Người sở hữu cổ phiếu phổ thông là ai

Cổ phiếu phổ thông là gì? Nắm giữ cổ phiếu phổ thông không những giúp bạn có cơ hội tìm kiếm lợi nhuận cao hơn mà còn có quyền tham gia vào các quyết định quan trọng trong công ty cổ phần.

Hãy cùng Easybank khám phá những quyền lợi hấp dẫn của cổ phiếu phổ thông nhé!

Cổ phiếu phổ thông là gì?

Cổ phiếu phổ thông hay còn gọi cổ phiếu thường là loại cổ phiếu phổ biến nhất. Cổ phiếu phổ thông đại diện cho quyền sở hữu trong một công ty cổ phần. Tỷ lệ nắm giữ cổ phiếu phổ thông thể hiện cho tỷ lệ nắm quyền sở hữu trong công ty cổ phần.

Người nắm giữ cổ phiếu phổ thông sẽ có quyền bầu chọn ra ban lãnh đạo, hội đồng quản trị, ban giám đốc, biểu quyết để quyết định các chính sách quan trọng trong công ty.

Cổ phiếu phổ thông được thể hiện trong phần báo cáo vốn chủ sở hữu trên bảng cân đối kế toán của công ty hàng năm.

Cổ phiếu phổ thông có nhiều đặc điểm như dễ giao dịch, dễ chuyển nhượng nên đa phần các cổ phiếu được giao dịch trên sàn chứng khoán hiện nay đều là cổ phiếu phổ thông.

Chơi cổ phiếu như thế nào? Hướng dẫn chơi cổ phiếu cho người mới bắt đầu

Đặc điểm của cổ phiếu phổ thông

Dưới đây là những đặc điểm đặc trưng nhất của phổ phiếu phổ thông:

• Cổ phiếu phổ thông được tự do chuyển nhượng: đây là lý do mà cổ phiếu phổ thông dễ dàng giao dịch và mua bán trên sàn chứng khoán nhất.
• Cổ phiếu thường không thể chuyển đổi thành các loại cổ phiếu khác
• Mệnh giá tối thiểu khi phát hành cổ phiếu thường quy định là 10.000Đ. Tuy nhiên đây chỉ là giá trên sổ sách. Nhà đầu tư sẽ chỉ quan tâm tới thị giá của cổ phiếu mà thôi.
• Thị giá cổ phiếu phổ thông chịu tác động của nhiều yết tố nên biến động liên tục. Các nhà đầu tư có thể đầu tư để kiếm lời trên sàn chứng khoán.
• Các cổ đông sở hữu cổ phiếu phổ đông sẽ được chia cổ tức theo kết quả kinh doanh của công ty.
• Trường hợp công ty phá sản, cổ đông nắm giữ cổ phiếu phổ thông sẽ được chia tài sản sau cùng [mức độ ưu tiên cho chủ nợ, cổ đông nắm cổ phiếu ưu đãi, cuối cùng mới đến cổ đông nắm cổ phiếu phổ thông].

Thời hạn cổ phiếu phổ thông là bao lâu?

Cổ phiếu phổ thông không có thời hạn. Thời hạn tồn tại của cổ phiếu phổ thông cùng với thời hạn tồn tại của doanh nghiệp. Khi doanh nghiệp  giải thể/phá sản thì cổ phiếu của doanh nghiệp cũng không còn giá trị.

Giá của cổ phiếu phổ thông được xác định bằng cách nào?

Theo luật doanh nghiệp thì mệnh giá tối thiểu của cổ phiếu phổ thông là 10.000Đ/cổ phiếu. Tuy nhiên mệnh giá chỉ là giá ghi trên sổ sách kế toán của công ty.

Về mặt giá trị và đầu tư thì thị giá tức là giá trị thị trường của cổ phiếu phổ thông mới quan trọng. Thị giá chính là mức giá giao dịch mua bán trên thị trường. Mức giá này sẽ biến động liên tục. Ví dụ cụ thể nhất là bạn nhìn thị giá của những cổ phiếu trên sàn chứng khoán sẽ thấy rõ nhất giá cả của cổ phiếu biến động liên tục ra sao.

Giá cổ phiếu phổ thông niêm yết sẽ thay đổi và công khai trên sàn chứng khoán

So sánh cổ phiếu phổ thông và cổ phiếu ưu đãi

Bên cạnh cổ phiếu phổ thông thì trên thị trường còn có cổ phiếu ưu đãi. Cùng là cổ phiếu do công ty phát hành nhưng hai loại cổ phiếu này có những đặc điểm và quyền lợi khác nhau.

Dưới đây là bảng so sánh các đặc điểm khác biệt giữa cổ phiếu phổ thông và cổ phiếu ưu đãi.

Điều kiện phát hành cổ phiếu phổ thông

Cổ phiếu phổ thông có thể được công ty cổ phần phát hành ra công chúng để huy động vốn cho hoạt động sản xuất kinh doanh từ công ty.

