elsevier Health Sciences. tr. 743. ISBN 9780323529570.
7. ^ GBD 2015 Disease and Injury Incidence and Prevalence, Collaborators. [ngày 8 tháng 10 năm 2016]. “Global, regional, and national incidence, prevalence, and years lived with disability for 310 diseases and injuries, 1990-2015: a systematic analysis for the Global Burden of Disease Study 2015”. Lancet. 388 [10053]: 1545–1602. doi:10.1016/S0140-6736[16]31678-6. PMC 5055577. PMID 27733282.
8. ^ GBD 2015 Mortality and Causes of Death, Collaborators. [ngày 8 tháng 10 năm 2016]. “Global, regional, and national life expectancy, all-cause mortality, and cause-specific mortality for 249 causes of death, 1980-2015: a systematic analysis for the Global Burden of Disease Study 2015”. Lancet. 388 [10053]: 1459–1544. doi:10.1016/s0140-6736[16]31012-1. PMC 5388903. PMID 27733281.
9. ^ “Acute Lymphocytic Leukemia - Cancer Stat Facts”. SEER [bằng tiếng Anh]. Truy cập ngày 20 tháng 12 năm 2017.
10. ^ Tubergen, DG; Bleyer, A; Ritchey, AK [2011]. “Acute Lymphoblastic Leukemia”. Trong Kliegman, RM; Stanton, BMD; St Geme, J; Schor, NF; Behrman, RE [biên tập]. Nelson Textbook of Pediatrics [ấn bản 19]. Philadelphia, PA: Elsevier/Saunders. tr. 1732–1737. ISBN 978-1437707557. OCLC 706780860.
11. ^ Brown, Patrick [ngày 6 tháng 12 năm 2013]. “Treatment of infant leukemias: challenge and promise”. ASH Education Program Book [bằng tiếng Anh]. 2013 [1]: 596–600. doi:10.1182/asheducation-2013.1.596. ISSN 1520-4391. PMC 4729208. PMID 24319237.
12. ^ Paul, Shilpa; Kantarjian, Hagop; Jabbour, Elias J. [2016]. “Adult Acute Lymphoblastic Leukemia”. Mayo Clinic Proceedings. 91 [11]: 1645–1666. doi:10.1016/j.mayocp.2016.09.010. PMID 27814839.

Lơ xê mi hay bệnh bạch cầu. "bệnh máu trắng" là tên gọi dân gian của các bệnh ung thư xảy ra ở tế bào máu, bao gồm bệnh ung thư máu và bệnh lymphoma, là các loại ung thư ác tính. Căn bệnh này xảy ra do bạch cầu trong cơ thể người bệnh tăng đột biến. Nguyên nhân của bệnh chưa được xác định cụ thể, nhưng có thể là do các tác động của môi trường như ô nhiễm hóa học, nhiễm chất phóng xạ hoặc cũng có thể do di truyền.

Bạch cầu trong cơ thể vốn đảm nhận nhiệm vụ bảo vệ cơ thể nên chúng hoạt động khá mạnh. Khi loại tế bào này tăng số lượng một cách bất thường, chúng sẽ cạnh tranh nguồn dinh dưỡng và không gian sống với hồng cầu [tế bào máu vận chuyển oxy] và hoạt động không đặc hiệu [tiêu diệt tế bào bình thường trong cơ thể]. Hồng cầu bị cạnh tranh nguồn sống và không thể hoạt động bình thường, vì vậy người bệnh sẽ có dấu hiệu bị thiếu máu dẫn đến chết. Đây cũng là căn bệnh ung thư duy nhất không tạo ra khối u rắn.

Hiện nay căn bệnh này đã có một số biện pháp điều trị nhưng hiệu quả không cao. Người dân ở các vùng nhiễm phóng xạ thường có tỉ lệ bị bệnh này rất cao [như 2 thành phố Hiroshima và Nagasaki sau thời Chiến tranh Thế giới thứ hai ở Nhật].[1]

Lơ xê mi cấp hay mạn không qua yếu tố di truyền.[2]

Khi dạng bạch cầu ung thư phát triển nhanh trong tủy làm đau nhức, đồng thời chiếm chỗ và làm giảm sự phát triển những tế bào máu bình thường khác.

Bệnh nhân có thể có những chứng sau:

• Do sức công phá trong tủy: sốt, cảm lạnh, đau đầu, khớp.
• Do thiếu hồng cầu: mệt mỏi, yếu sức, da đổi thành màu trắng nhạt.
• Do bạch cầu không bình thường: hay bị nhiễm trùng.
• Do giảm khả năng làm đông máu: chảy máu nướu răng, dễ bầm.[3]
• Biếng ăn, tụt cân.
• Nếu bệnh nhân là nữ thì sẽ có hiện tượng ra mồ hôi về ban đêm.

1. ^ [The incidence of leukemia, lymphoma, and multiple myeloma among atomic bomb survivors: 1950 – 2001 “//www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC3875218/”] Kiểm tra giá trị |url= [trợ giúp]. NIH. 11 tháng 2 năm 2013. doi:10.1667/RR2892.1. PMC 875218. PMID 23398354. Liên kết ngoài trong |title= [trợ giúp]
2. ^ “Leukemia and Your Risk Factors: Is It Hereditary?”. Healthline. 3 tháng 7 năm 2017. Truy cập ngày 6 tháng 1 năm 2021.
3. ^ Jyothi, K. T. N.; Subrahmanyam, P. S. R.; Sravanthi, A. Ch. [tháng 7 năm 2017]. “Application of Differential Equations in Medical Science”. Research Journal of Science and Technology. 9 [3]: 425–426. doi:10.5958/2349-2988.2017.00074.2.