Rừng ngập mặn có ở đâu

Rừng ngập mặn là một hệ sinh thái độc đáo với những những đặc điểm riêng biệt đã tạo ra sự phong phú cho thiên nhiên của chúng ta. Vậy hệ sinh thái rừng ngập mặn là gì, vai trò của rừng ngập mặn và hệ sinh thái rừng ngập mặn ở Việt Nam như thế nào thì hãy cùng mình tìm hiểu qua bài viết dưới đây nhé.

Rừng ngập mặn là gì?

Rừng ngập mặn bao gồm nhiều loại cây sống trong khu vực nước mặn ở ven biển cũng như ở trong vùng có khí hậu nhiệt đới và cận nhiệt đới.

Ở rừng ngập mặn thì không phải loại cây nào cũng có thể sinh sống và phát triển được, ở đây chỉ những loại thực vật thích hợp với vùng nước ngập mặn thì mới có thể sinh sống và phát triển một cách tốt nhất.

Chính vì những yếu tố đó mà đã tạo nên một môi trường sinh trưởng và phát triển khắc nhiệt chỉ có những loại cây ngập mặn với những đặc tính riêng thì mới có thể sống và thích nghi một cách tốt nhất.

Hệ sinh thái rừng ngập mặn là gì?

Hệ sinh thái rừng ngập mặn được hình thành bởi nhiều yếu tố như động vật, thực vật và một số loại sinh vật khác.

Những khu rừng ngập mặn chỉ được lộ ra khi nước biển xuống thấp và khi nước biển dâng nên, điều này đã tạo ra một hệ sinh thái rừng ngập mặn phong phú và đa dạng với những đặc trưng riêng mà không phải hệ sinh thái rừng nào cũng có.

Những đặc điểm tạo nên hệ sinh thái rừng ngập mặn

Để có thể tạo nên sự đa dạng và phong phú cho hệ sinh thái rừng ngập mặn thì cần phải có một số yếu tố sau:

Hệ sinh thái thực vật

Hệ sinh thái thực vật ở rừng ngập mặn rất đa dạng và phong phú như: sú, đước, vẹt, tràm, mắm… Đây là những loại thực vật đặc trưng nhất của rừng ngập mặn. Hiện nay còn có một số loại cây cỏ và một số loại cây bụi cũng có khả năng sống ở trong môi trường rừng ngập mặn rất nhiều. Điều này sẽ góp phần tạo ra sự đa dạng cho hệ sinh thái rừng ngập mặn.

Những loại thực vật ở rừng ngập mặn thường phát triển với bộ rễ chùm giống như nơm, chúng phát triển một cách chằng chịt giúp chúng có thể phát triển và bám chắc trên nền đất.

Việc những loại thực vật ở đây rễ được phát triển dạng  chùm có thể giúp có công dụng trong việc giảm đi sức chảy của dòng nước và tạo điều kiện cho trầm tích được bồi tụ.

Hệ sinh thái động vật

Ở hệ sinh thái rừng ngập mặn ngoài sự phát triển của những thoại thực vật thì ở đây cũng là nơi sinh sống của rất nhiều loại động vật và phần lớn là những loại hải sản.

Một số loại động vật sống dưới nước như: tôm, cua, cá, rùa, sò và gồm nhất nhiều động vật đáy.

Những loài động vật trên cạn như: khỉ, cò...

Nơi đây cũng là một một trường sống lý tưởng cho nhiều loài vi sinh vật như: tảo, nấm và cây dương xỉ.

Điều kiện cho hệ sinh thái rừng ngập mặn phát triển

Dưới đây là một số nhân tố quan trọng để tạo ra sự phát triển cho rừng ngập mặn cũng như sự đa dạng hệ sinh thái nơi đây:

Khí hậu

Điều kiện về khí hậu như nhiệt độ, gió và lượng mưa là một trong những điều kiện tự nhiên ảnh hưởng lớn đến sự phát triển cũng như diện tích của rừng ngập mặn. Những yếu tố này cũng ảnh hưởng đến phạm vi của rừng ngập mặn.

Địa hình

Để có thể giúp cho hệ sinh thái rừng ngập mặn được phát triển thì cần phải có địa hình bờ biển nông cạn và ít sóng. Đây là những điều kiện lý tưởng để giúp cho sự phát triển của rừng ngập mặn.

