Phan đình giót quê ở đâu

Trong lúc “mưa bom bão đạn”, y tá Phạm Công Thành là người trực tiếp băng bó vết thương cho anh hùng Phan Đình Giót và chứng kiến giây phúc người anh hùng lấy thân mình lấp lỗ châu mai và hy sinh trước lô cốt địch. Đã 60 năm sau chiến thắng “lừng lẫy năm châu, chấn động địa cầu”, hầu hết những người trực tiếp tham gia chiến dịch Điện Biên Phủ đã già yếu, có những người đã đi xa. Nhưng những câu chuyện về một thời khói lửa, hào hùng vẫn được tái hiện lại qua lời kể của các nhân chứng lịch sử. 60 năm trước, ông Phạm Công Thành, hiện đang ở thị xã Quảng Yên (Quảng Ninh) là một chiến sĩ công an nhân dân. Khi thực dân Pháp đổ bộ xuống Điện Biên Phủ, người thanh niên này được đơn vị huy động ra chiến trường. Tiếp đó, ông được cử đi học 6 tháng về quân y và trở về công tác tại Trung đoàn 141, Đại đoàn 312. Tiểu đoàn quân y của ông Thành có nhiệm vụ cấp cứu và chuyển thương binh về tuyến sau.

Phan đình giót quê ở đâu

Ông Phạm Công Thành, nguyên y tá chiến trường chiến dịch Điện Biên phủ năm 1954.

Đối với ông Thành, kỷ niệm khó phai nhất trong thời gian làm công tác cứu chữa cho thương binh là trực tiếp băng bó vết thương cho anh hùng Phan Đình Giót. Dù đã 90 tuổi, nhưng khoảnh khắc chiến sĩ Phan Đình Giót ôm bộc phá, lấy thân mình lấp lỗ châu mai vẫn còn được ông nhớ như in. Ông Thành hồi tưởng lại: “Đó là buổi chiều 13 tháng 3 năm 1954, bộ đội Đại đội 58 của ta mở màn trận đánh chiến dịch Điện Biên Phủ tại cứ điểm Him Lam. Cuộc chiến không cân sức giữa bộ đội ta và quân địch diễn ra vô cùng ác liệt. Những trận “bão lửa” liên tiếp của địch trút xuống, bộ đội ta bị thương vong khá nhiều. Các chiến sĩ của ta phải giành giật đánh chiếm lấy từng cứ điểm, từng mỏm đồi trên Điện Biên Phủ. Súng đạn của quân Pháp từ lỗ châu mai bắn ra xối xả, liên tiếp khiến nhiều chiến sĩ của ta liên tục hi sinh. Để đánh chiếm lấy những cứ điểm quan trọng, bộ đội ta đã chuyển sang dùng bộc phá để đánh lô cốt địch. Trên chiến trường, chiến sĩ Phan Đình Giót cũng hừng hực khí thế đánh giặc như bao chiến sĩ khác. Cuộc giằng co kéo dài đến hơn 22 giờ đêm, khi anh Phan Đình Giót ôm quả bộc phá thứ 10 để nổ tung lô cốt địch thì bị thương vào đùi. Lúc đó, bộ đội ta bị thương nhiều vô kể. Anh Giót được chuyển về phía sau, tôi là người trực tiếp băng bó vết thương. Do trên trận địa các dụng cụ y tế có hạn nên tôi tranh thủ băng bó nhanh cho anh Giót. Từng loạt đạn vẫn rít và bay qua trên đầu, nhưng khi vừa băng bó xong, máu chưa ngừng chảy thì Giót đã ôm hai quả bộc phá liên tiếp lao lên. Anh cầm theo tiểu liên xung phong mở đường cho đồng đội lên đánh lô cốt đầu cầu và lô cốt số 2”.

Phan đình giót quê ở đâu

Mộ phần anh hùng liệt sĩ Phan Đình Giót được quy tập tại Nghĩa trang A1, TP Điện Biên Phủ hiện nay.

