Chữa lỗi dùng từ tiếp theo lớp 6 trang 75 năm 2024

1. Nhà thơ Nguyễn Đình Chiểu đã được tận mắt chứng kiến cảnh nhà tan cửa nát của những người nông dân.

Trả lời

Trong các câu trên, người viết đã phạm phải lỗi sử dụng từ ngữ không đúng nghĩa.

1. hạn chế: điểm yếu.

1. đề cử: đề xuất chức vụ cao hơn [thường do cấp có thẩm quyền cao quyết định mà không qua bầu cử].

1. chứng kiến: xác nhận là đúng sự thật.

Bài 2 trang 75 SGK Ngữ văn 6 tập 1

Hãy thay thế các từ đã sử dụng sai bằng những từ khác.

Trả lời

Sửa lại:

1. Thay hạn chế bằng yếu điểm [điểm yếu]

1. Thay đề cử bằng đề xuất

1. Thay chứng kiến bằng chứng nhận

Luyện tập

Bài 1 trang 75 SGK Ngữ văn 6 tập 1

Gạch một gạch dưới các kết hợp từ đúng:

– bản [tuyên bố] – bảng [tuyên bố];

– [tương lai] sáng ngời – [tương lai] tỏa sáng;

– bôn ba [ngoại ô] – buôn ba [nước ngoài];

– [bức tranh] thuỷ mặc – [bức tranh] thuỷ mạc;

– [nói năng] tuỳ tiện – [nói năng] tự do.

Trả lời

Phương án đúng là:

– [1] bản [tuyên bố];

– [2] [tương lai] tỏa sáng;

– [3] bôn ba [nước ngoài];

– [4] [bức tranh] thuỷ mặc;

– [5] [nói năng] tự do.

Bài 2 trang 76 SGK Ngữ văn 6 tập 1

Chọn từ thích hợp để điền vào chỗ trống:

1. khinh khỉnh, khinh bỉ

…: thể hiện sự kiêu ngạo và lạnh lùng, tỏ ra không quan tâm đến người đang gặp gỡ.

1. khẩn trương, gấp rút

…: nhanh chóng, gấp, và có phần căng thẳng.

1. bâng khuâng, băn khoăn

…: không yên tâm vì có những điều phải suy nghĩ, lo lắng.

Trả lời

1. Khinh bỉ: thể hiện sự kiêu ngạo và lạnh lùng, tỏ ra không quan tâm đến người đang gặp gỡ.

1. Khẩn trương: nhanh chóng, gấp rút và có phần căng thẳng.

1. Băn khoăn: không yên tâm vì có những điều phải suy nghĩ, lo lắng.

Bài 3 trang 76 SGK Ngữ văn 6 tập 1

Sửa sai với từ ngữ trong các câu sau:

1. Hắn quát lên một tiếng rồi tung một cú đấm vào bụng ông Hoạt.

[Dẫn theo Nguyễn Đức Dân]

1. Làm sai thì cần phải thật thà nhận lỗi, không nên bao che đậy.

1. Chúng ta có nhiệm vụ giữ gìn những giá trị tinh túy của văn hóa dân tộc.

Trả lời

1. Nghĩa của từ đấm không phù hợp với nghĩa của từ tung [thay từ đấm bằng từ đấm hoặc thay từ tung bằng từ ném].

1. Từ thật thà phù hợp với việc nhận lỗi [thay cho thật thà], từ bao che đậy có nghĩa là che đậy làm nhiều việc, không phù hợp, nên thay bằng phủ nhận [có ý nghĩa tranh cãi giả tạo, không có căn cứ].

1. Tinh túy có nghĩa là những giá trị tốt nhất, quý báu nhất, không phù hợp, nên thay bằng tinh tế [phần giá trị nhất, quý báu nhất].

Bài 4 trang 76 SGK Ngữ văn 6 tập 1

Chính tả [nghe – viết]: Đứa trẻ thông minh [từ Một ngày, quan chức đi qua đến một ngày đi bao nhiêu bước].

Trả lời

Một ngày, quan chức đi qua một cánh đồng làng kia, đột nhiên thấy bên lề đường có hai cha con nhà đó đang làm ruộng: cha đánh trâu cày, con đập đất. Quan chức dừng lại và hỏi:

– À, ông kia! Trâu của ông cày một ngày đi bao nhiêu bước?

Người cha đứng đó không biết trả lời như thế nào, thì đứa con chừng bảy tám tuổi nhanh chóng hỏi lại quan chức rằng:

– Thế thì xin hỏi ông câu này. Nếu ông trả lời đúng được bao nhiêu bước của ông đi một ngày, tôi sẽ cho ông biết trâu của tôi cày một ngày đi bao nhiêu bước.

