Theo phong tục người Việt chúng ta, Tết Trung Thu được tổ chức vào giữa mùa thu, tức là hôm rằm tháng tám ta. Trong dịp này người ta làm cỗ cúng gia tiên và bày bánh trái ra sân cúng mặt trăng.
Nhân dịp tết này, người lớn thì uống rượu, thưởng trăng, và hát trống quân; trẻ em thì rước đèn, đi xem múa lân, ca hát các bài hát Trung Thu, và vui hưởng bánh kẹo cùng các thứ trái cây do cha mẹ bày ở ngoài sân trong đêm Trung Thu dưới hình thức một mâm cỗ. Theo tục lệ, việc trẻ con thưởng thức bánh kẹo trái cây trong đêm Trung Thu này được gọi là "phá cỗ."
Nguồn Gốc Tết Trung Thu
Người Việt ta ăn Tết Trung Thu vào ngày rằm tháng tám âm lịch là do ta phỏng theo phong tục của người Tàu. Chuyện xưa kể rằng vua Đường Minh Hoàng [713-741 Tây Lịch] dạo chơi vườn Ngự Uyển vào đêm rằm tháng tám âm lịch. Trong đêm Trung Thu, trăng rất tròn và trong sáng. Trời thật đẹp và không khí mát mẻ. Nhà vua đang thưởng thức cảnh đẹp thì gặp đạo sĩ La Công Viễn còn được gọi là Diệp Pháp Thiện. Đạo sĩ có phép tiên đưa nhà vua lên cung trăng. Ở đấy, cảnh trí lại càng đẹp hơn. Nhà vua hân hoan thưởng thức cảnh tiên và du dương với âm thanh ánh sáng huyền diệu cùng các nàng tiên tha thướt trong những xiêm y đủ màu xinh tươi múa hát. Trong giờ phút tuyệt vời ấy nhà vua quên cả trời gần sáng. Đạo sĩ phải nhắc, nhà vua mới ra về nhưng trong lòng vẫn bàng hoàng luyến tiếc.
Về tới hoàng cung, nhà vua còn vấn vương cảnh tiên nên đã cho chế ra Khúc Nghê Thường Vũ Y và cứ đến đêm rằm tháng tám lại ra lệnh cho dân gian tổ chức rước đèn và bày tiệc ăn mừng trong khi nhà vua cùng với Dương Quí Phi uống rượu dưới trăng ngắm đoàn cung nữ múa hát để kỷ niệm lần du nguyệt điện kỳ diệu của mình. Kể từ đó, việc tổ chức rước đèn và bày tiệc trong ngày rằm tháng tám đã trở thành phong tục của dân gian.
Cũng có người cho rằng tục treo đèn bày cỗ trong ngày rằm tháng tám âm lịch là do ở điển tích ngày sinh nhật của vua Đường Minh Hoàng. Vì ngày rằm tháng tám là ngày sinh nhật của vua Đường Minh Hoàng nên triều đình nhà Đường đã ra lệnh cho dân chúng khắp nơi trong nước treo đèn và bày tiệc ăn mừng. Từ đó, việc treo đèn bày cỗ trong ngày rằm tháng tám trở thành tục lệ.
Người Hoa và người Việt đều làm bánh trung thu để cúng, ăn, biếu thân bằng quyến thuộc, và đãi khách. Điểm chung kế tiếp là người Hoa và người Việt đều tổ chức rước đèn trong đêm trung thu.
Ý Nghĩa Tết Trung Thu
Tết Trung Thu của người Việt có nhiều điểm đặc biệt khác với Tết Trung Thu của người Trung Hoa. Theo phong tục người Việt, bố mẹ bày cỗ cho các con để mừng trung thu, mua và làm đủ thứ lồng đèn thắp bằng nến để treo trong nhà và để các con rước đèn.
Cỗ mừng trung thu gồm bánh trung thu, kẹo, mía, bưởi, và các thứ hoa quả khác nữa. Đây là dịp để con cái hiểu được sự săn sóc quí mến của cha mẹ đối với mình một cách cụ thể. Vì thế, tình yêu gia đình lại càng khắng khít thêm.
Cũng trong dịp này người
ta mua bánh trung thu, trà, rượu để cúng tổ tiên, biếu ông bà, cha mẹ, thầy cô,
bạn bè, họ hàng, và các ân nhân khác. Thật là dịp tốt để con cháu tỏ lòng biết
ơn ông bà cha mẹ và để người đời tỏ lòng săn sóc lẫn nhau.
Người Hoa hay tổ chức múa lân trong dịp Tết Nguyên Đán. Người Việt lại đặc biệt
tổ chức múa Sư Tử hay Múa Lân trong dịp Tết Trung Thu. Con Lân tượng trưng cho
điềm lành. Người Trung Hoa không có những phong tục này.