Những địa hình như có bờ biển quá hẹp hoặc sâu thì không thích hợp cho hệ sinh thái rừng ngập mặn có thể phát triển được.

Thủy văn

Thủy triều và dòng hải lưu cũng như dòng nước ngọt, những yếu tố này ảnh hưởng trực tiếp tới các loài động vật và thực vật nơi đây. Những yếu tố này ảnh hưởng qua mức độ ngập nước và thời gian ngập nước cũng như độ mặn của nước tới sự phát triển và sinh trưởng của động thực vật sống trong rừng.

Độ muối ở trong rừng

Rừng ngập mặn thì độ mặn có trong nước đóng vai trò quan trọng của khu rừng ngập mặn. Với mức độ mặn nhiều hay ít sẽ làm ảnh hưởng tới sự phân bố các loài thực vật có trong rừng.

Hệ sinh thái rừng ngập mặn ở Việt Nam như thế nào?

Hiện nay tổng diện tích rừng ngập mặn ở Việt Nam khoảng 200.000 Ha. Với diện tích này thì Việt Nam đứng tốp đầu trong các quốc gia có diện tích rừng ngập mặn trên toàn thế giới.

Do Việt Nam có khoảng 3260 km đường bờ biển và chạy dọc theo các tỉnh và thành phố, chính vì vậy mà rừng ngập mặn ở Việt Nam được phân bố dọc khắp đất nước hình chữ S.

Ở Việt Nam có một số khu rừng ngập mặn lớn như: rừng ngập mặn Cần Giờ, rừng ngập mặn Rú Chà – Huế, rừng ngập mặn nguyên sinh ở Tam giang, rừng ngập mặn ở Cà Mau.

Nổi bật trong số đó là rừng ngập mặn Cần Giờ với tổng diện tích nên tới khoảng 37.000ha và đây cũng được mệnh danh là khu rừng ngập mặn đẹp nhất của khu vực Đông Nam Á.

Tuy nhiên diện tích rừng ngập mặn ở Việt Nam đang có nguy cơ bị đe dọa nghiêm trong do thu hẹp về diện tác và ảnh hưởng đến hệ sinh thái. Tình trạng bị thu hẹp này là do việc khai thác chặt phá rừng diễn ra một cách phổ biến và hàng ngày. Ngoài nguyên nhân ở trên thì có nguyên nhân về môi trường như gió bão, sóng biển làm biến mất các diện tích rừng cũng như môi trường bị ô nhiễm.

Vai trò của rừng ngập mặn

Hệ sinh thái rừng ngập mặn không chỉ là nguồn cung cấp oxy mà còn giúp điều hòa không khí. Đây là một trong những lá chán giúp phòng hộ ven biển và phòng tránh được sự bào mòn của nước biển. Ngoài ra rừng ngập mặn còn có vai trò quan trọng đối với lợi ích kinh tế của chúng ta như:

Cung cấp nhiều loại dược liệu và nhiều chất đốt cho một số ngành công nghiệp hiện nay.

Tạo ra môi trường sống thuận lợi cho người dân nuôi trồng thủy hải sản. Đây cũng là một nơi thu hút nhiều khách du lịch tới thăm quan và khám về về rừng ngập mặn.

Hy vọng với những thông tin ở trên có thể giúp bạn hiểu hơn về hệ sinh thái rừng ngập mặn là gì, thực trạng rừng ngập mặn ở Việt Nam hiện nay cũng như vai trò của rừng ngập mặn đối với tự nhiên và đối với con người.

Cập nhật: 26/07/2019 Theo cuusaola

Nói về địa hình và điều kiện tự nhiên, không nơi đâu đặc biệt bằng Cà Mau. Bởi ngoài biển, rừng U Minh Hạ trù phú còn có rừng ngập mặn Cà Mau với hệ sinh thái đa dạng độc đáo bậc nhất.

Quá trình kiến tạo hình thành nên vùng đất hình chữ V, giống một bán đảo có ba mặt giáp biển. Yếu tố địa lý này đã tạo xây dựng nền tảng vững chắc cho sự phát triển của chuỗi rừng ngập mặn Cà Mau đặc trưng. Ai về cực Nam mà chẳng phải qua, phải ghé thăm rừng ngập mặn Cà Mau cho biết một lần.

