Có nên tẩy giun trước khi mang thai

Trong quá trình mang thai, mẹ bầu vẫn có thể bị nhiễm giun. Điều này có thể ảnh hưởng đến cả sức khỏe của mẹ và dinh dưỡng của thai. Việc nên hay không sử dụng thuốc tẩy giun trong khi mang thai là vấn đề rất được mọi người quan tâm. YouMed sẽ cung cấp cho bạn các thông tin cần thiết về thuốc tẩy giun cho bà bầu qua bài viết sau!

Tẩy giun cho bà bầu không phải điều cấm kỵ

Theo các công bố hiện tại, không có loại thuốc tẩy giun nào được cấp phép sử dụng cho phụ nữ mang thai, nhất là trong 03 tháng đầu thai kỳ.

Tuy nhiên, ở những khu vực lưu hành bệnh sán máng và bệnh giun truyền qua đất, các phân tích cho thấy lợi ích của việc điều trị cho phụ nữ mang thai cao hơn rất nhiều so với nguy cơ trên mẹ và thai nhi. Các lợi ích trên bao gồm giảm thiếu máu ở mẹ, cũng như cải thiện trọng lượng và tỷ lệ sống của trẻ sơ sinh.

Chưa có bằng chứng cho thấy dùng thuốc tẩy giun cho bà bầu ở liều được khuyến cáo khi bắt buộc sẽ gây quái thai hoặc độc tính trên phôi thai ở người.

Bà bầu có thể dùng thuốc tẩy giun hay không?

Các loại thuốc tẩy giun an toàn cho bà bầu

Các tài liệu cho thấy, thuốc tẩy giun cho bà bầu có thể là albendazol hoặc mebendazol vào 3 tháng giữa và 3 tháng cuối thai kỳ; hoặc praziquantel ở bất kỳ giai đoạn nào của thai kỳ và trong khi cho con bú.

Theo khuyến cáo của Tổ chức Y tế Thế giới, liều duy nhất albendazol 400mg hoặc mebendazol 500mg có thể được xem là một biện pháp can thiệp sức khỏe cộng đồng cho phụ nữ mang thai. Với liều này, albendazol và mebendazol dung nạp tốt, chưa thấy tác dụng phụ ở bà bầu và thai nhi.

Thuốc tẩy giun cho bà bầu Praziquantel

Tên biệt dược: Distocide 600mg, Prazintel…

Chỉ định:

Sán máng, sán lá gan nhỏ, sán phổi, sán Opisthorchis, sán ruột, sán dây, ấu trùng sán ở não.

Tác dụng không mong muốn:

Hay gặp nhưng thường nhẹ và nhanh hết. Một số tác dụng phụ thường gặp:

• Toàn thân: khó chịu, đau đầu, sốt…
• Thần kinh: buồn ngủ, chóng mặt.
• Tiêu hóa: kém ăn, đau bụng hoặc co cứng bụng, buồn nôn, nôn, tiêu chảy lẫn máu.

Thuốc Distocide 600mg là thuốc tẩy giun có hoạt chất là praziquantel

Thuốc tẩy giun cho bà bầu Albendazol

Tên biệt dược: Albendazol Stada 400, Zentel 200mg, Alzental 400mg,…

Chỉ định:

• Bệnh ấu trùng sán lợn ở hệ thần kinh.
• Bệnh nang sán chó ở gan, phổi và màng bụng trước khi phẫu thuật hoặc khi không thể phẫu thuật được.
• Nhiễm ký sinh trùng đường ruột như giun đũa, giun móc, giun tóc, giun lươn, giun kim và giun chỉ.
• Ấu trùng di trú ở da hoặc di trú nội tạng.
• Bệnh do Giardia gây ra.
• Bệnh sán lá gan.

Tác dụng không mong muốn:

Thông thường các tác dụng phụ không nặng và hồi phục được mà không cần điều trị. Chỉ phải ngừng khi bị giảm bạch cầu hoặc có bất thường về gan. Thường gặp:

• Toàn thân: Sốt.
• Thần kinh: chóng mặt, nhức đầu, tăng áp suất trong não.
• Gan: Chức năng gan bất thường.
• Dạ dày – ruột: Đau bụng, đau thượng vị, buồn nôn, nôn, tiêu chảy.
• Da: Rụng tóc (phục hồi được).

Thuốc Zentel 200mg là thuốc tẩy giun có hoạt chất là albendazol

Thuốc tẩy giun cho bà bầu Mebendazol

Tên biệt dược: Fugacar 500mg, Mebendazol MKP 500, Fubenzol,…

Chỉ định:

• Nhiễm một hoặc nhiều loại giun đường ruột như: giun đũa, giun kim, giun móc, giun tóc.
• Nhiễm giun ngoài ruột như giun xoắn, giun chỉ, Toxocara canis, T. cati, Trichinella spiralis, Trichostrongylus,Dracunculus medinensis và Capillaria philippinensis.

