Tại sao taliban cấm phụ nữ
|
 Ngày 7/5, người phát ngôn của Bộ Ngoại giao Mỹ tuyên bố nước này "lo ngại" về sự suy yếu quyền của phụ nữ ở Afghanistan, sau khi chính quyền Taliban ra lệnh cho phụ nữ Afghanistan phải che kín mặt và cơ thể ở nơi công cộng. Người phát ngôn Bộ Ngoại giao Mỹ nêu rõ: “Chúng tôi vô cùng lo ngại rằng các quyền và tiến bộ mà phụ nữ và trẻ em gái Afghanistan đã đạt được và được hưởng trong 20 năm qua đang bị xói mòn,” đồng thời cho biết thêm rằng Washington và các đối tác quốc tế của họ “vẫn vô cùng lo lắng trước những bước đi gần đây mà Taliban đã thực hiện nhằm vào phụ nữ và trẻ em gái, trong đó có các hạn chế về giáo dục và đi lại." [Taliban ra lệnh phụ nữ Afghanistan phải che kín mặt nơi công cộng] Trước đó cùng ngày, lực lượng Taliban đang cầm quyền tại Afghanistan thông báo phụ nữ nước này sẽ buộc phải dùng khăn che mặt khi xuất hiện nơi công cộng. Quy định này được ban hành theo sắc lệnh của lãnh đạo tối cao Taliban Hibatullah Akhundzada. Theo văn bản này, cha của người phụ nữ hoặc họ hàng gần nhất là nam giới với người phụ nữ sẽ bị triệu tập, giam giữ hoặc bị sa thải khỏi các công việc trong chính quyền nếu cô ta không đeo khăn che mặt khi ra khỏi nhà. Chính quyền Taliban còn cho biết khăn che mặt lý tưởng là loại khăn burqa màu xanh lam bao phủ toàn bộ vùng đầu và vai. Loại khăn này từng được coi là biểu tượng của giai đoạn cầm quyền hà khắc đầu tiên của Taliban từ năm 1996 đến năm 2001. Hồi tháng Ba, chính quyền Taliban cũng đã có một thay đổi bất ngờ khi quyết định chưa cho phép nữ sinh các trường trung học được phép trở lại trường. Chính vì thay đổi này, quan hệ giữa chính quyền Afghanistan và cộng đồng quốc tế xấu đi. Trong những tháng qua, chính quyền hiện tại ở Afghanistan đang gia tăng các hạn chế với phụ nữ, bao gồm quy định giới hạn việc đi lại của họ khi không đi cùng người thân là nam giới và cấm nam nữ không được vào công viên cùng lúc./.
Theo AFP, Hibatullah Akhundzada, lãnh đạo tối cao của Afghanistan và thủ lĩnh Taliban ngày 7/5 đã ra lệnh cho phụ nữ nước này phải che kín mặt ở nơi công cộng - một trong những biện pháp kiểm soát hà khắc nhất được áp dụng đối với phụ nữ kể từ khi lực lượng Hồi giáo này lên nắm quyền. Sắc lệnh do Hibatullah Akhundzada ban hành, được chính quyền Taliban đưa ra tại một buỗi lễ ở Kabul, có đoạn viết: "Họ (phụ nữ) phải mặc áo chadori (áo choàng từ đầu đến chân) vì đây là truyền thống và thể hiện sự lịch sự." [Làn sóng yêu cầu mở lại trường học cho nữ sinh tại Afghanistan] Trước đó, ngày 27/3, giới chức hàng không Afghanistan cho biết chính quyền Taliban đã ra lệnh cho các hãng hàng không nước này không cho phụ nữ lên máy bay trừ khi có người thân là nam giới đi cùng. Quyết định hạn chế này của Taliban đối với phụ nữ được áp dụng sau khi tất cả các trường trung học dành cho nữ sinh tiếp tục bị đóng cửa. Từ khi lên nắm quyền, Taliban áp đặt một loạt các hạn chế với phụ nữ như cấm phụ nữ tham gia công việc của chính phủ, kiểm soát quần áo họ được phép mặc và cấm phụ nữ đi ra khỏi thành phố một mình./. Bộ Tuyên truyền Đạo đức và Ngăn ngừa Thói xấu của chính quyền Taliban mới đây đã đưa ra các quy định riêng biệt về việc tới các công viên dành cho phụ nữ và nam giới ở Afghanistan. Theo đó, nghị định của Bộ này quy định rằng phụ nữ được phép đến công viên vào Chủ Nhật, Thứ Hai và Thứ Ba, còn nam giới vào Thứ Tư, Thứ Năm, Thứ Sáu và Thứ Bảy. Đồng thời, tại các công viên, mặc dù không có nam giới phụ nữ được yêu cầu tuân thủ “quy tắc đội khăn trùm đầu”, nam giới không được mặc âu phục và không được mang vũ khí bên mình.