Theo ông Thành thì sau lần đó, anh Phan Đình Giót đã bị thương lần hai. Vết thương ở vai bị mất máu khá nhiều, đồng đội đã đưa anh lùi về sau. Lần này ông Thành lại tiếp tục là người cấp cứu cho anh hùng Phan Đình Giót, nhưng tình trạng sức khỏe của chiến sĩ Giót đã yếu đi trông thấy. “Sau đó, hỏa lực của quân Pháp từ lô cốt số 3 bắn ra liên tiếp khiến cho đơn vị của ta bị dồn ứ lại. Nhiều chiến sĩ xung phong lao lên đều hi sinh trước họng súng của kẻ thù. Bất ngờ, tôi chỉ kịp nhìn thấy Phan Đình Giót vùng dậy, ôm bộc phá lao lên rồi bịt kín lỗ châu mai của quân địch, cách nơi anh đang băng bó khoảng 200m. Tiếng súng đạn bỗng im bặt, nhưng chiến sĩ Phan Đình Giót đã hi sinh, toàn thân anh bị bom đạn kẻ thù bắn nát” - y tá Thành rưng rưng xúc động kể. Nam y tá lặng người đi trước giây phút người anh hùng Phan Đình Giót ôm bộc phá lao lên chiến đấu và hi sinh. Khi Giót lao mình vào “mưa đạn”, nhiều người đã cố cản nhưng không ngăn được khí thế hừng hực, căm thù cháy bỏng trong người thanh niên này. Khi lỗ châu mai bị che lấp, hỏa điểm của quân Pháp bị dập tắt, bộ đội ta đã nhanh chóng xông lên tiêu diệt cứ điểm Him Lam trong ngày 13 tháng 3. Đây là trận đánh mở màn thắng lợi trong chiến dịch Điện Biên Phủ. Điện Biên được giải phóng, từ chiến trường, ông Thành được tiếp tục cử đi học bác sỹ và chuyển về sang công tác tại Cục Quân y. Những năm sau giải phóng miền Nam Việt Nam, ông chuyển về Bộ Nông nghiệp công tác rồi nghỉ hưu.

“Công việc “hậu phương trên chiến trường” của tôi thường xuyên chứng kiến nhiều chiến sĩ hi sinh chỉ trong “nháy mắt”. Gia cảnh anh hùng Phan Đình Giót nghèo nên anh đã phải đi ở từ năm 13 tuổi. Giây phút chứng kiến anh hi sinh, đến giờ nhắc lại tôi vẫn không thể nén nổi xúc động. Đã 60 năm sau chiến dịch lịch sử khốc liệt ấy...” - ông Thành chia sẻ.

Tiếp bước truyền thống cách mạng của người con anh hùng Phan Đình Giót, Đảng bộ, chính quyền và Nhân dân xã Cẩm Quan (Cẩm Xuyên, Hà Tĩnh) đang nỗ lực từng ngày xây dựng quê hương giàu đẹp, văn minh.

Phan đình giót quê ở đâu

Anh hùng liệt sỹ Phan Đình Giót. Ảnh internet.

Tự hào người con anh hùng

Năm nào cũng vậy, vào dịp kỷ niệm Ngày Chiến thắng lịch sử Điện Biện Phủ (7/5/1954), chúng tôi lại tìm về thôn Vĩnh Phú, xã Cẩm Quan - quê hương của liệt sỹ Phan Đình Giót, người anh hùng cách đây tròn 68 năm đã lấy thân mình lấp lỗ châu mai, dập tắt hỏa điểm lợi hại nhất của địch. Nhờ vậy, bộ đội ta thừa thắng xông lên tiêu diệt toàn bộ cứ điểm Him Lam, giành thắng lợi trong trận đánh mở màn Chiến dịch Điện Biên Phủ.

Phan đình giót quê ở đâu

Trước tượng đài liệt sỹ Phan Đình Giót ở xã Cẩm Quan, học sinh Trường Tiểu học & THCS Phan Đình Giót được nghe cô giáo kể về chiến thắng Điện Biên Phủ.

