Không chỉ những tháng cuối thai kỳ, mẹ bầu mới có “cơ hội” trải nghiệm cảm giác khó thở, nhiều người thậm chí cảm thấy khó thở ngay từ những ngày đầu thai kỳ.
Khó thở khi mang thai là triệu chứng khá bình thường và sẽ đồng hành cũng mẹ bầu cho đến ngày cuối cùng của thai kỳ. Mặc dù vậy, cảm giác khó thở này sẽ không gây nhiều ảnh hưởng đến sức khỏe mẹ và bé. Mẹ cần lưu ý đến danh sách những điều cần tránh khi mang thai hơn là tìm cách “dễ thở”.
Nguyên nhân gây khó thở khi có thai
Có nhiều nguyên nhân khiến bạn bị khó thở khi mang thai, nhưng “thủ phạm” chính gây nên cảm giác này thường do những thay đổi của cơ thể trong thai kỳ.
Sự gia tăng hormone khi mang thai, đặc biệt là progesterone, trực tiếp ảnh hưởng đến phổi và kích thích trung tâm hô hấp ở não của bạn. Hệ quả, bạn cảm thấy hơi thở gấp gáp và khó khăn hơn.
Ngoài ra, khi mang thai, tử cung của bạn sẽ lớn dần lên để thích nghi với sự phát triển của thai nhi. Tuy nhiên, khi tử cung mở rộng sẽ chèn ép, khiến hoạt động của cơ hoành bị hạn chế, làm mẹ bầu mệt mỏi khó thở.
Ngoài ra tình trạng thiếu máu thường xảy ra với bà bầu trong quá trình mang thai. Thiếu máu có thể xảy ra do thiếu sắt gây nên. Nếu không được điều trị kịp thời, tình trạng này có thể trở nên nghiêm trọng, khiến cho bạn cảm thấy có bầu mệt mỏi khó thở.
Cách khắc phục bị khó thở khi mang thai và suốt thai kỳ
Không có cách nào giúp mẹ bầu điều trị tận gốc cảm giác tức ngực khó thở khi mang. Vì vậy, điều duy nhất mẹ có thể làm là học cách “sống chung với lũ”. Nếu cảm thấy khó thở khi mang thai, bà bầu có thể làm các điều sau:
1. Thở bằng bụng thay vì ngực
Độ sâu của hơi thở rất quan trọng trong việc khiến mẹ cảm thấy thoải mái hay không. Khi cảm thấy khó thở, mẹ bầu có thể thử cách hít thở dưới đây:
- Nằm ngửa, thư giãn, tay đặt trên bụng
- Bắt đầu hít vào bằng mũi, phình bụng sao cho tay bạn có thể cảm nhận được chuyển động này.
- Hít vào cho đến khi cảm thấy phổi và bụng đã đầy không khí.
- Giữ lại vài giây.
- Nhẹ nhàng thở ra bằng miệng cho đến khi cảm thấy bụng và phổi đã trống.
- Lặp lại việc này trong 5-10 phút.
2. Thở bằng miệng
Một cách thở hữu ích khác dành cho các bà bầu đang gặp vấn đề trong chuyện hít thở là thở bằng miệng. Cách thở này giúp mẹ lấy được nhiều ôxy, đồng thời thư giãn và thoải mái, giảm được rất nhiều cảm giác căng thẳng và mệt mỏi. Đây là cách thở mà mẹ có thể áp dụng khi đang đi làm. Các bước thở bằng miệng như sau:
- Ngồi ở tư thế thoải mái, thư giãn các cơ ở cổ và vai.
- Ép hai môi lại với nhau và chỉ chừa một khoảng nhỏ chính giữa.
- Hít vào bằng mũi
- Thở ra bằng miệng, trong lúc này, đếm từ 1-4.
- Tiếp tục lặp lại từ 4-10 phút.
3. Nằm, ngồi đúng tư thế
Mẹ bầu cần lưu ý tư thế ngồi, tư thế ngồi tốt nhất cho mẹ bầu là nên ngồi thẳng và đẩy vai về phía sau tạo điều kiện thuận lợi cho không khí vào phổi, giúp phổi mở rộng và giảm áp lực cho cơ hoành. Ở những tháng cuối thai kì, mẹ bầu nên có một chiếc ghế dựa để ngồi nghỉ ngơi, vì lúc này nằm nhiều sẽ làm cho mẹ bầu trở nên khó thở vì em bé chèn ép cơ hoành của mẹ nhiều hơn.
