Đề: Phân tích thân phận người phụ nữ trong xã hội phong kiến qua nhân vật Vũ Nương trong truyện "Người con gáiNam Xương" của Nguyễn Dữ.Bài làm:Nhà thơ Huy Cận từng viết :" Chị em tôi toả nắng vàng lịch sửNắng cho đời nên cũng nắng cho thơ "Có thể nói, ngày nay, vị trí của người phụ nữ đã đc đề cao, tôn vinh. Hình ảnh người phụ nữ Việt Nam hiện diện ở nhiềuvị trí trong cuộc đời và đã để lại nhiều hình ảnh bóng sắc trong văn thơ hiện đại. Nhưng thật đáng tiếc thay, trong xã hộicũ người phụ nữ lại phải chịu một số phận đầy bị kịch và đáng thương:" Đau đớn thay thân phận đàn bàLời rằng bạc mệnh cũng là lời chung "Câu thơ trên đã hơn một lần xuất hiện trong sáng tác của đại thi hào Nguyễn Du giống như một điệp khúc rùng rợn. Chảthế mà chị em miền núi lại than rằng " Thân em chỉ là thân con bọ ngựa, chao chược mà thôi ! ", còn chị em miền xuôilại than mình như con ong cái kiến. Đây không phải là một lời nói quá mà điều này lại được thể hiện khá phổ biến trongvăn học Việt Nam, trong " Bánh trôi nước " của Hồ Xuân Hương, trong Truyền Kì mạn lục, đặc biệt là trong 2 tác phẩm" Truyện Kiều " của Nguyễn Du và " Chuyện người con gái Nam Xương " của Nguyễn Dữ.Trong một xã hội phong kiến suy tàn và thối nát lúc bấy giờ, số phận của người phụ nữ thật bé nhỏ, long đong lận đận.Văn học thời ấy cũng đã nhắc nhiều đến kiếp đời của người phụ nữ, mà có lẽ điển hình trong số ấy là nhân vật VũNương [ " Chuyện người con gái Nam Xương " ].Tục ngữ có câu " Gái có công thì chồng chẳng phụ " thế nhưng công lao của Vũ Nương chẳng những không được biếtđến mà chính nàng còn phải hứng chịu những phũ phàng của số phận. Nàng phải một mình một bóng âm thầm nuôi giàdạy trẻ, những nỗi khổ về vật chất đề nặng lên đôi vai mà nàng phải vượt qua hết. Những tưởng khi giặc tan, chồng về,gia đình được sum vầy thì không ngờ giông bão đã ập đến, bòng đen của cơn ghen đã làm cho Trương Sinh lú lẫn, mùquáng. Chỉ nghe một đứa trẻ nói những lời ngây thơ mà anh đã tưởng vợ mình hư hỏng. Trương Sinh chẳng nhữngkhông tra hỏi mà đánh đập phũ phàng rồi ruồng rẫy đuổi nàng đi, không cho nàng thanh minh.Bị dồn vào bước đườngcùng, Vũ Nương phải tìm đến cái chết để kết thúc một kiếp người.Bên cạnh Vũ Nương, một hình ảnh nổi bật nữa là nhân vật Thuý Kiều của Nguyễn Du.Thật hiếm có người phụ nữ nào trong văn học có một số phận "đoạn trường" như Vương Thuý Kiều trong Truyện Kiều.Ngay từ đầu tác phẩm, nhận định của tác giả "Trời xanh quen thói má hồng đánh ghen" đã dự báo cho điều đau đớn này.Thuý Kiều mang một vẻ đẹp đằm thắm, mảnh mai là thế, tài sắc lại vẹn toàn hiếu nghĩa, đáng ra nàng phải được sốnghạnh phúc, êm ấm, vậy mà do một biến cố trong gia đình nên đã bị bán đi với cái giá ngoài 400 lạng vàng. Bất hạnh nàymở đầu cho hàng loạt bất hạnh khác mãi cho tới khi nàng tìm tới sông Tiền Đường để tự vẫn. Dẫu biết kết chuyện ThúyKiều được về sum họp với gia đình nhưng cả một kiếp người