Anh hùng Phan Đình Giót (1922-1954) sinh ra trong một gia đình nông dân nghèo, bố mất sớm. Thương mẹ tảo tần, từ nhỏ, Phan Đình Giót đã đi ở đợ, làm thuê.

Cách mạng tháng Tám thành công, anh tham gia tự vệ chiến đấu, đến năm 1950, xung phong vào bộ đội chủ lực. Anh đã xông pha trong nhiều chiến dịch lớn như: Trung Du, Hòa Bình, Tây Bắc…

Phan đình giót quê ở đâu

Bà Phan Thị Nhự - cháu gái thắp hương tưởng nhớ người bác liệt sỹ - anh hùng Phan Đình Giót.

Ngày 6/12/1953, Bộ Chính trị họp quyết định mở Chiến dịch Điện Biên Phủ. Lúc ấy, Phan Đình Giót là Tiểu đội phó bộ binh Đại đội 58, Tiểu đoàn 428, Trung đoàn 141, Đại đoàn 312 đã cùng đồng đội hành quân cấp tốc lên Tây Bắc. Ngày 13/3/1954, Đại đoàn 312 đồng loạt tấn công vào cứ điểm Him Lam nhưng bị địch trong lô cốt bắn cản dữ dội.

Phan đình giót quê ở đâu

Phóng viên tìm hiểu về anh hùng Phan Đình Giót qua chuyện kể của người thân.

Với vai trò Tiểu đội phó, Phan Đình Giót nhanh chóng trườn lên dùng tiểu liên, lựu đạn diệt hỏa điểm địch. Đạn hết, hỏa điểm thứ ba vẫn chưa bị diệt, Phan Đình Giót liền lao cả thân mình lên, chèn lấp lỗ châu mai, tạo cơ hội cho đồng đội xông lên tiêu diệt cứ điểm Him Lam.

Anh Phan Đình Giót đã hy sinh anh dũng khi vừa tròn 32 tuổi. Một năm sau đó, năm 1955, anh được Nhà nước truy tặng Huân chương Quân công hạng Nhì và danh hiệu Anh hùng lực lượng vũ trang nhân dân.

Nhớ về những trang sử hào hùng, bên bàn thờ người bác liệt sỹ, bà Phan Thị Nhự (SN 1954) - cháu gái ruột của anh hùng Phan Đình Giót xúc động: “Năm tôi được sinh ra cũng là năm bác Giót mất. Thế nhưng, qua những câu chuyện kể của cha, hình ảnh ngày bác Giót lên đường nhập ngũ khiến tôi nhớ mãi.

Phan đình giót quê ở đâu

VIDEO: Bà Phan Thị Nhự - chia sẻ về người bác ruột Phan Đình Giót.

Tôi được nghe kể rằng, ngày đó, nhà neo người, bà nội tôi không muốn bác Giót nhập ngũ nhưng bác vẫn quyết chí lên đường. Chỉ với một nắm cơm mang theo, bác đi bộ hàng cây số ra đến Quán Kho (nay là xã Cẩm Thành - P.V) để được vào bộ đội, ra chiến trường. Lúc tham gia chiến trận, dẫu nhiều lần bị thương nhưng chưa bao giờ bác khuất phục, ngược lại ý chí chống giặc lại càng mạnh mẽ hơn. Thế nhưng, bác đi rồi đi mãi không về, cả nhà ai cũng nhớ thương…!”.

Những câu chuyện lịch sử về người chiến sỹ trẻ tuổi nhưng kiên cường, gan dạ Phan Đình Giót đã vang vọng đến muôn đời sau, trở thành niềm tự hào, động lực thúc đẩy các thế hệ trên quê hương hôm nay phấn đấu vươn lên.

Quê hương cách mạng vươn mình

Những ngày này, khi cả nước đang hướng về kỷ niệm 68 năm Ngày Chiến thắng lịch sử Điện Biên Phủ thì ở Cẩm Quan - quê hương liệt sỹ Phan Đình Giót cũng đang sôi nổi thực hiện các phong trào thi đua.

Phan đình giót quê ở đâu

Xã Cẩm Quan - quê hương anh hùng Phan Đình Giót đang ngày càng đổi thay.