Mang thai là một quãng thời gian đánh dấu nhiều sự thay đổi ở cơ thể người phụ nữ. Bên cạnh niềm hạnh phúc làm mẹ, thai phụ cũng sẽ gặp phải rất nhiều khó chịu về sức khỏe, trong đó có sự xuất hiện của hiện tượng khó thở. Vậy bị khó thở khi mang thai là do đâu, có nguy hiểm không, khắc phục thế nào,...
1. Vì sao mẹ bầu bị khó thở khi mang thai?
Hiện tượng khó thở khi mang thai xảy ra với nhiều mẹ bầu, ở những thời điểm khác nhau, phổ biến nhất là đầu và cuối thai kỳ, chủ yếu do:
- Sự thay đổi hormone
Khi mang thai do sự gia tăng nồng độ hormone progesterone kích thích trung tâm hô hấp ở não và ảnh hưởng tới phổi nên hơi thở của mẹ bầu trở nên gấp gáp hơn, xuất hiện tình trạng khó thở.
Sự thay đổi hormone cũng là lý do gây nên hiện tượng khó thở khi mang thai
- Sự lớn lên của thai nhi
Thai nhi càng phát triển thì tử cung càng mở rộng gây đè nén vùng dưới cơ hoành - 1 bộ phận kết hợp với phổi để đưa không khí vào phổi. Điều này khiến cho cơ hoành không mở rộng được nên mẹ bầu bị khó thở khi mang thai. Thậm chí có những trường hợp do thai nhi quá to và đạp khỏe làm cho cơ hoành bị ép chặt nên thai phụ thiếu oxy đến mức ngất xỉu.
- Giữ nước
Khó thở khi mang thai cũng là hiện tượng hay xảy ra ở những mẹ bầu gặp phải chứng phù nề. Do phù nề làm xoang mũi và phổi bị ảnh hưởng nên gây ra hiện tượng khó thở.
- Thiếu máu
Do cơ thể khi mang thai phải dùng lượng sắt nhiều hơn để tạo ra các tế bào hồng cầu cần thiết và mang oxy đi nuôi cơ quan nội tạng, nuôi thai nhi. Vì thiếu lượng sắt dự trữ để làm điều này, để tạo oxy, cơ thể sẽ phải làm việc nhiều hơn bình thường khiến cho mẹ bầu bị thiếu máu nên khó thở.
- Bệnh van tim
Mẹ bầu bị bệnh van tim thường khó thở, mệt mỏi, suy tim, đau ngực, rối loạn nhịp tim,... Đây là bệnh lý nguy hiểm, cần được theo dõi sát sao từ bác sĩ để tránh những ảnh hưởng xấu tới cả mẹ và bé khi không được phát hiện kịp thời.
- Bệnh hen suyễn
Đối với mẹ bầu đã có tiền sử bệnh hen suyễn thì quá trình mang thai sẽ khiến cho những triệu chứng của bệnh trở nên nặng nề hơn nên rất khó tránh tình trạng khó thở.
- Thuyên tắc phổi
Khi huyết khối bị kẹt trong động mạch phổi sẽ dẫn đến tình trạng thuyên tắc phổi và sinh ra hiện tượng đau ngực, ho, khó thở khi mang thai
2. Khó thở khi mang thai có phải là hiện tượng nguy hiểm?
Thực tế cho thấy có đến 60 - 70% thai phụ bị khó thở trong tam cá nguyệt thứ nhất, thứ 2 hoặc thứ 3 và hầu hết đều là triệu chứng bình thường, có thể sẽ đồng hành cùng mẹ trong suốt thai kỳ. Điều đáng nói là không phải lúc nào bác sĩ cũng tìm ra được nguyên nhân gây ra tình trạng này.
Hiện tượng khó thở khi mang thai phần lớn không nguy hiểm cho thai phụ
Ở tam cá nguyệt đầu tiên của thai kỳ, tuy thai nhi chưa đủ lớn để gây ra các vấn đề về hô hấp nhưng sự gia tăng của hormone progesterone sẽ kích thích hô hấp, làm tăng nhu cầu cung cấp dưỡng khí sinh ra khó thở. Sang tam cá nguyệt thứ hai, tử cung phát triển nhiều hơn, cách thức hoạt động của tim cũng có sự thay đổi, lượng máu trong cơ thể tăng khiến tim phải bơm mạnh hơn nên khiến việc thở gặp khó khăn. Vào tam cá nguyệt thứ ba, nếu đầu của con nằm dưới xương sườn hay ấn vào cơ hoành của mẹ thì sẽ khiến mẹ bị khó thở.