Tác dụng không mong muốn ít gặp:

• Rối loạn tiêu hóa: Đau bụng thoáng qua, nôn, buồn nôn, tiêu chảy.
• Toàn thân: chóng mặt, đau đầu, ù tai, tê cóng. Liều cao để điều trị nang sán: Có thể dị ứng (sốt, ban đỏ, mày đay, phù mạch, ngứa); tăng enzym gan, rụng tóc, suy tủy, giảm bạch cầu trung tính.
• Có trường hợp giun đũa bò ra mồm và mũi.

Thuốc Fugacar 500mg là thuốc tẩy giun có hoạt chất là mebendazol

Khi nào bà bầu cần tẩy giun?

Ở những nơi mà thiếu máu không phải là vấn đề sức khỏe cộng đồng, việc dùng thuốc tẩy giun cho bà bầu có lẽ không cần thiết. Tuy nhiên, ở những khu vực lưu hành bệnh sán máng và bệnh giun truyền qua đất, lợi ích của việc điều trị cho phụ nữ mang thai được thấy cao hơn nhiều so với nguy cơ trên mẹ và thai nhi.

Theo Tổ chức Y tế Thế giới, sử dụng thuốc tẩy giun cho bà bầu được cho là một biện pháp can thiệp sức khỏe cộng đồng ở các khu vực:

• Có tỷ lệ nhiễm giun móc hoặc T. trichiura ban đầu trên 20% ở phụ nữ có thai.
• Cần giảm gánh nặng nhiễm giun móc và T. trichiura tại nơi mà bệnh thiếu máu là một vấn đề sức khỏe nghiêm trọng, với tỷ lệ phụ nữ mang thai là 40% trở lên.

Một gợi ý từ Tổ chức Giáo dục và Sức khỏe Bà mẹ và Trẻ em Trust với mebendazol hoặc albendazol:

• Liều đầu tiên khi mang thai từ tháng thứ 4 đến tháng thứ 6.
• Liều thứ hai khi mang thai từ tháng thứ 7 đến tháng thứ 9.
• Không dùng thuốc tẩy giun trong ba tháng đầu của thai kỳ.

Việc sử dụng thuốc tẩy giun trong thai kỳ cần nghe theo lời khuyên từ bác sĩ sau khi thăm khám

Lưu ý dành cho bà bầu khi uống thuốc tẩy giun

Nếu có vấn đề gì trong khi mang thai, bạn cần đi khám để được điều trị hợp lý. Bên cạnh đó, bạn cần tái khám định kỳ để được theo dõi sát tình trạng sức khỏe trước và sau điều trị.

Ngoài việc sử dụng thuốc tẩy giun trong thai kỳ khi bắt buộc, mẹ bầu cần nâng cao sức khỏe và giữ vệ sinh để giảm sự lây nhiễm giun. Cần chú ý giữ vệ sinh tay trước khi ăn và sau khi đi vệ sinh, đảm bào vệ sinh thực phẩm, không đi chân đất, bỏ phân đúng cách,…

Thuốc tẩy giun cho bà bầu vẫn đang là vấn đề vẫn còn nhiều tranh cãi. Tuy nhiên, nếu mẹ bầu bị nhiễm giun nặng thì vẫn có thể phải dùng thuốc. Trên đây là tổng quan về vấn đề thuốc tẩy giun cho bà bầu theo nhiều nguồn tài liệu. Mẹ bầu cần phải tái khám định kỳ, liên tục để được theo dõi suốt quá trình mang thai.

Nhiều chị em trước khi mang thai đều thắc mắc là có nên xổ giun trước khi mang thai không và cần tẩy giun trước khi có thai bao lâu để thai nhi phát trển an toàn và toàn diện nhất?

Tác hại việc không tẩy giun trước khi mang thai

Theo WHO, hiện tượng thai phụ nhiễm giun xảy ra trên toàn thế giới nhưng nhóm phụ nữ ở nước đang phát triển, khu vực cận nhiệt đới, nhiệt đới càng gánh chịu nặng nề. Trong đó Việt Nam là nước có tỷ lệ nhiễm giun hạng cao nhất châu Á.

Phòng Xét nghiệm Ký sinh trùng và Vi nấm, Bệnh viện 103 cho hay: Thai phụ Việt Nam chủ yếu nhiễm giun móc, giun đũa chó mèo, chúng là nguyên nhân lớn khiến cho thai phụ thiếu máu, thai nhi suy dinh dưỡng, não bộ chậm phát triển, sảy thai, đẻ non nhưng nhiều người không biết, chỉ nghĩ rằng thiếu máu do nuôi thai nhi, do ăn uống kém.

Giun móc khi ký sinh trong ruột, chúng hút máu nhanh chóng khiến cho tình trạng thiếu sắt, thiếu máu ở thai phụ thêm nặng. Nguyên nhân nhiễm giun móc là do thai phụ đi chân đất, tiếp xúc với trứng giun, làm vườn mà không đeo găng tay nên chúng vào cơ thể bằng việc tiếp xúc qua da.