Tuy nhiên không phải công ty nào cũng có thể phát hành cổ phiếu để uy động vốn. Chỉ những công ty đáp ứng đủ điều kiện sau mới có thể phát hành cổ phiếu.

• Vốn điều lệ công ty tối thiểu 30 tỷ đồng  [trước đó chỉ cần 10 tỷ]
• Trong 2 năm liên tục tính đến thời điểm phát hành cổ phiếu công ty phải có lãi và không được phép có lỗ lũy kế.
• Phương án chào bán cổ phiếu và sử dụng vốn phát hành phải được đại hội đồng cổ đông thông qua.
• Cổ phiếu sau khi kết thúc chào bán phải được niêm ý hoặc đăng ký giao dịch trên hệ thống giao dịch chứng khoán của công ty chứng khoán.

Ưu nhược điểm của cổ phiếu phổ thông

Cổ phiếu phổ thông về cơ bản là kênh huy động vốn cho doanh nghiệp và trở thành kênh đầu tư hấp dẫn cho nhà đầu tư. Tuy nhiên nó vẫn chứa đựng ưu nhược điểm riêng. Chúng ta cùng phân tích ưu nhược điểm để hiểu rõ hơn về bản chất của loại cổ phiếu này.

Danh sách mã cổ phiếu VN30 – Nhóm cổ phiếu được giao dịch nhiều nhất trên sàn chứng khoán

Quyền của cổ đông nắm giữ cổ phiếu phổ thông

Những cổ đông nắm giữ cổ phiếu phổ thông sẽ có một số quyền đối với công ty và quyền có được thu nhập từ công ty. Dưới đây là 4 nhóm quyền quan trọng nhất gồm:

• Quyền được chia sẻ lợi nhuận, thu nhập và tài sản của công ty
• Được quyền ứng cử tham gia chức vụ quan trọng trong công ty
• Được ưu tiên mua cổ phiếu mới phát hành
• Quyền biểu quyết bầu ra ban lãnh đạo

Được chia tài sản, lợi nhuận từ công ty

Nếu như bạn nắm giữa cổ phiếu phổ thông đồng thời cũng là chủ sở hữu một phần của công ty bạn sẽ có quyền được chia lợi nhuận từ hoạt động kinh doanh của công ty. Việc phân chia sẽ thực hiện theo quy định của công ty và theo tỷ lệ số cổ phần bạn nắm giữ.

Ngoài ra bạn sẽ nhận được thu nhập thông qua cổ tức. Tuy nhiên cổ tức là không đảm bảo. Quyết định chi trả cổ tức là do Hộ đồng quản trị quyết định và phụ thuộc vào kết quả kinh doanh của công ty.

Cổ đông nắm giữ cổ phiếu phổ thông sẽ phải “xếp hàng” để nhận cổ tức sau trái chủ và cổ đông nắm giữ cổ phiếu ưu đãi.

Trong trường hợp xấu nhất là công ty bị phá sản, giải thể bạn cũng sẽ được chia tài sản còn lại của công ty. Nhưng cũng giống như cổ tức, cổ đông nắm giữ cổ phiếu phổ thông sẽ vẫn phải xếp hàng. Tài sản còn lại của công ty sẽ được ưu tiên chia cho chủ nợ, người nắm giữ trái phiếu, nắm giữa cổ phiếu ưu đãi trước.

Quyền được ưu tiên mua cổ phiếu mới phát hành

Khi công ty phát hành thêm cổ phiếu mới để huy động vốn, cổ đông nắm giữ cổ phiếu phổ thông sẽ có quyền ưu tiên mua cổ phiếu này  trước khi cổ phiếu được chào bán rộng rãi ra công chúng. Với những cổ phiếu tiềm năng thì đây là quyền khá hấp dẫn. Bạn sẽ được mua cổ phiếu với mức giá khá hấp dẫn.

Quyền bầu chọn chức vụ quan trọng trong công ty

Người nắm giữ cổ phiếu phổ thông sẽ có quyền tham gia biểu phiếu để bầu chọn ra Hội đồng quản trị của công ty. Mỗi phiếu bầu của họ có vai trò trong việc bổ nhiệm hoặc miễn nhiệm các chức vụ quan trọng trong công ty.

Ngoài ra khi người nắm giữ cổ phiếu phổ thông cũng sẽ được quyền biểu quyết để quyết để thông qua những chính sách hoặc quyết định quan trọng của công  ty.

Cổ đông có thể tham gia bỏ phiếu trực tiếp hoặc ủy quyền cho người khác tham gia bỏ phiếu thay mình đều được.

Quyền tự do chuyển nhượng cổ phiếu

Nếu bạn cần vốn bạn có thể bán/chuyển nhượng cổ phiếu của mình nắm giữ cho người khác hoặc bán cổ phiếu trên sàn chứng khoán.

Một vài vị trí quan trọng hoặc khi đăng ký bán với số lượng lớn bạn sẽ phải đăng ký trước với Sở giao dịch chứng khoán.