Ảnh hưởng thường gặp nhất do tình trạng khó thở gây ra đó là khiến mẹ bầu cảm thấy mệt mỏi, khó chịu. Nếu khó thở khi mang thai gây ra do sự tác động của thai kỳ thì không nguy hiểm đến sức khỏe của mẹ, nó sẽ tự động biến mất sau khi sinh. Những trường hợp khó thở do thiếu máu hoặc xuất phát từ nguyên nhân bệnh lý thì cần được bác sĩ thăm khám, theo dõi để có phương án xử trí hiệu quả, tránh những ảnh hưởng xấu cho sức khỏe của cả mẹ và bé.
3. Mẹ bầu bị khó thở khi mang thai phải làm gì?
3.1. Khó thở khi mang thai - thời điểm cần gặp bác sĩ
Mặc dù hầu hết trường hợp khó thở khi mang thai không nguy hiểm nhưng nếu có những biểu hiện dưới đây, tốt nhất mẹ bầu nên gặp bác sĩ ngay:
- Tăng nhịp tim bất thường.
- Thở khò khè kéo dài.
- Khó thở kèm theo đau tức ngực.
- Môi, chân, ngón tay chuyển màu xanh.
3.2. Một số biện pháp khắc phục tại nhà
- Nghỉ ngơi
Ngay khi cảm thấy khó thở, mẹ bầu hãy nghỉ ngơi và dừng các hoạt động thể chất, tập hít thở sâu và đều để điều hòa lại nhịp thở.
Bài tập thở giúp cải thiện tình trạng khó thở ở mẹ bầu
- Vận động nhẹ nhàng
Đi bộ vừa phải, tập yoga bầu,... là cách để cải thiện tình trạng khó thở, điều hòa nhịp tim. Những bài tập thở cũng rất tốt cho quá trình hô hấp. Đây là những hoạt động không quá nặng đã được nhiều mẹ bầu lựa chọn và thấy hiệu quả tương đối rõ rệt.
Mẹ bầu có thể tham khảo bài tập thở sau: đầu tiên hãy hít vào thật sâu kết hợp nâng cánh tay lên trên và hai bên; tiếp sau đó đặt cánh tay xuống hai bên, thở ra; tiếp theo nữa là hít sâu vào kết hợp nâng cao đầu rồi hạ thấp đầu xuống để thở ra và đặt tay lên lồng ngực; cuối cùng đẩy lồng ngực ra xa tay và hít thật sâu. Bài tập thở này sẽ làm tăng dung tích phổi để việc thở trở nên dễ dàng hơn.
- Thay đổi tư thế
Mẹ bầu cũng có thể điều chỉnh tư thế của mình để việc thở trở nên dễ hơn. Tư thế đứng hoặc giữ thẳng lưng là một gợi ý tốt bởi nó giúp phổi có được khoảng không để tiếp nhận oxy. Hoặc nếu khó thở vào buổi đêm thì mẹ bầu có thể chèn gối vào thân trên, lưng để hạn chế áp lực mà thai nhi gây lên phổi. Ngoài ra, nằm nghiêng về bên trái cũng giúp cải thiện tình trạng khó thở khi mang thai bởi lúc này tử cung không đè lên động mạch chủ.
Mặc dù phần lớn các trường hợp khó thở khi mang thai không nguy hại nhưng mẹ bầu cũng không nên chủ quan. Nếu thấy tình trạng này kéo dài kèm theo các triệu chứng khác thường thì tốt nhất nên tham vấn ý kiến bác sĩ chuyên khoa.
Bệnh viện Đa khoa MEDLATEC thông qua tổng đài 1900 56 56 56, với đội ngũ chuyên viên y tế dày dạn kinh nghiệm và vững vàng về kiến thức chuyên môn luôn sẵn lòng hỗ trợ mẹ bầu khi cần thiết, vì thế, đừng e ngại liên hệ với chúng tôi để được giúp đỡ tận tình.