Còn bà bầu hay tiếp xúc với chó mèo hoặc sống ở khu vực nhiều loại vật nuôi này thì dễ nhiễm giun đũa. Chúng tấn công não bộ thai nhi qua nhau khiến trẻ em dễ bị não úng thủy hoặc gây nên nguy cơ sảy thai, có thể liên tiếp sảy thai ở những lần mang thai sau nữa.

Các rắc rối khác tới sức khỏe người mẹ như giun đi lạc chỗ, lên cuống mật, vào phổi, chui cả vào ruột thừa, đặc biệt là giun lươn có thể chui khắp nơi trong cơ bắp và ẩn cả dưới da ảnh hưởng nặng nề tới sức khỏe của mẹ và của em bé trong bụng.

Mới đây Đại học Y khoa Phạm Ngọc Thạch Tp.HCM cũng đã công bố kết quả nghiên cứu cho thấy những sản phụ bị nhiễm giun thai kỳ thì con sinh ra không đáp ứng với vaccine BCG phòng chống. Nhóm nghiên cứu đã khảo sát trong 2 năm trên 323 cặp thai phụ và trẻ sau khi sinh được 6 tháng tuổi thì có đến 41% thai phụ nhiễm giun đũa chó mèo, 18% nhiễm giun móc và tỷ lệ nhiễm giun lươn là 8%. Trong đó, 24% trẻ có mẹ nhiễm giun móc và 12% nhóm trẻ có mẹ nhiễm giun lươn không đáp ứng với vaccine lao, đây là nguyên nhân khiến trả dễ bị lao cấp dẫn đến bại não, động kinh tử vong cao.

Tác hại việc không tẩy giun trước khi mang thai

Thuốc nào an toàn cho bà bầu?

Thuốc tẩy giun có nhiều chủng loại nên bác sĩ phải tùy vào từng thai phụ, thể chất và mức độ nhiễm bệnh của họ mà kê đơn.

Theo khuyến cáo của WHO thì việc tẩy giun sẽ an toàn kể từ tam cá nguyệt thứ hai. Năm 1998, nghiên cứu của WHO trên 40.000 phụ nữ mang thai của Sri Lanka cho thấy tỷ lệ dị tật ở nhóm trẻ sinh ra từ các bà mẹ uống thuốc xổ giun theo chỉ định không hề cao hơn so với nhóm đối chứng.

Kiểm nghiệm ở Nepal cũng cho thấy thuốc tẩy giun cho thai phụ đã giảm tỷ lệ tử vong ở trẻ sơ sinh tới 14-41%. Ngoài các nhóm thuốc Levamisol, Pyrantel chưa được chứng thực cho bà bầu thì WHO khuyến cáo một số loại thuốc có các hoạt chất sau:

•  Albendazole có khả năng gây quái thai ở động vật khi sử dụng liều cao nhưng trong một số nghiên cứu ở người, chúng an toàn đối với thai nghén khi dùng ở liều thông thường.
•  Mebendazone là thành phần tẩy giun phổ biến nhất thế giới. Trước đây chúng được tuyên truyền là không dùng cho bà bầu nhưng đến nay thử nghiệm ở phụ nữ mang thai thì con sinh ra vẫn khỏe mạnh, thậm chí ở cả bà mẹ uống ngay trong ba tháng đầu với liều lượng thích hợp.
•  Praziquantel được thử nghiệm thì cho thấy chúng an toàn với động vật thử nghiệm. Khi chuyển sang dùng cho thai phụ, chúng không có biểu hiện bất thường trên thai nhi.

Thuốc tẩy giun Mebendazone

Tin hay cho mẹ:

3, Thời gian tốt nhất để uống thuốc xổ giun

Thuốc tẩy giun hầu như các loại đều có tính tự hủy ở gan và đào thải qua nước tiểu nên hoàn toàn không gây nguy hiểm cho cơ thể, thời gian hủy của một số thuốc trên thị trường hiện nay rơi vào từ 3 tới 7 ngày là hết hoàn toàn, một số thuốc như Fugaca có thời gian hủy 50% là sau 1 ngày, sau 3 ngày thì hết hoàn toàn cho nên bạn hoàn toàn có thể sử dụng thuốc tẩy giun trước khi mang thai. Bạn chỉ cần tính ngày có thể đậu thai, trừ lùi lại 7 ngày sau đó uống thuốc vào đúng ngày đó là ổn. Tuy nhiên, do một số hợp chất và thuốc có thể có thời gian lưu trữ lâu hơn trong cơ thể, ví dụ như nửa tháng, bạn nên an toàn nhất là uống thuốc xong tháng sau có em bé.

Nếu bạn mang thai 9 tháng thì chắc chắn không thể sử dụng thuốc tẩy giun, dù loại nào đi chăng nữa, và nếu trong giai đoạn đó bạn bị mắc giun thì thật phiền phức, chất dinh dưỡng bạn ăn vào cơ thể sẽ phần nào nuôi lũ kí sinh này. Việc xổ giun trước khi mang thai là vô cùng cần thiết các bạn nhé. Chúc các bạn có một thai kì khỏe mạnh và như ý.