Các quyền khác

Ngoài những quyền trên thì cổ đông nắm giữ cổ phiếu phổ thông còn có thêm một số quyền khác như:

• Quyền tham gia ứng cử vào các vị trí quản lý trong công ty
• Quyền khởi kiện khi công ty có các quyết định sai trí, vi phạm làm ảnh hưởng tới hoạt động kinh doanh, uy tín của công ty.

Quyền của công đông sẽ được tăng lên theo tỷ lệ nắm giữ cổ phần. Thường tỷ lệ nắm giữ từ 5% số cổ phần trong công ty trở lên thì cổ đông phổ thông sẽ có thêm các quyền như:

• Triệu tập Đại hội cổ đông khi có các vấn đề cấp thiết
• Yêu cầu kiểm tra các vấn đề quản lý của công ty khi cần thiết….

Nghĩa vụ của cổ đông phổ thông

Bên cạnh quyền lợi nhận được thì nghĩa vụ của cổ đông phổ thông cũng được quy định cụ thể trong điều 119 của Luật doanh nghiệp 2020 như sau:

• Phải thanh toán đúng thời hạn, đầy đủ số cổ phần đã cam kết mua trong thời gian 90 ngày.
• Bảo mật thông tin được Công ty cung cấp theo đúng quy định của pháp luật và điều lệ của công ty.
• Phải chấp hành theo các quyết định của Đại hội đồng cổ đông, hội đồng quản trị trong công ty.
• Các nghĩa vụ khác theo quy định của Điều lệ công ty và của pháp luật.

Lợi ích khi nắm giữ cổ phiếu phổ thông

Đối với nhà đầu tư

Cổ phiếu phổ thông đã tạo ra kênh đầu tư với cơ hội lợi nhuận cao hơn rất nhiều so với kênh gửi tiết kiệm truyền thống. Không chỉ được trả cổ tức mà nhà đầu tư có thể kiếm lợi nhuận bằng việc mua bán cổ phiếu trên sàn chứng khoán.

Thị trường chứng khoán Việt Nam càng phát triển thị càng có nhiều cơ hội cho nhà đầu tư tìm kiếm lợi nhuận từ cổ phiếu. Với thông tư mới ra đời cuối năm 2021, thì nhà đầu tư không chỉ kiếm lợi nhuận bằng hình thức cổ phiếu tăng giá mà còn có thể kiếm lợi nhuận ngay cả khi cổ phiếu giảm giá bằng hình thức bán khống cổ phiếu.

Bán khống cổ phiếu là gì? Hướng dẫn cách bán khống cổ phiếu chốt lời cho nhà đầu tư

Đối với công ty phát hành cổ phiếu

Đối với các công ty, thì phát hành cổ phiếu phổ thông là cách huy động vốn khá tốt và chủ động, chi phí thấp hơn bên cạnh hình thức vay vốn thông thường. Giá trị của công ty có thể được phản ánh rõ nét qua giá trị của thị giá cổ phiếu.

Công ty hoạt động có hiệu quả, định hướng kinh doanh tốt giúp cho cổ phiếu của công ty tăng giá, giá trị của công ty vì vậy cũng tăng. Từ đó các đợt phát hành cổ phiếu huy động vốn về sau sẽ dễ dàng hơn.

Rủi ro đối với cổ phiếu phổ thông

Mặc dù cổ phiếu phổ thông ra đời mang lại nhiều lợi ích cho cả công ty phát hành và nhà đầu tư. Tuy nhiên kèm theo đó là những rủi ro hiện hữu mà cả nhà đầu tư và công ty sẽ phải đối mặt.

Rủi ro với nhà đầu tư

Lợi nhuận luôn song hành với rủi ro. Cổ phiếu mang lại cơ hội kiếm lợi nhuận cao thì chắc chắn cũng khiến nhà đầu tư đối mắt với rủi ro thua lỗ lớn.

Giá cổ phiếu biến động liên tục và có những thời điểm lên xuống thất thường khó đoán. Rất nhiều nhà đầu tư đã mất toàn bộ vốn vào cổ phiếu. Vì vậy khi đầu tư cổ phiếu bạn phải có chiến lược đầu tư cổ phiếu an toàn, chốt lãi chặn lỗ ở mức cho phép.

Rủi ro với công ty

Khi công ty phát hành cổ phiếu để huy động vốn cũng đồng nghĩa với việc chấp nhận sẽ có nhiều cổ đông cùng sở hữu công ty, cùng tham gia vào quá trình điều hành công ty. Khi đó việc quản lý công ty sẽ trở nên phức tạp hơn, nhiều con mắt soi xét vào quá trình điều hành hơn.

Nhìn chung cổ phiếu phổ thông sẽ luôn có hai mặt lợi và hại. Nhưng nếu biết cách tiết chế và quản lý tốt thì mặt tích cực của cổ phiếu phổ thông sẽ phát huy tốt, mang lại nhiều lợi ích cho cả nhà đầu tư và công ty.