Các nghiên cứu tại Viện Nhi khoa Hoa Kỳ [American Academy of Pediatrics- AAP] khuyên nên cho con bú sữa mẹ ít nhất 6 tháng đầu sau khi sinh.
Sữa mẹ là thức ăn tốt nhất chứa nhiều carbonhydrate, chất béo, protein cần cho dinh dưỡng của trẻ. Sữa mẹ cũng cung cấp các enzym, vitamin, khoáng chất và hormon có lợi cho trẻ. Mặt khác sữa mẹ còn chứa các kháng thể nhằm bảo vệ trẻ trước bệnh tật.
Sữa mẹ là thức ăn tốt nhât cho trẻ nhỏ
Tuy nhiên, trong thời kì cho con bú, người mẹ có thể phải dùng thuốc, các phương pháp điều trị ngắn hạn hoặc dài hạn do mắc các bệnh cấp tính hay mạn tính. Trẻ bú sữa mẹ sẽ vô tình dùng thuốc do thuốc thải trừ qua sữa, điều này có thể gây hại cho trẻ bởi khi trẻ mới sinh, chức năng của các cơ quan chuyển hóa và thải trừ thuốc như gan, thận chưa hoàn thiện.
Một số giải pháp được đưa ra nên ngừng cho con bú hoặc tránh sử dụng thuốc do lo ngại về tác dụng bất lợi có thể xảy ra đối với trẻ. Khi sử dụng thuốc đối với phụ nữ cho con bú, các bác sĩ sẽ đánh giá lợi ích và nguy cơ khi dùng thuốc giúp đạt được mục tiêu điều trị bệnh cho mẹ và hạn chế tối đa ảnh hưởng của thuốc lên trẻ.
Có nhiều yếu tố cần cân nhắc như:
- Ảnh hưởng của thuốc lên sự tiết sữa mẹ;
- Lượng thuốc thải trừ qua sữa;
- Mức độ hấp thu qua đường uống của trẻ, tác động có hại có thể xảy ra đối với trẻ;
- Tuổi của trẻ cũng là một yếu tố quan trọng do các biến cố bất lợi liên quan đến dùng thuốc qua sữa mẹ xảy ra phần lớn ở trẻ dưới 2 tháng tuổi, hiếm khi xảy ra ở trẻ trên 6 tháng tuổi.
Các thuốc ảnh hưởng đến khả năng bài tiết sữa
Việc bài tiết sữa được điều hòa bằng hormon Prolactin, sản xuất bởi thùy trước tuyến yên. Bài tiết sữa tăng hay giảm phụ thuộc vào nồng độ Prolactin trong máu. Do đó cần lưu ý khi sử dụng các thuốc làm thay đổi nồng độ Prolactin. Một số thuốc làm giảm tiết sữa điển hình là Estrogen. Mặc dù Estrogen vào sữa rất ít nhưng lại ức chế thụ thể Prolactin ở giai đoạn sớm làm giảm bài tiết sữa. Vì vậy phụ nữ cho con bú không nên dùng thuốc tránh thai chứa Estrogen. Ngoài ra một số thuốc kìm hãm bài tiết sữa như thuốc có hoạt tính Dopamin [nhóm dẫn chất Ergotamin: Bromocriptin, Cabergolin, Lisurid, Methylergometrin, Oergilid, Quinadolid], nhóm thuốc lợi tiểu Thiazid và các chất đối kháng Serotonin [ví dụ Cyproheptadin], Prostagladin, Amphetamin, Rượu, Opiod. Bên cạnh đó có một số thuốc Metoclopramid và Domperidon được sử dụng trong lâm sàng với tác dụng tăng bài tiết sữa, có thể được chỉ định cho những bà mẹ của trẻ đẻ thiếu tháng.
Tuy nhiên, trong thời kì cho con bú, nếu người mẹ phải dùng thuốc điều trị bệnh thì cần được bác sĩđánh giá lợi ích và nguy cơ của thuốc ảnh hưởng đến sự phát triển của trẻ
Viện Nhi khoa Hoa Kỳ [AAP] khuyến cáo các bà mẹ nên tránh dùng một số loại thuốc
AAP khuyến cáo mạnh mẽ rằng các bà mẹ cho con bú nên hạn chế dùng thuốc hoặc chỉ sử dụng khi thực sự cần thiết. Những loại thuốc này bao gồm Aspirin, thuốc hạ huyết áp và thuốc chống động kinh. Việc sử dụng các loại thuốc này phải tuân thủ theo chỉ định của các bác sĩ. Các loại thuốc khác không nên dùng bao gồm các hóa chất trị liệu và thuốc gây ức chế miễn dịch ở trẻ sơ sinh. Người mẹ sử dụng Amphetamin, Cocain, Heroin, Cần sa, hoặc thuốc gây mê trong khi cho con bú có thể gây hại cho trẻ như biểu hiện trẻ dễ cáu kỉnh, run, động kinh, nôn mửa, chán bú mẹ và ảnh hưởng giấc ngủ của trẻ. Người mẹ cũng nên tránh việc sử dụng rượu, hút thuốc lá, và dùng các sản phẩm chứa cafein.
