Tại sao độ cao 3000m ở đới ôn hòa và 5500m ở đới nóng có băng tuyết vĩnh viễn

Phần I. Câu hỏi và bài tập trong bài

Câu 1: Quan sát hình 23.2, nhận xét về sự phân tầng thực vật ở hai sườn của dãy núi An-pơ. Cho biết nguyên nhân.

Câu 2: Trình bày sự thay đổi của thảm thực vật theo độ cao, theo hướng sườn ở vùng núi An-pơ.

Câu 3: Quan sát hình 23.3, nhận xét sự thay đổi của các vành đai thực vật ở vùng núi đới nóng và vùng núi đới ôn hoà. Giải thích.

Phần II. Hướng dẫn trả lời ngắn gọn

Câu 1: Quan sát hình 23.2, sự phân tầng thực vật ở hai sườn của dãy núi An-pơ:

• Thực vật thay đổi theo độ cao, tính từ chân núi đến đỉnh núi có: rừng lá rộng -> rừng cây lá kim -> đồng cỏ.
• Thực vật cũng thay đổi theo hướng sườn: các đai thực vật sườn đông phân bố ở cao hơn sườn tây.

Nguyên nhân: sự thay đổi của nhiệt độ và lượng mưa, theo độ cao và theo hướng sườn.

• Càng lên cao, không khí càng loãng, nhiệt độ không khí giảm
• Sườn đón ánh nắng mặt trời nhận lượng nhiệt và ẩm cao hơn sườn khuất nắng

Câu 2: Sự thay đổi của thảm thực vật theo độ cao của vùng núi An-pơ:

• Càng lên cao không khí càng loãng dần, lên cao 100 m giảm 0,6°c
• Đới ôn hòa > 3000m, đới nóng > 5500 m: có băng tuyết phủ vĩnh viễn.
• Từ chân núi lên đỉnh núi: tạo nên sự phân tầng thực vật theo độ cao.

Sự thay đổi của thảm thực vật theo hướng sườn ở vùng núi An-pơ:

• Sườn núi lớn có mưa nhiều cây cối tốt tươi hơn so với sườn khuất gió.
• Sườn núi có độ dốc lớn: dễ xảy ra lũ quét, lở đất… gây trở ngại cho việc đi lại và khai thác tài nguyên ở vùng núi.

Câu 3: Theo hình 23.3, sự thay đổi của các vành đai thực vật ở vùng núi đới nóng và vùng núi đới ôn hoà:

Cả 2 đều thay đổi theo độ cao.

• Đới ôn hoà chỉ có 5 vành đai: rừng lá rộng ôn đới, rừng hỗn giao ôn đới, rừng lá kim, đồng cỏ núi cao và vành đai tuyết vĩnh viễn.
• Đới nóng có thêm thêm “vành đai rừng rậm nhiệt đới” mà đới ôn hòa không có.

=> Do ở đới nóng luôn có nhiệt độ cao hơn ở đới ôn hoà.

Phần III. Hướng dẫn trả lời chi tiết

Câu 1: Sau khi quan sát hình 23.2, ta thấy sự phân tầng thực vật ở hai sườn của dãy núi An-pơ thể hiện như sau:

- Tại đây thực vật thay đổi theo độ cao, tính từ chân núi đến đỉnh núi có:

• Rừng lá rộng
• Rừng cây lá kim
• Đồng cỏ

- Ngoài ra, thực vật cũng thay đổi theo hướng sườn:

=> Ở sườn đông, các đai thực vật phân bố ở cao hơn sườn tây.

* Nguyên nhân:

- Càng lên cao, không khí càng loãng, nhiệt độ không khí giảm, cứ lên cao 100 m giảm 0,6°c.

- Sườn đón ánh nắng mặt trời bao giờ cũng nhận được lượng nhiệt và ẩm cao hơn sườn khuất nắng.

=> Do sự thay đổi của nhiệt độ và lượng mưa, theo độ cao và theo hướng sườn.

Câu 2: Sự thay đổi của thảm thực vật theo độ cao, theo hướng sườn ở vùng núi An-pơ như sau:

* Ở vùng núi, khí hậu và thực vật thay đổi theo độ cao:

- Càng lên cao không khí càng loãng dần => lên cao 100 m nhiệt độ không khí lại giảm 0,6°C

- Trên độ cao khoảng 3000m ở đới ôn hoà và khoảng 5500 m ở đới nóng là nơi có băng tuyết phủ vĩnh viễn.

=> Tạo nên sự phân tầng thực vật theo độ cao, gần giống như khi chúng ta đi từ vùng vĩ độ thấp lên vùng vĩ độ cao.

* Thay đổi theo hướng của sườn núi:

- Những sườn núi lớn gió ẩm thường có mưa nhiều, cây cối tốt tươi hơn so với sườn khuất gió hoặc đón gió lạnh.

- Ở đới ôn hoà, trên những sườn núi đón ánh nắng, cây cối phát triển lên đến những độ cao lớn hơn phía sườn khuất nắng.

=> Các sườn núi có độ dốc lớn dễ xảy ra lũ quét, lở đất… khi mưa to kéo dài, đe doạ cuộc sống của người dân sống ờ các thung lũng phía dưới. Độ dốc lớn còn gây trở ngại cho việc đi lại và khai thác tài nguyên ở vùng núi.

Câu 3: Sau khi quan sát hình 23.3, có nhận xét về sự thay đổi của các vành đai thực vật ở vùng núi đới nóng và vùng núi đới ôn hoà như sau:

* Giống nhau: vành đai thực vật ở vùng núi thuộc hai đới đều có đặc điểm là thay đổi theo độ cao

* Khác nhau:

- Đới nóng có 6 vành đai: rừng rậm, rừng cận nhiệt trên núi, rừng hỗn giao ôn đới trên núi, rừng lá kim ôn đới núi cao, đồng cỏ núi cao và vành đai tuyết vĩnh viễn.

- Đới ôn hòa có 5 vành đai: rừng lá rộng ôn đới, rừng hỗn giao ôn đới, rừng lá kim, đồng cỏ núi cao và vành đai tuyết vĩnh viễn.

=> Đới nóng có thêm vành đai rừng rậm nhiệt đới mà đới ôn hoà không có.

Nguyên nhân: ở đới nóng, các vành đai thực vật nằm ở độ cao cao hơn đới ôn hoà.