Nơi tượng đài tưởng niệm liệt sỹ Phan Đình Giót, từng tốp học sinh đang quét dọn, vệ sinh khuôn viên sạch sẽ để đón các đoàn khách về dâng hương tưởng nhớ người con anh hùng của quê hương. Để giáo dục thế hệ trẻ, ngôi trường mang tên liệt sỹ Phan Đình Giót (Trường Tiểu học & THCS Phan Đình Giót) cũng đang tổ chức các buổi sinh hoạt ngoại khóa để ôn lại công lao to lớn của anh.

Đặc biệt, để xứng đáng với truyền thống quê hương cách mạng, Nhân dân xã Cẩm Quan đang ra sức thi đua xây dựng xã NTM nâng cao.

Phan đình giót quê ở đâu

Người dân thôn Chi Quan đổ lề đường bê tông, xây dựng NTM.

Đang cùng bà con trong thôn ra quân đổ lề đường, ông Đặng Thế Hân - Trưởng thôn Chi Quan cho biết: “Thôn phấn đấu xây dựng thành công khu dân cư NTM kiểu mẫu nên từ đầu năm đến nay, bà con nhân dân đang tập trung đổ đường bê tông, chỉnh trang vườn hộ, làm đệm lót và xây dựng hố rác ủ phân vi sinh. Đây là thời điểm nông nhàn nên việc huy động sức dân khá thuận lợi. Trong 3 ngày qua, toàn thôn đã đổ thêm được 700m lề đường bê tông để nâng chất tiêu chí giao thông”.

Cùng với thôn Chi Quan, thôn Mỹ Am cũng đang dồn sức để về đích khu dân cư NTM kiểu mẫu. Bà Lê Thị Phương (thôn Mỹ Am) chia sẻ: “Chúng tôi luôn đoàn kết, quyết tâm tạo diện mạo mới cho thôn, từ đó góp sức xây dựng xã đạt NTM nâng cao vào cuối năm 2022”.

Phan đình giót quê ở đâu

Người dân ở Cẩm Quan tích cực phát triển kinh tế, góp sức xây dựng quê hương.

Ngoài ra, để từng bước hoàn thiện các tiêu chí xã NTM nâng cao, địa phương đang xây dựng nhà học 16 phòng trị giá 12 tỷ đồng ở trường tiểu học & THCS; xây dựng nhà học 10 phòng trị giá gần 15 tỷ đồng ở trường mầm non.

Phó Chủ tịch UBND xã Chu Văn Hoàng thông tin: “Đến cuối năm 2021, thu nhập bình quân của người dân Cẩm Quan đạt 42 triệu đồng; tỷ lệ hộ nghèo còn 5,49%, hộ cận nghèo 3,2%; tỷ lệ gia đình văn hóa đạt 93%; 5/9 thôn được công nhận khu dân cư NTM kiểu mẫu; xã có 3 sản phẩm đạt OCOP 3 sao. Hiện nay, Cẩm Quan đã đạt khoảng 60% các tiêu chí xã NTM nâng cao”.

Phan đình giót quê ở đâu

Cẩm Quan đã hoàn thành khoảng 60% tiêu chí xã NTM nâng cao.

Cùng với thực hiện các tiêu chí, phần việc NTM, Cẩm Quan cũng luôn quan tâm phát huy các giá trị lịch sử - văn hóa trên địa bàn. Xã đang đề xuất các cấp, ngành quan tâm để đầu tư, nâng cấp tượng đài tưởng niệm liệt sỹ Phan Đình Giót; xây dựng nơi đây thành địa chỉ đỏ giáo dục thế hệ trẻ và điểm đến tâm linh cho du khách thập phương.

Với tinh thần đồng lòng, quyết tâm cao của Nhân dân và khí thế vùng quê cách mạng, tin rằng, Cẩm Quan sẽ ngày càng phát triển vững mạnh, xứng đáng là quê hương của anh hùng liệt sỹ Phan Đình Giót.

Thu Hà - Phan Trâm

Thu Hà - Phan Trâm