Ngoài ra một số thuốc có thể gây ra thay đổi mùi vị của sữa, làm cho trẻ chán bú hơn, ví dụ Metronidazol có thể gây vị đắng cho sữa mẹ, do đó một số chuyên gia cho rằng nên ngừng cho trẻ bú mẹ từ 12-24 giờ sau khi dùng Metronidazol, các trường hợp dùng Metronidazol tại chỗ [bôi da] hay viên đặt âm đạo hầu như không ảnh hưởng đến trẻ.
Các trường hợp người mẹ nên tạm thời ngưng cho con bú
- Mẹ nhiễm virus HIV và đang sử dụng các thuốc Antiretroviral [Antiretroviral là loại thuốc được sử dụng để kéo dài cuộc sống của những người bị lây nhiễm HIV, đồng thời cũng có hiệu quả cao trong việc hạn chế sự lây truyền của loại virus này].
- Mẹ mắc bệnh lao và không được điều trị.
- Mẹ nhiễm virus bạch cầu T tuyp 1 và tuyp 2 [T-cell lymphotropic virus].
- Mẹ sử dụng hay phụ thuộc vào các thuốc gây nghiện.
- Mẹ sử dụng hóa chất điều trị ung thư, đang điều trị bằng xạ trị.
- Mẹ sử dụng thuốc phóng xạ, thuốc cản quang chứa Iod, sử dụng phối hợp một vài thuốc chống động kinh và thuốc hướng thần.
Trong các trường hợp này, việc ngừng cho trẻ bú là điều cần thiết. Thay vào đó, có thể cho trẻ dùng sữa ngoài và vắt bỏ sữa mẹ thường xuyên.
Trong các trường hợp người mẹ phải tạm ngừng cho con bú thì nên chotrẻ dùng sữa ngoài và vắt bỏ sữa mẹ thường xuyên
Các nguyên tắc khi sử dụng thuốc đối với phụ nữ cho con bú
1. Không tự ý dùng thuốc kể cả những thuốc không cần kê đơn. Hạn chế tối đa việc dùng thuốc, khi dùng thuốc phải được sự đồng ý của Bác sĩ, Dược sĩ tư vấn sau khi cân nhắc lợi ích/ nguy cơ cho cả mẹ và trẻ.
2. Các Bác sĩ, Dược sĩ cần tìm hiểu và cập nhật thường xuyên thông tin hướng dẫn sử dụng thuốc, đặc biệt lưu ý những thuốc được phép sử dụng trên phụ nữ cho con bú. Ưu tiên sử dụng dạng thuốc tác dụng tại chỗ như dạng bôi, dạng xịt, dạng đặt. Nhìn chung, thuốc an toàn cho trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ thì cũng an toàn cho phụ nữ cho con bú. Các thuốc có thể sử dụng cho phụ nữ có thai chưa hẳn an toàn đối với phụ nữ cho con bú.
3. Chọn thuốc an toàn cho trẻ, thuốc có tỉ lệ nồng độ sữa/ huyết tương thấp, thải trừ nhanh. Tránh dùng thuốc liều cao, nên dùng trong thời gian ngắn nhất và ngừng ngay khi đạt hiệu quả.
4. Thời điểm dùng thuốc nên chọn ngay sau khi cho trẻ bú xong hoặc trước khi trẻ ngủ giấc dài sau khi bú. Lưu ý thời gian bán thải của thuốc, tránh cho trẻ bú sữa mẹ khi nồng độ thuốc trong máu đạt tối đa, tính toán thời gian mỗi lần uống thuốc và khoảng thời gian trẻ bú mẹ nhằm hạn chế tối đa lượng thuốc vào trẻ.
5. Nếu không được phép cho trẻ bú mẹ, cần vắt sữa bỏ đi và dùng sữa ngoài thay thế. Sau khi ngừng thuốc cần chờ thêm thời gian thích hợp [4 lần t1/2] rồi mới cho trẻ bú lại.
