Hiện nay, theo thống kê của Tổng cục thống kê hoạt động xuất nhập khẩu hàng hóa ở Việt Nam ngày càng tăng cao với giá trị ngày càng lớn. Điều này là một bước tiến lớn và là nền tảng để nước ta phát triển nền kinh tế một cách bền vững nhất. Về thị trường xuất khẩu hàng hóa, Hoa Kỳ là thị trường xuất khẩu lớn nhất của Việt Nam trong với kim ngạch lớn, tiếp đến là Trung Quốc, thị trường EU, thị trường ASEAN và thị trường Hà Quốc, Nhật Bản.
Trong hoạt động xuất nhập khẩu có một khái niệm hay được nhắc tới nhiều đó là nhập siêu và xuất siêu. Vậy bản đã hiểu nhập siêu là gì? xuất siêu là gì chưa? Nếu chưa hãy cùng theo dõi bài viết dưới đây của Luật Hoàng Phi để có thêm những thông tin cần thiết nhất nhé.
Nhập siêu là một khái niệm dùng để mô tả tình trạng cán cân thương mại có giá trị nhỏ hơn 0 [zero], nói cách khác đó là trường hợp khi kim ngạch nhập khẩu cao hơn xuất khẩu trong một thời gian nhất định.
Đây là hiện tượng nhập siêu – là hiện tượng phổ biến ở những nước có nền kinh tế thị trường phát triển theo hướng mở.
Xuất siêu là khái niệm dùng để mô tả tình trạng cán cân thương mại có giá trị lớn hơn 0 [zero], một cách khác, khi kim ngạch xuất khẩu cao hơn nhập khẩu trong một khoảng thời gian nhất định trong trường hợp này sẽ được gọi là xuất siêu.
Trên đây là cách hiểu một cách cơ bản nhất về nhập siêu là gì? xuất siêu là gì? Hiện nay, có nhiều tác động từ hai hoạt động này đến nền kinh tế thị trường và xã hội trên nhiều khía cạnh. Vậy những tác động này là gì?
Tác động của nhập siêu đối với nền kinh tế:
– Đối với những nước mà điều kiện ngành sản xuất các nguyên liệu cao cấp chưa phát triển thì khi nhập khẩu nguồn nguyên liệu làm cho những nước đó có thể thực hiện tốt những chiến lược trong công nghiệp hóa và hiện đại hóa theo hướng xuất khẩu
– Khi nhập khẩu bằng nguồn vốn ODA từ những tổ chức tài chính quốc tế cũng cải thiện mau chóng các cơ sở hạ tầng từ đó tạo điều kiện phát triển kinh tế.
– Khi nhập khẩu sản phẩm khoa học, hàng tiêu dùng,văn hóa giúp góp phần để nâng cao về mức sống của con người và thúc đẩy phát triển nguồn nhân lực.
– Ngoài ra, khi nhập khẩu bằng nguồn vốn từ đầu tư nước ngoài trực tiếp vừa góp phần tạo ra thêm việc làm cho người lao động vừa góp phần trong việc đẩy nhanh tốc độ của tăng trưởng kinh tế từ đó cải thiện đời sống xã hội
Ngoài những tác động tích cực mà xuất siêu mang lại thì hiện tượng này cũng gây ra những tiêu cực nhất định trong nền kinh tế thị trường phát triển như hiện nay.
– Nhập siêu cũng là một trong những nhân tố tạo nên hiện tượng sùng ngoại của người dân. Khi mà lượng hàng hóa nhập khẩu nhiều hơn xuất khẩu thì sẽ dẫn đến hàng hóa bị dư thừa, lãng phí vượt quá tầm kiểm soát của chính phủ. Chắc chắn một điều là hàng nội địa sẽ khó tiêu thụ hơn hàng hóa ngoại địa.
– Hiện tượng này cũng làm gia tăng hiện tượng thất nghiệp. Một nghiên cứu của TS. Alec Feinberg, sáng lập viên Citizens for Equal Trade, khi gắn nhập siêu với tỷ lệ thất nghiệp. Dựa trên những dữ liệu từ 25 nước có mức nhập siêu và xuất siêu lớn nhất thế giới [trong giai đoạn 2009-2010], nhóm nghiên cứu của TS. Feinberg cho biết tỷ lệ tác động tới thị trường việc làm của tình trạng nhập siêu dao động 60-72%. Những nước nhập siêu cao có tỷ lệ thất nghiệp cao hơn và ngược lại.
– Theo như một số nhà chuyên môn thì nhập siêu còn là một nhân tố gây ra sự khủng hoảng. Ví dụ điển hình là cuộc khủng hoảng tài chính tại khu vực Đông Á năm 1997 – 1998
Tác động của xuất siêu đối với nền kinh tế:
Cũng như hiện tượng nhập siêu, xuất siêu cũng tồn tại hai mặt tích cực và tiêu cực trong mối quan hệ với kinh tế – xã hội của từng quốc gia. Xuất siêu có tác động tích cực đối với nền kinh tế của quốc gia như sau:
– Việt Nam là một trong những nền kinh tế mới nổi, có mức độ mở của lớn trên Thế giới. Việc cán cân thương mại tiếp tục duy trì đã khiến cho xuất siêu tác động tích cực đến tăng trưởng của nền kinh tế. Việc xuất siêu đã có tác động tích cực về nhiều mặt. Trực tiếp nhất là góp phần cải thiện cán cân thanh toán, góp phần tăng dự trữ ngoại hối, ổn định tỷ giá VND/USD. Qua đây, khả năng can thiệp của cơ quan điều hành cũng trở nên dễ dàng và tốt hơn.