Tham khảo thêm:

MỘT SỐ Ý KIẾN VỀ VIỆC SỬ DỤNG TỪ NGỮ

Tình trạng 'nói chữ' không chỉ gây khó hiểu cho người nghe, người đọc, mà còn làm cho tiếng ta, từ ngôn ngữ trong sáng, trở nên đục và tối tăm; thói quen xấu này còn dẫn đến việc sử dụng ngôn ngữ sẵn có, câu chữ sẵn có để áp dụng vào mọi tình huống, tức là sử dụng những từ 'sáo' thường khi không có ý nghĩa gì, thay vì sử dụng suy nghĩ, ý tưởng và tình cảm chân thành, bắt nguồn từ tâm hồn và diễn đạt bằng tiếng nói tự nhiên, chân thành và hấp dẫn,... Trong cuộc sống hàng ngày cũng như trong cuộc sống chính trị hiện nay, vấn đề 'nói chữ' cần phải được chú ý!

[Phạm Văn Đồng]

... Viết đến mồ hôi thì nhẹ nhàng, tinh thần thì sôi nổi, người đàn ông cười lên, người phụ nữ thanh lịch, duyên dáng, khuôn mặt trở nên hứng khởi, ánh mắt trở nên rạng ngời. Những từ ngữ ấy không phải là thành quả của sự sáng tạo, mà chỉ là việc sử dụng và lặp lại những cụm từ quen thuộc.

[Tô Hoài]

Hình minh họa [Nguồn internet]

3. Bài viết 'Chữa sai với từ ngữ [tiếp theo]' số 2

1. SỬ DỤNG TỪ KHÔNG ĐÚNG NGHĨA

Trả lời câu 1 [trang 75 SGK Ngữ Văn 6 Tập 1]:

Nhìn nhận những sai lầm trong các câu sau.

1. Mặc dù còn một số điểm yếu, nhưng so với năm học trước đây, lớp 6B đã có sự tiến bộ đáng kể.

1. Trong buổi họp lớp, Lan đã được mọi người nhất trí bầu cô làm lớp trưởng.

1. Nhà thơ Nguyễn Đình Chiểu đã chứng kiến bằng mắt cảnh nhà tan tác của những người nông dân.

Trả lời:

Những câu văn lạc lõng từ là:

1. điểm yếu

1. bầu

1. chứng kiến

Trả lời câu 2 [trang 75 SGK Ngữ Văn 6 Tập 1]:

Thay thế những từ sử dụng sai bằng những từ thích hợp khác.

Thay thế như sau:

1. Thay điểm yếu bằng điểm yếu hoặc yếu điểm:

⟶ Mặc dù còn một số yếu điểm [điểm yếu], nhưng so với năm học trước đây, lớp 6B đã tiến bộ đáng kể.

1. Thay bầu bằng bầu:

⟶ Trong buổi họp lớp, Lan đã được mọi người nhất trí bầu cô làm lớp trưởng.

1. Thay chứng kiến bằng chứng kiến:

⟶ Nhà thơ Nguyễn Đình Chiểu đã được mắt chứng kiến cảnh nhà tan tác của những người nông dân.

II. LUYỆN TẬP

Trả lời câu 1 [trang 75 SGK Ngữ Văn 6 Tập 1]:

Gạch dưới những kết hợp từ đúng:

- bản [tuyên bố] – bảng [tuyên bố];

- [tương lai] sáng tạo – [tương lai] tỏa sáng;

- bôn ba [ngoại ô] – buôn ba [quốc tế];

- [bức tranh] thuỷ mặc – [bức tranh] thuỷ mạc;

- [nói năng] tự do – [nói năng] tự do.

Lời giải chi tiết:

* Các kết hợp đúng là:

- bản [tuyên bố] – bảng [tuyên bố];

- [tương lai] tỏa sáng – [tương lai] tỏa sáng;

- bôn ba [quốc tế] – buôn ba [quốc tế];

- [bức tranh] thuỷ mặc – [bức tranh] thuỷ mạc;

- [nói năng] tự do – [nói năng] tự do.

Trả lời câu 2 [trang 76 SGK Ngữ Văn 6 Tập 1]:

Chọn từ thích hợp để điền vào chỗ trống

Lời giải chi tiết:

* Các từ được điền như sau:

1. khinh khỉnh: thể hiện sự kiêu ngạo và lạnh lùng, tỏ ra không quan tâm đến người đang gặp gỡ.