Ngoài ra, tại các điểm du lịch nổi tiếng bên ngoài Kabul, nam và nữ được phép ở đó vào cùng một ngày, nhưng phụ nữ phải đội khăn trùm đầu và “không được kết giao với người lạ”. Trong trường hợp không tuân thủ các quy định do ban quản lý các địa điểm vui chơi giải trí đặt ra, người vi phạm sẽ bị đưa ra tòa, những trường hợp như vậy không có quyền kháng cáo. Trước đó, Taliban yêu cầu các hãng hàng không Afghanistan ngăn phụ nữ lên các chuyến bay nội địa hoặc quốc tế nếu họ không có nam giới đi cùng. Cụ thể, Bộ Tuyên truyền Đạo đức và Ngăn ngừa Thói xấu của chính quyền Taliban đã gửi cho các hãng hàng không một thông báo về các hạn chế mới vào hôm 26/3. Những phụ nữ không đi cùng nam giới đã đặt vé vẫn sẽ được phép lên máy bay vào Chủ nhật và thứ Hai. Hiện chưa rõ liệu Taliban có bất kỳ miễn trừ nào hay không, ví dụ trong trường hợp khẩn cấp hay đối với phụ nữ không có người thân là nam giới còn sống trong nước. Trước đó, phát ngôn viên của chính quyền Taliban đã nói rằng phụ nữ đi du học nước ngoài cần phải có một người họ hàng nam đồng hành. Bộ Giáo dục của Taliban trước đó thông báo cho phép mở cửa trường học cho nữ sinh trên cả nước từ ngày 23/3 sau nhiều tháng hạn chế giáo dục cho nữ sinh trung học. Tuy nhiên, đến ngày 23/3, Taliban bất ngờ rút lại thông báo mở cửa trường trung học cho nữ sinh, đồng thời tuyên bố tiếp tục đóng cửa cho đến khi một kế hoạch được đề ra theo luật Hồi giáo cho phép mở cửa trở lại. Những trường nữ sinh cấp 2 ở Afghanistan buộc phải đóng cửa chỉ vài giờ sau khi được phép mở cửa đón học sinh trong ngày 23/3. Thanh Bình (lược dịch) Trung Quốc đã tìm thấy hộp đen thứ 2 sau khi xác nhận 132 người trên chuyến bay xấu số MU5735 đã tử vong sau 5 ngày xảy ra thảm kịch.
Một binh sĩ Taliban quan sát nhóm phụ nữ Afghanistan biểu tình phản đối trước trụ sở của Bộ Phụ nữ Afghanistan (cũ) ngày 19-9 - Ảnh: AFP Theo Hãng thông tấn AP, yêu cầu trên được thị trưởng lâm thời của Kabul đưa ra ngày 19-9. Đây là động thái mới nhất nhằm hạn chế vai trò của phụ nữ Afghanistan dưới thời Taliban. Lực lượng này trước đó cam kết bảo vệ các quyền của phụ nữ, nhưng chỉ trong khuôn khổ Hồi giáo. Hôm 17-9, Taliban giải thể Bộ Phụ nữ Afghanistan của chính quyền cũ, thay vào đó bằng Bộ Thuyết giáo, hướng dẫn, tuyên truyền đức hạnh và ngăn chặn tội lỗi. Việc này đã khiến nhiều tổ chức quốc tế vì quyền phụ nữ lo ngại. Tại Kabul ngày 19-9, bất chấp những rủi ro cho tương lai, khoảng hơn một chục phụ nữ đã tổ chức biểu tình bên ngoài trụ sở bộ mới. Họ kêu gọi sự tham gia của phụ nữ, nhấn mạnh vai trò của phụ nữ với Afghanistan. "Một xã hội mà phụ nữ không hoạt động là xã hội chết", một người giơ cao tấm bảng. Cuộc biểu tình chỉ kéo dài trong khoảng 10 phút. Sau cuộc đối đầu chóng vánh với một người đàn ông, nhóm phụ nữ này lên xe và rời đi, theo AP. Các binh sĩ Taliban ở trong 2 chiếc xe gần đó và quan sát tình hình. Theo AP, trong một tháng qua đã có nhiều cuộc biểu tình của phụ nữ Afghanistan với kết cục thường là dẫn tới các vụ đụng độ bạo lực với lực lượng Taliban. Trong thời kỳ đầu tiên Taliban cai trị Afghanistan (1996-2001), phụ nữ và trẻ em gái bị cấm đến trường học, không được tham gia lực lượng lao động và các hoạt động xã hội khác. Trong tháng 8 vừa qua, Taliban cam kết với quốc tế sẽ đảm bảo quyền được đi học và đi làm của phụ nữ, trẻ em gái. Tuy nhiên, sau đó đã có một số điều chỉnh khiến giới quan sát lo ngại. Đầu tiên, Taliban yêu cầu phân chia các lớp học, tách nam, nữ ra riêng. Các nữ sinh đại học có quy định riêng về trang phục theo quy chuẩn Hồi giáo. Vào cuối tuần qua, Taliban đã yêu cầu các nữ sinh trung học ở nhà trong khi nam sinh cùng cấp vẫn đến trường bình thường.
|