trôi nổi truân chuyên ấy đã vùi dập cả một trang sắc nướchương tài. Độc giả đã khóc cho bao lần chia phôi vĩnh viễn, những tháng ngày sống không bằng chết trong lầu NgưngBích, những nỗi tủi nhục vò xé thân mình của Thuý Kiều. Số phận bi đát ấy của người con gái đã khiến muôn đời sauphải thốt lên "Tố Như ơi, lệ chảy quanh thân Kiều .Có lẽ bi kịch của Vũ Nương và Thúy Kiều không phải là trường hợp cá biệt mà khủng khiếp thay là số phận của bao chịem phụ nữ, là kết quả của bao nhiêu nguyên nhân mà chế độ phong kiến đã sản sinh ra làm số phận của họ thật bi đát. Từnhững kiếp đời bạc mệnh ấy Nguyễn Dữ và Nguyễn Du đã góp phần khái quát lên thành lời chung, thành kiếp đau khổchung của người phụ nữ, mà từ xa xưa số phận ấy cũng đã được thể hiện trong lời ca dao:" Thân em như hạt mưa saHạt rơi xuống giếng, hạt ra đồng ngoài "Đó không chỉ là tiếng kêu thương mà còn là lời tố cáo, vạch trần thực trạng xã hội đen tối, thế lực và tiền bạc lộng hành,đồng thời cũng gián tiếp lên án thế lực phong kiến đã đẩy con người vào tình cảnh đau đớn . Với chế độ nam quyền : "Trọng nam khinh nữ " , người phụ nữ đã bị tước đoạt mọi quyền lợi chính đáng, nhân phẩm họ bị dẻ dúm. Họ bị ràngbuồng bởi những lễ giáo fong kiến khắc nghiệt như đạo " tam tòng " , hay các quan niệm lạc hậu như " nữ nhân ngoại tộc"… Số phận của người phụ nữ hoàn toàn bị phụ thuộc, chà đạp, thậm chí còn bị coi như món hàng.Tàn dư ấy của chế độ cũ vần còn ngơi ngớt cho đến ngày nay, trên nạn bạo hành đối với phụ nữ vẫn còn khá phổ biến.Nhất là ở nông thôn. Ngoài ra ở một số nước còn có những tổ chức phi nhân đạo xuất hiện nghề mua bán phụ nữ để trụclợi làm giàu.Phải chăng vì thế mà người xưa vẫn nói " Hồng nhan thì bạc phận " nhưng những lễ giáo khắc nghiệt, lạc hậu cũng đã lùivào dĩ vãng. Người phụ nữ giờ đây đã được quyền bình dẳng, nhất là quyền tự do trong hôn nhân và quyền quyết định sốphận của mình. Những hành vị xúc phạm nhân phẩm của người phụ nữ chắc chắn sẽ đều bị trừng trị một cách nghiêmkhắc.Tuy ra đời cách đây gần hai thế kỉ nhưng những tác phẩm tâm huyết trên vẫn gây xúc động sâu xa, nhức nhối trong lògngười dọc.Với nhân vật Vũ Nương, Nguyễn Dữ đã xây dựng được một hình tượng rất đẹp, rất có ý nghĩa về người phụ nữ. Bởitrong tác phẩm Vũ Nương chỉ là một người phụ nữ bình thường như bao người phụ nữ khác, hơn nữa nàng lại xuất thânkẻ khó vậy mà lại trở thành nhân vật trung tâm, nhân vật thẩm mĩ, nhân vật lý tưởng.Còn riêng truyện Kiều lại mang một cảm hứng nhân đạo rõ rệt- đây chính là sự kết tinh sức sống và tinh thần dân tộcViệt Nam. Chính cảm hứng này là kết tinh giá trị ưu tú nhất trong truyện Kiều. Có được điều ấy không phải là do cái tàicủa Nguyễn Du mà là do tấm lòng yêu thương con người của Nguyễn Du.Viết " Chuyện người con gái Nam Xương " và " Truyện Kiều ", Nguyễn Dữ cùng với Nguyễn Du đã góp một tiếng nóixúc động vào sự nghiệp giải phóng người phụ nữ.Bạn có thể tham khảo dàn bài trên để viết bài cho mình ngoài ra bạn cũng có thể liên hệ thân phận người phụ nữ ViệtNam xưa trong xã hội phong kiến qua các bài thơ như Tự Tình của Hồ Xuân Hương , Thương Vợ của Trần Tế Xương ,Bánh Trôi Nước của Hồ Xuân Hương …hoặc các tác phẩm văn học mà bạn đã học qua rồi. Bạn tham khảo thêm ở linkdưới bài nhé.