Tổng quan rừng ngập mặn Cà Mau

Trong danh sách rừng ngập mặn thế giới, rừng ngập mặn Cà Mau chỉ đứng sau rừng Amazon của Nam Mỹ. Với tổng diện tích lên đến 63.017 ha, rừng ngập mặn Cà Mau trải dài 6 huyện Đầm Dơi, Phú Tân, Trần Văn Thời, U Minh, Ngọc Hiển và Năm Căn. Và ở đó phần lớn diện tích nằm trong khu dự trữ sinh quyển thế giới Mũi Cà Mau và hơn 15.000 ha thuộc vườn quốc gia Mũi Cà Mau.

Người xưa từng ví “Rừng vàng biển bạc” nhằm nhắc đến vai trò quan trọng của rừng, của biển. Đặt trong vị trí địa lý ba mặt giáp biển của Cà Mau có thể thấy ngay vai trò quan trọng hàng đầu của rừng ngập mặn: lá chắn ngăn chặn xâm thực, xói lở. Vì thực tế, mảng rừng phòng hộ ven biển kéo dài từ Bạc Liêu đến Mũi Cà Mau rồi đi dọc sang biển Tây tới cửa biển Khánh Hội huyện U Minh có tổng hiều dài 307 km thì có đến 254km thuộc địa phận tỉnh Cà Mau.

Một mặt chống xâm thực, mặt khác rừng ngập mặn còn giúp bồi biển, gia tăng diện tích lãnh thổ cho nước ta. Cụ thể, phía Tây Mũi Cà Mau có một bãi bồi rộng lớn với diện tích 6.456 ha, hàng năm nhờ phù sa bổi đắp lấn biển từ 50-80 mét. Đồng thời cũng là nơi trú ngụ, sinh sản của các loài thủy sinh - nguồn cung cấp con giống thiên nhiên vô tận cho ngành nuôi trồng thủy sản tỉnh Cà Mau. Ngoài ra, rừng ngập mặn Cà Mau còn là lá phổi xanh của toàn vùng Đông Nam Bộ, đóng vai trò điều hòa khí hậu, cân bằng xinh thái, bảo vệ môi trường.

Hệ sinh thái rừng ngập mặn Cà Mau

Có thể nói rừng ngập mặn là hệ sinh thái đa dạng và đặc trưng nhất trong các hệ rừng. Về thảm thực vật, theo thống kê của Trung tâm nghiên cứu rừng ngập mặn Cà Mau năm 2006 có 22 loài cây, trong đó nổi bật nhất loại cây chịu phèn chịu mặn như đước, mắm, vẹt, bần, dá, su, cóc, dà, chà là, v.v. và có thêm các loại dương xỉ, dây leo khác. Trong đó, đước là loài cây phổ biến nhất nên còn được gọi là rừng đước.

Về động vật, Trung tâm nghiên cứu rừng ngập mặn Cà Mau cùng thống kê được 13 loài thú [thuộc 9 họ], 74 loài chim [thuộc 23 họ], 17 loài bò sát [thuộc 9 họ], 5 loài lưỡng cư [thuộc 3 họ], 14 loài tôm, 175 loài cá [116 giống và 77 họ], 133 loài động thực vật phiêu sinh. Rừng trù phú tươi xanh, chim muông thú cũng sinh trưởng tốt; thế nên đến rừng ngặp mặn Cà Mau mọi người dễ dàng bắt gặp nhiều loài chim quý, có cơ hội thương thức nhiều đặc sản Cà Mau như cua, vọp, ba khía, cá dứa, v.v.

Du lịch là phải vừa chơi vừa ăn, rừng ngập mặn Cà Mau có đủ hai yêu tố đó. Du khách có thể xuôi thuyền dưới tán rừng ngắm chim muông và nghỉ ngơi bằng những món ăn dân dã từ rừng. Đặc biệt, có thể kết hợp xen kẽ một số hành trình tham quan khác như khám phá đất mũi Cà Mau, đảo Hòn Khoai, bãi Khai Long,v.v.