Thời xưa, người Việt còn tổ chức hát trống Quân trong dịp Tết Trung Thu. Điệu hát trống quân theo nhịp ba “thình, thùng, thình.” Ngày xưa trai gái dùng điệu hát trống quân để hát trong những đêm trăng rằm, nhất là vào rằm tháng tám. Trai gái hát đối đáp với nhau vừa để vui chơi vừa để kén chọn bạn trăm năm. Người ta dùng những bài thơ làm theo thể thơ lục bát hay lục bát biến thể để hát.
Tết Trung Thu mới đầu là tết của người lớn để thưởng thức cảnh đẹp thiên nhiên, ăn bánh, và uống trà ngắm trăng rằm vào giữa tiết Thu. Dần dần Tết Trung Thu trở thành Tết Trẻ Em hay Tết Nhi Đồng, nhưng người lớn cũng dự phần trong đó. Trẻ em được người lớn chú ý săn sóc như các hội đoàn người Việt hải ngoại đã và đang làm. Các em có dịp vui chơi rước đèn, ca hát, phá cỗ do cha mẹ anh chị bày cho và nhất là có dịp ăn bánh kẹo thả cửa mà không sợ bị quở mắng là “ăn kẹo hư răng.”
Trong dịp Tết Trung Thu, trẻ em có dịp được học bài hát “Rước Đèn Tháng Tám” một cách thích thú: “Tết Trung Thu rước đèn đi chơi, em rước đèn đi khắp phố phường. Lòng vui sướng với đèn trong tay. Em múa ca trong ánh trăng rằm. Đèn kéo quân với đèn cá trắm, đèn thiên nga với đèn bươm bướm. Em rước đèn này đến cung trăng. Đèn xanh lơ với đèn tím tím, đèn xanh lam với đèn trắng trắng. Trông ánh đèn rực rỡ muôn màu.”
Tết Trung Thu là một phong tục rất có ý nghĩa. Đó là ý nghĩa của săn sóc, của báo hiếu, của biết ơn, của tình thân hữu, của đoàn tụ, và của thương yêu. Cần cố gắng duy trì và phát triển ý nghĩa cao đẹp này.
www.ojo.vn - [Theo Mummy Blog]
Đây là dịp để gia đình đoàn viên cũng nhau tham gia các hoạt động vui chơi, giải trí sau thời gian dài làm việc. Tuy nhiên ở mỗi đất nước thì lại có phong tục ăn mừng Tết Trung Thu khác nhau theo nơi ở của họ. Hãy cùng chúng tôi tìm hiểu một chút Trung thu vào ngày nào về ngày lễ hội trăng tròn có gì nhé!.
Tết trung thu vào ngày bao nhiêu?
Tết Trung Thu [15 tháng 8 âm lịch] sẽ rơi vào ngày 1 tháng 10 [là ngày thứ Năm trong tháng]. Đó là cũng là ngày lễ hội lớn quan trọng đối với người Đông Á và Đông Nam Á như: Trung Quốc, Hàn Quốc, Nhật Bản, Thái Lan, Đài Loan, Singapore và cả Việt Nam. Với Tết Trung thu được tổ chức vào ngày 15 của tháng 8 theo lịch Âm. Tết Trung thu 2022 vào ngày nào? có khác với năm 2021, tức là vào tháng 9 hoặc đầu tháng 10 theo lịch Gregory.
| Năm 2020 | Ngày mồng 1 tháng mười | Thứ năm |
| Năm 2021 | 21 tháng 9 | Thứ ba |
| 2022 | Ngày 10 tháng 9 | ngày thứ bảy |
| 2023 | 29 tháng 9 | Thứ sáu |
| 2024 | 17 tháng 9 | Thứ ba |
| Năm 2025 | 6 tháng 10 | Thứ hai |
| 2026 | 25 tháng 9 | Thứ sáu |
Trung thu tổ chức vào ngày nào sẽ đến sớm nhất vào ngày 8 tháng 9 khi ở năm 2033 và sẽ vào muộn nhất là ngày 6 tháng 10 [2025] trong vòng 30 năm tiếp theo.
Tính lịch âm theo truyền thống
Theo lịch âm và lịch truyền thống, tháng 8 là tháng thứ hai của mùa thu. Theo lịch truyền thống, bốn mùa đều có ba tháng [khoảng 30 ngày], ngày 15 của tháng 8 là “giữa mùa thu”.
Ngày trăng tròn và lớn nhất năm
Vào ngày 15 tháng 8 âm lịch hàng tháng, mặt trăng tròn và sáng nhất. Lễ hội Trung Thu có ý nghĩa gì?. Thì nó sẽ tượng trưng cho sự đoàn tụ và sum vầy trong văn hóa Trung Hoa.