• Phân tích hình ảnh người phụ nữ qua hai bài thơ “Tự tình” và “Thương vợ”• Hình ảnh người phụ nữ trong thơ Hồ Xuân Hương
“Hồng nhan đa truân” - câu ấy có lẽ lại là một lời nhận xét rút ra từ hiện thực cuộc sống của người xưa. Có lẽ lời nhận xét ấy cũng phần nào đúng với thực tế vì trong hầu hết các tác phẩm, những người phụ nữ bất hạnh lại là những người phụ nữ đẹp. Đấy là những người có vẻ đẹp thuần hậu, dịu dàng của người phụ nữ nông thôn như nàng Vũ Nương trong Chuyện người con gái Nam Xương, có “tư dung tô"t đẹp” hay vẻ đẹp khỏe mạnh tràn đầy sức sống của một cô gái đương độ xuân sắc với nước da trắng và thân hình khỏe mạnh:
Thân em vừa trắng lại vừa tròn.
[Hồ Xuân Hương - Bảnh trôi nước]đến những người con gái có sắc đẹp khuynh nước khuynh thành như nàng Kiều trong Truyện Kiều của Nguyễn Du:Làn thu thủy nét xuân sơn
Hoa ghen thua thắm liễu hờn kém xanh
Một hai nghiêng nước nghiêng thành... Vẻ đẹp của nàng làm lu mờ tất cả những gì được gọi là thanh tao nhất, đẹp nhất của thiên nhiên: đôi mắt trong thăm thẳm như làn nước mùa thu, nét mày thanh tú mơn mởn như rặng núi mùa xuân. Và vẻ tươi thắm của hoa, dáng vẻ yêu kiều mềm mại của liễu cũng phải “hờn”, phải “ghen” với người con gái tuyệt sắc đó. Không chỉ đẹp ở tư dung bên ngoài, họ càng có đủ tài năng đức hạnh. Đó là Vũ Nương tính thùy mỵ, nết na, giữ gìn khuôn phép: chồng đi lính xa nhà, nàng ở nhà nuôi con phụng dường mẹ già và chung thủy chờ chồng. Đó là nàng Kiều với lòng hiếu thảo cao cả. Nàng sẵn sàng hi sinh thân mình để cứu gia đình thoát khỏi cơn nguy biến, chấp nhận mọi sóng gió của cuộc đời. Với nhan sắc và phẩm hạnh cao quý như thế, đáng lẽ họ phải được sống một cuộc đời êm đềm, hạnh phúc. Nhưng trớ trêu thay, bất hạnh lại rơi vào họ. Nỗi đau đớn nhất của người phụ nữ là gia đình tan vỡ và họ phải chịu nỗi giày vò cả về thể xác lẫn tinh thần. Nỗi oan nghiệp đã đổ ụp xuống đầu Vũ Nương. Khi chồng nàng trở về, chỉ vì lòng ghen tuông mù quáng, nghi vợ đã có tư tình, bèn đuổi nàng đi, để nàng nhục nhã đến nỗi phải tìm đến với cái chết. Đến khi chồng nàng hiểu ra thì đã quá muộn màng. Ước mơ lớn nhất của nàng là một cuộc sống bình dị, nhưng hạnh phúc mãi mãi không bao giờ trở thành hiện thực đối với nàng. Với Kiều, người con gái mà “sắc đành đòi một, tài đành họa hai”, cuộc đời nàng còn gian truân, lận đận hơn nữa. Mối tình tuyệt đẹp giữa nàng và Kim Trọng - một văn nhân hào hoa, phong nhã - vừa mới chớm nở cũng là lúc nàng đau đớn dứt bỏ với tiếng kêu như xé lòng:
Ôi Kim lang! Hỡi Kim lang