1. khẩn trương: nhanh chóng, gấp rút và có phần căng thẳng.

1. băn khoăn: không yên tâm vì có những điều cần suy nghĩ.

Trả lời câu 3 [trang 76 SGK Ngữ Văn 6 Tập 1]:

Chữa lỗi dùng từ trong những câu sau

1. Hắn quát lên một tiếng rồi ném một cú đấm vào bụng ông Hoạt.

[Dẫn theo Nguyễn Đức Dân]

1. Làm sai thì cần phải thật thà nhận lỗi, không nên bao che đậy.

1. Chúng ta có nhiệm vụ giữ gìn những giá trị tinh túy của văn hóa dân tộc.

Lời giải chi tiết:

1. Thay từ đấm bằng từ đấm hoặc thay từ ném bằng từ ném:

... ném một cú đấm vào bụng; ném một cú ném vào bụng...

1. Thay từ thật thà bằng thành khẩn; thay từ bao che đậy bằng phủ nhận:

... cần thành khẩn nhận lỗi, không nên phủ nhận.

1. Thay giá trị tinh túy bằng tinh tế:

.. giữ gìn những giá trị tinh tế của văn hóa dân tộc.

Hình minh họa [Nguồn internet]

4. Bài viết 'Chữa sai với từ ngữ [tiếp theo]' số 5

1. Sử dụng từ không đúng nghĩa

Ví dụ: Phân tích lỗi sử dụng từ trong các câu sau và thay thế bằng từ khác.

1. Mặc dù còn một số điểm yếu, nhưng so với năm học trước đây, lớp 6B đã có sự tiến bộ đáng kể.

1. Trong cuộc họp lớp, Lan đã được mọi người nhất trí bầu cô làm lớp trưởng.

1. Nhà thơ Nguyễn Đình Chiểu đã được chứng kiến bằng mắt cảnh nhà tan tác của những người nông dân.

Phân tích:

1. Sai từ “điểm yếu” thay bằng “nhược điểm”.

1. Sai từ “đề bạt” thay bằng “bầu”.

1. Sai từ “chứng kiến” thay bằng “chứng kiến”.

Câu 1: Gạch dưới những kết hợp từ đúng:

bản [tuyên bố] - bảng [tuyên bố] [tương lai] sáng tạo - [tương lai] tỏa sáng bôn ba [ngoại ô] - buôn ba [quốc tế] [bức tranh] thuỷ mặc - [bức tranh] thuỷ mạc [nói năng] tự do - [nói năng] tự do Trả lời:

bản [tuyên bố] - bảng [tuyên bố] [tương lai] tỏa sáng - [tương lai] tỏa sáng bôn ba [quốc tế] - buôn ba [quốc tế] [bức tranh] thuỷ mặc - [bức tranh] thuỷ mạc [nói năng] tự do - [nói năng] tự do

Câu 2:

Chọn từ thích hợp để điền vào chỗ trống.

1. Khinh khỉnh, khinh bạc

……………… : thái độ kiêu ngạo và lạnh lùng, thể hiện sự không quan tâm đến người đang gặp gỡ.

1. Khẩn thiết, khẩn trương

…………. …... : nhanh chóng, gấp rút và có phần căng thẳng.

1. Bâng khuâng, băn khoăn

……………... : không yên tâm vì có những điều phải suy nghĩ và lo sợ.

Trả lời:

1. Khinh khỉnh: thái độ kiêu ngạo và lạnh lùng, tỏ ra không quan tâm đến người đang gặp gỡ.

1. Khẩn trương: : nhanh chóng, gấp rút và có phần căng thẳng.

1. Băn khoăn: không yên tâm vì có những điều cần suy nghĩ và lo sợ.

Câu 3: Chữa lỗi sử dụng từ trong các câu sau:

a.Hắn quát lên một tiếng rồi ném một cú đấm vào bụng ông Hoạt.

b.Làm sai thì cần thật thà nhận lỗi, không nên bao che đậy.

c.Chúng ta có nhiệm vụ giữ gìn những giá trị tinh tế của văn hóa dân tộc.

Trả lời:

1. Hắn quát lên một tiếng rồi ném một cú đấm vào bụng ông Hoạt.

Lỗi sai: Từ “ném” hoặc từ “đấm” Nguyên nhân: Sử dụng từ không đúng nghĩa. Chữa lỗi: Có hai cách Cách 1: Thay từ “đấm” bằng từ “đấm” hoặc thay từ “ném” bằng từ “ném” =>Hắn quát lên một tiếng rồi đấm một cú đấm vào bụng ông Hoạt. Cách 2: Hoặc thay từ “ném” bằng từ “tung” =>Hắn quát lên một tiếng rồi tung một cú đấm vào bụng ông Hoạt.