Vác gia đình sẽ quây quần bên nhau để bày tỏ tình yêu thương gia đình của mình. Bằng cách cùng nhau ăn tối, ngắm trăng, ăn bánh trung thu, thưởng thức vị trà mới… Trăng vào mùa thu hoạch theo truyền thống vì ngày này mặt trăng tròn nhất và sáng nhất trong năm.
Mâm cỗ trung thu
Bên cạnh đó vào khoảng thời gian này người nông dân cũng đã thu hoạch xong mùa vụ và chuẩn bị bắt đầu màu vụ mới. Và ngày 15 tháng 8, theo truyền thống là thời gian lúa chín và được thu hoạch sau những tháng trồng và chăm sóc. Vì vậy mọi người tổ chức lễ hội mùa màng và thờ cúng các vị thần để tỏ lòng biết ơn về mùa gặt thuận lợi.
Tết trung thu các nước Đông Nam Á có gì độc đáo
Là ngày Tết của thiếu nhi ở Việt Nam
Vì ảnh hưởng nền văn hóa Hán học, do đó tết Trung Thu cũng đã trở thành lễ hội truyền thống của Việt Nam từ lâu. Vào ngày này, những đứa trẻ sẽ được người lớn tặng những món đồ chơi đèn ông sao, đèn kéo quân,… tham gia các trong lễ hội.
Như hoạt động rước đèn, phá cỗ trung thu và thưởng thức bánh nướng, bánh dẻo cùng hoa quả được chọn để cúng vào ngày này. Vì vậy, người Việt coi đây là ngày tết thiếu nhi cho đến bây giờ.
Tết Trung Thu ở Hàn Quốc là ngày lễ tạ ơn
Ở Hàn Quốc ngày này có tên gọi Chuseok hay còn là lễ tạ ơn sẽ được diễn ra vào ngày rằm tháng 8 trong năm. Tết Chuseok là một trong những ngày lễ cổ truyền lớn nhất của người dân Hàn Quốc, lễ hội này sẽ kéo dài trong 3 ngày. Đây là khoảng thời gian mà mọi người dân Hàn sẽ nghỉ ngơi, quây quần bên gia đình và đi tảo mộ theo phong tục truyền thống.
Vì tết Trung Thu là thời điểm mà nhà nhà đều vào vụ thu hoạch; do vậy mà người Hàn sẽ dùng những sản phẩm mới mình gặt được như: rau, hoa quả, cá, thịt,… Để chế biến thành các món ăn và bày thành mâm cúng thành kính dâng lên tổ tiên của mình.
Vào ngày Chuseok, cả trẻ em và người lớn thì đều được mặc hanbok truyền thống. Và tham gia các trò chơi dân gian được tổ chức tại nơi mình sinh sống như: kéo co, đấu vật, yutnori, múa Ganggangsullae,…
Tết Trung Thu là ngày Tiết đoàn viên ở Trung Quốc
Là quên hương của Tết trung thu với nhiều sự tích và các câu chuyện ly kỳ được kể lại xoay quanh nó. Ở Trung Quốc, cũng sẽ diễn ra vào rằm tháng 8 âm lịch hàng năm theo lịch Gregory. Là ngày mà mọi người cung nhau tụ họp và có đi làm xa hay học hành xa đi cho mấy cũng phải về ăn cơm với gia đình.
Và cung nhau thương thức những chiếc bánh trung thu đầy ngọt ngào và cùng kể cho nhau những câu chuyện về cuộc sống của mình khi ở nói xa xứ. Để tạo nên sự gắng kết mọi người với nhau trong một gia đình thêm đoàn kết.
Tết Trung Thu là ngày Tết thịt nướng ở Đài Loan
Giống như nhiều nước châu Á, thì tết Trung Thu ở Đài Loan cũng được tổ chức vào đúng ngày rằm tháng 8 âm lịch. Vì là lễ hội lớn và quan trọng với hầu hết người dân Đài Loan. Nên ngày Trung Thu mọi người sẽ được nghỉ, tất cả cửa hàng sẽ không hoạt động để cùng nhau ăn mừng.
Tết Trung Thu là Lễ hội bánh trung thu ở Singapore
Phần lớn dân cư ở “đảo quốc sư tử” là người Hoa, do vậy nên tết Trung Thu cũng từ đó xuất phát. Và cũng diễn ra vào ngày 15 tháng 8 âm lịch của năm. Các hoạt động trang trí đường phố và vui chơi giải trí như: múa lân, múa rồng, rước đèn,… cũng được tổ chức hoành tráng và được chuẩn bị trước.
Lời chúc ý nghĩa trong ngày Tết trung thu
Trung thu vui vẻ! 中秋 快乐!
Zhōngqiū kuàilè!