Thôi thôi thiếp đã phụ chàng từ đây. Chỉ sau một cơn gia biến, vì sự vu oan trắng trợn của thằng bán tơ, vì “ba trăm lạng việc này mới xong” mà nàng trở thành một món hàng để cho bọn buôn thịt bán người cò kè ngã giá:
Cò kè bớt một thêm hai
Giờ lâu ngã giá vàng ngoài bốn trăm. Người đọc đã không nén được xúc động trước nỗi đau khổ dằn vặt của người con gái liễu yếu đào tơ ấy: “Thềm hoa một bước lệ hoa mấy hàng”. Nhưng đó mới chỉ là mở đầu cho cả những chuỗi ngày đau khổ nhất của cuộc đời nàng. Trong những chuỗi ngày ấy, nàng đã khóc không biết bao nhiêu lần. Từ tay Mã Giám Sinh, Kiều rơi vào tay Tú Bà, vốn nổi tiếng là mụ chủ thanh lâu. Là con gái của gia đình Vương viên ngoại “gia tư nghĩ cũng thường thường bậc trung” vốn có dòng dõi cao quý, là một cô gái con nhà gia giáo, Thúy Kiều không thể chấp nhận trở thành gái lầu xanh. Nàng đã chịu bao trận đòn tàn khốc với Tú Bà, sau cùng Tú Bà lại bày mưu thuê Sở Khanh lừa nàng để buộc nàng trở thành một cô gái lầu xanh thực thụ. Bắt đầu những ngày ảm đạm nhất trong cuộc đời nàng Kiều. Từ một cô gái trinh trắng, đức hạnh, nàng đã trở thành món đồ cho bọn khách làng chơi. Nàng xót xa thay cho số phận của mình:
Mặt sao dày gió dạn sương
Thân sao bướm chán ong chường bấy thân. Không phải không có lúc dịp may đến với nàng. Nhưng đó chỉ là một chút ánh sáng lóe lên rồi chợt tắt ngấm khiến cho cuộc đời đen tối của nàng tưởng chừng hừng sáng nhưng rồi lại càng tối tăm, mịt mùng hơn. Ấy là khi nàng được Thúc Sinh, một khách làng chơi hào phóng, ái mộ tài sắc của nàng chuộc nàng ra khỏi lầu xanh và cưới nàng làm vợ. Nhưng nàng lại rơi vào tay vợ cả của Thúc Sinh là Hoạn Thư, một tiểu thư con quan, lại có thừa mưu mô xảo quyệt. Nàng đã bị tra tấn thật tàn nhẫn:
Làm cho cho mệt cho mê
Làm cho đau đớn ê chề cho coi.
Kẻ đắp chăn bông kẻ lạnh lùngChém cha cái kiếp lấy chồng chung.[Làm lẽ]
Người con gái trong xã hội phong kiến không được quyền định đoạt bất kì một vấn đề gì. Thông qua hình tượng chiếc bánh trôi bập bềnh, trôi nổi, Hồ Xuân Hương đã nói đến cuộc sống cũng như đức hạnh của người phụ nữ:Rắn nát mặc dầu tay kẻ nặnMà em vẫn giữ tấm lòng son.[Bảnh trôi nước]
Như chiếc bánh trôi, thân phận người phụ nữ tùy thuộc vào bàn tay của người khác. Họ đành cam chịu số phận đã xếp đặt sẵn và cố giữ lấy cho mình một phẩm chất tốt đẹp, đó là tấm lòng kiên định, trong sáng. Phản ánh những bi thảm của người phụ nữ, các nhà văn nhân đạo không thể giấu nổi tình cảm xót xa, đau đớn của mình. Nhiều khi tác giả đóng vai trò người ngoài cuộc nhưng cũng không thể bộc lộ cảm xúc:Đau đớn thay phận đàn bà