1. Làm sai thì cần thật thà nhận lỗi, không nên bao che đậy.

Lỗi sai: Từ “thật thà” và “bao che đậy”. Nguyên nhân: Sử dụng từ không đúng nghĩa. Chữa lỗi: Thay từ “thật thà” bằng từ “thành khẩn” và thay từ “bao che đậy” bằng từ “ngụy biện” \=>Làm sai thì cần thành khẩn nhận lỗi không nên ngụy biện.

1. Chúng ta có nhiệm vụ giữ gìn những giá trị tinh tế của văn hóa dân tộc

Lỗi sai: Từ “tinh tế” Nguyên nhân: Sử dụng từ không đúng nghĩa. Chữa lỗi: Thay từ “tinh tế” bằng từ “tinh tế” \=>Chúng ta có nhiệm vụ giữ gìn những giá trị tinh tế của văn hóa dân tộc.

Câu 4: Chính tả nghe – viết: Đứa trẻ thông minh [một hôm, một quan viên đi qua và hỏi một câu hỏi].

Trả lời:

Ngày xưa có một vị vua sai một quan viên đi khắp nơi để tìm kiếm người tài năng. Quan viên đó đã đi qua nhiều địa điểm, mỗi lần đều đặt ra những câu đố khó khăn để thách thức mọi người. Dù đã tìm kiếm rất nhiều, quan viên vẫn chưa tìm thấy ai đạt được sự xuất sắc như ý.

Một ngày nọ, quan viên đi qua một cánh đồng ở làng này, thấy hai người cha con đang làm ruộng: ông cha đang cày trâu, còn con trai đang đập bừa. Quan viên liền hỏi:

- Ông, trâu của ông cày mỗi ngày được bao nhiêu dặm?

Hình minh họa [Nguồn internet]

5. Bài viết 'Chữa lỗi từ ngữ [tiếp theo]' số 4

1. KIẾN THỨC TRỌNG TÂM

1. Sử dụng từ không đúng nghĩa

1.1. Phát hiện lỗi sử dụng từ trong các câu sau:

1. Mặc dù còn một số hạn chế, nhưng so với năm học trước đây, lớp 6B đã có sự tiến bộ đáng kể.

1. Trong cuộc họp lớp, Lan đã được mọi người đồng lòng bầu cô làm lớp trưởng.

1. Nhà thơ Nguyễn Đình Chiểu đã được tận mắt xác nhận cảnh nhà tan tác của những người nông dân.

Trả lời:

Các câu trên gặp phải lỗi khi sử dụng từ, cụ thể như sau:

1. hạn chế: sử dụng để nói về những điểm quan trọng, ở đây muốn nói về những điểm học sinh chưa làm được.

1. đồng lòng: đồng thuận bầu cô giữ chức vụ cao hơn [thường do cấp có thẩm quyền cao quyết định mà không qua bầu cử];

1. xác nhận: xác nhận là đúng sự thật, ở đây là tác giả đang kể lại những điều nhìn thấy nghe được

1.2. Sửa các lỗi sai

1. Sửa lại thành: Khích lệ

1. Sửa lại thành: Đồng ý

1. Sửa lại thành: Chứng kiến

1. BÀI TẬP VÀ HƯỚNG DẪN GIẢI

Câu 1: [Trang 75 - SGK Ngữ văn 6] Gạch một gạch dưới các kết hợp từ đúng:

bản [tuyên bố] - bảng [tuyên bố]; [tương lai] tỏa sáng - [tương lai] tỏa sáng; bôn ba [ngoại ô] - buôn ba [quốc tế]; [bức tranh] thuỷ mạc - [bức tranh] thuỷ mạc; [nói năng] tự do - [nói năng] tự do.