Nguồn tham khảo: Us. New
Câu hỏi
Chị Tươi ở Chương Mỹ, Hà Nội, năm nay 31 tuổi mới sinh con thứ 3 được 2 tháng tuổi, trên mặt bắt đầu xuất hiện nếp nhăn ở đuôi mắt và khóe miệng, hai bên gò má thì thấy những chấm đen li ti thành từng vùng. Qua xem tài liệu và nghe các chương trình tư vấn, chị Tươi thấy mình bắt đầu có dấu hiệu suy giảm nội tiết tố nữ và muốn bổ sung sớm, nhưng đang trong giai đoạn cho con bú, chị băn khoăn không biết cần bổ sung như thế nào?
Còn chị Lan ở Hà Nội, năm nay 30 tuổi, thắc mắc không biết độ tuổi như mình đã sử dụng bổ sung estrogen được chưa, và nếu có bổ sung như thế nào cho phù hợp, trong khi bản thân chị Lan đang điều trị bệnh cường giáp, không biết vừa bổ sung estrogen, vừa dùng thuốc chữa bệnh tuyến giáp có làm sao không?
Chào chị,
Khi cơ thể bị thiếu hụt nội tiết tố estrogen, thì cần được bổ sung lại đầy đủ, lựa chọn được estrogen an toàn đã khó, nhưng bổ sung như thế nào cho đúng, nhất là trong thời kỳ cho con bú hay đang điều trị bị bệnh nào đó, thì còn khó hơn.
Thầy thuốc ưu tú, BS. Nguyễn Hồng Hải, Nguyên Phó Giám đốc Bệnh viện Đông y Hòa Bình: Đối với trường hợp phụ nữ đang nuôi con bằng sữa mẹ như chị Tươi, tốt nhất nên để sau khi cai sữa cho bé xong thì bổ sung nội tiết tố estrogen. Còn thời điểm này chị Tươi nên có chế độ ăn cân đối, đủ dinh dưỡng cho mẹ và bé, thay vì bổ sung quá nhiều gây tình trạng thừa cân, béo phì, chảy sệ vòng 2. Còn hiện tại, để cải thiện vấn đề nếp nhăn trên da, rồi đốm đen ở má, chị nên rồi sử dụng sản phẩm dưỡng sáng da với các chiết xuất hoàn toàn từ thảo dược như Idavera [tinh chất nhựa gỗ mít], vitamin E, C tan trong nước , và nên chăm sóc cả da vùng cổ để cung cấp lượng dinh dưỡng cho da khu vực này.
Còn trường hợp của chị Lan, ở tuổi 30 thì mọi thứ không thể như tuổi 20 được, quá trình lão hóa đã bắt đầu diễn ra rồi. Nếu chăm sóc sức khỏe sớm thì những khó chịu gặp phải khi nội tiết tố suy giảm sẽ giảm đi, rồi vẻ đẹp của bản thân từ làn da, mái tóc có thể sẽ cải thiện tốt hơn. Và nên chọn bổ sung nội tiết tố nữ từ những sản phẩm có EstroG-100 kết hợp với thành phần chống oxy hóa. Vì EstroG-100 là estrogen hoàn toàn từ thảo dược, an toàn tuyệt đối nên có thể sử dụng đồng thời khi điều trị bệnh về tuyến giáp mà không có tác dụng phụ.
EstroG-100 được chiết xuất từ các vị thảo dược quý từ hàng trăm năm nay vẫn được đông y sử dụng là Tục Đoạn, Đương Quy, Cách Sơn Tiêu.
Trên thế giới, những vị thảo dược này cũng đã được các nước Hàn Quốc, Trung Quốc, Canada công nhận đây là dược liệu tốt, an toàn và không có tác dụng phụ. Ngoài ra, theo nghiên cứu lâm sàng thì EstroG-100 từ các vị thảo dược này cho tác dụng mạnh gấp 3 lần so với các thảo dược khác, có tác dụng cải thiện sự suy giảm nội tiết tố với các vấn đề phụ nữ hay gặp phải. Chính vì thế chị em nên lựa chọn các sản phẩm bổ sung nội tiết tố từ thảo dược phải an toàn và có thể yên tâm sử dụng lâu dài.
Hãy gọi 1900.1259 để được các chuyên gia tư vấn miễn phí về Sức khỏe và Sinh lí nữ.
Mọi thắc mắc bạn đọc vui lòng liên hệ để được tư vấn và giải đáp miễn phí : 0896509509 – 19001259 hoặc Email :