Lời rằng bạc mệnh cũng là lời chung.[Nguyễn Du - Truyện Kiều] Với nàng Kiều, người con gái đã được coi là biểu tượng của mọi nỗi đau khổ, Nguyễn Du dành cho tình cảm đặc biệt. Ông cũng nức nở như nàng khi mối tình đầu của nàng tan vỡ, cũng đau đớn khi bao làn roi quất lên da thịt nàng, cũng bao đêm cùng nàng thao thức: “Đĩa dầu vơi, nước mắt đầy, năm canh”. Tình yêu thương con người đã khiến ông vượt lên chính bản thân mình. Sinh trưởng trong một gia đình đại quý tộc, ở một chừng mực nào đó, ông cũng là đại diện cho tầng lớp quý tộc phong kiến nhưng ông đã thẳng thừng lên án bọn quan lại, những kẻ đã gây nên cuộc đời đau khố cho nàng Kiều. Đối với những phường buôn thịt bán người, ông chủ trương trừng trị đích đáng tội ác của chúng ngay tại kiếp này chứ không phải chờ đến kiếp sau. Hồ Xuân Hương và một số nhà thơ khác cũng có thái độ tương tự. Chưa bao giờ cuộc sống gia đình và hạnh phúc riêng tư được đề cập đến nhiều như ở giai đoạn này. Thông qua hình ảnh một người phụ nữ chịu kiếp làm lẽ hẩm hiu, khao khát hạnh phúc. Hồ Xuân Hương đã nói lên tiếng nói đòi quyền được hưởng hạnh phúc, được sống trong mái ấm gia đình của người phụ nữ. Mặt khác bà cùng lột trần bộ mặt thật của những kẻ được gọi là văn nhân, tài tử trong xã hội phong kiến. Chúng mang bộ mặt đạo đức giả luôn tỏ ra cao đạo nhưng thực chất là những kẻ dâm ô nhất. Lên tiếng đòi quyền sống, quyền được hưởng hạnh phúc của người phụ nữ, đồng thời các nhà văn, nhà thơ cũng lên tiếng đả phá chế độ đa thê đã từng chôn vùi cuộc sống của nhiều cô gái trẻ. Đó là dấu hiệu của sự rạn nứt ý thức hệ phong kiến nặng nề đã tồn tại từ bao đời nay. Viết về hình ảnh người phụ nữ là một sự tiến bộ vượt bậc của các tác giả văn học cổ Việt Nam. Khi phản ánh số phận của những người phụ nữ bất hạnh, các nhà văn đã không khỏi băn khoăn và tìm đến cách lí giải căn nguyên của những nỗi đau khổ đó. Tất nhiên sống trong xã hội còn bị ảnh hưởng rất nhiều bởi những giáo lí phong kiến, việc lí giải những nỗi khổ của người phụ nữ không tránh khỏi những sai lệch. Nguyễn Du đã lí giải nỗi đau khổ của nàng Kiều là bởi “Tài mệnh tương đố” vì “Trời xanh quen thói má hồng đánh ghen”, “ông trời”, một thế lực tối cao vô hình vốn ghen ghét đối với những người đàn bà đẹp. Nhưng bằng hiện thực tác phẩm, Nguyễn Du đã lí giải khác hẳn. Những kẻ đê tiện, bỉ ổi, từng hãm hại cuộc đời nàng Kiều đã hiện lên rất thực, rất sinh động. Từ tên bán tơ giảo hoạt, mụ Tú Bà buôn thịt bán người hay viên quan xử vụ kiện nhà họ Vương ăn đút lót “Có ba trăm lạng việc này mới xong” tới tên tổng đốc trọng thần dâm ô, bỉ ổi Hồ Tôn Hiến ... cả xã hội hỗn loạn đó đã vùi dập cuộc đời nàng Kiều chứ không phải ai khác. Một thế lực tuy vô hình nhưng vô cùng tàn bạo cũng là nguyên nhân dẫn đến khổ đau của người phụ nữ, đó là thế lực của đồng tiền. Đồng tiền làm đảo điên mọi sinh hoạt của xã hội. Chẳng thế mà đã bao lần nhà thơ đau đớn thốt lên:
- Làm cho khốc hại chẳng qua vì tiền.
- Tiền lưng đã có việc gì chẳng xong.
Những tác phẩm văn học đó cho ta thấy lại cả một quãng đời đau thương, tủi nhục của cả một tầng lớp người xưa trong xã hội và nỗi cảm thương sâu sắc đối với họ của những nhà văn nhân đạo. Đó là những tác phẩm nghệ thuật chân chính cần được gìn giữ và lưu truyền.