– Qua con số xuất siêu những năm gần đây đã khẳng định hàng hóa của Việt Nam vững bước trên Thế giới.
– Một tác động khác của hiện tượng xuất siêu đó là trong điều kiện tích lũy tài sản và tiêu dùng cuối cùng ở trong nước còn yếu so với sản xuất thì việc tăng xuất khẩu, hạn chế nhập khẩu sẽ có tác động “kích cung”- tức kích sản xuất trong nước.
Tóm lại, xuất nhập khẩu là một trong những động lực quan trọng trong nền kinh tế nước ta và hoạt động này đang tăng một cách ấn tượng qua từng năm. Với những thông tin về Nhập siêu là gì? Xuất siêu là gì? Đã phân tích trên đây chúng tôi tin rằng Quý khách hàng đã phần nào hiểu hơn về hai khái niệm này trong hoạt động xuất nhập khẩu.
Trường hợp Quý khách hàng có bất cứ thắc mắc gì liên quan tới chủ đề này đừng ngần ngại liên hệ với tổng đài tư vấn trực tuyến 1900 6557 để được hỗ trợ tận tình.
Bạn thấy bài viết thế nào?
[HNMO] - Những năm qua, Việt Nam liên tục xuất siêu, thay cho “truyền thống” nhập siêu trước đây. Đặc biệt, trong bối cảnh đại dịch Covid-19 ảnh hưởng đến kinh tế toàn cầu, xuất khẩu hàng hóa của nước ta vẫn có mức tăng trưởng khá. Xuất siêu được coi là kỳ tích, góp phần duy trì tăng trưởng cho nền kinh tế.
Ưu tiên cao nhất cho xuất khẩu
Việt Nam đã trở thành nước xuất siêu thay vì “truyền thống” nhập siêu trước đây. Có nhiều nguyên nhân dẫn đến sự thay đổi căn bản này, nhưng nổi bật nhất là sự đổi mới tư duy, lấy xuất khẩu là một động lực phát triển kinh tế khi Thủ tướng Chính phủ đã ban hành Chỉ thị số 22/2000/CT-TTg [ngày 27-10-2000] về chiến lược phát triển xuất - nhập khẩu hàng hóa và dịch vụ thời kỳ 2001-2010.
Theo đó, sẽ ưu tiên cao nhất cho xuất khẩu, tăng tốc xuất khẩu trên mọi lĩnh vực; tạo nguồn hàng chất lượng, có giá trị gia tăng và sức cạnh tranh cao... Tiếp theo, giai đoạn 2011-2020, Thủ tướng Chính phủ đã ban hành Quyết định số 2471/QĐ-TTg ngày 28-12-2011, phê duyệt chiến lược xuất - nhập khẩu hàng hóa, trong đó đề ra định hướng chung là phát triển xuất khẩu theo mô hình tăng trưởng bền vững, hợp lý giữa chiều rộng và chiều sâu, vừa mở rộng quy mô xuất khẩu, vừa chú trọng nâng cao giá trị gia tăng xuất khẩu.
Có thể nói đây là những quyết sách phù hợp thúc đẩy sự chuyển dịch cơ cấu kinh tế, định hướng sản xuất hàng hóa, đóng góp cho tăng trưởng kinh tế. Thực tế, các doanh nghiệp Việt Nam đã chủ động đầu tư ứng dụng công nghệ tiên tiến trong các công đoạn sản xuất, nhằm gia tăng chất lượng hàng hóa, đáp ứng yêu cầu mở rộng xuất khẩu; nhất là những sản phẩm dựa trên thế mạnh như nông, thủy sản, hàng dệt may, linh kiện cơ khí...
Tinh thần chủ động hội nhập kinh tế quốc tế, thu hút đầu tư nước ngoài kết hợp mở rộng giao thương, hướng về xuất khẩu ngày càng diễn ra sôi động. Từ sau khi chính thức trở thành thành viên Tổ chức Thương mại thế giới [WTO] năm 2006, đến nay, Việt Nam đã tham gia hàng loạt hiệp định thương mại tự do [FTA] song phương và đa phương.
Phó Chủ tịch Hiệp hội Doanh nghiệp đầu tư nước ngoài Nguyễn Văn Toàn nhận định, thu hút đầu tư và đẩy mạnh xuất khẩu đã song hành, hỗ trợ, tương tác chặt chẽ, phát huy tối đa sức mạnh nội lực cũng như cơ hội từ hội nhập kinh tế quốc tế mang lại. Điều này được minh chứng qua sự đóng góp của khu vực có vốn đầu tư nước ngoài ngày càng lớn, hiện đóng góp khoảng 70% tổng kim ngạch xuất khẩu cả nước; góp phần đưa Việt Nam đứng trong danh sách các quốc gia có mức xuất khẩu trên trung bình của thế giới.