Bài làm:Các từ có kết hợp đúng là:bản [tuyên bố][tương lai] tỏa sáng;abôn ba [quốc tế][bức tranh] thuỷ mạc[nói năng] tự do Câu 2: [Trang 75 - SGK Ngữ văn 6] Chọn từ thích hợp để điển vào chỗ trống:a. khinh khỉnh, khinh bạc... : thái độ kiêu ngạo và lạnh nhạt, thể hiện sự không quan tâm đến người đang tiếp xúc với mình.b. khẩn thiết, khẩn trương. ...: nhanh chóng, gấp rút và có phần căng thẳng.c. băng khuâng, băn khoăn. ...: không yên tâm vì có những điều phải suy nghĩ, lo liệu.Bài làm:a. Khinh khỉnh: thái độ kiêu ngạo và lạnh nhạt, tỏ ra không quan tâm đến người đang gặp gỡ.b. Khẩn trương: nhanh chóng, gấp rút và có phần căng thẳng.c. Băn khoăn: không yên tâm vì có những điều cần suy nghĩ và lo sợ. Câu 3: [Trang 75 - SGK Ngữ văn 6] Chữa lỗi sử dụng từ trong các câu sau:a. Hắn quát lên một tiếng rồi tung một cú đấm vào bụng ông Hoạt.b. Làm sai thì cần thành khẩn nhận lỗi, không nên ngụy biện.c. Chúng ta có nhiệm vụ giữ gìn những giá trị tinh túy của văn hóa dân tộc.Bài làm:a. Thay cú đấm = cú đấm, từ tung = ném==> Hắn quát lên một tiếng rồi ném một cú đấm vào bụng ông Hoạt.b.Thành khẩn = chân thành, Ngụy biện = che đậy==> Làm sai thì cần chân thành nhận lỗi, không nên che đậy.c. Tinh túy = tinh tút.==> Chúng ta có nhiệm vụ giữ gìn những giá trị tinh tút của văn hóa dân tộc.

Hình minh họa [Nguồn internet]

6. Bài viết 'Khắc phục lỗi sử dụng từ' số 6

1. Sử dụng từ không đúng nghĩa

Câu 1: Trong các câu trên, tác giả đã gặp vấn đề khi sử dụng từ không đúng nghĩa.

a.Yếu điểm: Điểm quan trọng;

b.Đề cử: Cử giữ chức vụ cao hơn [thường do cấp có thẩm quyền cao quyết định mà không qua bầu cử];

c.Chứng kiến: Xác nhận là đúng sự thật.

Câu 2: Sửa lại

1. Thay yếu điểm bằng nhược điểm [điểm yếu]

1. Thay đề cử bằng đề cử

1. Thay chứng kiến bằng chứng kiến

Do đó, nguyên nhân chính khiến việc sử dụng từ không đúng nghĩa là do tác giả [nói] không biết ý nghĩa của từ, hiểu sai ý nghĩa của từ hoặc hiểu không đủ về ý nghĩa của từ. Vì vậy, để tránh mắc phải lỗi này khi viết [nói], trước hết, phải không ngừng mở rộng vốn từ, đồng thời, trong các tình huống giao tiếp cụ thể, cần xác định rõ ý nghĩa của từ mà mình sử dụng. Nếu không chắc chắn về ý nghĩa của từ nào, cần tra từ điển để hiểu rõ về nghĩa cũng như cách sử dụng nó.

II. Thực hành

Câu 1: Phương án đúng là:

– [1] bản [tuyên bố]

– [2] [tương lai] tỏa sáng;

– [3] bôn ba [ngoại ô]

– [4] [bức tranh] thuỷ mạc

– [5] [nói năng] tự do

Câu 2: Chọn từ thích hợp để điền vào chỗ trống:

1. Khinh khỉnh: Tỏ ra kiêu ngạo và lạnh nhạt, thể hiện sự không quan tâm đến người đang tiếp xúc với mình.

1. Khẩn trương: Nhanh chóng, gấp rút và có phần căng thẳng.

1. Băn khoăn: Không yên tâm vì có những điều cần suy nghĩ, lo liệu.

Câu 3: Phát hiện và sửa lỗi sử dụng từ trong các câu sau:

1. Nghĩa của từ đá không phù hợp với nghĩa của từ đấm [thay từ đá bằng từ đấm hoặc thay từ đấm bằng từ tung];

1. Từ thành khẩn phù hợp với việc nhận lỗi [thay cho thật thà], từ bao biện có nghĩa là ôm đồm làm nhiều việc, không phù hợp, nên thay bằng ngụy biện [có ý nghĩa tranh cãi giả tạo, vô căn cứ].

1. Tinh tú có nghĩa là các vì sao, không phù hợp, nên thay bằng tinh tuý [phần giá trị nhất, quý báu nhất].

Hình minh họa [Nguồn trên mạng]

Nội dung được phát triển bởi đội ngũ Mytour với mục đích chăm sóc và tăng trải nghiệm khách hàng. Mọi ý kiến đóng góp xin vui lòng liên hệ tổng đài chăm sóc: 1900 2083 hoặc email: [email protected]