Kết quả là, tổng kim ngạch xuất khẩu giai đoạn 2016-2020 tăng trung bình 11,9%/năm, cao hơn mục tiêu đề ra là tăng 10%/năm. Cùng thời gian trên, xuất khẩu hàng hóa vượt ngưỡng mong muốn là “cân bằng cán cân thương mại” đưa Việt Nam trở thành quốc gia xuất siêu.
Cụ thể, năm 2016, xuất siêu của Việt Nam đạt 1,77 tỷ USD giá trị hàng hóa; năm 2017, xuất siêu 2,1 tỷ USD; năm 2018, mức xuất siêu tăng lên 6,8 tỷ USD; năm 2019, xuất siêu 10,9 tỷ USD và năm 2020, xuất siêu 19 tỷ USD.
Như vậy, đà gia tăng xuất khẩu thể hiện rất rõ, liên tục và trở thành xu thế bền vững. Trong 4 tháng đầu năm 2021, kim ngạch xuất khẩu hàng hóa của cả nước đạt 103,9 tỷ USD, tăng 28,3% so với cùng kỳ năm 2020, trong đó, khu vực kinh tế trong nước đạt 25,76 tỷ USD, tăng 12,8%, chiếm 24,8% tổng kim ngạch xuất khẩu; khu vực có vốn đầu tư nước ngoài [kể cả dầu thô] đạt 78,14 tỷ USD, tăng 34,4%, chiếm 75,2%. Cùng thời gian trên, kim ngạch nhập khẩu hàng hóa đạt 102,61 tỷ USD, tăng 30,8% so với cùng kỳ năm 2020. Như vậy, 4 tháng đầu năm 2021, Việt Nam xuất siêu 1,29 tỷ USD.
Tăng lượng, nâng chất
Hơn thế, chất lượng hàng xuất khẩu “Made in Vietnam” cũng tăng lên qua thời gian, thể hiện sự cải thiện về chất và sức cạnh tranh của nền kinh tế. Đơn cử, tỷ trọng hàng chế biến, chế tạo đã tăng từ hơn 80% năm 2016 lên 85,2% tổng kim ngạch xuất khẩu năm 2020, trong khi tỷ trọng nhóm hàng chế biến thô liên tục giảm xuống. Đặc biệt, khoảng 30 nhóm hàng đạt kim ngạch xuất khẩu trên 1 tỷ USD.
Phó Cục trưởng Cục Xuất nhập khẩu [Bộ Công Thương] Trần Thanh Hải đánh giá, các FTA mang lợi ích bao trùm, một mặt giúp hàng xuất khẩu của Việt Nam được hưởng thuế suất 0% hoặc từng bước cắt giảm về 0%, mặt khác cũng là “cú hích” buộc doanh nghiệp đầu tư công nghệ, chất lượng sản phẩm nếu muốn tận dụng cơ hội đó.
Bên cạnh đó, chủ trương kiên trì cải cách, kết quả hỗ trợ doanh nghiệp của Chính phủ, hệ thống cơ quan chức năng đang phát huy hiệu quả. Làn sóng đầu tư nước ngoài cũng như khởi nghiệp trong nước đưa Việt Nam trở thành nơi sản xuất, xuất khẩu sản phẩm công nghệ cao, có giá trị gia tăng cao như điện thoại, linh kiện điện tử, cơ khí chính xác, sinh học, hóa dầu...
Tiến sĩ Lê Huy Khôi, chuyên gia Viện Nghiên cứu chiến lược, chính sách công thương [Bộ Công Thương] cho rằng, doanh nghiệp Việt Nam đã qua chặng đường tập trung đầu tư chuyển đổi công nghệ, tạo nền tảng sản xuất; vì vậy sản lượng cũng như chất lượng hàng hóa đều gia tăng rõ rệt.
Kết quả giao thương là yếu tố quan trọng, thể hiện năng lực cạnh tranh, sức mạnh của một nền kinh tế và Việt Nam đang ngày càng khẳng định vị thế trong giao thương với thị trường toàn cầu. Đó là sự đảo chiều ngoạn mục, khi chuyển từ nhập siêu trước đây sang xuất siêu hiện tại nhờ việc ghi dấu ấn đậm nét trong xuất khẩu...
Theo dự báo của Cục Xuất nhập khẩu, năm 2021, Việt Nam có khả năng về đích 600 tỷ USD tổng kim ngạch xuất, nhập khẩu. Trong đó, hoạt động xuất khẩu tiếp tục khởi sắc khi các FTA đang dần được thực thi toàn diện, hiệu quả hơn. Bên cạnh yếu tố quan trọng là không lơ là, chủ quan trong phòng, chống dịch Covid-19, các doanh nghiệp cũng phải nỗ lực nâng cao năng lực cạnh tranh, khả năng thích ứng, bởi đây là nền tảng quan trọng để duy trì đà tăng trưởng xuất khẩu.